Morgunblaðið - 15.07.2019, Síða 29

MENNING 29
MORGUNBLAÐIÐ MÁNUDAGUR 15. JÚLÍ 2019
Reykjavík – Tókýó
[…] Miss Young International-
keppnin var haldin í Harumilla-
íþróttahöllinni og samhliða henni
var stór og viðamikil unglingahátíð.
Þar komu fram
hljómsveitir og
skemmtikraftar
og þar voru stór-
fyrirtæki á borð
við Sony og
Seiko að kynna
nýjasta nýtt, allt
það heitasta í
græjum og alls
kyns dóti fyrir
unglinga. Og sumt þótti mjög fram-
úrstefnulegt.
Þarna voru kúluútvörp og ferða-
sjónvörp og ég veit ekki hvað og
hvað. Það var fullt af básum með alls
konar vörum, tískufötum auðvitað og
plötum, þetta var eins og ævintýra-
veröld.
Henny og hinar stúlkurnar komu
fram tvisvar til þrisvar á dag á há-
tíðinni. Þær sýndu föt, dönsuðu,
sungu og sumar léku á hljóðfæri.
Það var í nógu að snúast og smátt
og smátt áttaði Henny sig á því að
hún var ekki ein um að finnast allt
framandi. Flestar stúlkurnar voru
að fara einar að heiman í fyrsta
sinn og allar að uppgötva heiminn
upp á nýtt. Þetta varð til þess að
samkenndin jókst og hjálpsemin
sömuleiðis.
Henny var í tvær vikur í Tókýó
áður en kom að sjálfri keppninni.
Hún sendi bréf heim á hverjum
degi; hún varð að deila þessu með
fjölskyldunni sinni, annars hefði
hún líklega sprungið. Hún skrifaði
og skrifaði á handgert bréfsefni
hótelsins og á sumum þeirra má
enn greina tár sem hafa fallið. Hún
reyndi að gera sitt besta í framandi
veröld en var það nóg?
Já bréfin eru öll til, öll geymd í kassa.
Ég er svo hissa á því hvað ég hef ver-
ið opinská. Ég sagði þeim allt.
Tókýó, 23. mars 1970
Viljið þið senda mér myndir af
Ævintýri og Trúbrot. Ég á kortin
af Ævintýri niðri í herbergi eða
takið úr blöðunum. Það trúir því
engin hvað það eru lekkerir strákar
á Íslandi. Þær heimta myndir. Ykk-
ar Henny
Og auðvitað sendi Unnur mynd
af sætu íslensku strákunum, alla
leið til Japans.
Daginn fyrir lokakvöldið lá
Henny heima. Hún var því vön að
glíma við slæma túrverki en að
þessu sinni helltust þeir yfir af
margföldum krafti. Hún missti því
af æfingunni sem haldin var fyrir
lokakvöldið. Hún hafði svo sem ekki
miklar áhyggjur af því. Vissi að hún
átti að standa á milli Hong Kong og
Indlands. Meira þurfti hún ekki að
vita. Þessi lokaæfing var mest fyrir
þær 15 sem kæmust áfram og svo
þær sem yrðu í fimm efstu sæt-
unum. Sem sagt ekkert sem hún
þurfti að velta fyrir sér. En hún
hafði aðrar áhyggjur.
Ég hringdi heim og pabbi svaraði. Ég
sagði honum að ég væri lasin og
ítrekaði það sem ég var búin að segja
í bréfunum, að ég væri alveg glötuð í
samanburði við allar þessar fegurð-
ardrottningar. Pabbi var rólegur og
jarðbundinn eins og alltaf. Hann
sagðist vera viss um að ég myndi
standa mig vel og bara það að fá að
fara til Japans væri nægur sigur. Nú
skyldi ég vera glöð og þakklát fyrir
að vera í landi sem fæstir Íslendingar
hefðu tök á að heimsækja. „Vertu
bara þú sjálf og þá verður allt í lagi.“
Auðvitað átti hún bara að njóta
þess að vera á framandi slóðum og
upplifa framandi menningu. Hún
hafði engu að tapa og þegar allt
kom til alls gat hún ekki verið neitt
annað en hún sjálf. Með þetta í
huga fór Henny í úrslitakeppnina.
Föstudagurinn langi
27. mars 1970
Lokakvöldið rann upp. Fyrst
komu allir keppendurnir fram í
þjóðbúningum, því næst á baðfötum
og loks í síðkjólum. Þetta var ekki
mikið mál. Henny var vön að koma
fram og eftir að hún hætti að bera
sig sífellt saman við hinar stúlk-
urnar, hurfu áhyggjurnar eins og
hendi væri veifað. Nú var um að
gera að brosa og hafa gaman af.
Eftir að allar stúlkurnar 42 höfðu
komið fram upphófst biðin bak-
sviðs. Hverjar kæmust áfram?
Hvaða fimmtán nöfn yrðu nefnd?
Henny hafði aldrei leitt hugann að
því að hún yrði í þeim hópi, en þar
sem hún sat og beið fann hún allt í
einu að það skipti hana máli að
komast áfram.
Ég var með stokkabelti sem Rann-
veig amma mín hafði átt við þjóðbún-
inginn. Nú hélt ég fast um það og
óskaði mér. Ég óskaði þess að ég
yrði ein af þessum 15. Ég fann að þá
myndi ég vita að ég hefði staðið mig
vel.
Loksins var biðin á enda og þul-
urinn fór að lesa upp nöfn þeirra
landa sem áttu fulltrúa í undan-
úrslitum. Löndin voru lesin upp í
stafrófsröð og allt í einu hljómaði
Iceland! Iceland, hjartað hoppaði.
Gat þetta verið? Ó, hvað hún var
glöð! Þetta gat hún upp á eigin
spýtur. Hér þekkti enginn Her-
mann Ragnar og Unni Arngríms-
dóttur og hér gat sannarlega eng-
inn haldið því fram að þau væru að
troða henni að. Troða henni í sviðs-
ljósið eins og hún hafði oft heyrt
sagt út undan sér. Þetta var bara
hún, ein af 42 stelpum frá jafn-
mörgum löndum, komin í hóp
þeirra 15 sem stóðu sig best. Henni
leið eins og sigurvegara en vissi
hins vegar ekkert hvað hún átti að
gera.
Hópnum var skipt í tvær raðir og ég
var fremst í minni. Ég vissi ekkert
hvert ég átti að ganga eða hvert ég
átti að snúa. Indland kom mér til
bjargar. Það var kært á milli okkar.
Ég var í skóm sem hún átti, þeir
pössuðu svo vel við kjólinn minn –
og nú hvíslaði hún að mér því sem
þeim hafði verið sagt daginn áður og
þetta gekk stórslysalaust.
Í lokin áttu þær að ganga fram
og kynna sig og segja eitthvað við
dómnefndina og gesti í sal.
Ég man alveg hvernig ég byrjaði:
Konnichiwa. Watashi no namae
wa … Ég held að það þýði örugglega:
Komið þið sæl. Ég heiti … og svo
endaði ég á að segja: Domo arigato
eða Arigatou gozaimashita sem þýð-
ir: Takk kærlega fyrir mig. Ég hafði
verið að læra eina og eina setningu
mér til gamans … til dæmis þegar
verið var að greiða okkur. Fyrst lang-
aði mig bara til vita hvað hæ þýddi.
Mér fannst ég heyra hæ, hæ, hæ alls
staðar og fékk þá að vita að það þýð-
ir já.
Aftur var gert hlé og skemmti-
kraftar stigu á svið. Stúlkurnar 15
skiptu um föt og dómnefndin kom
sér fyrir. Og þá kom nokkuð merki-
legt í ljós.
Dómnefndin hafði verið með okkur
alla dagana án þess að við vissum.
Hún hafði verið í dulargervi. Einn
dómarinn hafði verið lyftuvörður,
annar hárgreiðslumeistari og svo
mætti lengi telja.
Stúlkurnar höfðu verið undir eft-
irliti allan tímann. Ekki að það
breytti neinu. Henny hafði fengið
ósk sína uppfyllta og sveif um svið-
ið skælbrosandi. Hún hefði reyndar
alveg viljað sleppa við að standa á
baðfötunum fyrir framan dóm-
nefndina og skilur vel af hverju
slíkt var harðlega gagnrýnt á sínum
tíma. En hún gat ekkert verið að
velta því fyrir sér. Það þurfti bara
að hespa það af og drífa sig svo í
síðkjólinn.
Harumillahöllin var troðfull af
fólki. Þetta var hápunkturinn á
unglingahátíðinni sem hafði staðið í
10 daga. Allir keppendurnir 42
gengu inn og stilltu sér upp.
Fremstar voru þær 15 sem höfðu
komist í undanúrslitin. Og svo rann
stundin upp.
Í fimmta sæti: Denmark,
fjórða sæti: Costa Rica,
þriðja sæti: Philippines,
annað sæti: Japan
og svo kom það!
Fyrsta sæti: Iceland.
Henny heyrði ekki hvað var sagt,
nema hvað einhver sagði: Miss Ice-
land. Hún heyrði fagnaðarhróp og
kíkti til að sjá hver stigi fram. Miss
Iceland, MISS ICELAND! Hljóm-
aði hátt og skýrt. Loksins áttaði
hún sig og lyfti höndum til að
fagna. En setti þær svo strax niður
aftur. „Vertu stillt, vertu stillt,“ var
eina hugsunin sem komst að.
„Vertu stillt.“
Henny horfði á brosandi andlitið
á Charlie See sem myndaði og
myndaði og því næst kom forseti
keppninnar og krýndi hana.
Það voru tvær japanskar konur
klæddar í kímonó, japanska þjóðbún-
inga, sem voru honum til aðstoðar.
Þetta var mjög hátíðlegt allt saman
en gekk ekki alveg þrautalaust fyrir
sig. Aðstoðarkonurnar höfðu gleymt
spennunum og kórónan var svo þung
að hún seig alltaf til hliðar.
En á endanum gekk þetta og sig-
urvegari kvöldsins var Henny Her-
mannsdóttir frá Íslandi, þá rétt
orðin 18 ára.
Þessi síðasti hluti keppninnar er frek-
ar óljós. Ég gladdist einlæglega þeg-
ar ég varð ein af 15 en þetta var svo
óraunverulegt. Ég gat ekki deilt
þessu með neinum, það var enginn
sem mér þótti vænt um á staðnum,
enginn sem gat einlæglega glaðst
með mér.
„Vertu stillt, vertu stillt“
Árið 1970 var Henny Hermanns valin Miss
Young International, alheimstáningurinn, í al-
heimsfegurðarsamkeppni í Japan. Í kjölfarið lifði
hún sannkölluðu glæsilífi í heimi dans- og dægur-
menningar en tilveran á bak við glansmynd feg-
urðar og frægðar var oft sár og nöpur. Í bókinni
Henny Hermanns – Vertu stillt! sem Bjartur gaf
út rekur Margrét Blöndal sögu Hennyar og er
eftirfarandi kafli úr bókinni.
Ljósmynd/Úr einkasafni
Miss Iceland! Þegar úrslitin í Miss Young International lágu fyrir lyfti Henny Hermanns höndum til að fagna.
En setti þær svo strax niður aftur og hugsaði „vertu stillt, vertu stillt“, eins og kemur fram í frásögninni.
IB ehf | Fossnes A | 800 Selfoss | ib.is
Nánari upplýsingar ib.is
Ábyrgð og þjónusta fylgir öllum nýjum bílum frá IB
Bílar á lager
Sími 4 80 80 80
2019 Chrysler Pacifica Hybrid
Limited
3,6 L Hybrid. Glæsilegur 7 manna bíll.
Einn með öllu, t.d. hita/kæling í sætum, glerþak,
leðursæti, bakkmyndavél, Dvd spilari, Harman
Kardon hljómflutningskerfi ofl. ofl.
VERÐ
7.990.000 m.vsk
2019 Ram Limited 3500
Nýtt útlit 2019! Litur: Perlurauður/ svartur að innan
(einnig til Granite Crystal). Nýr 6,7L Cummins Turbo
Diesel, togar 1000 pund! Aisin sjálfskipting, upphitan-
leg og loftkæld sæti, hiti í stýri, sóllúga, nýr towing
technology pakki.
VERÐ
11.790.000 m.vsk
2019 Ford F-350 Lariat 35”
Litur: Ruby red/ gray, svartur að innan.
6-manna bíll. 6,7L Diesel ,450 Hö, 925 ft of torque.
35” dekk. Með FX4 off-road pakka, quad beam
headlights, upphituð/loftkæld sæti, heithúðaðan pall,
fjarstart, Driver altert-pakki, Trailer tow camera
system og airbag í belti í aftursæti.
VERÐ
10.990.000 m.vsk
2019 F-350 Limited 35” breyttur
Litur: Perluhvítur, “cocoa” að innan. 6,7L Diesel, 450
Hö, 925 ft of torque. Breyttur með 35” dekk, 20”
felgur og brettakanta. Með FX4 off-road pakka, top-
pljós (ekki á mynd), upphituð/loftkæld sæti, heithúð-
aðan pall, fjarstart, auka bakkmyndavél fyrir camper
eða trailer, trappa í hlera og airbag í belti í aftursæti.
VERÐ
12.490.000 m.vsk