Morgunblaðið - Sunnudagur - 02.06.2019, Blaðsíða 29
konungar við gerð plötunnar.“
Segja má að Beneath the Remains
sé myrkraverk í orðsins fyllstu
merkingu; ekki aðeins það að tónlist-
in sé með því dekksta sem sögur
fara af á byggðu bóli, heldur var hún
beinlínis tekin upp í skjóli nætur.
Hljóðverið var upptekið á daginn.
Allt gekk upp
Allt gekk upp á Beneath the Re-
mains; hún var ekki aðeins valin
þrassplata ársins 1989, heldur hefur
hún allar götur síðan verið mæli-
kvarði á málmgæði. Upptökustjór-
anum tókst, þrátt fyrir að vera með
vindinn í fangið, að ná utan um þessa
hráu grimmd Sepultura sem engu
eirði; ekkert dró úr kraftinum í
hljóðblönduninni, eins og gerst hafði
á fyrri plötum. Riffin og ofsakeyrsl-
an í gítörum Max Cavaleras og
Andreas Kissers, helþéttur bassa-
leikur Paulos Jr. og brútal bumbu-
sláttur Igors Cavaleras sem fór
beina leið inn í æðakerfið. Rúsínan í
pylsuendanum var svo villimannsleg
rödd Max sem lónaði á landamærum
þrass og dauðarokks.
„Ég held að við höfum fundið okk-
ar stíl á Beneath the Remains,“
sagði Max Cavalera þegar platan
var endurútgefin árið 1997. „Enda
þótt önnur bönd hafi haft áhrif á
okkur áttum við loksins okkar eigin
hljóm, sem var Sepultura. Við vorum
aldrei besta hljóðversbandið en við-
horfið var alltaf í stakasta lagi. Það
greindi Sepultura frá öllum hinum
böndunum. Margir í Brasilíu gátu
spilað betur en við – ég stend ennþá
við það – en eigi að síður vorum það
við sem meikuðum það vegna við-
horfs okkar. Fólk vissi að við vorum
ekta.“
Ég elska þessi lög!
Í samtali við málmgagnið Metal
Hammer, þegar Beneath the Re-
mains varð 25 ára, kvaðst Max
ennþá elska plötuna. „Þetta var
stórt skref fyrir okkur og ný stefna.
Það hafði líka sterk áhrif á plötuna
að hún var tekin upp að næturlagi.
Ég elska þessi lög. Inner Self er eitt
af mínum uppáhalds Sepultura-
lögum, ekki síst út af textanum sem
endurspeglar hvernig okkur leið á
þessum tíma: Walking in dirty
streets / With hate in my mind.
Textinn umvefur tilfinninguna. Tit-
illagið er líka geggjað og Stronger
Than Hate er negla.“
Talandi um textana þá komu
áhrifin úr ólíklegri átt – frá hinu
goðsögulega írska rokkbandi U2.
„Mikið af textunum á Beneath the
Remains er undir áhrifum frá War,
plötu U2. Áður höfðu Black Sabbath
og Motörhead veitt mér mestan inn-
blástur en síðan fór ég að hlusta á
U2 sem búa að frábærum textum. Ef
menn skoða titillagið á Arise-
plötunni okkar, sem kom á eftir Be-
neath the Remains, er ein meg-
inlínan „Under a pale gray sky“ bein
vísun í „Under a blood red sky“ í U2-
laginu New Years Day,“ sagði Max í
samtalinu við Metal Hammer.
Hvorki Max né Igor höfðu náð tví-
tugu þegar Beneath the Remains
kom út, Max var nítján ára og Igor
átján. Paulo Jr. var nítján ára og
„gamli maðurinn“, Kisser, tvítugur.
Sem er vitaskuld með miklum ólík-
indum, þegar horft er til gæða plöt-
unnar, bæði lagasmíðanna og hjart-
ans og sálarinnar í túlkuninni.
Misstu föður sinn ungir
Sepultura var heldur ekki að byrja;
varð til fimm árum áður í einu af fá-
tækrahverfum Belo Horizonte. Max
og Igor höfðu þá misst föður sinn úr
hjartaáfalli og fundu huggun í málm-
inum eftir að hafa fallið fyrir téðum
sveitum, Black Sabbath og Motör-
head. Nafnið merkir „gröf“ og er
sótt í Motörhead-lagið „Dancing on
Your Grave“. Svo staðráðnir voru
bræðurnir í að ná eyrum heimsins að
þeir hættu í skóla til að geta æft af
sem mestu kappi. Áhrifavaldarnir
komu víða að en ákveðinn vendi-
punktur varð þegar þeir heyrðu
fyrst í þrassbrautryðjendunum Ve-
nom. „Það var Motörhead Myrkra-
höfðingjans,“ er haft eftir Igor.
Paulo Jr. kom fljótlega til sög-
unnar en Kisser gekk ekki til liðs við
bandið fyrr en 1987, þegar hinir
höfðu fært sig um set til São Paulo.
Þar með varð gullaldarlið Sepultura
til. Lið sem talaði enga tæpitungu!
Sepultura-liðar, eins og þeir
birtust heiminum á bakhlið Be-
neath the Remains árið 1989.
2.6. 2019 MORGUNBLAÐIÐ SUNNUDAGUR 29
ROKK Courtney Love útilokar ekki
að Hole komi saman á ný á árinu til
að fagna því að 25 ár eru liðin frá
útgáfu plötunnar Live Through
This. „Það er ekkert að því að halda
upp á fortíðina,“ segir Love í sam-
tali við breska blaðið The Guardi-
an. „Ég er tiltölulega nýbúin að átta
mig á þessu. Geri maður það ekki,
endurskrifa bara einhverjir aðrir
söguna og maður gæti orðið ein-
hver vandræðakona.“ Fram hefur
komið að aðrir meðlimir Hole eru
jákvæðir gagnvart hugmyndinni.
Hole gæti komið saman að nýju
Courtney Love, forsprakki Hole.
AFP
BÓKSALA 22.-28. MAÍ
Listinn er tekinn saman af Eymundsson
1 Sumareldhús Flóru Jenny Colgan
2 Gullbúrið Camilla Läckberg
3 WOW – ris og fall flugfélags Stefán E. Stefánsson
4
Gamlinginn sem hugsaði
með sér að hann væri
farinn að hugsa of mikið
Jonas Jonasson
5 Silfurvegurinn Stina Jackson
6 Þegar kona brotnar Sirrý Arnardóttir
7 Þín eigin saga – draugagangur Ævar Þór Benediktsson
8 Risasyrpa – íþróttakappar Walt Disney
9 Gæfuspor – gildin í lífinu Gunnar Hersveinn
10 Þín eigin saga – piparkökuhúsið Ævar Þór Benediktsson
1 Pax 2 – uppvakningurinn Larsson/Korsell/Jonsson
2 Pax 1 – níðstöngin Larsson/Korsell/Jonsson
3 Er ekki allt í lagi með þig? Elísa Jóhannsdóttir
4 Hermiskaði Suzanne Collins
5
Draugsól – þriggja heima
saga 4
Kjartan Yngvi Björnsson /
Snæbjörn Brynjarsson
6 Eldar kvikna Suzanne Collins
7 Sölvasaga unglings Arnar Már Arngrímsson
8
Hrafnsauga – þriggja
heimasaga 1
Kjartan / Snæbjörn
9 Módel í dulargervi Carina Axelsson
10 Rotturnar Ragnheiður Eyjólfsdóttir
Allar bækur
Ungmennabækur
Í vikunni las ég meðal annars
Kambsmálið, Í Gullhreppum og
Dúfu töframannsins.
Við lifum á feminískum tímum
og bókin um Kambsmálið eftir Jón
Hjartarson hittir í hjartastað, ekki
aðeins hjá femín-
istum heldur líka
hjá þeim sem eru
ekki femínistar en
elska fólk sem
berst við vonlausar
aðstæður og þessi
saga djarfrar stúlku
við kerfið er heillandi. Hún lifði í
vonlausum aðstæðum en gerðist
leiðtogi síns fólks og sigraði á fal-
legan hátt.
Í Gullhreppum eftir Bjarna
Harðarson hefst á hommaævintýri
Þórðar, íslensks prests og júða sem
er okurlánari í Kaupinhafn á 18.
öld. Í þessari höfuðborg Íslands
kynnist Þórður mörgum merki-
legum og frjáls-
lyndum textum og
kemur hann með
speki þá til Íslands.
Hann er settur
prestur yfir Reykja-
dal sem er fátæklegt
prestakall. Barátta
hans er stanslaus bókina á enda, en
það var svo sem viðbúið eins og
sagt er um hann:
„Það hefur aldrei hvarflað að
Þórði að hann verði hluti af nein-
um blóma, aldrei innundir hjá nein-
um heldur sífellt og ævarandi hjá-
barn veraldar.“ Besta bók Bjarna
Harðarsonar.
Dúfa töframannsins, sagan af
Katrínu Hrefnu, yngstu dóttur Ein-
ars Benediktssonar skálds, er skrif-
uð af Gylfa Gröndal.
Konan mín tók þessa bók af rælni
á bókasafninu og ég greip hana á
mánudagskvöldið af náttborði
hennar og las hana. Best við hana
var að mér fannst hún leysa úr
ákveðinni hugarflækju hjá mér.
Þegar ég las Í túninu heima var
Laxness með níð um Einar. Ég
hafði svosem lesið það í ævisögu
Gunnars Gunnarssonar eftir Jón
Yngva Jóhannsson að Einar virðist
hafa verið grimmur í dómum sín-
um um verk yngri
höfunda og mann
grunaði að eitthvað
þess háttar lægi að
baki þessum leið-
indaskrifum Hall-
dórs. Katrín Hrefna
notar mikinn tíma í
bókinni í að hrekja orð nóbels-
skáldsins og kemur með góð rök
um að orð hans um Einar séu
meira og minna lygi. Katrín Hrefna
dró síðan fram texta eftir Kristján
Albertsson í Morgunblaðinu sem
skýrir ýmislegt: „En þeim til hugg-
unar sem leiðst hefur hvernig Lax-
ness talar um Einar Benediktsson
skal ég minna á gömul ummæli
sem til þess benda, að það gæti að
einhverju leyti verið misminni, sem
ráða má af bók Laxness, að honum
hafi frá öndverðu og alla tíð þótt
lítið koma til skáldskapar Einars.
Ég var einu sinni ritstjóri að blaði
sem hét Vörður, og þar átti Lax-
ness margar greinar og skrifaði eitt
sinn í orðaskiptum við mig: „Við
(þ.e. íslenskir rithöfundar) erum
allir provins-manneskjur í bók-
menntum, og eigum hvarvetna í
erlendum ritheimi jafnoka og hlið-
stæður í tugatali og hundraða, og
þó ekki meðal annarra höfunda en
þeirra, sem fæstir vita deili á nema
þeirra eigin klíkur – allir að undan-
teknum Einari Benediktssyni.““
BÖRKUR ER AÐ LESA
Lifum á feminískum tímum
Börkur Gunn-
arsson er rit-
höfundur og
kvikmynda-
gerðarmaður.
ÞARF A
Ð GIRÐ
A ?
ÞÚ FÆRÐ GIRÐINGAREFNIÐ HJÁ
FÓÐURBLÖNDUNNI.
HAFÐU SAMBAND VIÐ OKKUR Í SÍMA
570-9800 - fodur@fodur.is
SJÁ NÁNAR ÁWWW.FODUR.IS