Morgunblaðið - 15.07.2019, Síða 2

2 FRÉTTIRInnlent
MORGUNBLAÐIÐ MÁNUDAGUR 15. JÚLÍ 2019
Morgunblaðið Hádegismóum 2, 110 Reykjavík. Sími 569 1100 Fulltrúar ritstjóra Sigtryggur Sigtryggsson sisi@mbl.is Ágúst Ingi Jónsson aij@mbl.is Fréttir Guðmundur Sv. Hermannsson ritstjorn@mbl.is Menning Einar Falur Ingólfsson menning@mbl.is
Viðskipti Stefán E. Stefánsson vidskipti@mbl.is Íþróttir Víðir Sigurðsson sport@mbl.is mbl.is Jón Pétur Jónsson netfrett@mbl.is Smartland Marta María Jónasdóttir smartland@mbl.is Umræðan | Minningar mbl.is/sendagrein Prentun Landsprent ehf.
olympium 350Nú bjóðum við til sölu hestakerrur frá reyndum framleiðenda
Fautrax sem eru nú að bjóða upp á nýja línu af kerrum sem
eru sérhannaðar fyrir íslenska hestinn.
8 ára ábyrgð á grind og lífstíðarábyrgð á gólfplötu.
Einnig mikið úrval aukabúnaða.
Leitið tilboða hjá sölumönnum okkar í síma 480 0400
Austurvegur 69 - 800 Selfoss
Lónsbakk i - 601 Akureyr i
Sólvangi 5 - 700 Egilsstaðir
Sími 480 0400 // jotunn@jotunn.is // www.jotunn.is
maxipodium 500
Hestakerrur frá Fautras
maxipodium 500
Agnes Bragadóttir
agnes@mbl.is
Þjótandi ehf. kærði í vor til kæru-
nefndar útboðsmála útboð Vega-
gerðarinnar „Reykjavíkurvegur
(355), Biskupstungnabraut –
Laugarvatnsvegur“. Kærandi gerði
aðallega þá kröfu að felld yrði úr
gildi ákvörðun varnaraðila Vega-
gerðarinnar um að velja tilboð GT
verktaka ehf. og Borgarvirkis ehf. í
hinu kærða útboði.
Kærunefnd úrskurðaði hinn 20.
júní sl.: „Ákvörðun varnaraðila,
Vegagerðarinnar, um að semja við
GT verktaka ehf. og Borgarvirki ehf.
í kjölfar útboðsins „Reykjavíkur-
vegur (355), Biskupstungnabraut –
Laugarvatnsvegur“, er felld úr gildi.
Varnaraðili greiði kæranda
600.000 krónur í málskostnað.“
Stefán Erlendsson, lögfræðingur
Vegagerðarinnar, sagði í samtali við
Morgunblaðið, að í kjölfar úrskurðar
kærunefndar hefði Vegagerðin tekið
nýja ákvörðun og gengið til samn-
inga við Þjótanda ehf. kærandans,
sem átti næstlægsta tilboðið.
Fylgjum úrskurði kærunefndar
„Viðbrögð okkar við þessum úr-
skurði eru þau að við einfaldlega
fylgjum honum og tókum nýja
ákvörðun og höfum þegar tilkynnt
næstlægsta bjóðanda í útboðinu,
Þjótanda, og öðrum bjóðendum, að
samið verði við Þjótanda. Við gerum
ráð fyrir því að ganga frá samningi
við Þjótanda í næstu viku,“ sagði
Stefán.
Fram kom í útboðsgögnum Vega-
gerðarinnar í desember í fyrra að
bjóðendur skyldu uppfylla ýmsar
kröfur til þess að koma til greina
sem samningsaðilar. „Meðal lág-
markskrafna var að bjóðendur
sýndu fram á reynslu af sambæri-
legum verkum, tilvist gæðakerfis,
ársreikninga sem sýndu tiltekna
veltu undanfarin þrjú ár og að eigið
fé væri jákvætt. Þá var gerð krafa
um viðskiptasögu stjórnenda og
helstu eigenda og tekið fram í grein
1.8 í útboðsgögnum að ef „fyrirtæki
þeirra [hefðu] orðið gjaldþrota eða
komist í sambærilega aðstöðu síðast-
liðin fimm ár, [yrði] bjóðanda vísað
frá.“
Aðspurður hvort ekki hafi verið
um klúður að ræða af hálfu Vega-
gerðarinnar að ganga til samninga
við lægstbjóðendur, þrátt fyrir
gjaldþrotasögu þeirra, segist Stefán
ekki vilja taka svo djúpt í árinni. Í út-
boðsskilmálum hafi verið tilgreint að
skoða mætti fimm ára viðskiptasögu
bjóðenda aftur í tímann, en lögum
um opinber innkaup hafi verið breytt
árið 2016, þannig að einungis væri
heimilt að skoða sögu fyrirtækja
þrjú ár aftur í tímann.
Á þetta misræmi hafi Vegagerð-
inni verið bent, og í kjölfarið hafi
fyrstu ákvörðun verið breytt og
ákveðið að ganga til samninga við
lægstbjóðendur, sem Þjótandi hafi
kært til kærunefndar.
„Vandamálið var sem sé að skil-
málar okkar voru ekki í samræmi við
lögin að þessu leyti sem vissulega er
óheppilegt. Kærunefnd úrskurðar að
fyrst skilmálar okkar hafi verið þess-
ir um fimm árin, megi ekki breyta
þeim eftir á og viö höfum alltaf átt að
standa við fyrstu ákvörðun um að
semja við Þjótanda. Við deilum ekk-
ert við dómarann. Þetta er niður-
staða kærunefndarinnar og við för-
um í einu og öllu eftir því sem
nefndin úrskurðar,“ sagði Stefán
enn fremur.
Val á útboði var fellt úr gildi
 Vegagerðin gengur til samninga við Þjótanda ehf. í kjölfar úrskurðar kærunefndar útboðsmála
Morgunblaðið/Helgi Bjarnason
Vegagerð Vegagerðin semur nú við
Þjótanda ehf. um umdeilt verk.
Höskuldur Daði Magnússon
hdm@mbl.is
„Ég veit ekki hvaða rök eru þarna
að baki en þau eiga í það minnsta
ekki lengur við,“ segir Sigurður
Pétur Snorrason, stofnandi RVK
Brewing Company og formaður
Samtaka íslenskra handverksbrugg-
húsa.
Það eru ekki ný tíðindi að afar há
gjöld eru lögð áfengi hér á landi –
þau hæstu í Evrópu reyndar – en
ekki er á allra vitorði að þau eru
mishá eftir tegundum áfengis.
Þannig eru hæstu áfengisgjöldin
lögð á sterkt vín. Næsthæstu gjöld-
in eru lögð á bjór en þau lægstu eru
lögð á léttvín. Þetta hefur ekki farið
framhjá Sigurði og öðrum framleið-
endum bjórs, en bylting hefur orðið
í þróun og framleiðslu handverks-
bjórs hér á landi síðasta áratuginn.
Telja margir bjórframleiðendur að
ótækt sé að lægri gjöld séu lögð á
léttvín og vilja að lagaumhverfið
verði endurskoðað.
„Breytinga er þörf. Fyrsta skref-
ið ætti auðvitað að vera að lækka
áfengisgjöld á bjór niður á sama
stig og er hjá léttvínum. Ekki síst til
að styðja við bakið á innlendri fram-
leiðslu. Það myndi muna gríðarlega
miklu fyrir okkur,“ segir Sigurður.
Á myndinni hér til hliðar er rakið
hvernig mismunandi skattlagning á
bjór og víni getur birst. Næstum 20
krónum meira er greitt í gjöld af
stórum bjór en af sambærilegri ein-
ingu af víni. Þessi munur skilar sér
vitaskuld í hærra verði til neytenda.
Mjög íþyngjandi umhverfi
„Ég og fleiri framleiðendur erum
að skapa störf og nýsköpun um allt
land, ráða fólk í vinnu og fá til okkar
gesti og túrista. Á sama tíma búum
við við mjög óþjált umhverfi áfeng-
isgjalda sem er mjög íþyngjandi.
Hér er mun erfiðara að framleiða
metnaðarfulla handverksbjóra enda
eru þeir gjarnan með hærri áfengis-
prósentu. Fyrir vikið verður öll
framleiðsla einsleitari en ella. Það
er mjög erfitt að standa undir þeirri
grósku sem er að verða alls staðar í
kringum okkur í þessu umhverfi,“
segir Sigurður og ítrekar að rétt
væri að lækka áfengisgjöld á bjór til
jafns við léttvín.
„Við hjá Samtökum íslenskra
handverksbrugghúsa höfum reynd-
ar talað fyrir því að minni framleið-
endur fái 50% afslátt af áfengis-
gjöldum eins og tíðkast sums staðar
erlendis. Það myndi renna stoðum
reglulega vel undir þennan blóm-
lega iðnað sem er að verða til um
allt land.“
Löggjöfin leifar frá fortíð
Agnes Anna Sigurðardóttir,
stofnandi og einn eigenda Kalda á
Árskógssandi, tekur undir gagnrýni
Sigurðar. „Að kampavín og fleiri
vinsælir drykkir beri lægri gjöld en
bjór er ótrúlega galið. Sérstaklega
þar sem við erum ekki að framleiða
neitt léttvín á Íslandi en erum mjög
sterk í bjórframleiðslu,“ segir hún.
Agnes telur að ekki sé nægilega
hlúð að íslenskri bjórframleiðslu.
„Við erum með svo gott vatn á Ís-
landi. Íslendingar og erlendir gestir
velja íslenskt út af gæðunum, þeir
finna muninn. Það situr enn þá í
sumum Íslendingum að það sé fínna
að fá sér hvítvín eða rauðvín en
bjór. En þeir sem eru í bruggheim-
inum vita að það er mun flóknara að
brugga góðan bjór en að búa til vín.
Síðustu ár hefur bjórinn fengið
meiri viðurkenningu og er nú höndl-
aður sem gæðavara. Þessi löggjöf
um áfengisgjöld er leifar frá fortíð
og ætti auðvitað að breytast í takt
við þessa þróun.“
Greiða 20 krónum
meira í skatt af bjór
 Hærri gjöld á bjór en vín  Framleiðendur vilja lækkun
Erfi tt er að bera saman
bjór og léttvín sökum
þess að það er yfi rleitt
mjög misjafnt að
styrkleika og selt í
misstórum umbúðum.
Nærtækast er að bera
saman bjór og síder
sem framleiddur
er úr ávöxtum og
fl okkast því með
léttvínum.
*Áfengisgjald er reiknað á hvert prósentustig vínanda umfram 2,25%, 122,60 kr. á hvern lítra af bjór en 111,65 kr.
á hvern lítra léttvíns. **Án tillits til innkaupsverðs. Álagning ÁTVR er 18% og VSK er 11%.
Hlutur ríkisins af stórum
bjór í Vínbúðunum
hlutur ríkisins af stórum
síder í Vínbúðunum
169 kr. Áfengisgjald* 154 kr.
30 kr. Álagning ÁTVR** 27 kr.
22 kr. VSK** 20 kr.
221 kr. Samtals hlutur ríkisins 201 kr.
20 krónum meira er greitt í áfeng-
isgjöld af einum bjór en
einum síder eða alls um
120 krónum meira af kippu af
stórum bjór en sama
magni af víni.
Í báðum dæmunum
er miðað við 5%
áfengis prósentu
og 0,5 lítra
einingu.
Bjór meira skattlagður en vín
ÖL
0,5 líter
0,5 líter
5%
5%
sÍder
Sigurður Pétur
Snorrason
Agnes Anna
Sigurðardóttir
Jón Birgir Eiríksson
jbe@mbl.is
Kynning á uppbyggingu á Völuteig 8
í Mosfellsbæ hugnaðist bæjarstjóra
og einum bæjarfulltrúa ágætlega, en
þar vilja Zeppelin arkitektar reisa
eins konar „kastala“, safn mishárra
turnbygginga, sem munu liggja um-
hverfis stórt torg. Tillagan ber
vinnuheitið Varmártorg. Fulltrúar
verkefnis kynntu hugmyndina á
fundi skipulagsnefndar nú í byrjun
júlí.
Enn á upphafsstigi
„Þeir viðruðu þessa hugmynd og
hún er til meðferðar í skipulagsráði
og bæjarráði. Þetta er dálítið bylt-
ingarkennd hugmynd sem þarf að
skoðast mjög vandlega. Þetta er við-
kvæmur staður og það þarf að vanda
sig við að ákveða hvað þarna skal
byggjast. Við munum skoða þetta í
rólegheitunum bara,“ segir Har-
aldur Sverrisson, bæjarstjóri í Mos-
fellsbæ, en bæði þyrfti aðal- og deili-
skipulagsbreytingu til að hug-
myndin yrði að veruleika.
Byggingarnar eru nokkru hærri
en þær sem fyrir eru í Mosfellsbæ.
„Það er eitt af því sem við þurfum að
skoða. Hvernig þetta fer á þessum
stað,“ segir Haraldur, en málið er á
byrjunarstigi að hans sögn.
Stefán Ómar Jónsson, nefndar-
maður í skipulagsnefnd Mosfells-
bæjar, segir að vel sé tekið við öllum
tillögum. „Það sló mann ekkert illa
að sjá þetta, þetta er vel gert hjá
þeim. Síðan þarf að hugsa hvernig
þetta fer þarna og til dæmis hvernig
þetta horfir við Helgafellshverfinu,“
segir hann. „Kynningin var vel fram
sett og hvernig þeir sjá þetta fyrir
sér. Hvort þetta verður yfir höfuð
eða ekki, það er nokkur vegur þang-
að til,“ segir hann.
Hugnaðist fyrsta
kynningin vel
 Vilja reisa turnþyrpingu í Mosfellsbæ
Skjáskot/Zeppelin arkitektar
Varmártorg Úr myndbandi Zeppel-
in arkitekta um Völuteig 8.