Morgunblaðið - Sunnudagur - 22.12.2019, Blaðsíða 8

VETTVANGUR
8 MORGUNBLAÐIÐ SUNNUDAGUR 22.12. 2019
Rauði kross Íslands hefurákveðið að efna til söfnun-arátaks vegna neyðar af
völdum þurrka og skógarelda í
Namibíu.
Af þessu tilefni lögðu margir við
hlustir. Kannski vegna þess að í
ljós hefur komið að Íslendingar
hafa verið að skrifa sögu sína í því
landi á sambærilegan hátt og ný-
lenduríki Evrópu skrásettu sína
sögu með gjörðum sínum, einkum
á nítjándu og tuttugustu öldinni,
en einnig fyrir þann tíma og síðar,
allt fram á okkar dag, um alla
Afríku, víða í Asíu og Rómönsku
Ameríku.
Á nú að næla sér í syndaaf-
lausn? Þetta voru viðbrögð ein-
hverra þegar spurnir bárust af því
að nokkrir einstaklingar undir for-
ystu Hjálmars Árnasonar, fyrrver-
andi alþingismanns, vildu rétta
þessu söfnunarátaki hjálparhönd.
Tilefni er svo sannarlega til þess
að brennimerkt land leiti eftir
friðþægingu og eru því vangavelt-
ur í þessa veru engan veginn út í
hött.
En menn eru feimnir. Í klausu
sem birtist á leiðarasíðu dagblaðs
í vikunni er það sagt vera „sér-
kennilegt að Namibía hafi orðið
fyrir valinu. Namibía er langt frá
því að vera verst statt meðal Afr-
íkuríkja og fjöldi ríkja sem verr
standa“. Það er mikið rétt að þar í
álfu er víða örbirgð að finna,
óbærilegar hitabylgjur, mann-
skæða gróðurelda, sárt hungur og
ágenga sjúkdóma.
Þótt enginn sem til þekkir vé-
fengi neyðina í Namibíu kann
engu að síður að vera nokkuð til í
þessu skrifi á sama hátt og til
voru þjáðari þjóðir en Íslendingar
árið 1973 þegar gosið varð í
Heimaey og Vestmannaeyingar
hröktust á brott frá heimilum sín-
um. Þá misstu margir aleiguna.
En þjóðin sjálf var ekki örsnauð,
eins og Namibíumenn eru, og því í
stakk búin að veita bágstöddum
aðstoð, svara kalli um samstöðu.
Og frá öðrum löndum barst líka
hjálp. Hún var vel þegin.
Gripdeildirnar í Namibíu, sem
allir Íslendingar þekkja nú til, eru
ekki einkamál nokkurra útgerð-
armanna og vitorðsmanna þeirra.
Í góðri trú veittu Íslendingar þró-
unaraðstoð sem síðan var notuð
sem leiktjöld fyrir miskunnarlaust
arðrán. Rannsókn á því ráni er nú
hafin og ástæða til að fylgjast vel
með henni.
Það er þó ekki almennings að
gera upp sakir. Það eiga dóm-
stólar að gera og síðan þarf að
skila þýfinu aftur á heimaslóð.
Fyrir Hjálmari og félögum vak-
ir hins vegar að treysta á dóm-
greind hjálparstofnunar um að
beina hjálparfé þangað sem þess
gerist þörf.
Og nú segir Rauði kross Íslands
okkur að með myndarlegu átaki
megi gera brunna og leggja vatns-
lagnir sem geri þurrkasvæði í
Namibíu sjálfbær. Átakinu sé
beint að svæðum sem þrjú hundr-
uð þúsund manns byggi og sé í
fyrstu horft til átján þúsund
manna byggðar sem sé í mestri
neyð.
Þessar fólksfjöldatölur sam-
svara annars vegar fólksfjölda Ís-
lands og hins vegar Akureyrar.
Þegar spurt er hvort Namibía
sé nokkuð sérstök – hvort hún
þurfi nokkuð á hjálp að halda um-
fram önnur ríki, þá er svarið
þetta:
Namibía er vissulega sérstök
vegna náttúruhamfara en einnig
vegna þeirrar sögu sem Íslend-
ingar eiga þar.
Vissulega á það ekki að verða
okkar eina takmark að sækjast
eftir velvild í Namibíu, fremur en
Færeyingar gerðu í Vestmanna-
eyjagosinu, heldur er það velvildin
innra með okkur sem öllu máli
skiptir; velvild í garð þeirra sem
hafa orðið fyrir barðinu á mann-
gerðu kerfi sem við höfum smíðað,
kerfi sem byggist á braski með
auðlindir þjóðanna.
Nú er þörf á skilningi og vel-
vilja í garð þeirra sem svikult
brask hefur leikið grátt.
Og auðvitað er Namibía sérstök.
Við vorum þar.
Til hjálpar í Namibíu –
til tilbreytingar
Úr ólíkum
áttum
Ögmundur
Jónasson
ogmundur@ogmundur.is
’Og nú segir Rauðikross Íslands okkur aðmeð myndarlegu átakimegi gera brunna og
leggja vatnslagnir sem
geri þurrkasvæði í
Namibíu sjálfbær.
Kristinn
Magnússon
Ekki láta laktósaóþolið skemma
jólin fyrir þér
Ekki láta laktósaóþolið
hafa áfhrif á þitt daglega líf.
Laktase töflunar frá
tetesept aðstoða við
meltingu ámjólkursykri.
Forðatöflurmeð virkni sem
varir í 4 klukkustundir.
Reykjavíkurvegur 62 | Sími 527 0640 | 220 Hafnarfjörður | www.wh.is
Fæst í öllum helstu Apótekum,
Costco ogHeimkaup
ÞÚ ÁTT SKILIÐ ÞAÐ BESTA
www.alver.is S: 896 4040 LauraStar á Íslandi
LauraStar Lift
Létt og meðfærilegt Straujar – gufar – hreinsar