Feykir - 28.08.2019, Page 9

Fyrstu verkefnin, sem
konurnar í kvenfélagi
Akrahrepps beittu sér fyrir
voru aðkallandi. Þær voru
stórhuga og vildu létta líf
hreppsbúa. Þær vildu fegra
mannlífið og gæða það gleði.
Þær vildu efla heimilisiðnaðinn
og héldu til þess námskeið og
fegruðu umhverfið með jurta-
og trjárækt við híbýli sín.
Eitt hið fyrsta verk þeirra var að fá
hingað spunavél og mann til að
spinna á hana. Spunavélin var í
notkun í aldarfjórðung, mörgum
heimilum til framdráttar en
umsýsla hennar kostaði einnig
talsverða vinnu. Svo virðist sem
spunavélinni hafi verið lagt, þar
sem erfitt var orðið að fá varahluti
í hana, en í fundargerð 1942 er
skráð að alveg verði að hætta að
lána utanfélagsfólki hana, þar sem
illmögulegt sé orðið að fá
maskínuverk til vélarinnar. Þetta
er í miðri síðari heimsstyrjöldinni
og er þetta eina vísan til ófriðarins
mikla í fundargerðum félagsins. Til
samanburðar var gluggað í bæði
fundargerðir sýslunefndar Skaga-
fjarðar, þar sem hvergi er minnst á
heimsstyrjöldina, og í fundargerðir
hreppsnefndar Akrahrepps. Þar er
ritað 12. apríl 1941 að ekki sé unnt
að ráðast í stofnun fóður-
birgðafélags vegna breyttra
aðstæðna, m.a. vegna stríðsins.
Af öðrum stórum ætlunar-
verkum kvenfélagskvenna, sem
svo sannarlega voru vel til fundin,
en náðu ekki fram að ganga, má
nefna þessi: Þær leituðu lengi vel
eftir því að fá hjúkrunarkonu til
starfa í hreppinn, en allt kom fyrir
ekki. Síðar vildu þær ráða
vinnustúlku til starfa til hjálpar á
ýmis heimili, en ekki tókst þeim
þetta heldur. Þær vildu láta tryggja
konum vatnsnot við Reykjarhól og
að reisa skýli þar, en af þessu varð
ekki.
Velta má því fyrir sér hvort
verkefnin hafi verið óraunhæf eða
of stór, eða þær ekki náð eyrum
samstarfsaðila, en ekki verður
annað séð en að þau hafi verið
brýn og hefðu létt verkþunganum
af konum.
Á þeirri öld sem senn er liðin
frá stofnun Kvenfélags Akra-
hrepps hafa þjóðhættir breyst
verulega svo og almennur hagur
fólks. Lagst hefur af að fátæk
heimili séu styrkt eða að börn
þurfi ný klæði til jólanna, sem
kemur fram í fundargerðum frá
fyrstu árum félagsins. En annað
margt er það í starfi félagsins sem
furðu er líkt nú og því sem fyrr
gerðist.
Kvenfélagið svarar sem fyrr
þörfum samfélagsins. Það styrkir
líknar- og menningarstarf innan
hrepps og utan. Á síðari áratugum
hefur það sinnt veitingasölu og
séð um alls kyns veislur og má
segja að, ef um er beðið, sé það
nálægt á stórum stundum á
mannsævinni og á mannamótum
í hreppnum.
Félagið hefur í tvígang safnað
efni í og gefið út bækur, í bæði
skiptin á afmælisári. Í tilefni 85 ára
afmælis félagsins árið 2004 birtist
bókin Burknar með frumsömdu
efni eftir kvenfélagskonur. Fimm
árum síðar kom út bókin Næring
og Nautnir. Sú bók geymir matar-
og kökuuppskriftir, margreyndar
af heimilum kvenfélagskvenna, en
auk þess má þar finna æviágrip og
samtöl við nokkrar kvenfélags-
konur.
Bókin hefur farið víða og er
eftirsótt, enda margendurprentuð
og þegar eitthvað þykir sérlega
gómsætt, er iðulega spurt: „Er
þetta úr Bókinni?“
Ritnefnd þessarar bókar,
[Blómarósir í Blönduhlíð Saga
Kvenfélags Akrahrepps í máli og
myndum] sem gefin er út til að
fagna aldarafmæli kvenfélagsins
hefur unnið tíma-frekt og
dýrmætt starf sem bregður upp
leiftrum úr sögu þeirra kvenna,
sem gengu á undan okkur. Fyrstu
árin og áratugi höfðu konurnar
ekki bílpróf og á mörgum bæjum
var enginn bíll til.
Þótt þetta eina atriði af
mörgum, sem skilur tíma þeirra frá
okkar, sé nefnt, er það nóg til að
dást að kjarki þeirra og elju við
störfin.
Kvenfélagskonur hittust fyrstu
áratugina í þinghúsinu eða heima
hver hjá annarri í dýrlegum fagnaði
og veislu og það var stór stund
1961 er þær gátu hist í hinu
nýbyggða félagsheimili á Ökrum,
þar sem þær áttu mörg handtökin
og sem félagið á ásamt
Akrahreppi.
Þær dreifðu gleði til hreppsbúa
og léttu lífið, og ávallt kunnu þær
að gera hver annarri glaðan dag,
hversu duglegar voru þær ekki að
halda böll; barnaball, sumar-
málaball, veturnóttaball og að fara
saman í ferðir.
Á stofnfundinum sem haldinn var
á Víðivöllum, tók Lilja Sigurðar-
dóttir til máls og bar fram þá
einlægu ósk að félagsskapurinn
mætti hafa göfgandi áhrif á
meðlimi sína og koma ýmsu góðu
til leiðar.
Megi þróttur og gleði áfram fylgja
félaginu okkar.
Dalla Þórðardóttir
Helstu verkefni
Verkefni Kvenfélagsins eru sem
fyrr ótalmörg. Félagið hefur í
áratugi staðið fyrir jólatrés-
skemmtunum og hefur Jón í
Miðhúsum, okkar tryggi undir-
leikari, nú spilað fyrir fjórar
kynslóðir! Réttarkaffi er fastur
liður og hefur verið mjög lengi.
Síðastliðin 20 ár hefur félagið sótt
plöntur til Brynjars í Norður-
skógum í Eyjafirði fyrir öll
kvenfélögin í firðinum.
Þá má nefna veitingar á
hrútasýningum í hreppnum og
hátíðarstund með veitingum 17.
júní. Töðugjöldin okkar, Rúllan,
hefur verið haldin nokkrum
sinnum og þá er svokallað
Pálínuboð, þ.e. sveitungar leggja til
eitthvað gómsætt matarkyns á
borð og skemmta sér saman.
Öll met í vinsældum slær þó
sprengidagurinn en þá býður
hreppsnefnd Akrahrepps íbúum
sínum í saltkjöt og baunir og
Kvenfélagið sér um pottana!
Félagið sér um veitingar við
ýmis tilefni. Má þar nefna
jarðarfarir, afmæli, brúðkaup, árs-
hátíðir, fundi o.s.frv.
Fyrir jólin gefum við
konfektkassa til allra deilda Sjúkra-
hússins auk Dagdvalar aldraðra.
Ótaldir eru styrkirnir sem
félagið veitir til ýmissa málefna,
bæði líknar- og menningarmála.
Konurnar gera sér þar að auki
ýmislegt til skemmtunar. Farnar
hafa verið þrjár utanlandsferðir;
aðventuferð til Þýskalands, önnur
ferð til Barcelona og sú síðasta til
Þýskalands, Frakklands og Sviss. Í
nóvember nk. verður farin
aðventuferð til Salzburg. Óvissu-
ferðir hafa verið nokkrar og Litlu
jól einnig.
Það er því í mörg horn að líta
hjá kvenfélagskonum og ljóst að
hlutverk félagsins í samfélaginu
dylst engum.
Sigurlaug K. Konráðsdóttir
Kvenfélag Akrahrepps var stofnað 20. desember 1919
Í mörg horn að líta hjá 100 ára kvenfélagi
Óli Arnar Brynjarsson og Sigríður Garðarsdóttir þegar bókin Blómarósir í Blönduhlíð var sótt úr prenti. MYND: PF
AÐSENT
Það var margt um manninn sl. sunnudag þegar Kvenfélag Akrahrepps bauð til afmælisfagnaðar. MYND: PF
32/2019 9