Skessuhorn - 11.02.2004, Qupperneq 10

10
MIÐVIKUDAGUR 11. FEBRUAR 2004

Til vamar gamla
Mjólkursamlagshúsinu
I morgunblðinu þann 9.
febrúar gat að líta ágæta frétt af
nýju skipulagi gamla miðbæj-
arins. Ekki er annað að sjá en
að þarna séu uppi góðar hug-
myndir um mannvæna byggð á
fallegum stað í tengslum við
elstu húsin í Borgarnesi og þá
jaínframt atvinnusöguna.
Fráleitar finnst mér þó þær
ráðagerðir að ætla að brjóta
niður gamla Mjólkursamlags-
húsið.
Eins og kemur fram í viðtal-
inu við Helgu Halldórsdóttur
er þetta hús teiknað af Guðjóni
Samúelssyni, þáverandi Húsa-
meistara ríkisins. Guðjón var,
eins og alþjóð veit einn okkar
fremsti listamaður á sviði
byggingarlistar og ætti það eitt
að nægja til varðveislu hússins.
Það ætti ekki að vera flókið mál
að fella það inn í áðurnefnt
skipulag.
I Borgarnesi vantar menn-
ingarhús. Þetta hús gæti hent-
að ágætlega til slíkrar
starfsemi. Eg vil minna á sýn-
ingu sem var þarna síðastliðið
haust, „Auður í krafd kvenna"
sem féll mjög vel inn í rýmið
og sannaði ágæti hússins til
listsýninga. Þá má benda á að
Leikfélagið Skallagrímur í
Borgarnesi, sem hefur haldið
viðamiklar leiksýningar und-
anfarna vetur, er á hrakhólum
með húsnæði. Starf þess myndi
eflaust eflast fengi það fastan
samastað við góðar aðstæður.
Einnig mætti hugsanlega
tengja húsið fyrirhuguðu
Landnámssetri í Borgarnesi
sem Kjartan Ragnarsson vinn-
ur nú við að koma á laggirnar
og jafnvel Safhahúsinu á ein-
hvern hátt, svo fátt eitt sé upp-
talið um hugsanlegt notagildi.
Það má að sjálfsögðu ekki
gera lítið úr því sem það kostar
að gera við og reka þetta hús,
ekki síst með tilliti til þess að sú
starfsemi sem kæmi til að vera
þar skilar litlu í kassann en á
móti kemur að þarna myndi
menning blómstra sem íbúar
Borgarbyggðar yrðu stoltir af.
Varðandi fjármögnun hljót-
um við að líta til þess að á síð-
ustu fjárlögum var veitt allt að
250.000.000 á ári næstu fjögur
árin til eins ákveðins byggða-
lags vegna menningarmála.
Því skyldum við ekki fá eitt-
hvað hliðstætt í okkar hlut?
Nú þykist ég vita að sveitarfé-
lagið er ekki tilbúið til að fara í
þessar endurbætur nú í dag en
við getum gefið húsinu tíma og
gert viðgerðaráætlun til næstu
ára.
Það má benda á að þegar
húsið var byggt ( 1933-1939)
voru krepputímar á Islandi en
menn létu það greinilega ekki
standa í vegi stórra verka.
Einnig má benda á að það
kostar líka peninga að brjóta
það niður og fjarlægja það.
Stefáii M. Olafsson,
Litlu Brekku.
Jtttssunu...
Mannasiðir
Eitt sinn þegar
Guðmundur kom úr kirkju
bar hann glóðarauga.
Þegar hann var spurður
hvað gerst hafði sagði hann:
Eg var bara í messu og
þegar við stóðum upp fyrir
lofgjörðarversinu sá ég hvar
stór og myndarleg kona í
pilsi stóð íyrir framan mig.
Pilsið hennar hafði klemmst
á milli rasskinna hennar svo
eg tosaði aðeins í það til að
laga það. Þá snéri hún sér við
og gammér einn á hann...
Næsta sunnudag fór
Guðmundur bóndi aftur til
messu og aftur kom hann
lemstraður til baka...
Hvað gerðist núna?
Nú sko, svaraði
Guðmundur. Eg lenti fyrir
aftan konuna aftur og þegar
við stóðum upp fyrir
lofgjörðinni þá sá ég hvar
pilsið var ekkert klemmt svo
ég ýtti því inn aftur..
l/Tui/ihe>wud
Heiðrum minni Hannesar
Af einhverj-
um einkenni-
legum ástæð-
um rifjaðist
nýlega upp
fyrir mér vísa
Haraldar frá
Kambi:
Nú fer ég að lesa lög,
lœra svik og hrekki,
lítið dugar höndin hög
-og heiðarleikinn ekki.
Stundum er talað um að yfirmenn
fjármálaheimsins hugsi fyrst og fremst
um tölur og þá helst háar tölur en leggi
minni áherslu á hina mannlegu hlið
fjármálanna. Ekki veit ég hvað sá ágæti
bankastjóri var hátt settur sem fékk
þessa einkunn hjá Jóhanni Eyjólfssyni í
Sveinatungu, líklega hefur hann verið
hærra settur en venjulegur útibússtjóri:
Ekki er við oss gœfan gjöful
gremjan eykst í þankanum
að hafa þennan danska djöful
að dingla með í hankanum.
Klemens Samúelsson í Gröf orti um
mann sem honufit þótti leggja óþarf-
lega illt til mála að nauðsynjalausu:
Eg vil hneygja að því spá
og illum segja þrjóti
að örlög beygja ýta þá
sem aðra ífleygja grjóti.
Júlíus Jónsson í Hítarnesi hafði þetta
sjónarhom á hlutina:
Að lifa ífriði og fullri sátt
flesta gerir betri
það hafa löngum ýmsir átt
ofmikið afvetri.
Sá gamli og góði Hallgrímur Péturs-
son orti margskonar heilræðavísur sem
ýmsar eiga fullan rétt á sér enn, enda
Homo Sapiens jafnan sjálfum sér líkur:
Auðtrúa þú aldrei sért,
aldrei tala um hug þinn þvert,
það má kalla hyggins hátt
að heyra margt en skrafa fátt.
Tak þitt œ í tíma ráð,
tekst þó ei sé lundin bráð.
Vin þinn skaltu velja þér
sem vitur og þar með tryggur er.
Nú að undanförnu hefur tíðin verið
frekar rysjótt og ekki úr vegi að rifja
aðeins upp vísur sem tengjast tíðarfari.
Páll Guðmundsson á Hjálmsstöðum
orti einhverntíma seinnihluta vetrar
þegar hann var að moka snjó frá fjós-
dyrum svo konur kæmust til mjalta:
Nœðirfönn um beran búk,
byltist skafl að hreysi
tunglið yfir Hekluhnjúk
hangir í reiðuleysi.
Guðmundur Helgason í Stangar-
holti var prýðilegur hagyrðingur og á-
gætar vísur til eftir hann þó þær séu
vissulega misjafnar eins og öll mann-
anna verk. Eftirfarandi vísa gæti vel
verið ort í norðanáhlaupi en einnig
mætti lesa milli línanna því ekki var líf
hans alltaf dans á rósum:
Fer á kostum kuldinn hár,
kveður með rosta norðanfár
kvíða ég lostinn er í ár
með auknu frosti hvítnar skjár.
Einhver ágætur maður sem ég veit
því miður engin deili á hefur vafalaust
verið búinn að reyna sitthvað á lífs-
brautinni þegar hann orti:
Hvernig sem að högumfer
heims um víðar álfur
getur enginn gefið sér
gæfulánið sjálfur.
Stundum rekst ég á eldgamlar vísur
sem mér virðast eiga svo vel við líðandi
stund að því er líkast að þær séu glæ-
nýjar af nálinni. Ólína Jónasdóttir orti
af einhverju tilefhi:
Stjórnin vakir viskuslyng
við að semja ótal höft
tœpast eftir þetta þing
þjóðina vantar axarsköft.
Og af öðru tilefni kvað Sveinn ffá
Elivogum í brag sínum um starfsstétt-
irnar:
Þingmenn heygja þrœturnar
þunnar teygja rœðurnar
sóma fleygja í sölurnar
sér til eigin framdráttar.
Nýlega rak til mín gamla blaðaúr-
klippu með vísum merktum P.S. og
veit ég ekki nánar um höfundinn nema
hann gæti hafa verið blaðamaður eða
ritstjóri en þar á meðal er þetta:
Köld er þessi veröld vor,
veitir mörgum hjartasár,
fennir ört ífreðin spor,
frýs á auga sollið tár.
Nokkur umræða varð fyrir stuttu
um hundrað ára afrnæli heimastjórnar
og gleymsku ráðamanna í því sam-
bandi. Satt að segja man ég ekki til að
gert hafi verið mikið með þau 99 af-
mæli sem á undan hafa farið svo
kannske er ekkert undarlegt þó fleirum
en mér hafi ekki verið þetta efst í huga.
1. febrúar var í æsku minni bindindis-
dagur í skólum og haldnar innblásnar
ræður yfir 10 til 12 ára krökkum og út-
býtt bæklingum með skýringarmynd-
um af lífi manna ef þeim yrði það á að
bragða áfengi. Síðan hafa öfgar farið í
taugarnar á mér í hvaða máli sem er.
Annað viðhorf gilti að sjálfsögðu um
þá sem komnir voru í menntaskóla að
ekki sé talað um háskóla. Rósberg
Snædal orti, líklega 1964:
Oft til þrautar þjórað var,
þarfórst margur slyngur,
þú ert fyrsti febrúar
flöskuandstœðingur.
Hjálmar Freysteinsson hafði hins-
vegar þessa hugmynd um hlutverk
fyrsta febrúar í framtíðinni:
Heiðrum minni Hannesar
hratt þó tíminn líði,
fyrsta dag í febrúar
förum öll á skíði.
Vegna fuglainflúensunnar sem nú er
að stinga sér niður í „úttlandinu“ er
rétt að leggja endurnýjaða áherslu á
orð Haraldar Briem sóttvamarlæknis
bundin í stuðla af Kristjáni Stefánssyni
frá Gilhaga:
Efþiðfarið út í heim í einum grœnum.
Elskurnar! -1 öllum bœnum!
Ekkifara að klappa hœnum!
Að endingu er rétt að geta þess að
vísan „ Blótaðu ekki Bjarni minn“ sem
ég eignaði Ragnari Asgeirssyni er að
líkindum eftir Skúla Guðmundsson en
ekki Ragnar.
Með þökk fyrir lesturinn.
Dagbjartur Dagbjartsson
Refsstöðum 320 Reykholt
S 435 1367
dd@hvippinn.is