Skessuhorn - 16.08.2017, Side 16

MIÐVIKUDAGUR 16. áGúST 201716
Dagbjört Höskuldsdóttir er fædd
og uppalinn í Stykkishólmi og
hefur búið þar stærstan hluta æv-
innar. Hún hefur verið virk inn-
an samfélagsins alla tíð; sem bæj-
arfulltrúi, varaþingmaður, skáti,
kaupmaður, í kvenréttindabaráttu,
verið leiðsögumaður og síðast en
ekki síst bókaunnandi. Dagbjört
þekkir Stykkishólm vel og hefur
alla tíð kunnað vel við sig í bænum
en rætur hennar liggja í eyjunum á
Breiðafirði. Skessuhorn settist nið-
ur með Dagbjörtu á heimili henn-
ar í Stykkishólmi og ræddi fortíð og
framtíð bæjarins.
Sellátur á stað í hjartanu
út um stofugluggann hjá Dagbjörtu
er magnað útsýni yfir Breiðafjörð
en fjörðurinn á stað í hjarta henn-
ar. „Það er líklega hvergi betra út-
sýni út á fjörðinn en einmitt héðan.
Bæði mamma og pabbi áttu heima í
eyjum á Breiðafirði. Pabbi ólst upp
í Höskuldsey en mamma í Sellátri.
Það voru fjögur systkin í Höskuld-
sey sem giftust fjórum systkinum í
Sellátri,“ segir Dagbjört og brosir.
„Mamma og pabbi fluttu svo síðar
saman í Sellátur með eldri systkini
mín og bjuggu þar í nokkur ár. Það
minntust allir í fjölskyldunni Sel-
láturs með hlýjum huga. Það var
alltaf nóg að borða; fiskur, selur og
fugl. Einn helsti kostur eyjunnar
var hve stutt var út á miðin. Þegar
elsti bróðir minn var orðinn sjö ára
ákvað fjölskyldan að flytja til Stykk-
ishólms. ástæðan var sú að mamma
fékk aldrei að ganga í skóla þeg-
ar hún var barn og þótti það mjög
leitt alla ævi. Hún vildi tryggja það
að börnin hennar fengju að mennt-
ast og því ekkert annað í stöðunni
en að flytja í burtu frá Sellátri. Eft-
ir vélvæðingu bátanna á 20. öldinni
skipti líka ekki eins miklu máli að
það væri stutt á miðin þar sem vél-
in auðveldaði svo ferlið. Það var því
engin hvati til að búa í Sellátri leng-
ur. Fjölskyldan flutti því úr eyjunni
árið 1946 eða tveimur árum áður
en ég fæddist,“ segir Dagbjört.
Það leynir sér ekki að Dagbjörtu
þykir vænt um Sellátur. „Mín-
ar fyrstu minningar eru af mér að
grátbiðja mömmu um fleiri sögur
úr Sellátri. Ég eyddi líka löngum
stundum í Sellátri á sumrin sem
barn og naut mín. Við systkinin
byggðum okkur svo sumarhús í eyj-
unni fyrir um fjörutíu árum síðan.
Við eigum eyjuna ásamt tveimur
öðrum minni eyjum,“ segir hún.
Frjáls og skemmtileg
uppvaxtarár
„Foreldrar mínir fluttu fljótlega á
bæinn ás í útjaðri Stykkishólms.
Búsetan þar byrjaði ekki vel því
þegar ég var hálfs árs kviknaði í
húsinu þegar ég og mamma vor-
um bara tvær heima. Húsið fuðr-
aði upp en ég og mamma slupp-
um út ómeiddar. Foreldrar mínir
ákváðu að byggja nýtt hús þar sem
það gamla stóð og á meðan bjugg-
um við eitt sumar í vegavinnutjaldi
og skúr á lóðinni,“ rifjar Dagbjört
upp.
Dagbjört ólst lengst af upp á
bænum ási og segir hún uppvaxt-
arárin í Stykkishólmi hafa verið
góð. „Það var blómlegt félags- og
íþróttalíf í bænum þegar ég er að
alast upp. Ég fór snemma í skát-
ana þar sem ágúst Sigurðsson var
skátaforingi. Hann náði vel til okk-
ar og dró okkur út um allt á svæð-
inu. Við fórum upp á öll fjöll hér í
kring og fyrir það er ég þakklát því
ég þekki mig og ég hefði aldrei far-
ið að mínu frumkvæði upp á þau.
Frelsið sem við krakkarnir í bæn-
um höfðum var yndislegt. Það voru
útileikir öll kvöld þar sem hverf-
in skiptu sér upp í lið. Þetta var
skemmtilegur tími.“
Nunnurnar ólu upp
kynslóðir
Dönsk áhrif og nunnur eru hlutir
sem koma fljótt upp í huga margra
þegar hugsað er um Stykkishólm.
Dagbjört segir að dönsku áhrif-
in og nunnurnar hafi litað samfé-
lagið töluvert. „Þegar ég er að alast
upp eru dönsk áhrif ekki eins sterk
og þau höfðu verið en voru þó enn
til staðar. Ég man t.d. eftir dönsk-
um lyfsala hér í bænum. Svo var
mikið slett á dönsku og virtist það
hafa verið rótgróið í fólki á svæðinu.
Mamma fussaði alltaf yfir þessum
dönsku áhrifum í samfélaginu en
notaði sjálf alltaf dönsk orð eins og;
kústur, altan og beslag,“ rifjar Dag-
björt upp.
Hún telur að nunnurnar sem komu
til Stykkishólms á fjórða áratugnum
hafi haft mjög jákvæð áhrif á svæðið.
„árið 1933 var Stykkishólmur orð-
inn stöndugur bær og hér var ákall
eftir sjúkrahúsi. St.Fransiskus regl-
an reisti hér spítala og fyrstu kaþ-
ólsku systurnar komu í bæinn 1935.
Margar nunnur sem komu í Hólm-
inn um það leyti sem ég var að alast
upp voru hér allt þar til fyrir nokkr-
um árum og þá orðnar nokkuð aldr-
aðar. Fyrst um sinn máttu þær ekki
fara einar út í búð og þær fylgdu
mjög ströngum reglum. En hægt
og rólega fengu þær að vera frjáls-
ari og voru þá manna duglegastar
að sækja viðburði hér í samfélaginu.
Það var margt afar jákvætt sem þær
gerðu. Þær hófu daggæslu á börn-
um fyrir fólk í bænum. Fyrst voru
þetta föndurstundir fáeinar klukku-
stundir á dag. Það var mjög gott að
vera hjá þeim og þær sýndu okkur
börnunum mikla væntumþykju og
þrátt fyrir að vera í góðri aðstöðu til
að hafa áhrif á börnin man ég ekki
til þess að þær hafi nokkur tímann
stundað trúboð af einhverju tagi.
Í föndurtímunum hjá þeim sá ég
mína fyrstu bíómynd sem mér þótti
afar merkilegt á þeim tíma. Það má
segja að þær hafi alið upp nokkrar
kynslóðir hérna í Hólminum,“ seg-
ir Dagbjört.
Iðaði í skinninu yfir
nýjum bókum
Eftir að hafa búið alla tíð í Stykkis-
hólmi fór Dagbjört á nokkuð flakk
um landið á níunda og tíunda ára-
tugnum. Hún vann sem skrifstofu-
stjóri Kaupfélagsins í Stykkishólmi
og á Tálknafirði og Patreksfirði fyr-
ir kaupfélagið áður en hún varð úti-
bússtjóri Samvinnubankans, síðar
Landsbankans, í Grundarfirði. „Ég
var í átta ár útibússtjóri í Grundar-
firði og leið vel þar. Grundarfjörð-
ur var öllu minni en hann er í dag
og var að byggjast upp. á þessum
tíma var reglulega skipt um úti-
bússtjóra og þeir færðir til í starfi.
árið 1994 átti að færa mig í ann-
að bæjarfélag og mér bauðst að fara
á nokkra staði. Ég hafði þó ekki
áhuga að fara og ákvað því að finna
mér annan starfsvettvang,“ seg-
ir Dagbjört sem opnaði í kjölfarið
verslunina Sjávarborg í heimabæn-
um sínum árið 1994 og var versl-
unin opin allt til ársins 2012. „Ég
og maðurinn minn heitinn, Eyþór
ágústsson, rákum búðina saman og
bjuggum einnig í húsinu. Þetta var
mjög vinsæl búð og fólk varði mikl-
um tíma í að skoða það sem í boði
var. Það er erfitt að segja hvers kon-
ar búð þetta var því við buðum upp
á allt; ís, bækur, tóbak, leikföng og
margt fleira. Mér þótt skemmtileg-
ast að selja bækur. á þessum fyrstu
árum voru bækur bara gefnar út
rétt fyrir jól og þegar sendingarn-
ar af bókum komu loks í búðina ið-
aði ég af spenningi,“ segir Dagbjört
sem hefur alla tíð haft mjög gaman
„Ég hef fulla trú að sveitarfélögin á norðanverðu
Snæfellsnesi geti eflst sameinuð“
Rætt við Dagbjörtu Höskuldsdóttur um uppvöxtinn, störfin og framtíð Stykkishólms
Dagbjört Höskuldsdóttir og hundurinn Stella fyrir framan hluta af bókum Dagbjartar en bækur hafa verið og eru henni mjög kærar.
Dagbjört er ein þeirra sem hefur staðið fyrir Júlíönu, hátíð sögu og bóka, í Stykkishólmi. Hér ræðir hún við Þórhildi Pálsdóttur
og Inga Hans Jónsson á einni hátíðanna. Ljósm. úr safni Skessuhorns.