Hugur og hönd - 01.06.1984, Qupperneq 18

reglugerð fyrir húsmæðraskólann á hallormsstað
í 15. árgangi „Hlínar“ 1931 er birt
„Reglugerð fyrir Húsmæðraskólann á
Hallormsstað“ og fylgir alllöng greinar-
gerð með hverri grein reglugerðarinnar.
Hér verða birtar 2., 3. og 4. gr.
reglugerðarinnar og kaflar úr „Greinar-
gerðinni“ þar sem fjallað er um hverja
grein fyrir sig.
2. gr.
Tilgangur skólans er að styðja að uppeldi
ungra kvenna á þjóðlegum grundvelli og
veita þeim hagkvæma kunnáttu fyrir
lífið, sérstaklega í því er lýtur að heimil-
isstörfum í sveitum.
3-gr.
Starfsemi skólans verður hagað þannig:
A. Bókleg kennsla: kennd íslenska og
íslenskar bókmenntir, reikningur,
bókhald, efnafræði, matarfræði, heilsu-
og líkamsfræði, söngur og leikfimi.
Fyrirlestrar um sérstök efni í sögu
íslands, félagsfræði, náttúrufræði og
uppeldisfræði.
B. Handavinna: Kenndir saumar, sér-
staklega hagnýtur saumaskapur, kven-
og barnafatnaður, vélspuni, prjón, vefn-
aður og hannyrðir.
C. Matargerð og heimilisstjórn:
Kennd almenn matreiðsla, smjör- skyr
og ostagerð, æfingar í heimilisstjórn,
ræsting, þvottur og þ jónustubrögð.
4. gr.
Námstíminn er tveir vetur, talið fyrri
veturinn frá veturnóttum til aprílloka en
hinn síðari frá 20. sept. til aprílloka. Skal
náminu skipt þannig að fyrri veturinn,
verður aðallega bókleg kennsla og
handavinna, en síðari veturinn, nokkur
bókleg kennsla og matreiðsla.
Auk þess verði óbundin við skólann
þessi námskeið:
a. Námskeið í matreiðslu á sama tíma
fyrir ungar stúlkur.
b. Námskeið í saumum og vefnaði á
sama tíma.
Nemendur skólans sitji fyrir öðrum
umsækjendum að námskeiðum þessum.
í greinargerð um 2. gr. reglugerðar
segir svo:
„Eitt einkenni þess tíma er við lifum á,
er að þjóðaruppeldið er ekki lengur í
höndum heimilanna einna saman,
heldur er það að nokkru leyti afhent
skólunum. Ýmsar aðrar breytingar á
þjóðlífi okkar, eru og þess valdandi, að
áhrifa heimilanna á uppeldi æskulýðsins
gætir minna en áður. Virðist því sérstök
ástæða fyrir skólana að leggja áherslu á
hina uppeldislegu hlið námsins. Hús-
mæðraskólarnir þurfa ekki síður að
hlynna að almennu uppeldi ungra
stúlkna, en veita þeim fræðslu. Hvort-
tveggja þarf að haldast í hendur, en upp-
eldið talið fyrr, af því þar hlýtur grund-
völlur hins verklega náms að liggja,
einkum þar sem sérstök nauðsyn ber til
að haga því eftir landsháttum og öðrum
aðstæðum. Sú fræðsla yrði næsta hald-
lítil, sem ekki ætti rót í hugsunarhætti
nemandans og afstöðu til lands og
þjóðar.“
í greinargerð um 3. gr. reglugerðar
segir m. a.:
„. . . í bóknámi því er skólinn veitir,
ætlumst við til að móðurmálið skipi önd-
vegi. Sé engu minni áhersla á það lögð að
kynna nemendum hið besta í bók-
menntum þjóðarinnar fornum og
nýjum, en málfræðinám. Mun fátt betur
fallið til að glæða og göfga tilfinninga- og
hugsjónalíf ungra kvenna en bókmennt-
ir, einkum ljóð. Er og víst að veglegra
hlutverk bíður ekki nemanda kvenna-
skólanna en móðurstarfið. En einn
þáttur þess, og ekki sá ómerkasti, er að
kenna börnunum móðurmálið og inn-
ræta þeim virðingu og ást á tign þess og
fegurð. Ætlast er til þess að lestur á
kvöldvökum fyrir nemendur og heima-
fólk á skólaheimilinu geti orðið einn
liður í bókmenntaþekkingu nemend-
anna og glæði smekk þeirra og þekking-
arþrá. . . “
Síðar í sömu greinargerð segir: „Þá er
það verklega kennslan. Hún skal í öllum
greinum miðast við kröfu fámenns
sveitabúskapar. í allri verklegri kennslu
skólans verður að hafa í huga hið raun-
verulega líf, lífið eins og því er lifað út
um byggðir landsins. Markmið þessarar
kennslu er: að létta húsmæðrum störfin
með því að kenna stúlkunum betri og
hagkvæmari vinnuaðferðir, notkun
ýmsra vinnutækja og leikni í algengum
daglegum störfum, að venja nemendur á
sparsemi og holla og einfalda lifnaðar-
háttu. - Mestur vandi húsmæðraskól-
anna felst í því að samræma gamalt og
nýtt, samræma innlenda reynslu er-
lendum áhrifum og uppfindingum. . . “
í greinargerð um 4. gr. reglugerðar
segir svo m. a.:
„Stofnendur skólans hafa verið sam-
mála um, að námstíminn skyldi vera 2
vetur. Greinir þennan skóla í því efni frá
öðrum húsmæðraskólum hér á landi.
Ástæðurnar, sem fyrir stofnendum vaka,
eru þær helstar að ofætlun sé að kenna á
einum vetri allt það verklegt nám, sem
krafist er og krefjast verður af hús-
mæðrum í sveit. Við álítum að annað
hvort verði að fækka námsgreinum að
miklum mun á þessum skólum frá því,
sem nú tíðkast, eða lengja námstímann.
Við höfum tekið síðari kostinn. . . “
18
HUGUR OG HÖND