Bændablaðið - 15.11.2018, Blaðsíða 8

Bændablaðið | Fimmtudagur 15. nóvember 20188
„Við svínabændur stöndum á
krossgötum og sjálfur hef ég
um skeið verið að gera upp við
mig hvort ég eigi að leggja út í
umtalsverðar fjárfestingar eða
láta gott heita, kyrrstaða er ekki
í boði,“ segir Ingvi Stefánsson,
svínabóndi á Teigi í Eyja-
fjarðarsveit og formaður Félags
svínabænda.
Hann hefur rekið svínabú sitt
heima á Teigi og í Pálmholti í
Reykjadal í Suður-Þingeyjarsýslu en
áformar nú að reisa nýtt bú á landskika
við bæinn Torfur í Eyjafjarðarsveit.
Deiliskipulagsvinna er í fullum
gangi, en Ingvi segir ákveðna
galla á reglugerðinni hafa tafið
hönnunarferlið.
Gyltum hefði fækkað um 40% við
breytingar
Fyrir áratug, árið 2008, keypti Ingvi
svínabúið í Reykjadal, einkum til að
uppfylla þær aðbúnaðarkröfur sem
þá voru gerðar til framleiðslunnar.
Því búi breytti hann í gyltubú og
keypti nánast allar innréttingar
nýjar.
„Nú er ég nýlega búinn að slátra
öllum gyltunum á því búi þar sem
innréttingar standast ekki nýjar
kröfur sem settar voru árið 2014.
Ég er búinn að fylla tvo járnagáma
og sá þriðji er kominn í hlað,“ segir
Ingvi, sem er í óða önn að taka
innréttingarnar niður. Hefði hann
tekið þann kostinn að breyta búinu
í Reykjadal í samræmi við nýjar
aðbúnaðarkröfur hefði gyltum á því
búi fækkað úr 180 niður í 100, eða
um 40%.
„Aðstæðurnar eru mjög krefjandi
um þessar mundir með síauknum
innflutningi og samkeppnin við
innflutt kjöt er mjög skökk. Mörgum
þykir ég pínu klikkaður að taka
þessa ákvörðun, að byggja upp nýtt
bú þegar staða í svínarækt á Íslandi
er óviss, en ég hef óbilandi trú á
íslenskri svínarækt og þeirri sérstöðu
sem við búum við. Því tel ég að það
sé pláss fyrir svona bú á markaðnum,
en tíminn mun leiða í ljós hvort það
er rétt mat hjá mér,“ segir Ingvi.
Byggt fyrir 400 gyltur
á nýju búi í landi Torfna
Hann hefur náð samkomulagi
við landeigendur á Torfum í
Eyjafjarðarsveit, næsta bæ sunnan
við kirkjujörðina Grund og í um 14
kílómetra fjarlægð frá Teigi, um
kaup á skika úr jörðinni. Þar verður
byggt upp nýtt svínabú fyrir 400
gyltur og meirihluti eldisins mun
einnig fara fram þar, en áframeldi
verður að auki líka stundað á búinu
á Teigi.
Heildarflötur bygginga á nýja
búinu verður um 5700 fermetrar.
Ingvi hefur fengið aðstoð frá
dönsku ráðgjafarfyrirtæki
varðandi uppbyggingu búsins en
undirbúningur hefur staðið yfir
frá því á liðnu sumri. „Á svæðinu
í kringum Torfur eru mörg kúabú
og bændur hafa áhuga á að nýta
svínaskítinn til áburðar, en með þeim
hætti spara þeir kaup á tilbúnum
áburði og minnka kolefnissporið í
sínum rekstri. Þetta svæði hentar
rekstri af þessu tagi einnig vel
sökum þess hve snjólétt það er,“
segir Ingvi.
Gestamóttaka svo almenningur
geti fræðst um svínarækt
Hann segir að við hönnun búsins
sé gert ráð fyrir að gestir geti
komið að og fengið að sjá hvernig
búskapurinn gengur fyrir sig, án
þess þó að komast í beina snertingu
við dýrin. „Ég tel nauðsynlegt fyrir
okkur svínabændur að opna búin
eins og hægt er fyrir almenningi,
en á þann hátt getur fólk fræðst
um þennan búskap. Við höfum
ekki staðið okkur nægjanlega vel
í þeim efnum,“ segir hann og bætir
við að strangar smitvarnir séu
nauðsynlegar til að passa upp á
heilnæmi stofnsins og því sé málið
ekki einfalt.
„Ég stefni að því að hafa sérstaka
gestamóttöku þar sem hægt verður
að horfa inn í gotsal í gegnum
glervegg og setja jafnframt upp
myndavélaskjái sem sýna inn í aðrar
deildir búsins. Með þessu vonast
ég til að almenningur geti kynnst
svínaræktinni betur.“
Keppum í gæðum, ekki verði
Ingvi segir að hugsunin á bak
við verkefnið sé ekki einungis að
uppfylla kröfur sem ný reglugerð
um velferð svína geri, heldur að
taka skrefið enn lengra með aukna
dýravelferð að leiðarljósi.
„Ég met stöðuna þannig að leiðin
fyrir innlenda svínarækt til að keppa
við síaukinn innflutning felist í
því að standa eins myndarlega að
þessum rekstri og kostur er og keyra
á góðum aðbúnaði, heilnæmi afurða
og hreinleikanum sem er einstakur
í okkar framleiðslu. Alkunna er að
erlendis eru mun minni kröfur gerðar
til framleiðslunnar, ódýrara fóður
notað, þar er minni launakostnaður
og vextir eru lægri svo eitthvað sé
nefnt, það liggur því í hlutarins eðli
að við keppum aldrei við innflutt
kjöt í verði.“
Svínarækt norðan heiða eflist
Ingvi segir að staða í svínarækt á
norðanverðu landinu sé með þeim
hætti að innan við helmingur af því
sem framleitt er á svæðinu og unnið
er úr hjá fyrirtækjum á matvælasviði
komi af norðursvæðinu. Grísir hafi
því verið sóttir um langan veg frá
frá öðrum landsvæðum og fluttir
norður á fæti til að anna eftirspurn
á svæðinu.
„Með tilkomu þessa nýja bús
fellur til meiri framleiðsla hér á
svæðinu og þannig skapast einnig
mörg afleidd störf, en stundum er
talað um svínaræktina á þeim nótum
að henni fylgi ekki mörg störf. Það er
mikill misskilningur, bara í Eyjafirði
er talið að um 80 til 90 manns vinni
við slátrun og vinnslu svínakjöts
og eru þá önnur afleidd störf ótalin.
Svínakjöt er einnig hryggjarstykkið
í rekstri kjötvinnslna og því skiptum
við meira máli þegar fjallað er um
landbúnað en margir gera sér grein
fyrir,“ segir Ingvi.
Norðlenska verður aðili að
þessum rekstri enda vill fyrirtækið
tryggja sér aðgang að kjöti á
svæðinu. /MÞÞ
FRÉTTIR
FORNAR HAFNIR
Ljósmyndir og frásagnir af 160 ver-
stöðvum á Íslandi. Ferðalagið hefst
á Horni og síðan liggur leiðin allt í
kringum landið. Áningar staðirnir eiga
það allir sameiginlegt að þaðan reru
forfeður okkar í landinu til fiskjar.
GUNNAR Í HRÚTATUNGU
Hér segir frá unglingnum sem var of efnalít-
ill til að komast í Héraðsskólann á Reykjum.
En einnig vormanni í upprisu sveitanna.
FORNAR FERÐALEIÐIR
Hér segir af hetjudáðum og harmleikjum,
ferðagörpum af báðum kynjum og á ýms-
um aldri þar sem viðfangsefnið eru hinar
beljandi jökulár og skjóllausir eyðisandar.
Hér er einnig að finna margháttaðan fróð-
leik um lífshætti og sögu héraðsins.
KYNNIR NÝJAR BÆKUR:
Ingvi Stefánsson, svínabóndi á Teigi í Eyjafjarðarsveit og formaður Félags svínabænda:
Hyggst reisa nýtt svínabú í Eyjafirði
í samstarfi við Norðlenska
Hverfa- og kjördæmafélög taka undir orð
sérfræðinga um að hafna orkupakka 3
Þórdís Kolbrún Gylfadóttir iðn-
að ar ráðherra sagði í samtali við
Sjónvarpið á mánudag að óvíst
væri hvort meirihluti sé fyrir
því á Alþingi að innleiða þriðja
orkupakka Evrópusambandsins
hér á landi.
Ráðherra talar þvert gegn
skilningi þekktra sérfræðinga
Skilningur iðnaðarráðherra og
ráðgjafa hennar er þvert á álit
fjölmargra lögfræðinga, innlendra
og erlendra, sem tjáð hafa sig um
þessi mál. Þar á meðal er Stefán Már
Stefánsson, prófessor við lagadeild
Háskóla Íslands og sérfræðingur
í Evrópurétti. Hann tók meðal
annars undir varnaðarorð norska
lagaprófessorsins Peter Örebech
í Háskóla Íslands fyrir skömmu,
en hann er líka sérfræðingur
í Evrópurétti. Þá sagði Stefán
í samtali við RÚV að þriðji
orkupakki Evrópusambandsins,
sem verður hluti af samningnum
um Evrópska efnahagssvæðið ef
Alþingi samþykkir hann, feli í sér
að ríkisvaldið verður framselt til
alþjóðlegra stofnana. Bjarni Jónsson
rafmagnsverk fræðingur og Gunnar
Þorgeirsson, formaður Sambands
garðyrkjubænda, hafa talað á
sömu nótum sem og Jón Baldvin
Hannibalsson, Davíð Oddsson
og fleiri. Elías Bjarni Elíasson,
verkfræðingur og sérfræðingur
í orkumálum og fyrrverandi
starfsmaður Landsvirkjunar, var
sama sinnis í viðtali í Bítinu,
morgunþætti Bylgjunnar, sl.
mánudag.
Sérfræðingar vara við
Þriðji orkupakkinn lýtur að
sameiginlegum orkumarkaði innan
Evrópska efnahagssvæðisins og
hyggst ríkisstjórnin leggja fram
frumvarp í febrúar á næsta ári
til að innleiða hann hér á landi.
Ísland hefur þegar samþykkt fyrri
tilskipanir þessa efnis en deilt er um
hvort í pakkanum felist valdaframsal
á orkumálum til Evrópustofnana.
Hverfa- og kjördæmafélöghafna
orkupakkanum
Hverfafélög Sjálfstæðismanna
í Reykjavík og kjördæmisþing
Framsóknarmanna í Suðvestur-
kjördæmi hafa skorað á
forystumenn ríkisstjórnarinnar að
hafna orkupakkanum á þessum
forsendum. Þá hafa tveir þingmenn
Sjálfstæðisflokks, Óli Björn Kárason
og Brynjar Níelsson, einnig lýst yfir
efasemdum. Ekki má heldur gleyma
kjarnyrtri samþykkt á landsfundi
Sjálfstæðisflokksins Hann hafnar
frekara framsali á yfirráðum yfir
íslenskum orkumarkaði til stofnana
ESB. Á þriðjudagskvöld samþykkti
kjördæmisþimg Framsóknarf-
lokksins í Reykjavík svo tillögu
um að flokkurinn hafnaði þriðja
orkupakkanum frá ESB.
Tveir ráðherrar Sjálfstæðisflokks
eru með málið á sinni könnu,
Guðlaugur Þór Þórðarson
utanríkisráðherra og Þórdís Kolbrún
Gylfadóttir iðnaðarráðherra. /HKr.
Ingvi Stefánsson, svínabóndi á Teigi í Eyjafjarðarsveit, segir að kyrrstaða
sé ekki í boði í svínaræktinni.
Ingvi hefur náð samkomulagi við landeigendur á Torfum í Eyjafjarðarsveit,
næsta bæ sunnan við kirkjujörðina Grund og í um 14 kílómetra fjarlægð frá
Teigi, um kaup á skika úr jörðinni. Þar verður byggt upp nýtt svínabú fyrir
400 gyltur og meirihluti eldisins mun einnig fara fram þar.