Austri - 16.12.1993, Qupperneq 17

Egilsstöðum, jólin 1993.
AUSTRI
17
Flugfélag Austurlands:
Sjúkra- og Neyðarflug fyrir
Austfirðinga allan sólarhringinn
leiguflug er nú að breytast. Fyrir
nokkrum árum voru fyrirtæki og
viðgerðarmenn að taka leiguflug
hér á staðnum þegar verið var að
gera við báta og annað því um líkt.
Það voru kannski 1 og 2 og upp í 3
menn sem voru að skjótast á milli
staða. Þessir menn nota bílinn
miklu meira í dag. Aftur á móti eru
áhafnir á skipum famar að nýta sér
þessi minni flugfélög.
Þá er nokkuð um leiguflug til
Færeyja svo og að ná í varahluti til
Noregs. Sem dæmi var einu sinni
Jóhannes Jóhannesson flugmaður
hjá félaginu en hefur verið í
ársleyfi.
Nokkrum dögum seinna fór ég
með Sveini í sjúkraflug til Homa-
fjarðar en það þurfti nauðsynlega
að flytja sjúkan mann undir læknis-
hendur í Reykjavík. Ekki var alveg
ljóst hvort við gætum lent á Homa-
firði, þegar við fórum frá Egils-
stöðum, sökum lélegs skyggnis en
það opnaðist rétt áður en við kom-
um til Homafjarðar. Á leiðinni
suður óskaði læknirinn um borð í
flugvélinni eftir því að hjartabíll
yrði til staðar á flugvellinum í
Reykjavík. Ferðin suður gekk vel
og lent á áætluðum tíma. Við þurft-
um að bíða í rúmlega þrjú korter í
Reykjavík eftir lækninum, en hann
fylgdi sjúklingnum á sjúkrahúsið.
Síðan var flogið á Hornafjörð með
lækninn og komið til Egilsstaða
seinna um daginn.
Venjuleg lendingarljós era á
vellinum á Egilsstöðum, Höfn og
Vopnafirði. Neyðarljós til sjúkra-
flugs em á flugvellinum á Norð-
firði, Breiðdalsvík, Djúpavogi, Fá-
skrúðsfirði, Bakkafirði og Borgar-
firði.
Ég spurði Gústaf hvernig heild-
arflugtíminn hjá F.A. skiptist ?
Hann sagði að heildarflugtími fé-
Var félagið stofnað í upphafi af
öryggissjónarmiðum. Það vantaði
flugvél staðsetta á Austurlandi til
að sinna sjúkraflugi og til að rjúfa
einangrun dreifbýlisstaða s.s. Borg-
arfjarðar. Þangað var lokað land-
leiðina mikinn hluta af vetrinum og
var þetta aðal samgönguleiðin
fyrstu árin sem Flugfélag Austur-
lands starfaði. Menn sögðu að flug-
ið hefði alveg rofið einangrun stað-
arins. Það voru mjög miklir flutn-
ingar þangað. Þá var ennfremur
flogið á Seyðisfjörð og Breiðdals-
vík og fleiri staði þar sem flugvellir
vom. Félagið var með eina litla
Cessnu 180 og var alltaf flogið
sjónflug. í dag er þetta breytt, það
eru komin betri tæki, vélar, fleiri
vitar og betri flugvellir.
í dag er félagið með tvær flug-
vélar, 7 og 9 manna.
Húsnæði félagsins
Flugfélag Austurlands á flug-
skýlið, þar sem báðar vélamar em
geymdar, þegar ekki er verið að
nota þær. Síðastliðin tvö ár hefur
allt viðgerðareftirlit farið fram í
skýlinu sem er upphitað og rúm-
gott. Flugvirkjar Flugf. Austur-
lands, þeir Þorkell Þorkelsson og
Rögnvaldur Jónsson, sjá um allt
viðhald á vélum félagsins.
Hvaða hugmynd hefur þú haft
um sjúkraflug hér á Austurlandi?
Því er ef til vill svo farið með
flesta að hafa litlar hugmynd um
það. Þannig var það með mig. Ég
hafði því samband við Gústaf Guð-
mundsson, framkvæmdastjóra Flug-
félags Austurlands og bað um að fá
að fara með í nokkrar ferðir með
flugmönnum félagsins gagngert til
að kynnast þessu starfi af eigin
raun. En Flugfélag Austurlands
sinnir sjúkraflugi fyrir okkur Aust-
Við vorum komnir aftur til Egils-
staða um þrjú leytið um nóttina.
Eftir að búið var að gera vélina
klára fyrir næsta flug var hún sett
inn í flugskýlið aftur.
Það átti eftir að koma í ljós að á
meðan við vorum í þessu sjúkra-
flugi, var hinn flugmaður félagsins,
Sveinn Einarsson, kallaður út í
sjúkraflug til Neskaupstaðar til að
sækja sjúkling sem nauðsynlega
þurfti að flytja suður til Reykjavíkur.
Auk þeirra Gústafs og Sveins er
Gústaf Guðmundsson, að setja eldsneyti á flugvélina fyrir brottför.
firðinga á hvaða tíma sólarhrings
sem er.
Var samið um að ég yrði látinn
vita þegar farið yrði næst í sjúkra-
flug.
Farið í sjúkraflug
Nú, svo eitt kvöldið um hálf tólf
hringir síminn og mér tilkynnt um
sjúkraflug; að ég verði að vera
kominn út á flugvöll sem fyrst. Ég
var mættur út á flugvöll 5 mínútum
síðar, en þá var Gústaf að draga
flugvélina út úr flugskýli félagsins
þar sem báðar vélar félagsins era
geymdar þegar þær eru ekki í notk-
un. Tæpum hálftíma síðar,sökum
hálku á Fjarðarheiði kom sjúkra-
bíllinn frá Seyðisfirði á flugvöllinn
en nauðsynlega þurfti að flytja
þungaða konu suður til Reykjavík-
ur á sjúkrahús. Með í för var eigin-
maður konunnar og læknir. Eftir
að búið var að koma konunni fyrir í
vélinni á svokölluðu “flugstelli”,
var lagt af stað.
Á leiðinni suður sat læknirinn hjá
sjúklingnum og fylgdist með líðan
hennar allan tímann. Stundum er
bæði læknir og hjúkrunarkona með
ef um alvarleg tilfelli er að ræða.
Flugið suður gekk vel og var lent
í Reykjavík klukkustund síðar. Þar
beið sjúkrabfll eftir sjúklingnum.
Eftir að búið var að setja eldsneyti
á vélina var lagt af stað aftur aust-
ur.
Sœbjörn Eggertsson, starfsmaður, er hér að draga flugvélamar út úr flugskýlinu, en
það er oft mikið að gera hjá honum við að gera vélarnar klárar.
farið til Noregs til að sækja
minnkalæður til undaneldis hér á
landi. Kosturinn við litlar vélar í
leigu-flugi er að þegar farþega-
fjöldinn er kannski kominn upp í
10-12 manns borgar það sig fyrir
útgerðarfélög að nýta sér þessa
þjónustu bæði hvað varðar sætanýt-
ingu og verð. Við emm frekar illa
settir hvað varðar stærð eins og er,
því við erum með svo fá sæti (9) í
vél. Þegar hópurinn er kominn
kannski í 12 manns þurfum við að
senda tvær vélar og getum því ekki
boðið eins lágt verð á sæti eins og
ef við væmm með eina 19 sæta
flugvél. En við teljum okkur vera
samkeppnisfæra í verði fyrir 15-16
manna hóp. Þetta er líka að breyt-
ast svona hjá hinum félögunum.
Það sem við þurfum em fjölbreytt-
ari vélar, bæði litlar og stórar. Þeg-
ar Smuguveiðamar stóðu sem hæst,
var töluvert að gerast í leiguflugi til
Noregs”.
Flugkennsla
Þið hafið verið með flugkennslu?
“Það hefur lítið verið að gera í
flugkennslu í ár en í fyrra var mikið
að gera, þetta kemur í bylgjum,
kunningjar taka sig gjarnan til og
fara að læra að fljúga”.
Flugöryggi
Eru þessar vélar sem taka 7-12
manns í sæti ekki eins öruggar og
stærri flugvélar?
“Fólk heldur að þessar vélar séu
ekki eins ömggur og stærri vélamar
en þær eru jafn ömggar og stund-
um öruggari. Ef eitthvað kemur
upp á, er hægt að lenda þeim nán-
ast hvar sem er. Stærri vélarnar eru
kannski með fullkomnari tæki, og
meira tölvuvæddar. Með tilkomu
GPS staðsetningatæka og loran
hefur allt flug gjörbreyst. Staðsetn-
ingin er mjög nákvæm”.
Greiðsluerfíðleikar
Gústaf sagði að á tímabili hefðu
fólksfluttningar minnkað á milli
staða í fjórðungnum, sérstaklega
eftir að félagið átti í greiðsluerfið-
leikum á síðasta ári. “Það héldu
allir að félagið væri að hætta og við
það drógst farþegaflugið saman,
bæði í áætlunar- og leiguflugi.
Það er alltaf mjög neikvætt að fara
út í svona aðgerðir. En sem betur
fer hefur það lagast.” sagði Gústaf
að lokum.
Eftir þessa reynslu geri ég mér
grein fyrir því þýðingarmikla starfi
sem flugmenn flugfélagsins inna af
höndum bæði í sjúkraflugi og áætl-
unarferðum sem ég fór í.
Marinó Marinósson
Sveinn Einarsson, flugmaður, er inni í vélinni og er að handlanga frakt til Péturs
Hjaltasonar, flugvallarstjóra á Borgatfirði, og Jón Helgason , starfsmaður hjá
Flugmálastjórn, fylgist með.
Fólksflutningar
Flogið er í áætlun á Vopnafjörð *
Borgarfjörð * Breiðdalsvík * Höfn
og Reykjavík. Tvisvar í viku er
flogið til Homafjarðar og Reykja-
víkur.
Flogið er með lækni til Borgar-
fjarðar einu sinni í viku og sóttur
aftur samdægurs. Mjólkurvörar
eru ennfremur fluttar þangað með
flugi.
Sjúkrabúnaður sem er sérhannaðurfyrirflugvélar F.A.
Leiguflug
Hefur leiguflug aukist á þessu ári?
“Leiguflug hefur aukist frá því í
fyrra sem var frekar lélegt ár. En
“Flugstellið” sem Rauði
Kross Islands afhenti félaginu
sl. sumar, er mjög létt álgrind
sem fest er við sætafestingar í
gólfi flugvéla. Hún er hönnuð
af Kristjáni Ámasyni, flugvéla-
verkfræðingi að framkvæði
RKI. Því fylgir skápur sem í er
hjartarafsjá og hjartastuðtæki;
súrefnisskömmtunartæki, önd-
unarvél og sogtæki.
lagsins skiptist aðallega á milli far-
þegaflugs, sjúkraflugs og leigu-
flugs. Rúmlega 30% af fluginu er
vegna sjúkraflugs. Um 120-160
sjúkraflug eru floginn á hverju ári.
Svo það ítrekar nauðsyn þess að
hafa flugvélar staðsettar hér á Aust-
urlandi. Alltaf er ein flugvél höfð
til taks í sjúkraflug á hvaða tíma
sólarhrings sem er og er einn flug-
maður ávallt á sjúkravakt allan sól-
arhringinn. Til marks um öryggið
hafa flugvélar staðsettar á Egils-
stöðum möguleika að fara í loftið
þó ekki sé alltaf hægt að lenda á
vellinum sökum lélegs skyggnis,
s.s. í þoku eða snjókomu. Svo spar-
ast dýrmætur tími sem fer í að
fljúga austur á öðrum vélum úr
Reykjavík.
“Við eram lang fljótastir á alla
staði hér innan fjórðungs, t.d. erum
við ekki nema 1/2 tíma á Horna-
fjörð frá Egilsstöðum, en flugvél úr
Reykjavík er lágmark klukkutíma
að fara frá Reykjavík til Homa-
fjarðar. Það fer eftir því lrka, hvað
menn eru fljótir í útkallið.
Oft eru báðar vélarnar í sjúkra-
flugi í einu; stundum 6-9 flug í
sömu viku, þess á milli kannski 3
flug í mánuði” sagði Gústaf.
“Oft getur verið erfitt að fljúga
sjúkraflug um miðja nótt í svartasta
skammdeginu. Þá þarf kannski að
fljúga á staði þar sem erfitt getur
verið að lenda vegna lélegrar lýs-
ingar”.
Alltaf er höfð vakt í flugtum-
inum og hjá slökkviliðinu á
flugvellinum á Egilsstöðum á
meðan flogið er sjúkraflug á
kvöldin og á nóttunni.
Upphaf
Flugfélag Austurlands var stofn-
að árið 1972.