Íslenskar landbúnaðarrannsóknir - 01.09.1976, Side 30
28 ÍSLENZKAR LANDBÚNAÐARRANNSÓKNIR
6. Vinna við að gefa mjólkurkálfum er um 2,5 mín/kálf að meðaltali. Við geldneyti er vinnan mjög
háð aðstæðum. Séu þær slæmar, er vinnan 2—3 mín/grip/dag, en við beztu aðstæður um 1
mín/grip/dag.
7. Hreinsun fjósa með heilsteyptum flórum tekur um 1,2 mín/kú/dag, þurfi að moka mykjunni
upp úr þeim, en um 0,0 mín/kú/dag, séu niðurfallslúgur. Hreinsun á flóxristum tekur að meðal-
tali um 0,5 mín/kú/dag.
8. Við athugun á heildarvinnu við kúahirðinguna (y, mín/dag) sem fall af kúafjölda (x) fékkst eftir-
farandi líking:
y = -r- 22,9 -j- 15,01x -4- 0,106x2 fyrir 10<x<90.
Þau býli, er voru með meiri heildarvinnu en þessi líking sýnir, höfðu undantekningarlaust annað-
hvort vinnufreka mjaltatækni eða óhentuga fóðrunaraðstöðu. Samhengi milli mjaltatíma og heildar-
vinnumagns bendir til þess, að vinnufrek mjaltatækni geti aukið heildarvinnumagnið um nær 20%.
INNGANGUR
Tildrög þess, að Bútæknideild Rannsókna-
stofnunar landbúnaðarins réðst í vinnuathug-
anir á kúabúum vemrinn 1974—’75, em
þau, að áætlanir eru uppi um að leggja aukna
áherzlu á rannsóknir á tæknibúnaði og inn-
réttingum í peningshúsum. Að jafnaði eru
slíkar rannsóknir mjög yfirgripsmiklar og
kostnaðarsamar. Með því fjármagni, sem til
þeirra er veitt, er ógerningur að koma upp
tilraunaaðstöðu, þar sem unnt væri að fá
fram áhrif þeirra breytiþátta, sem mesm máli
skipta. Er því eðlilegt að leita til bænda og
fá aðstöðu hjá þeim til þess að gera þær at-
huganir, er við eiga á hverjum stað.
Líta má á mælingar, er hér er greint frá,
sem eins konar fmmathugun, þar sem mark-
miðið er:
a. Að kanna þær vinnuaðferðir og innanhúss-
tækni, sem nú þegar er beitt, annars vegar
til að fá hugmynd um, hvaða þætti er
brýnast að taka til nánari athugunar, og
hins vegar, hvar og hvernig bezt hefur
tekizt að 'leysa þessa þætti meðal bænda.
Að fengnum þessum niðurstöðum er ætl-
unin að gera nánari athuganir og mælingar
hjá þeim bændum, sem að meira eða
minna leyti hefur tekizt að finna heppilegt
fyrirkomulag tækni og vinnubragða.
b. Að afla upplýsinga um, hver vinnuþörfin
er við mjólkurframleiðslu um innistöðu-
tímann. Tölur um vinnuþörf em oftast
forsenda áætlana um heppilega bústærð
svo og um tæknivæðingu og skipulag
bygginganna.
Rétt er að leggja áherzlu á, að þær niður-
stöður, sem hér verða kynntar, em bundnar
þeim aðstæðum, sem vinnumælingarnar eru
gerðar við, og af þeim má ekki draga algildar
ályktanir.
Efni og aðferðir.
Gerðar vom mælingar á 20 búum, sem skipt-
ast þannig eftir sýslum:
1 bær í Rangárvallasýslu,
4 bæir í Arnessýslu,
9 bæir í Mýra- og Borgarfjarðarsýslu,
1 bær í Snæfellsnessýslu,
5 bæir í Eyjafjarðarsýslu.
Gripafjöldinn á hverjum bæ var eins og
fram kemur í 1. töflu. Skipting búanna eftir
kúafjölda er þannig, að á 30% búanna em
meira en 60 kýr, á 20% 40—60 kýr, á 40%
20—40 kýr og á 10% minna en 20 kýr. Af