Hugur og hönd - 01.06.1984, Page 12

Alltaf man ég, hve ákaflega mér fannst langt að horfa
eftir prjóninum, fannst lykkjurnar aldrei ætla að taka
enda. Þegar ég fór að kenna börnum að prjóna minntist
ég þessa og lét prjóna renninga með fáum lykkjum, sem
allir réðu við.
(Vilhjálmur S. Vilhjálmsson 41)
En önnur börn hafa reynt að gera sér leik að vinnunni.
í Breiðagerði var jeg látinn fara að vinna dálítið að mínu
hæfi, en ekki var mjer sjerlega sýnt um það og leiddist
fremur flest störf, nema ef jeg gat látið ímyndunaraflið
gera leik úr þeim. Jeg lærði að prjóna og það þótti mjer
einna skemmtilegast. Þá gat jeg leikið mjer í huganum
við að prjóna æfi mína. Jeg settist á eitthvert rúm, er jeg
tók prjónana, og kallaði það bæjarnafni. Við fyrstu lykkj-
una fæddist jeg. Fjórir prjónarnir voru hinar fjórar árs-
tíðir. Svo þegar jeg var búinn með nokkrar umferðir
flutti jeg mig á kistil eða annað rúm og þóttist flytja bú-
ferlum. Svo fjölguðu árin með umferðunum og væri svo
kallað á mig að gera eitthvað annað, svo jeg yrði að
leggja frá mjer prjónana, þá þóttist jeg deyja, og æfisög-
unni var lokið í það sinn. - Var oft í mjer mesta kapp að
verða sem elstur og fór ekki frá verkinu ónauðugri en jeg
býst við að jeg fari þegar þar að kemur í lífinu. Þessir og
þvílíkir dagdraumar finnst mjer að hafi haft nokkra þýð-
ingu fyrir þroska minn.
(Séra Friðrik Friðriksson 52)
Ekki var ullariðjan eingöngu verk kvennanna, heldur var
hún jafnt verk karla. Við sjávarsíðuna var lítið að gera í
Frá Byggðasafni Vestmannaeyja.
Kvenvettlingar útsaumaðir, gulleitir með rósum, merktir K. TH. D.
1827. Vettlinga þessa átti og notaði frú Katrín Þórðardóttir móðir frú
Ragnhildar Þórarinsd. í Júlíushaab, konu Gísla verslunarstjóra Engil-
bertssonar (1834-1919). Frú Elínborg Gísladóttir húsfrú í Laufási við
Austurveg (nr. 5) dóttirþeirra hjóna gaf Byggðasafninu vettlingana. Nr.
968.
landi á vetrum og fengust þá karlmenn við tóskap. Upp til
sveita voru karlmenn meira við útistörf og kvenfólk hafði
umsjón með ullarvinnunni. Þeir karlmenn, sem ekki voru
við gegningar sátu við prjónana. Algengt var að karlmenn
ynnu við það versta og grófasta úr ullinni, en kvenfólkið var
við fínni vinnu og útprjón.
Það var verk karlmannanna að prjóna sölusokkana. Þeir
voru hafðir víðir og háir, og náðu upp ámitt læri. Svo var
til ætlazt, að karlmaðurinn prjónaði sokkinn á dag, væri
hann að allan daginn.
(Elínborg Lárusdóttir 21-22)
Margar skemmtilegar sögur eru til um prjónandi karl-
menn á ferð og flugi og ætlum við að láta nokkrar þeirra
fylgja hér með.
Minnist ég hér að síðustu eins manns, er var frábær að
iðni, heimilisrækt og afköstum við öll störf. Það var Þor-
valdur Stefánsson, bóndi á Norðurreykjum í Hálsasveit
um langt skeið. Hann var kominn á fimmtugsaldur um
síðustu aldamót. Lifði að mestu í anda 19. aldar þótt
hann yrði líka í röð fremstu umbótamanna þessa tíma.
Eitt sinn að haustlagi - nú fyrir sextíu árum - fór ég
með fjárrekstur ofan Reykholtsdal. Kom ég þá að Hæg-
12
HUGUR OG HÖND