Vinnumarkaður - 01.06.1998, Blaðsíða 192

190
Greinargerð um aðferðir og hugtök
Eftir 1991 hafa sérstaklega ráðnir spyrlar hringt til þátt-
takenda. Reynt hefur verið að ráða aðeins fólk með reynslu
í framkvæmd símakannana. Aður en kannanimar hefjast fá
spyrlar tilsögn í að taka viðtöl, farið er yfir spumingalistann,
tölvukerfið og vafaatriði útskýrð.
Gagnaöflun. Upplýsinga í vinnumarkaðskönnunum Hag-
stofunnar er aflað með símtölum. Aðallega er hringt á kvöldin
og um helgar. Einnig er reynt að hringja að degi til í þátt-
takendur sem upplýsingar frá öðmm heimilismönnum benda
til að séu helst viðlámir þá. Símanúmer fólks í úrtakinu em
fengin frá Pósti og síma h.f. Itarlegar tilraunir em gerðar til
þess að hafa uppi á þeim sem hafa flutt eða hafa ekki
heimasíma. Engir þátttakendur em þó sóttir heim.
I nóvember 1992 var tekin upp sú nýbreytni að nota tölvur
við gagnaöflun. Notast er við sérstakt forrit fyrir spuminga-
kannanir, BLAISE, sem þróað hefur verið af Hagstofu
Hollands. Forritþetta sparartíma við framkvæmd, auðveldar
spyrlum að velja rétta röð spuminga og dregur til muna úr
skekkjum. Ekki síst hefúr það gjörbreytt vinnubrögðum við
úrvinnslu á gögnum þar sem tíminn frá því könnun lýkur og
þar til fyrstu niðurstöður liggja fyrir hefur styst vemlega.
Svör við spumingum um starf, fyrirtæki og atvinnu vom
áfram skráð á sérstök eyðublöð þar til í nóvember 1993 þegar
spumingalistinn var allur tölvuvæddur.
Urtak og heimtur. I úrtökuramma hverrar vinnumarkaðs-
könnunar em allir íslenskir og erlendir ríkisborgarar 16-74
ára sem skráðir em í þjóðskrá og eiga lögheimili á Islandi.
Stærð úrtaksins hverju sinni er um 4.400 einstaklingar.
Þeim er skipt í fjóra skiptihópa. I hverri könnun er einn hópur
úrtaksins í fyrsta sinn í viðtali, annar hópur í annað sinn og
svo ffamvegis. Við hverja nýja könnun er hópurinn sem verið
hefúr í úrtakinu Qómm sinnum látinn hætta og nýr 1.100
manna hópur valinn í hans stað. Nýju einstaklingamir em
valdir með einfaldri hendingarúrtöku án skila. Þátttakendur
em því alls fjórum sinnum í röð í úrtakinu. Þegar þátttöku er
lokið er einstaklingi ekki skilað í úrtökurammann fyrr en
tveimur ámm eftir að hann var síðast í úrtakinu. Hver nýr
skiptihópur er valinn á Hagstofúnni um hálfum mánuði áður
en könnun hefst.
I nóvember 1994 var úrtökurammi vinnumarkaðskönnun-
arinnar víkkaður. Hann nær nú einnig til unglinga sem em
yngri en 16 ára en ná þeim aldri áður en fjórða könnun frá því
þeir em valdir hefst. Jafnframt var skiptihópurinn stækkaður
í 1.140 einstaklinga. Enginn telst þó til úrtaksins fyrr en hann
eða hún hefúr náð 16 ára aldri. Með þessu móti er tryggt að
hlutfall 16 og 17 ára unglinga í úrtakinu gefi rétta mynd af
hlutfalli þessara aldurshópa meðal þjóðarinnar.
Svarhlutfall í vinnumarkaðskönnunum Hagstofúnnar hefúr
verið nokkuð hátt sé miðað við aðrar úrtakskannanir hérlendis
eða um 90% af úrtakinu eftir að þeir em dregnir frá sem em
látnir eða búsettir erlendis (sjá töflu 9.2).
Öllum í úrtakinu er sent bréf nokkru áður en hver könnun
hefst þar sem tilgangur hennar er útskýrður og samvinnu
þeirra er óskað. Auk þess fylgja bréfinu niðurstöður síðustu
könnunar.
9.1.3 Áreiðanleiki
Villur og skekkjuvalda í úrtakskönnunum má í grófúm
dráttum flokka í tvennt. Urtökuskekkju og aðrar skekkjur.
Each survey is conducted by approximately 20 interviewers.
Before each survey the interviewers are trained in conduct-
ing interviews and working with the computer aided inter-
viewing system.
Data gathering. AU interviews in the ILFS are telephone
interviews. Most interviews take place in the evenings and
during weekends, except for interviews by appointment
during normal working hours. Telephone numbers for re-
spondents are provided by the Post and Telecom Iceland ltd.
Considerable effort is made to reach participants who have
moved or do not have a telephone. No participant is visited,
however.
In November 1992 computer aided telephone interview-
ing (CATI) was introduced, using the Dutch program
BLAISE. This has proved to save both time and effort as well
as reducing interviewer errors. In November 1992 and April
1993 answers to open questions about economic activity and
occupation continued to be handwritten but since November
1993 all responses have been entered immediately into a
computer by the interviewers.
Sample and response. The sampling frame for the ILFS
is drawn from all persons in the National Register who are
16-74 years of age and with domicile in Iceland at the time
of the survey. Icelandic persons who are students outside
Scandinavian countries are allowed to retain their domicile
in Iceland, whereas students in other Nordic countries are
required by Nordic agreements to transfer their registration
to the respective country. In order to treat both groups of
students in the same manner, all persons who reside abroad
for more than 6 months are defmed as ineligible in the fmal
sampling frame. This differs somewhat from intemational
recommendations where all students abroad are considered
as part of the population, irrespective of length of study.
The sample is a rotating panel sample of approximately
4.400 individuals selected by simple random sampling with-
out replacement from the sampling frame. The sample is
divided into four rotation groups of approx. 1,100 individu-
als, each of which participates in four successive surveys.
The sample units are retumed to the sampling frame when
four years have elapsed from their first being selected.
From November 1994 the sampling frame was extended to
persons 14 years of age who will reach 16 years by the time
the fourth successive survey will be conducted. The size of
the rotation group was also increased to 1,140 individuals.
Persons younger than 16 years of age are subsequently
introduced into the sample when they reach the lower age
limit. This ensures that 16 and 17 year age groups will always
be proportionately represented.
The net response rate in the ILFS is approximately 90%,
i.e. after deceased persons and persons with domicile abroad
have been eliminated from the sample (cf. Table 9.2).
Prior to each survey all participants receive a letter from
Statistics Iceland explaining the purpose of the survey and
requesting their cooperation. All participants also receive a
copy of the main results of the last survey.
9.1.3. Reliability
Errors in a sample survey fall roughly into two categories:
Sampling errors and non-sampling errors. This section deals