Vinnumarkaður - 01.06.1998, Side 199
Greinargerð um aðferðir og hugtök
197
Utan vinnuafls. Fólk telst utan vinnuafls ef það er hvorki
í vinnu né fiillnægir skilyrðum um að vera atvinnulaust.
Vinnuqfl telst vera starfandi og atvinnulaust fólk.
Búseta. Úr þjóðskrá fást upplýsingar um sveitarfélag og
póstfang svarenda. Búsetuskipting í þessari skýrslu er
höfuðborgarsvæði og sveitarfélög utan þess. Búseta er flokkuð
eftir lögheimili í þjóðskrá eða nýjum upplýsingum um
svarendur meðan á könnun stendur.
Á höfuðborgarsvæði eru eftirtalin sveitarfélög:
Reykjavík, Seltjarnames, Hafnarfjörður, Bessastaða-
hreppur, Garðabær, Kópavogur, Mosfellsbær, Kjalames-
hreppur og Kjósarhreppur.
Hjúskaparstétt. Nokkuð er um það að hjúskaparstétt
svarenda eins og þeir skilgreina hana sjálfír beri ekki saman
við þjóðskrá. Ekki er óalgengt að fráskildir eða ekkjur og
ekklar segist vera ógiftir þegar þeir eru spurðir um hjúskapar-
stöðu. Nokkuð er um að fólk í óvígðri sambúð telji sig vera
í hjónabandi. Væru svör um hjúskaparstétt greinilega röng,
miðað við þjóðskrámpplýsingar, vom þau leiðrétt.
Lítil vinna. Ef svarandi vann minna en 40 klst. í við-
miðunarviku og jafnframt minna en hann gerir að jafnaði
vegna verkefnaskorts, vinnudeilu eða atvinnuleysis hluta
vikunnar en var jafnframt að leita sér að annarri vinnu eða
aukastarfi telst hann vera vinnulítill. Ef svarandi er í hlutastarfí
en vill vera í fullu starfi og heildarvinnutími hans í viðmiðunar-
vikunni að meðtöldum aukastörfúm var undir 40 klst. telst
hann einnig vinnulítill.
Menntun. í vinnumarkaðskönnunum Hagstofunnar er
spurt um hæstu prófgráðu þátttakenda. Svörin em flokkuð í
samræmi við menntunarflokka ISCED, Alþjóðlegu mennt-
unarflokkunarinnar. Gmnnmenntun samsvarar flokkum 1
og 2, starfs- og framhaldsmenntun svarar til flokka 3 og 5 og
háskólamenntun samsvarar flokkum 6 og 7.
I vinnumarkaðskönnunum er ennfremur gert ráð fyrir að
iðnmenntun og styttri starfsmenntun ásamt almennri menntun
í framhaldsskóla teljist til flokks 3 en starfsmenntun úr
svokölluðum sérskólum, s.s. Fósturskóla, Iþróttakennaraskóla,
Stýrimannaskóla, Myndlista- og handíðaskóla, teljist til flokks
5.
Menntunarstig mannaflans 1991-1995 hefur verið endur-
flokkað í samræmi við tillögur vinnuhóps Hagstofunnar um
drög að flokkun formlegrar menntunar á Islandi i samræmi við
alþjóðlegu menntunarflokkunina ISCED. Helsta breytingin
frá fyrri flokkun menntunar í vinnumarkaðskönnunum er sú að
próf úr húsmæðraskóla og stúdentspróf eru nú flokkuð í
ISCED-flokk 3 í stað flokka 2 og 5 áður. Þetta veldur því að
fleiri konur en áður eru taldar með starfs- og framhaldsmenntun.
Frá árinu 1996 voru teknar upp nýjar spumingar um
menntunarstig þátttakenda í þeim tilgangi að mæla betur þá
starfsmenntun sem þeir hafa hlotið. Þessi breyting veldur því
að tölur um menntun frá 1996 em ekki sambærilegar við fyrri
ár. Einkum em það ISCED flokkamir 1-5 sem breytast en
mat á fjölda háskólamenntaðs fólks er svipað.
Námsmenn. Svarandi telst námsmaður ef hann var í skóla
innan hins almenna skólakerfis, á námssamningi eða í
starfsþjálfun í mánuðinum áður en könnunin var gerð eða er
í vinnu með námi.
Inactivepersons. Persons are classifíed as inactive if they are
neither employed nor unemployed according to the criteria
above.
The labour force consists of employed and unemployed
persons.
Residence. Information on residence is taken from the
National Register and updated at the time ofthe survey with
information from contact efforts. The following regional
division is used (see Appendix 2).
The capital region consists of following municipalities:
Reykjavík, Seltjamames, Hafnarljörður, Bessastaða-
hreppur, Garðabær, Kópavogur, Mosfellsbær, Kjalames-
hreppur and Kjósarhreppur.
Marital status. Classification of marital status is as re-
ported. Correction is made when reported marital status is
logically incompatible with information from the National
Register, e.g., when a respondent reports him or herself as
married without being recorded as married in the National
Register, that person would be classifíed as cohabiting.
Underemployment. If a respondent worked less than 40
hours in the reference week for economic reasons and was
seeking a new job or a second job he or she is considered
underemployed. A person is also classified as underem-
ployed if he or she has a part-time job and wants to have a
fíill-time job and his or her actual working hours in all jobs
are under 40 hours.
Education. Primary education is classified according to
ISCED groups 1-2. Vocational education, such as appren-
ticeship in crafts, secondary school education and higher
vocational training is classified in ISCED groups 3-5. Uni-
versity education and equivalent education is classified in
ISCED groups 6-7.
The educational level of respondents 1991-1995 has been
reclassified in accordance with proposals of a Statistics
Iceland working group on the classification of education.
This has mainly affected the classification of domestic
science education and universify entrance examination, for-
merly ISCED groups 2 and 5, respectively. These are now
classified in ISCED group 3. The most marked result of this
change in the coding scheme has been the increased number
ofwomen with vocational education in ISCED groups 3-5.
In 1996 the set of questions pertaining to education were
completely reworked in order to better capture various types
of vocational education. This has lead to a complete break in
the series from 1991-95. ISCED groups 1-5 have been
mostly affected by this change in methods while the esti-
mates of the number of persons with university degree have
been relatively stable.
Students. A respondent is classifled as a student if he or
she attended day school within the four-week period prior to
the survey, received vocational training during the same
period or reported that he or she was a student having a part-
time job.