Forsetakjör - 01.11.1997, Blaðsíða 5

Formáli
Skýrslaþessi um forsetakjörið 1996 er48. kosningaskýrslan
frá upphafi.
í C-deild Stjómartíðinda árið 1882 var birt skýrsla um
alþingiskosningar 1880 og aukakosningar 1881. Skýrslu-
gerðin féll svo niður eftir það, uns Klemens Jónsson samdi
eftir fáanlegum heimildum skýrslu um allar almennar þing-
kosningar 1874-1911, og birti í Landshagsskýrslum 1912.
Við stofnun Hagstofunnar árið 1914 tók hún við gerð
kosningaskýrslna. Fyrstu kosningaskýrslur hennar voru um
alþingiskosningar árin 1908-1914 og vora birtar í ritröðinni
Hagskýrslur Islands. I þeirri ritröð hafa með þessari skýrslu
um forsetakjörið verið gefin út 32 rit um kosningar. Af þeim
era 24 um 29 almennar alþingiskosningar, fimm um forseta-
kosningar, tvö um þjóðaratkvæðagreiðslur og eitt um sveitar-
stjórnarkosnignar. Skýrslur um þrjár aðrar þjóðaratkvæða-
greiðslur fylgdu skýrslum um alþingiskosningar sem fóra
fram á sama tíma, en fyrir kosningum landskjörinna alþingis-
manna 1916-1930 og aukakosningum var gerð grein í skýrslu
um næstu almennar alþingiskosningar. Þá hefur Hagstofan
tekið saman skýrslur um sveitarstjórnarkosningar frá árinu
1930 og lengst af birt í Hagtíðindum. En frá og með sveitar-
stjómarkosningum 1990 eru þær gefnar út sérstaklega sem
hluti af Hagskýrslum Islands. Frekari grein er gerð fyrir
kosningaskýrslum á bls. 40-41.
Árið 1988 gaf Hagstofanútítveimurbindumallarskýrslur
sem gerðar höfðu verið um kosningar til Alþingis og sveitar-
stjórna, forsetakjör og þjóðaratkvæðagreiðslur tímabilið
1874-1987. Þessar skýrslur voru alls 43 að tölu.
Lög um framboð og kjör forseta Islands eru frá árinu 1945
og hafa efnislega lítið breyst. Skýrsluefnið er því að mörgu
leyti hið sama en skýrslurnar hafa tekið nokkram breytingum
í áranna rás því að um flest er lýtur að forsetakjörinu fer
samkvæmt ákvæðum laga um kosningar til Alþingis. Þau lög
hafa tekið allmiklum breytingum á síðustu áratugum, t.d.
hvað varðar gerð kjörskrár, kosningarrétt, atkvæðagreiðslu
utan kjörfundar og kjördæmaskipan.
Heimildir þær um forsetakjör 29. júní 1996, sem þessi
skýrsla byggist á, eru eftirfarandi:
1. Tölur um kjósendur á kjörskrá og greidd atkvæði eru eftir
skýrslum undirkjörstjórna, sem þær gera á eyðublöð, sem
Hagstofan lætur í té.
2. Upplýsingarum forsetaefni ogtilskildatölu meðmælenda
era eftir auglýsingum forsætisráðuneytis og dóms- og
kirkjumálaráðuneytis.
3. Tölur um kosningaúrslit eru fengnar úr skýrslu Hæsta-
réttar.
Á Hagstofunni hefur Guðni Baldursson annast gagna-
söfnun, úrvinnslu og gerð þessarar skýrslu en Sigurborg
Steingrímsdóttir annast umbrot ritsins.
í nóvember 1997
Hallgrímur Snorrason
hagstofustjóri