Morgunblaðið - 21.03.2020, Blaðsíða 7

Aðkallandi efnahagstillögur
1. Þau fyrirtæki sem verða fyrir verulegum áhrifum af ástandinu eigi kost
á lánveitingum frá ríkinu á lágum vöxtum í hlutfalli við veltu síðasta árs.
Með því fá fyrirtækin stuðning í samræmi við tekjur og þá skatta sem þau
hafa greitt. Þannig eru aðgerðirnar almennar og stuðningur nýtist þeim
best sem hafa verið að byggja sig upp og greiða til samfélagsins.
2. Tryggingagjald verði fellt niður til áramóta.
3. Ríkið veiti beinan fjárhagslegan stuðning við fyrirtæki, í hlutfalli við þann
fjölda starfsmanna sem halda vinnu. Tekið verði tillit til tekna þannig að
fólki með meðallaun og hærri verði ekki sagt upp í meira mæli en öðrum.
4. Einyrkjar eigi rétt á greiðslum úr ríkissjóði til samræmis við stuðning við
starfsfólk fyrirtækja.
5. Sérstaklega verði stutt við íslenska matvælaframleiðslu með greiðslum
til bænda og starfsumhverfi greinarinnar endurskoðað, nú þegar ríkjum
leyfist að gera ráðstafanir til að verja eigin framleiðslu.
6. Bankar undir forystu ríkisbankanna veiti fyrirtækjum og heimilum
greiðsluskjól í að minnsta kosti 3 mánuði og það verði endurmetið
ásamt vaxtastigi með tilliti til stöðunnar að tveimur mánuðum liðnum.
Stjórnvöld setji reglur til að tryggja að greiðsluskjól nái einnig til
leigjenda
7. Reglur um endurfjármögnun húsnæðislána verði einfaldaðar, m.a.
varðandi greiðslumat, heimildir til að flytja lán og lánsform til að gefa
fólki kost á að nýta sér lækkandi vexti og draga úr greiðslubyrði.
8. Ríkið geri ráðstafanir til að geta tekið vísitölu neysluverðs úr sambandi
reynist það nauðsynlegt vegna verðbólguskots.
9. Ljóst er að ríkið mun þurfa að ráðast í umfangsmiklar framkvæmdir
til að bregðast við ástandinu á næstu misserum m.a. með flýtingu
samgönguverkefna, byggingu hjúkrunarheimila og uppbyggingu annarra
innviða. Við höfum þegar lagt fram tillögur um það og munum kynna
nýjar tillögur um næstu skref í þeim efnum.
Úrræði og spurningar vegna viðbragða við heimsfaraldrinum
1. Hefur komið til skoðunar að líta í auknum mæli til þeirra aðferða sem
best hafa gefist í þeim Asíulöndum sem náð hafa mestum árangri við að
hefta útbreiðslu kórónaveirunnar?
2. Frá því um síðast liðna helgi hefur verið talið að um 1% landsmanna
kunni að vera smitaðir af veirunni. Sé sú raunin er ljóst að nánast er
öruggt að einhver sé smitaður í öllum stærri skólum og öðrum stórum
vinnustöðum. Gera stjórnvöld ráð fyrir því að skólum verði lokað eins
og í nágrannalöndunum? Hafa verið gerðar ráðstafanir til að gera
fólki kleift að vera heima til að gæta barna sinna og til að gæta barna
heilbrigðisstarfsfólks?
3. Hefur verið gerð áætlun til að mæta stórauknu álagi á heilbrigðiskerfið
hvað varðar mönnun og aðstöðu ef álagið eykst eins mikið og það hefur
gert í Evrópulöndum þar sem smit eru orðin útbreiddari en á Íslandi?
4. Kemur til greina að nýta hótel sem neyðarsjúkrahús á meðan faraldurinn
gengur yfir og hafa verið gerðar og hafa slíkar neyðaraðgerðir verið
undirbúnar?
5. Hefur komið til skoðunar að bjóða framhalds- og háskólanemum að taka
þátt í samfélagsverkefnum til að bregðast við þeirri stöðu sem nú er uppi
á sviði heilbrigðis- og félagsþjónustu auk aðstoðar við eldri borgara.
Mætti meta slíka vinnu til náms og eininga til að viðhalda námslánum og
tekjum sem margir nemar sjá fram á að missa eins og staðan er núna?
6. Hafa verið gerðar aðrar ráðstafanir en að ráðast í útboð til að kaupa fleiri
öndunarvélar en það útboð sem nefnt hefur verið? Bresk stjórnvöld hafa
tilkynnt að þau muni borga uppsett verð fyrir öndunarvélar, ekkert verð
sé of hátt. Þau hafa jafnframt hvatt fyrirtæki með tækniþekkingu (m.a.
JCB, Rolls Royce og Dyson) til að framleiða öndunarvélar.
Tillögurog spurningar
Miðflokksins vegnanúverandi
stöðuheilbrigðis-
og efnahagsmála
Í neyðarástandi ermikilvægt að stjórnvöldum sé veitt svigrúm til að
bregðast við án þess að þurfa að verjast óhóflegri gagnrýni. Við slíkar
aðstæður er þó ekki síðurmikilvægt að hægt sé að koma á framfæri
ábendingumog spyrja spurninga.
Miðflokkurinn telur að vandinn semþjóðir heims standa nú frammi
fyrir og sú þróun sem virðist vera framundan kalli á umfangsmeiri
aðgerðir ríkisins en nokkur dæmi eru um í seinni tíma sögu.
Því fyrr sem gripið er til aðgerða þeimmunmeiri áhrif hafa þær.
Það á bæði við umheilbrigðismálin og efnahagsmálin.
Við kynnumþví tillögurMiðflokksins að viðbrögðum semvið teljum
aðkallandi og spyrjum spurninga umálitamál semmikilvægt er að
taka afstöðu til nú þegar.
Viðmunum styðja stjórnvöld í öllumþeim aðgerðum sem eru til þess
fallnar að ná stjórn á ástandinu semnú ríkir og bregðast viðmeð það
aðmarkmiði að verja íslenskt samfélag, fyrirtæki og heimili.
Þingflokkur Miðflokksins