Morgunblaðið - Sunnudagur - 22.12.2019, Blaðsíða 12

VIÐTAL
12 MORGUNBLAÐIÐ SUNNUDAGUR 22.12. 2019
Inn í bóluplast
Hvað er það næsta sem þú manst eftir slysið?
„Ég man ekki neitt næstu tíu daga eða svo.
Ég veit ekkert hverjir komu í heimsókn til mín
á spítalann. Fyrst var mér haldið sofandi og
svo dagana á eftir man ég lítið. Það er engin
skýr minning frá þessum dögum,“ segir Bryn-
dís. Að vonum hafi öll fjölskyldan verið í áfalli
en Jóhann flaug strax heim og var kominn að
hlið hennar sólarhring síðar.
„Maður er svo sjálfhverfur í þessu ferli og
hefur nóg með sjálfan sig. Það var ekki fyrr en
nýlega að ég áttaði mig á því hvað þetta í raun
hafði mikil áhrif á alla aðstandendur og miklu
meiri áhrif en ég gerði mér grein fyrir í upp-
hafi. Ég sé nú hversu tvísýnt þetta var,“ segir
hún hugsi.
„Krakkarnir eru enn að glíma við þetta.
Þetta hefur markað djúp spor hjá dóttur minni
og hún er svolítið mikið að passa upp á
mömmu sína. Svo er ég nú líka dálítil brussa að
eðlisfari,“ segir hún og brosir.
„Dóttir mín segist helst vilja vefja mig inn í
bóluplast og loka mig inni. Það er mikill ótti í
henni.“
Bryndís segir minnið enn í dag bregðast sér
annað slagið.
„Það er dálítið ógnvekjandi að margar minn-
ingar eru týndar eftir þetta. Bæði fyrir slys og
eftir,“ segir hún og segir að stundum nefni ein-
hver atburð sem hún tók þátt í, sem hún svo
muni ekki.
„Það er eins og minningin sé þarna en brúin
að henni sé brotin. Stundum eru það stórir
bútar og þeir koma ekki aftur.“
Eins og 95 ára
Líkamlegir áverkar voru sem fyrr segir miklir
og alvarlegir. Vegna þess að augnbotninn
brotnaði færðist augað niður á við og olli miklu
tvísýni hjá Bryndísi.
„Ef ég tek af mér gler-
augun sé ég þig tvöfalt. Svo
reynir heilinn að vinna við
að stilla sjónina. Ég fór í
aðgerð á auganu sem var
alveg mögnuð. Í aðgerðinni
voru vöðvarnir ofan við
augnkúluna styttir og hinir
sem eru fyrir neðan lengd-
ir. Svo var skilinn eftir
spotti sem stóð út úr auganu. Ég var látin
horfa á mynd sem var einhverja metra frá mér
og svo togaði augnlæknirinn í spottann þar til
myndin skýrðist og hætti að vera tvöföld. Þá
gerði hann hnút og klippti. En ég þarf sérstök
gleraugu sem fínstilla svo allt saman,“ segir
hún.
„Ef ég fer út að hjóla, ganga, skíða eða
keyra verð ég að vera með gleraugun. Annars
fer jafnvægið út um þúfur.“
Bryndís var nokkrar vikur á sjúkrahúsi og
þaðan lá leiðin á Grensás. Þar bjó hún í mánuð
í stífri endurhæfingu en mætti svo á dagdeild í
hálft ár.
„Ég þurfti að læra ýmislegt upp á nýtt; ég
missti jafnvægið út af auganu og bólgum í
heila. Ég gekk með göngugrind eins og gamla
fólkið. Ég gekk lengi með sjóræningjalepp,
rosa flott. Án hans endaði ég bara á hliðinni,“
segir hún og brosir.
„Ég var í iðjuþjálfun og sjúkraþjálfun en
þetta er yndislegur staður. Það gerast krafta-
verk þarna,“ segir hún og hrósar happi hversu
vel á sig komin hún var fyrir slysið.
„Ég var í mjög góðu formi fyrir slysið og það
hjálpaði mér mikið hvað ég þekki líkama minn
vel. Enda hefur hann verið mitt atvinnuverk-
færi frá unglingsárum. Endurhæfingin var
ekki bara á Grensás; ég þurfti líka að drífa mig
sjálf út að ganga. Þegar maður liggur á spítala
rýrnar maður rosalega og vöðvastyrkurinn
minnkar mikið. Öll orkan fór í að halda sér
uppi.“
Hvernig var andlega hliðin?
„Ég var svo ótrúlega lánsöm að ég datt ekki
niður í þunglyndi. Ári eftir slysið fór ég í viðtöl
hjá Virk, á núvitundarnámskeið og fékk sál-
fræðiaðstoð. Ég fór reyndar bara tvisvar til
sálfræðings af því mér fannst ég ekki þurfa
þess. Auðvitað var ég rosalega döpur, alltaf
þreytt og með höfuðverk. Ég var orðin eins og
95 ára á svipstundu.“
Flensa í þrjú ár
Nú fimm árum síðar er Bryndís enn að glíma
við afleiðingar slyssins. „Ég þjáist enn af sí-
þreytu, þótt hún sé ekkert miðað við fyrstu
tvö, þrjú árin. Ég er óþolinmóð að eðlisfari og
ég man að læknar og starfsfólk á Grensás
sögðu mér að gefa þessu ár. Svo var árið liðið
og ég var ekki orðin neitt góð og þá sögðu þau:
gefðu þessu tvö ár. Fyrstu þrjú árin leið mér
eins og allt sem ég gerði gerði ég með flensu.
Orkan var ekki fyrir hendi og ég var alltaf
hálfslöpp með höfuðverk. Ef ég var heima í
hvíld var ég ágæt en um leið og ég fór af stað
leið mér eins og með flensu,“ segir hún.
„Annað sumarið eftir slysið fór ég að vinna
aftur sem leiðsögumaður og ef ég vann einn
dag lá ég alveg daginn eftir. Maður borgaði
alltaf tvöfalt fyrir. En mér fannst það vera al-
veg þess virði; ég gat ekki bara verið heima og
gert ekkert. Þá hefði ég endanlega farið í gröf-
ina.“
Bryndís segist eiga frábæra vinnuveitendur
hjá 3-H Travel sem leyfi sér að vinna eftir eig-
in getu. Einnig hefur hún tekið að sér styttri
túra hjá Íslenskum fjallaleiðsögumönnum.
„Mig langar að fara í lengri fjallaferðir því
þar liggur mín ástríða. Í fyrrasumar fór ég í
þriggja daga skálaferð og ég rétt meikaði það.
Svo lá ég bara. Í sumar fór ég aftur og það var
aðeins auðveldara,“ segir Bryndís og segist sí-
fellt finna hægfara breytingar til hins betra.
„Nú eftir fimm ár er ég komin nálægt því að
vera eins og ég var,“ segir hún en viðurkennir
þó að hún sé oft þreytt og alltaf með hausverk.
„Ég er alltaf með haus-
verk, bara mismikinn. Ég
þarf að taka mikið af
verkjatöflum, sérstaklega
ef ég er að gera eitthvað
eins og að hreyfa mig.“
Nú sjást engin ör, ertu
kannski með ör undir
hárinu?
„Já, finndu!“ segir hún
og leyfir blaðamanni að
þreifa á höfðinu. Þar finnst greinileg dæld.
„Ég er með nokkrar holur,“ segir hún og
hlær.
Mjög lítið hrædd í lífinu
Útivist og fjallgöngur hafa alltaf heillað Bryn-
dísi. Hún er ekki af baki dottin þótt slysið hafi
vissulega sett strik í reikninginn. „Ég geri
bara hlutina. Svo borga ég eftir á.“
Hjónin höfðu skipulagt ferð upp á Kilimanj-
aro í janúar 2015 ásamt vinahópi en ferðin var
að sjálfsögðu slegin af. Í upphafi árs 2019 var
svo ákveðið að láta drauminn um Kilimanjaro
rætast.
„Við lögðum af stað fjögur pör og þetta tókst
að stærstum hluta. Ég náði ekki alveg á topp-
inn og ég græt það ekkert þótt það hafi verið
pínu svekkjandi. Ég náði upp á næstefsta
þrepið en þennan dag var aftakaveður. Í efstu
búðum fuku tjöld og súlur brotnuðu,“ segir
Bryndís.
„Sjálfsagt var ástæðan fyrir því að ég þurfti
að snúa við háfjallaveiki, en af því að augun eru
löskuð þá missti ég hálfpartinn sjónina. Ég
hætti að sjá á leiðinni upp. Það var eins og það
væri búið að dýfa gleraugunum ofan í sand;
þannig var sjónin. Ég þurfti því að snúa við en
hópurinn hélt áfram upp.“
Blaðamann hryllir við tilhugsuninni um að
sjónin hyrfi smátt og smátt í miðri fjallshlíð.
Varstu ekki hrædd?
Hún hugsar sig um í smá stund.
„Nei. Góð spurning. Ég held að það sem hef-
ur hjálpað mér og dregið mig áfram sé að ég er
mjög lítið hrædd í lífinu.“
Bryndís viðurkennir að ferðin hafi tekið á en
hafi verið fyllilega þess virði.
Bryndís fékk sér hund eftir slysið
og segir hún tíkina Kríu hafa hjálp-
að sér mikið í endurhæfingunni.
Kría þarf að fá sína göngutúra og
drífur eiganda sinn með.
Fjölskyldan fór saman á skíði nokkrum mánuðum fyrir slysið, en þau eru öll mikið fyrir útivist.
Bryndís er hér ásamt eiginmanninum Jóhanni Erni og börnunum Erni Frey og Petru Hlíf.
Bryndís hlaut mikla áverka á höfði, augnbotninn
brotnaði og þrír hryggjarliðir.
’Ég hef sætt mig al-gjörlega við þetta. Éger voða lítið fyrir dramaog sé litla ástæðu til að
velta mér upp úr því sem
ekki er hægt að breyta. Ég
er jákvæð og þrjósk.
Bryndís þurfti strax að fara í aðgerð á höfði og
ber þess ör. Minnið á það til að bregðast henni.