Morgunblaðið - 21.08.2019, Qupperneq 10

10 FRÉTTIRInnlent
MORGUNBLAÐIÐ MIÐVIKUDAGUR 21. ÁGÚST 2019
VIÐ TENGJUMÞIG
KORTA býður uppá örugga greiðsluþjónustu og
hagkvæm uppgjör. Posar, greiðslusíður, áskriftagreiðslur
eða boðgreiðslur. Greiðslumiðlun er okkar fag.
Suðurlandsbraut 30, 108 Reykjavík, 558 8000 / korta@korta.is / korta.is
Magnús Heimir Jónasson
Snorri Másson
Aðgerðir gegn loftslagsbreytingum,
vinnumarkaðsmál, skattar og lýð-
ræðislegar áskoranir voru meðal
þess sem rætt var á hádegisfundi
forsætisráðherra Norðurlandaríkj-
anna með Angelu Merkel, kanslara
Þýskalands, í gær. Forsætisráð-
herrar Norðurlandaríkjanna sam-
þykktu á fundi sínum fyrr um dag-
inn nýja framtíðarsýn norrænu
ráðherranefndarinnar til næstu tíu
ára. Að því loknu var haldið til
vinnuhádegisverðar með kanslara
Þýskalands í Viðey.
Í ávarpi sínu á blaðamannafundi í
Viðey sagði Merkel það mikilvægt
að allir legðu sitt af mörkum í bar-
áttunni gegn loftslagsbreytingum.
Þar nefndi hún meðal annars hvarf
jökulsins Oks sem dæmi um mikil-
vægi þess að ráðast í miklar að-
gerðir. Þá sagði Merkel að þjóðar-
leiðtogarnir hefðu einnig rætt
lýðræðislegar áskoranir á tímum al-
þjóðavæðingar. Í lokaorðum ávarps-
ins ítrekaði hún órjúfanleg tengsl
Evrópuþjóða hvort sem þau væru
meðlimir ESB eður ei. Sagði hún að
í ljósi þeirra tengsla væri mikilvægt
að viðhalda efnahagslegum styrk
þjóðanna.
Norðurslóðir æ mikilvægari
Á blaðamannafundinum var
Merkel spurð um hlutverk Þýska-
lands á norðurslóðum ásamt hlut-
verki Evrópusambandsins í ljósi
þess að Bandaríkjamenn væru að
sækjast eftir auknum áhrifum á
norðurslóðum, m.a. vegna hernaðar-
hagsmuna.
Merkel sagði að Þýskaland væri
fyrst og fremst í því hlutverki að
vakta þetta svæði og fylgjast með
því, frekar en að taka beinan þátt,
enda væri slíkt á forræði annarra
ríkja. Hins vegar væri svæðið aug-
ljóslega að verða æ mikilvægara,
einkum í sambandi við vöruflutn-
inga og annað á þessum slóðum.
Hún sagði það með mikilvægustu
verkefnum mannkyns að hlúa að
norðurslóðum og Þýskaland myndi
ekki láta sitt eftir liggja. Nefndi hún
einnig að til stæði að leggja nýjar
línur í þessum efnum á þinginu.
Þýskur blaðamaður spurði
Merkel hvort og hvernig hún hygð-
ist leggja sitt af mörkum til þess að
Bretland færi ekki hægt og rólega í
sömu átt og Bandaríkin, það er í átt
frá Evrópu og í átt að meiri ein-
angrun, einkum ef til samningslauss
Brexit kæmi. Merkel hittir einmitt
Boris Johnson, nýjan forsætisráð-
herra Bretlands, í dag.
Merkel sagði að hún hefði rætt
Brexit hér á landi við norrænu leið-
togana. Enn ætti eftir að koma í ljós
hvernig Brexit yrði útfært. Bíða
þyrfti og sjá hvernig Bretar vildu
hátta því. Þegar praktísk lausn lægi
fyrir ætti auðvitað að leitast við að
nota hana.
Stórar áskoranir fram undan
Í samtali við Morgunblaðið segir
Katrín Jakobsdóttir forsætisráð-
herra það gefa svona fundum meiri
vídd að fá kanslara Þýskalands til
að hitta leiðtoga norrænu ríkjanna.
„Við fundum mikið og þetta er
mikið samstarf sem allir ráðherrar
taka þátt í en það gefur nýja vídd að
fá Þýskaland inn í þetta samstarf.
Við erum að tala um að koma á
laggirnar vettvangi eins og við höf-
um átt með Bretlandi þar sem við
höfum verið þar og í Eystrasalts-
ríkjum,“ sagði Katrín í Viðey í gær.
Hún bætti við að það væri ekki síst
mikilvægt í ljósi þess hversu stórar
áskoranirnar væru. „Þar höfum við
rætt loftslagsmálin en líka vinnu-
markaðsbreytingar, fjórðu iðnbylt-
inguna og svo auðvitað bara stjórn-
málakerfið og lýðræðið eins og við
þekkjum það,“ bætti Katrín við.
Sjálfbærasta svæði heims
Mette Frederiksen, forsætisráð-
herra Danmerkur, sagði að heimur-
inn væri að breytast ört og mikil-
vægast væri fyrir Norðurlandaríkin
að standa saman.
„Öll norrænu ríkin eru sammála
um sterkara samband milli norður-
hluta Evrópu, Skandinavíu og
Þýskalands. Ég tel það vera mikil-
vægt. Við deilum sömu grunn-
gildum og hugmyndum,“ sagði
Frederiksen á blaðamannafundin-
um í gær.
Hún sagði það ekki nóg að tala
um aðgerðir í loftslagsmálum né
heldur einungis funda um þær held-
ur þyrftu þjóðirnar að sýna aðgerð-
irnar í verki.
„Við þurfum að sýna fólki, sér-
staklega ungu fólki, að við ætlum að
taka á þessu verkefni,“ sagði Fred-
eriksen og bætti við að markmiðið
ætti að vera að gera norðurslóðir að
sjálfbærasta svæði heims.
Stefan Löfven, forsætisráðherra
Svíþjóðar, tók í sama streng og aðr-
ir þjóðarleiðtogar um mikilvægi að-
gerða í loftslagsmálum. Hann bætti
þó við að Norðurlandaríkin ættu að
fara inn á fund Sameinuðu þjóðanna
um loftslagsmál í september í New
York með sameiginleg markmið og
skilaboð.
Samstarf með einkageiranum
Sex Norðurlandaþjóðir undirrit-
uðu loftslagssáttmála í Hörpu í
gærmorgun, en um er að ræða sam-
komulag á milli forsætisráðherra
þjóðanna og ýmissa forstjóra nor-
rænna fyrirtækja um að grípa til
aðgerða í loftslagsmálum. Árni Odd-
ur Þórðarson, forstjóri Marels, og
Birna Einarsdóttir, bankastjóri Ís-
landsbanka, voru fulltrúar íslenskra
fyrirtækja á fundinum.
„Það er lykilatriði að hið opinbera
og einkageirinn fari hönd í hönd í
þessum málum,“ sagði Mette
Frederiksen, forsætisráðherra Dan-
merkur.
Fulltrúar Álandseyja, Færeyja
og Grænlands fengu að vera við-
staddir þennan fund og undirrituðu
samkomulagið fyrir hönd sinna
þjóða. Þeim var aftur á móti ekki
boðið að sækja fundinn í Viðey. Kim
Kielsen, formaður grænlensku
landsstjórnarinnar, sagði að það
væri í raun of seint að fara af stað
núna en „við erum samt farin af
stað og við erum ánægð með það,“
sagði hann.
Katrín Sjögren, landsstjóri
Álandseyja, sem eru undir finnskri
stjórn, var afar ánægð með fundinn
og sagði: „Þetta er fullkomin leið til
að stunda stjórnmál.“
Í fréttatilkynningu að fundi lokn-
um er haft eftir Katrínu Jakobs-
dóttur að það sé ánægjulegt að sjá
forsætisráðherra Norðurlandaríkj-
anna samþykkja þá sýn að Norð-
urlönd verði sjálfbærasta svæði í
heimi árið 2030 í formennskutíð Ís-
lands í Norrænu ráðherranefndinni.
„Það þýðir að aðgerða er þörf til
að ná raunverulegum árangri í lofts-
lagsmálum en ráðherrarnir voru
sammála um að aðgerðir væru
mikilvægari en orð og Norðurlöndin
gætu náð betri árangri saman, bæði
inn á við og á alþjóðavettvangi,“ er
haft eftir Katrínu.
Stórar áskoranir í loftslagsmálum
 Forsætisráðherrar Norðurlandaríkjanna og kanslari Þýskalands sóttu sameiginlegan fund í Viðey
 Norðurlandaþjóðirnar undirrita loftslagssáttmála um að gera norðurslóðir að sjálfbærasta svæði heims
Morgunblaðið/Eggert
Morgunblaðið/Eggert
Leiðtogar Katrín Jakobsdóttir og Angela Merkel á fundinum í Viðey.
Ráðherrar Eftir fundinn í Viðey stilltu þau sér upp, ráðherrarnir og kanslarinn, f.v. Antti Rinne, Finnlandi, Angela
Merkel, Stefan Löfven, Svíþjóð, Katrín Jakobsdóttir, Erna Solberg, Noregi, og Mette Frederiksen, Danmörku.
Birna Einarsdóttir, bankastjóri Íslandsbanka, segir í samtali við Morgun-
blaðið að árangur í loftslagsmálum náist ekki nema með samvinnu fyrir-
tækja og stjórnmálamanna. „Ég upplifi það þannig að einkageirinn sé mjög
áhugasamur um að koma þessum málum áfram og við getum það ekki
nema við gerum það saman.“ Hún segir þetta ekki bara orð á blaði heldur
sé áhuginn mikill.
Johan Eric Dennelind, forstjóri sænska fjarskiptafyrirtækisins Telia, tek-
ur í sama streng. „Það getur enginn getur gert þetta einn og því fleiri sem
taka þátt, þeim mun öflugri verða aðgerðirnar. Ef fimm forsætisráðherrar
ásamt landstjórnarmönnum Álandseyja, Færeyja og Grænlands segja að
þau styðji þetta samstarf og að þau vilji gera meira úr svona samstarfi því
þau skilji mikilvægi þess fyrir þeirra samfélög, þá skiptir það miklu máli
fyrir okkur, þá forstjóra þeirra fyrirtækja sem vilja gera eitthvað í mál-
unum, en einnig fyrir þá forstjóra sem vilja koma að borðinu,“ segir Johan.
Aðkoma fyrirtækja mikilvæg
LOFTSLAGSMÁL EKKI BARA VIÐFANGSEFNI STJÓRNMÁLA