Morgunblaðið - 03.04.2019, Blaðsíða 16

Allt í hnút Andstæðingur brexit gengur framhjá skiltum með myndum af
breskum stjórnmálamönnum í grennd við þinghúsið í London.
Theresa May, forsætisráðherra
Bretlands, kvaðst í gær ætla að óska
eftir lengri fresti á útgöngu landsins
úr Evrópusambandinu til að meiri
tími gæfist til að leysa hnútinn sem
málið er í á breska þinginu og koma í
veg fyrir að landið gengi úr ESB án
samnings. Hún kvaðst einnig ætla að
ræða við Jeremy Corbyn, leiðtoga
Verkamannaflokksins, til að reyna
að ná samkomulagi um hvernig
framtíðartengsl Bretlands við ESB
ættu að vera. Hún lagði þó áherslu á
að samkomulagið um tengslin þyrfti
að byggjast á útgöngusamningi
stjórnarinnar við ESB sem neðri
deild þingsins hefur hafnað þrisvar.
Corbyn er hlynntur því að Bret-
land verði í tollabandalagi ESB eftir
útgönguna og með aðgang að innri
markaði sambandsins. May og sumir
þingmanna Íhaldsflokksins hafa ver-
ið andvíg svo nánum tengslum við
ESB.
May kvaðst vilja að fresturinn yrði
„eins stuttur og mögulegt væri“ og
ekki lengri en til 22. maí, þannig að
Bretar þyrftu ekki að taka þátt í
kosningum til Evrópuþingsins sem
fara fram 23.-26. maí.
Útgangan átti að taka gildi 29.
mars en May fór á fund leiðtoga
ESB-ríkjanna til að óska eftir því að
henni yrði frestað til 30. júní. Þeir
samþykktu þá að bjóða Bretum að
fresta brexit til 22. maí gegn því skil-
yrði að breska þingið samþykkti
brexit-samninginn fyrir lok mars-
mánaðar. Ef þingið gerði það ekki
yrði útgöngunni aðeins frestað til 12.
apríl og ef Bretar næðu ekki sam-
komulagi um aðra lausn á málinu
fyrir þann dag gengju þeir úr ESB
án samnings.
Ráðgert er að leiðtogar ESB-
ríkjanna komi saman 10. apríl til að
ræða málið og öll aðildarríkin þurfa
að samþykkja beiðnina um lengri
frest. May lagði áherslu á að Bretar
þyrftu að segja leiðtogum ESB-
ríkjanna með skýrum hætti hvers
vegna þeir vildu lengri frest og
hvernig þeir hygðust leysa hnútinn.
„Þessi umræða, þessi klofningur,
getur ekki dregist mikið lengur,“
sagði forsætisráðherrann á blaða-
mannafundi eftir sjö klukkustunda
fund ríkisstjórnarinnar sem hefur
verið klofin í málinu, eins og þing-
flokkur Íhaldsflokksins.
Neðri deild þingsins hefur tvisvar
greitt atkvæði um aðra kosti en
brexit-samninginn en öllum tillögun-
um hefur verið hafnað, m.a. tillögu
um að Bretland verði í tollabanda-
lagi ESB. bogi@mbl.is
AFP
May óskar eft-
ir lengri fresti
 Kveðst vilja semja við Corbyn
16 FRÉTTIRErlent
MORGUNBLAÐIÐ MIÐVIKUDAGUR 3. APRÍL 2019
Ný vefverslun: www.donna.is
Erum nú á Facebook: donna ehf Sími 555 3100 www.donna.is
„Veist þúað skilgreining
á sótthitabreytist eftir aldri?
Thermoscaneyrnahita-
mælirinnminnveit það.“
Braun Thermoscan
eyrnahitamælar fást í öllum
lyfjaverslunum
ThermoScan® 7
Lahore. AFP. | Illa leikið lík sextán
ára þjónustustúlku, Uzmu Bibi,
fannst í skurði í borginni Lahore í
Pakistan og auðug kona sem hafði
ráðið hana til heimilisstarfa var
ákærð fyrir morð. Mál stúlkunnar
hefur vakið umræðu í Pakistan um
hætturnar sem margt þjónustufólk,
einkum börn, stendur frammi fyrir á
heimilum auðugra fjölskyldna.
Lögreglan í Lahore segir að
Uzma hafi dáið eftir að hafa verið
barin í höfuðið með búsáhaldi. Stúlk-
an hafði starfað fyrir fjölskyldu í
borginni í sjö mánuði þegar hún
fannst látin í skurði í janúar síðast-
liðnum. Kona, sem réð hana, og tvær
aðrar konur eru í varðhaldi vegna
rannsóknar lögreglunnar á morðinu
og ásakana um að stúlkan hafi sætt
illri meðferð.
„Ég ætla ekki að gefast upp,
myndi frekar vilja deyja, ætla ekki
að láta þau sleppa, vil að þau gjaldi
þess sem þau gerðu,“ sagði faðir
stúlkunnar, Muhammad Riaz, við
fréttamann AFP.
Milljónir manna
vinna á heimilunum
Stúlkan hafði fengið 4.000 rúpíur,
sem svarar tæpum 3.500 krónum, í
laun á mánuði.
Um 8,5 milljónir manna, þeirra á
meðal mörg börn, vinna á heimilum
auðugra fjölskyldna í Pakistan, að
sögn Alþjóðavinnumálastofnunar-
innar, ILO. „Fátækir foreldrar líta
oft á börnin sín sem leið til að fram-
fleyta fjölskyldunni,“ sagði Arooma
Shahzad, framkvæmdastjóri sam-
taka þjónustufólks á heimilum pak-
istanskra fjölskyldna.
Þjónustufólkið sætir oft illri með-
ferð og ofbeldi, meðal annars kyn-
ferðislegu. Börnin eru sérstaklega
Morð á vinnu-
stúlku vekur
reiði og óhug
 Börn sem vinna á heimilum auðugra
fjölskyldna í Pakistan sæta oft ofbeldi
Jim Bridenstine, forstjóri Geimvís-
indastofnunar Bandaríkjanna,
NASA, hefur gagnrýnt Indverja
fyrir að granda indverskum gervi-
hnetti með eldflaug í tilraunaskyni
og segir að geimförum Alþjóða-
geimstöðvarinnar stafi hætta af 400
brotum úr gervihnettinum sem séu
nú á braut um jörðina.
Narendra Modi, forsætisráð-
herra Indlands, skýrði frá eld-
flaugartilrauninni í sjónvarps-
ávarpi í vikunni sem leið og sagði
að hún væri sönnun þess að Indland
væri á meðal helstu „geimvelda
heimsins“. Aðeins þrjú önnur lönd,
Bandaríkin, Rússland og Kína,
hefðu sýnt að þau gætu grandað
gervihnöttum með eldflaugum.
Utanríkisráðherra Indlands
sagði að gervihnettinum hefði verið
grandað í neðri hluta lofthjúpsins
til að tryggja að brotin úr honum
myndu „eyðast og falla til jarðar
innan nokkurra vikna“.
Mörg brotanna talin hættuleg
Gervihnötturinn var eyðilagður í
um 300 km fjarlægð og hann var
miklu nær jörðinni en Alþjóðageim-
stöðin og flestir gervihnettir sem
eru á braut um jörðina.
Bridenstine sagði að mörg brot-
anna úr indverska gervihnettinum
væru hættulega stór en of smá til
að hægt væri að fylgjast með þeim.
Um 24 brotanna væru á braut um
jörðina fyrir ofan Alþjóðageimstöð-
ina og hættan á að stöðin yrði fyrir
geimrusli innan tíu daga hefði auk-
ist um 47% vegna eldflaugar-
tilraunarinnar. Hættan minnkar þó
þegar frá líður þar sem megnið af
geimruslinu brennur þegar það fer
í lofthjúpinn.
Bridenstine sagði að það væri
„hræðilegt“ að Indverjar skyldu
hafa grandað gervihnettinum með
þessum hætti. „Þetta er óviðunandi
og NASA þarf að segja það mjög
skýrt hvaða áhrif þetta hefur á okk-
ur.“
Bandaríkjaher hefur fylgst með
geimrusli á braut um jörðu til að
meta hættuna á að það rekist á Al-
þjóðageimstöðina eða gervihnetti
sem eru í notkun. Hann fylgist með
um 23.000 hlutum sem eru stærri
en 10 cm og gætu stefnt geimstöð-
inni og gervihnöttunum í hættu, að
sögn breska dagblaðsins The
Guardian.
Kínverjar grönduðu einum gervi-
hnatta sinna með eldflaug árið 2007
og það varð til þess að um 3.000
brot úr gervihnettinum fóru á
braut um jörðina.
Segir geimförum stafa
hætta af geimruslinu
 NASA gagnrýnir Indverja fyrir að granda gervihnetti
Hættulegt belti geimrusls hefur orðið til umhverfis jörðina á síðustu
sex áratugum vegna geimferða og gervitungla
Geimrusl
Heimild : ESA
900.000 eru
1-10 cm að stærð
Hraði
hlutanna
er allt að
28.000
km/klst
Smáu hlutunum
fjölgar vegna
árekstra
stærri hluta,
m.a. gervitungla
Eldsneyti í geim-
flaugahlutum
getur valdið
sprengingum
Á ári hverju verða um 250
sprengingar og árekstrar
Um 1.200 gervi-
hnettir eru nú í
notkun í geimnum
Eftir rúmlega 5.250 geimskot
er vitað um 23.000 hluti sem
eru á braut um jörðina Geimruslið í tölum:
128milljónir hluta
frá 1mm til 1 cm
34.000 hlutir eru stærri
en 10 cm
8.400 tonn: heildarmassi allra
hluta sem komið hefur verið
á braut um jörðina