Forsetakjör - 01.11.1997, Blaðsíða 17

Forsetakjör 1996
15
5. yfirlit. Þátttaka í forsetakjöri 29. júní 1996 eftir kjördæmum
Summary 5. Participation in the presidential election 29 June 1996, by constituencies
Greidd atkvæði af hundraði kjósenda á kjörskrá Participation as percent of voters on the electoral roll Af hundrað greiddum atkvæðum Percent of votes cast
Allir kjósendur á kjörskrá Electorate, total Kjósendur með lögheimili hér á landi Domicile in Iceland Greidd utan kjörfundar Absentee votes Skv. 82. gr. kosninga- laga Acc. to Art. 82 1 Auðir seðlar og ógildir Blank and void ballots
Alls Total Karlar Males Konur Females Alls Total Karlar Males Konur Females
Allt landið lceland 85,9 84,1 87,7 88,6 86,9 90,3 17,5 0,1 1,3
Reykjavík 84,9 83,1 86,5 88,2 86,6 89,6 17,7 0,1 1,5
Reykjanes 86,8 85,0 88,5 89,5 87,7 91,4 17,4 0,1 1,0
Vesturland 87,8 86,4 89,2 89,4 88,2 90,7 19,7 0,1 1,1
Vestfirðir 85,4 82,9 88,4 87,8 85,6 90,3 20,2 0,0 1,4
Norðurland vestra 85,2 84,2 86,2 86,3 85,4 87,2 17,2 - 0,9
Norðurland eystra 86,0 83,5 88,6 87,8 85,3 90,4 17,0 - 1,1
Austurland 85,8 83,7 88,2 87,6 85,5 90,0 18,3 0.0 1,2
Suðurland 88,5 86,6 90,5 90,4 88,6 92,3 13,6 0,0 1.2
1 Atkvæði greitt á kjördegi í annarri kjördeild en þar sem kjósandi er á kjörskrá. Votes cast at a polling station other than that of registration.
höfðu átt lögheimili erlendis lengur og voru á kjörskrá vegna
eigin umsóknar kaus helmingur.34
16. yfirliti sést hvemig sveitarfélögin innan hvers kjördæmis
og á landinu í heild skiptust eftir kosningaþátttöku. í rúmlega
fimmtungi af sveitarfélögunum var kosningaþátttaka meiri
en 90% en kjósendur þar voru aðeins 4,4% kjósenda á
landinu. I eftirtöldum sveitarfélögum var kosningaþátttaka
95% eða meiri:
Grafningshreppur 100,0%
Skorradalshreppur 97,6%
Vestur-Landeyjahreppur 96,8%
Seyðisfjörður 96,6%
Reykjahreppur 96,0%
Sandvíkurhreppur 95,6%
Sveinsstaðahreppur 95,6%
Egilsstaðir 95,5%
Við forsetakjörið 1996 var kosningaþátttaka 95% eða
meiri í 8 sveitarfélögum. í alþingiskosningum árin 1991 og
1995 var þátttaka 95% eða meiri í 11 sveitarfélögum en árið
34 Nokkur misbrestur hefur orðið á því að kjörstjómir teldu sérstaklega atkvæði
greidd af kjósendum með lögheimili erlendis eins og er þó ætlast til á þar til
gerðu skýrslueyðublaði. Úr því var yfirleitt unnt að bæta með sérstakri
talningu úr kjörskrám en þó hefur orðið að áætla þátttöku þeirra í sex
sveitarfélögum. Þau eru í Reykjaneskjördæmi og er þátttaka í þessum
sveitarfélögum, þar sem em 39% kjósenda í kjördæminu með lögheimili
erlendis (10,5% á landinu), áætluð hin sama og að meðaltali í öðmm
sveitarfélögum kjördæmisins. Getur skakkað talsverðu hlutfallslega frá því
sem rétt hefði verið í þessum sveitarfélögum en sjálfar atkvæðatölumar em
lágar. Það leiðir af þessu að atkvæðatölur þeirra sem lögheimili eiga hér á
landi em einnig áætlaðar í þessum sveitarfélögum. Þar verða skekkjur þó
hlutfallslega miklu minni þar sem kjósendafjöldinn er margfalt meiri.
Heildartala þeirra sem atkvæði greiddu samkvæmt þessu og höfðu átt
lögheimili erlendis frá 1. desember 1987 eða síðar er 1.618, 804 karlar og
814 konur. Af þeim sem höfðu átt lögheimili erlendis frá því fyrir 1. desember
1987 greiddi 91 atkvæði, 39 karlar og 52 konur. Af þeim sem lögheimili áttu
hér á landi reiknast þá 165.625 kjósendur hafa greitt atkvæði, 81.027 karlar
og 84.598 konur.
1987 voru 19 sveitarfélög með jafnmikla eða meiri þátttöku.
Kosningaþátttaka var undir 80% í 15 hreppum við forseta-
kjörið 1996 en í 8 hreppum í alþingiskosningunum 1991 og
í 4 hreppum í kosningunum 1995. Kosningaþátttaka í forseta-
kjörinu var minnst í Skagahreppi, 63,6%, Kirkjuhvamms-
hreppi, 66,7%, Tunguhreppi, 67,7% og Skefilsstaðahreppi,
73,6%.
4. Atkvæðagreiðsla á kjörfundi
Voting at polling stations
Heimild til þess að hafa fleiri en eina kjördeild í sveitarfélagi35
hefur verið notuð á ýmsum stöðum eins og sjá má í töflu 1. í
Reykjavík vom 95 kjördeildir, 14 í Kópavogi, 11 í Hafnarfirði
og 9 á Akureyri. Allsvoru332kjördeildirálandinu. f 7. yfirliti
er sýnd tala kjörstaða og kjördeilda í hverju kjördæmi.
I 8. yfirliti sést tala kjördeilda í almennum kosningum frá
því að hennar er fyrst getið í skýrslu um alþingiskosningamar
árið 1931.
Kjörstjóm má leyfa manni að greiða atkvæði þótt nafn hans
standi ekki á kjörskrá í kjördeildinni ef hann sannar með
vottorði að hann sé á kjörskrá í annarri kjördeild innan sama
kjördæmis, hafi afsalað sér kosningarrétti þar og vottorðið sé
gefið út af undirkjörstjórn þeirrar kjördeildar.36 Mikilvægi
þessa ákvæðis, sem hefur gilt frá því 1916, 37 hefur farið
síminnkandi frá þjóðaratkvæðagreiðslunni 1918, er 2,9%
kjósenda neyttu þessa réttar. Þá og allt til sumarkosninga árið
1959 vom þessi atkvæði að hluta aðsend atkvæði sem fyrirséð
var að kæmust ekki í heimakj ördeild kjósenda áður en kj örfundi
lyki. Viðforsetakjörið 1996greidduaðeins7kjósenduratkvæði
á kjördegi í öðru sveitarfélagi en þar sem þeir stóðu á kjörskrá.
33 1. mgr. 6. gr. laga nr. 80/1987.
36 l.mgr. 82.gr. laganr. 80/1987.
37 32. gr. laga um kosningar til Alþingis nr. 28/1915.