Morgunblaðið - 27.05.2020, Qupperneq 17

MINNINGAR 17
MORGUNBLAÐIÐ MIÐVIKUDAGUR 27. MAÍ 2020
nám erlendis að senda Ólöfu
gjafir, kjóla, kápur o.fl. og afi
Ingi sendi mér myndir af henni
í fötunum.
Sögur af samskiptum hinna
barnanna, Lilju Guðlaugar,
Lárusar og Þórunnar, við
ömmu Lilju bíða betri tíma. Þau
elskuðu öll ömmu Lilju og afa
Inga. Og syrgja núna ömmu
sína Lilju. Það gerum við öll.
Elsku Lilja mín, það voru for-
réttindi að eiga þig að.
Bolli Þór Bollason.
Elskuleg tengdamóðir mín er
látin. Ég kom fyrst inn á heimili
Lilju og Inga fyrir 50 árum og
minnist þess vel. Heimilið var
frjálslegt, opið öllum vinahópn-
um þótt þröngt væri setið í lít-
illi íbúð. Vakti það strax athygli
mína hvað allt var smekklegt og
mikið af fallegum ljósmyndum
og málverkum á veggjum. Lilja
vildi hafa fallegt í kringum sig
og ekki síður vera vel klædd,
enda ætíð glæsileg. Hún fylgd-
ist vel með hvað var nýjast og í
tísku og var alltaf vel tilhöfð.
Lilja gaukaði stundum að mér
snyrtivörum enda var það
fyrsta sem hún gerði að setja
upp andlitið eins og hún kallaði
það og jafnvel í sumarbústað
skyldi það gert áður en sest
væri að morgunverðarborðinu.
Lilja var greind kona, vel les-
in og með mikinn áhuga á þjóð-
málum og gat haft sterkar
skoðanir á mönnum og málefn-
um. Hún var vinstrisinnaður
jafnréttissinni og studdi jafn-
aðarstefnuna. Ekki átti hún
langa skólagöngu að baki, en
var að mestu sjálfmenntuð í
tungumálum. Hún kunni bæði
ensku og dönsku, en þar hjálp-
aði mikið áhugi hennar á bók-
menntum sem hún las jafnt á
hvoru tungumálinu sem var.
Lilja var einstaklega fé-
lagslynd og skemmtileg kona.
Fjölskyldan var stór og fjöl-
skyldumynstrið flókið, margar
æskuvinkonur, að ógleymdum
saumaklúbbnum og vinnufélög-
um sem tengdust Lilju. Það tók
mig líka nokkurn tíma að átta
mig á öllu þessu fólki. Við vor-
um góðar vinkonur, hringdum
oft hvor í aðra bara til að rabba
saman og hef ég tekið hana mér
til fyrirmyndar í ýmsum málum.
Hún átti sérstaklega gott
samband við öll barnabörnin,
gat verið þeirra trúnaðarvinur,
en gat líka sagt þeim til þegar á
þurfti að halda. Þegar yngsti
sonur okkar var fæddur og við
bæði í fullri vinnu og bundin
heima yfir ungum börnum kom
Lilja og sagði: „Nú finnið þið
eitthvað til að gera einu sinni í
viku og farið út meðan ég passa
börnin.“ Það er ómetanlegt að
eiga slíka tengdamóður sem var
alltaf boðin og búin að gæta
barnabarnanna. Hún á stóran
sess í hjörtum þeirra og öll eiga
þau útprjónaðar peysur sem
hún gerði af mikilli list. Nokkrir
réttir frá tengdamömmu fylgja
fjölskyldunni; laukkartöflurnar,
grillsósan góða og salötin og
ekki má gleyma súkkulaðiköku
ömmu Lilju sem hún kom með í
öll barnaafmæli og sósan henn-
ar hjá okkur á aðfangadag.
Við Lilja náðum vel saman
alveg fram að leiðarlokum og
hún hélt sínum persónuleika og
naut þess að fá fréttir meðan
lakkaðar voru neglur, settur
upp varalitur og silkiklútur um
hálsinn. Ég þakka tengdamóður
minni samfylgdina.
Brynhildur Ingvarsdóttir.
Amma Lilja hefur alltaf verið
órjúfanlegur hluti af mínu lífi,
full af hlýju og kærleika. Hún
var ávallt tilbúin að svara
spurningum forvitins barns,
segja frá fjölskyldunni og ræða
þjóðmálin, á milli þess sem við
borðuðum rækjusalat og ran-
dalínu.
Minningarnar sem koma upp
í hugann eru óþrjótandi, allt frá
Kaplaskjólsvegi þar sem ég
faldi mig undir sænginni hjá
Guðlaugu langömmu, Barmahlíð
þar sem ég átti heimili um tíma,
Hjarðarhaga og svo síðast
Meistaravöllum. Heimili ömmu
og afa var alltaf opið okkur
barnabörnunum. Þar lékum við
bræðrabörnin okkur saman og
gistum við Lilja Guðlaug oft
saman hjá ömmu og afa. Marg-
ar góðar og skemmtilegar
minningar á ég frá heimsóknum
til ömmu og afa; sögurnar um
Gunnar Andrew sem var með
tígrisdýr og ljón í hesthúsinu á
Ísafirði, ferðirnar til Hvera-
gerðis að heimsækja Guðlaugu
langömmu og ferðalögin þar
sem gist var í sumarbústöðum
Búnaðarbanka í Þjórsárdal.
Einnig rifjast upp ferðalögin til
Svíþjóðar að heimsækja pabba
og þegar amma og Gunnar
bróðir heimsóttu mig í Osló.
Amma byrjaði fljótt að ræða
við mig eins og fullorðinn ein-
stakling, hvort sem var um fjöl-
skyldumál eða þjóðmál. Tengsl-
anet hennar var stórt, enda var
hún hrókur alls fagnaðar hvert
sem leiðin lá. Þetta tengslanet
ræktaði hún gegnum sauma-
klúbbinn, vinnuna og vinkonur
eins og Ellu Kristjáns og Ás-
laugu, oft með hjálp símans.
Þetta tengslanet varð eins og
órjúfanlegur hluti af okkar sam-
bandi. Ég vissi margt um
marga, oft fólk sem ég hafði
sjálfur lítil tengsl við, en var
hluti af lífi okkar ömmu á þeim
tíma.
Ísafjörður átti hug og hjarta
ömmu. Ég áttaði mig fljótt á því
að þegar hún rakti tengsl fólks
til Ísafjarðar var það eitt mesta
hól sem viðkomandi gat fengið.
Þetta jafnaðist á við syndaaf-
lausn; allt var fyrirgefið, gott
fólk rakti ættir sínar til Ísa-
fjarðar. Bræður Lilju voru
henni kærir og birtust eins og
leikarar á sviði við eldhúsborðið
í Barmahlíðinni í frásögnum
Lilju þegar vel lá á henni, enda
frá mörgu að segja. Lengi vel
voru heimsóknir í Iðunnarapó-
tek líka fastur punktur í tilver-
unni þar sem ég var á saltpillu-
samningi hjá Kjartani
ömmubróður.
Seinna byrjaði amma að
ræða við mig um pólitík. Stjórn-
málaspjall okkar hófst líklega í
kringum framboð Bandalags
jafnaðarmanna og síðar þegar
Alþýðuflokkurinn var og hét.
Henni tókst til að mynda að fá
óharðnaðan unglinginn með sér
á framboðsfundi hjá Alþýðu-
flokknum á Fógetanum oftar en
einu sinni, og tókst að lokum að
vekja áhuga barnabarnsins á
þjóðmálum.
Hún fékk því sérstaka nafn-
gift; amma krati, í samtölum
okkar á milli, líkt og amma
dreki í sögunni um Jón Odd og
Jón Bjarna sem hún hafið lesið
fyrir mig mörgum árum áður.
Það er mikil gæfa og blessun
að eiga ömmu og afa eins og
Lilju og Inga. Amma var ein af
þessum stoðum í lífinu sem
maður hélt að myndu aldrei
hverfa. Hún sáði fræjum sem
munu lifa í gegnum afkomend-
urna um ókomna tíð. Húmorinn
og lífsgleðin þegar við vorum
saman eru mér ógleymanleg.
Hún myndaði einnig sterk
tengsl við börnin okkar Sólveig-
ar, sérstaklega þegar hún heim-
sótti okkur til Oslóar sumarið
2004.
Þá fengum við okkur oftar en
ekki sérríglas fyrir mat, klukk-
an sex, aldrei fyrr. Við hjónin,
sem vorum ekki vön þessum
drykk, buðum ömmu lítið staup
fyrsta kvöldið. Amma kallaði
staupið atarna fingurbjörgina
það sem eftir lifði ferðar,
vandamál sem við leystum auð-
vitað.
Það er sárt að vera staddur
erlendis þegar svona stendur á
en minningarnar verma. Takk
fyrir allt amma.
Ingi Fjalar Magnússon
og fjölskylda.
Við andlát Lilju tengda-
mömmu streyma fram minning-
ar. Af nógu er að taka eftir
hartnær hálfrar aldar kynni.
Það fyrsta sem kemur upp í
hugann er hversu vel hún tók
mér frá fyrstu tíð. Mér þótti
vænt um það, en sá ekki fyrr en
seinna að það var ekki sjálf-
gefið, því hún hélt alltaf mikið
upp á strákana sína. Stundum
fannst mér nóg um og gerði at-
hugasemdir. Þá hló hún bara.
Lilja var á margan hátt stór-
veldi, í jákvæðri merkingu þess
orðs. Hún fylgdist vel með,
hafði sterkar skoðanir sem hún
lét gjarnan í ljós, var dyggur
krati og hafði ríka réttlætis-
kennd. Lilja var alltaf til í að
gera sér glaðan dag og þurfti
ekki að skipuleggja slíka með
löngum fyrirvara. Hún hafði lag
á að sjá það fyndna í tilverunni,
hafði góðan húmor sem þrátt
fyrir erfið veikindi á lokametr-
unum hélst lengi vel.
Lilja lét sér annt um fólkið
sitt, fjölskyldu og vini. Hún
spurði frétta af mönnum og
málefnum og fylgdist alla tíð vel
með. Hún naut þess að hitta
vini og ættingja og fara á
mannamót.
Lilja var vinmörg. Þar voru
fyrirferðarmestar vinkonur úr
saumaklúbbnum, sem héldu vel
saman, auk æskuvinkvenna.
Hún myndaði sterk tengsl við
samstarfsfólk á ýmsum tímum í
lífi sínu, fólk úr öllum áttum og
á ýmsum aldri sem varð nánir
vinir þó samstarfinu lyki.
Lilju var einstaklega umhug-
að um barnabörnin sín og ég
held hún hafi aldrei verið glað-
ari en einmitt í samskiptum við
þau. Þá naut hún sín og var
skemmtileg amma, til í ýmislegt
og þeim fannst gaman að vera
með henni. Kærleikurinn í garð
þeirra og síðar barnabarna-
barna var ósvikinn.
Þau Ingi voru dugleg að
ferðast um landið og tóku oft
sumarbústaði á leigu. Sér í lagi
eldri barnabörnin nutu góðs af
þessum ferðum, fengu oft að
fara með og efldu þannig einnig
tengslin sín á milli. Eftirminni-
legar eru margar ferðir með
þeim Inga m.a. í Þjórsárdal og
svo „vestur“.
Lilja átti góð æskuár á Ísa-
firði og hún hugsaði ávallt með
hlýju til lífsins þar. Minnisstæð-
ar eru ferðir á Vestfirði. Til
dæmis þegar þau Ingi heim-
sóttu okkur í sumarbústað við
Dýrafjörð og voru með okkur í
nokkra daga. Þau urðu okkur
svo samferða í bíl heim. Við
heimsóttum m.a. Skógarströnd
og leiði afa hennar á Breiða-
bólsstað. Hún þekkti söguna vel
og úr varð hin ánægjulegasta
bílferð sem var fljót að líða.
Og svo ferðin til Ísafjarðar
fyrir um 5 árum, þar sem við
skoðuðum allt sem hægt var að
skoða og hún fékk tækifæri til
að rifja upp minningar og segja
sögur.
Þar naut hún sín alveg í botn
og hafði mikið yndi af.
Lilja var frekar nýjunga-
gjörn. Hún hafði gaman af elda-
mennsku og prófaði gjarnan
nýja rétti.
Ýmsar uppskriftir frá henni
eru í uppáhaldi hjá minni fjöl-
skyldu. Hún las mikið, bæði á
íslensku og ensku, og naut þess
að horfa á góðar bíómyndir og
spennuþætti.
Við leiðarlok er mér þakklæti
ofarlega í huga en einnig eft-
irsjá. Þakklæti fyrir það sem
hún var börnunum mínum og
okkur Gunna. Eftirsjá að hafa
aldrei sagt henni hversu mikils
ég mat hana. Ég treysti því að
hún hafi fundið það í samskipt-
um okkar í gegnum tíðina.
Blessuð sé minning Lilju
tengdamömmu.
Hrund.
 Fleiri minningargreinar
um Lilju HelguGunn-
arsdóttur bíða birtingar og
munu birtast í blaðinu næstu
daga.
✝ Kristín Björns-dóttir fæddist á
Ytri-Mælifellsá í
Skagafirði 9. ágúst
1927. Hún lést 16.
maí 2020 á Eir. For-
eldrar hennar voru
Björn Guðmunds-
son forstjóri, f. 18.
júlí 1894 á Eyri í
Flókadal, d. 24. apr-
íl 1972 í Reykjavík,
og Bergný Katrín
Magnúsdóttir, f. 11. ágúst 1892 í
Saurbæ í Kolbeinsdal, d. 20. des.
1980 á Akranesi.
Kristín var ein fjögurra al-
systkina. Hin voru Guðmundur
Björnsson, f. 30. maí 1924 á Ytri-
Mælifellsá, d. 11. febr. 2010,
Hrefna Björnsdóttir, f. 2. des.
1930 á Höfn í Hornafirði, og
Svavar Björnsson, f. 20. mars
1932 á Höfn í Hornafirði. Fyrir
átti Bergný, móðir Kristínar,
dreng sem hét Ásgrímur Sveins-
son, f. 11. ágúst 1914 í Ytri-
Hofdölum, d. 12. des. 1995.
Kristín ólst upp á Ytri-Mæli-
fellsá og svo eitt ár á Kolgröf í
sömu sveit. Hún fluttist með for-
eldrum sínum til Hafnar í Horna-
firði árið 1929 en þar vann Björn
faðir hennar við kaupfélagið á
staðnum. Þar dvöldu þau til árs-
ins 1944 en þá flutti fjölskyldan
til Reykjavíkur og bjó eftir það í
umönnunarstörf á stofnunum
Reykjavíkurborgar.
Þau hjónin eignuðust sex börn
og eru afkomendur nú 38 talsins:
1) Haukur Jóhannesson, f.
24.11. 1948 í Reykjavík, kvæntur
Sif Jónasdóttur, f. 16.1. 1949 í
Reykjavík. Börn þeirra eru Jón-
as Björn, Dögg og Haukur.
Barnsmóðir Hauks Jóhann-
essonar er Elín Erlingsdóttir og
sonur þeirra er Helgi Haukur. 2)
Björn Hákon Jóhannesson, f. 13.
apríl 1951 á Finnbogastöðum.
Hann var kvæntur Helgu Þuríði
Þorgeirsdóttur, f. 9. júlí 1950, d.
31. jan. 2002 í Reykjavík. Börn
þeirra eru Bjarki, Kristín og
Anna. Sambýliskona Björns er
Rannveig Gunnarsdóttir. 3) Pét-
ur Jóhannesson, f. 27. jan. 1953 á
Finnbogastöðum. Hann er
kvæntur Gróu Gunnarsdóttur, f.
15. nóv. 1953. Dætur þeirra eru
Ólöf og Birna. 4) Hrönn Jóhann-
esdóttir, f. 13. jan. 1958 í Reykja-
vík. Hún er gift Gunnari Lík-
afróni Benediktssyni, f. 13. des.
1953. Þau eiga dótturina Heiðu
Ósk. 5) Guðmundur Bjarki
Jóhannesson, f. 28. nóv. 1967 í
Reykjavík. 6) Hilmir Bjarki Jó-
hannesson, f. 28. nóv. 1967 í
Reykjavík. Hann er kvæntur Ír-
isi Rögnvaldsdóttur, f. 12. jan.
1965. Synir þeirra eru Jóhannes
Geir, Hilmir Snær, Hákon Ísar
og Sindri Blær.
Útför Kristínar verður frá
Grafarvogskirkju í dag, 27. maí
2020, kl. 13.
Engihlíð 10. Kristín
vann á heimili for-
eldra sinna en var
einnig í vinnu-
mennsku, m.a. í
Vestmannaeyjum.
Hún gekk í Hús-
mæðraskóla Reykja-
víkur og lærði þar
til heimilisreksturs
og kom það sér vel
seinna á lífsleiðinni.
Í Reykjavík vann
hún í fataverslunum og víðar.
Í Reykjavík kynntist hún ung-
um kennaraskólanema, Jóhann-
esi Péturssyni, f. 3. ágúst 1922 í
Skjaldabjarnarvík, d. 5. sept.
2000 í Reykjavík. Þau ákváðu að
feta lífsleiðina saman og giftust
22. maí 1948 í Reykjavík. Þegar
Jóhannes lauk kennaranáminu
vorið 1949 lá leið þeirra á heima-
slóðir Jóhannesar þar sem hann
var skólastjóri á Finn-
bogastöðum í Trékyllisvík til
ársins 1955 en hún hannyrða-
kennari. Þá fluttu þau aftur til
Reykjavíkur og bjuggu þar upp
frá því, lengst af í Álfheimum 58
og svo Hraunbæ 77. Jóhannes
var kennari við Laugarnesskóla
og svo Laugalækjarskóla allt til
starfsloka. Kristín var lengst af
heimavinnandi húsmóðir en eftir
að börnin uxu úr grasi og tíndust
að heiman starfaði hún við
Við móðir mín höfðum verið
samferða í nærri 70 ár þegar hún
féll frá 16. maí síðastliðinn.
Fyrsta minningin sem ég tengi
beint við hana er þegar við fluttum
frá Trékyllisvík til Reykjavíkur
með strandferðaskipinu Skjald-
breið. Mamma með okkur þrjá
stráka í einum klefa með vingjarn-
legri konu sem stytti okkur ferð-
ina suður. Pabbi hafði farið á und-
an til að undirbúa komuna til
Reykjavíkur.
Við bjuggum á Hagamelnum til
að byrja með, skammt frá Kamp-
inum sem mig rámar í, en síðan
fluttum við á Sundlaugaveginn.
Nokkrum árum seinna hófu þau
að byggja íbúð í blokk í úthverfi
bæjarins, í Álfheimunum. Þá var
það alsiða að hópur fjölskyldna
tæki sig saman og byggði heilu
blokkirnar, ekki eins og nú til dags
þegar fengnir eru verktakar, held-
ur mættu menn á staðinn sjálfir og
unnu hörðum höndum við að reisa
blokkina. Ég man að hópurinn
hittist og dró um hver fengi hvaða
íbúð og það kom í minn hlut að
draga fyrir okkur.
Frá þessum árum þakka ég fyr-
ir frelsið og fjölbreytileikann sem
foreldrar okkar leyfðu okkur.
Þetta var áreiðanlega erfitt líf fyr-
ir pabba og mömmu, geysimikil
vinna og þurfti útsjónarsemi til að
endar næðu saman þannig að við
fyndum aldrei fyrir skorti eða erf-
iðleikum.
Í Álfheimunum var mikið fé-
lagslíf sem foreldrar okkar
barnanna ýttu undir frekar en
hitt, til að mynda með því að lána
okkur þvottahúsið í kjallaranum
til fyrirlestrahalds um gullfiska-
rækt og skákiðkun og svo fengum
við að nota timbrið til að byggja
leikhús með sviði og áhorfenda-
bekkjum og færa upp leikverk.
Mamma hafði búið á Höfn í
mörg ár og fékk Ólöfu vinkonu
sína þar til að finna sveitapláss
fyrir mig. Það var mikil gæfa fyrir
mig að komast að hjá eðalfólkinu í
Hestgerði. Það þýddi þó að ég
varð að kynna mig með millinafn-
inu mínu, konungsnafninu Há-
koni, því ekki gat ég keppt við
bóndann um nafn.
Mamma og pabbi voru þó ekki
hætt í byggingabransanum og
byggðu sér raðhús í Hraunbænum
þar sem þau bjuggu þar til pabbi
dó, og mamma raunar lengur.
Mamma var hörkudugleg kona
og hélt stórt og myndarlegt heim-
ili. Hún var mikil hannyrðakona
eins og margir munir eftir hana
bera vitni um.
Frá svona langri vegferð geymi
ég margar góðar minningar um
móður mína.
Hvíl í friði, elsku mamma.
Björn.
Kristín Björnsdóttir, amma
okkar, var glæsileg og dugmikil
kona. Frá því að við munum eftir
okkur vann hún utan heimilisins
við umönnunarstörf, m.a. á
Mæðraheimilinu. Ungum að árum
þótti okkur sérlega gaman að koma
til ömmu og Jóhannesar afa heitins
í Hraunbænum. Þar tóku þau hlý-
lega á móti okkur og sýndu okkur
og námi okkar mikinn áhuga.
Amma var ætíð viðræðugóð og var
vel að sér um málefni líðandi stund-
ar. Hún fylgdist með stjórnmálum
jafnt sem íþróttum þar sem hand-
knattleikur var í miklu uppáhaldi.
Iðulega sat amma með spilastokk í
hendi að stokka eða leggja kapal á
meðan hún rakti ættir fólks sam-
hliða samfélagsumræðunni. Amma
var hagleikskona og allt handverk
hennar óaðfinnanlegt sama hverr-
ar gerðar það var.
Það var ömmu mikið áfall að
missa eiginmann sinn, Jóhannes
Pétursson kennara, fyrir tveimur
áratugum. Hún hafði stutt hann af
mikilli festu í veikindum sínum
sem að lokum urðu honum að ald-
urtila. Hans var ætíð minnst af
virðingu og leyndist engum
hversu mikið hún unni honum.
Það er gott dæmi um persónugerð
og sjálfsbjargarviðleitni hennar
að í kjölfarið, hátt á sjötugsaldri,
lærði amma að aka bíl.
Við systkinin eigum ljúfar
minningar úr Hraunbænum hjá
ömmu og afa. Í fyrstu í leik með
frændsystkinum okkar hlaupandi
á ganginum eða að sniglast í leyni-
herbergi inni af svefnherbergi
þeirra hjóna. Árleg jólaboð sam-
einuðu stórfjölskylduna, sex börn
og fjölmörg barnabörn. Í seinni tíð
glöddu langömmubörnin ömmu
mikið og fjölmargir handsaumaðir
jólasokkar til þeirra úr hennar
ranni munu prýða heimili okkar
um ókomna tíð. Amma minntist
alltaf móður okkar heitinnar með
hlýju og talaði mikið um hana, fyr-
ir það verðum við ætíð þakklát.
Starfsfólki deildar 1B á hjúkr-
unarheimilinu Eir þökkum við
heilshugar fyrir kærleiksríka
umönnun síðustu árin, þar átti
amma gott ævikvöld. Blessuð sé
minning hennar.
Anna, Kristín og Bjarki.
Kristín Björnsdóttir
Elskuleg móðir okkar, tengdamóðir, amma
og langamma,
ZOPHANÍA G. BRIEM,
Góa,
Hvassaleiti 56,
lést miðvikudaginn 13. maí.
Útför fer fram frá Háteigskirkju föstudaginn 29. maí klukkan 13.
Svanborg Briem Bragi Ólafsson
Líða Briem
Einar Jón Briem Anna Jóna Jóhannsdóttir
barnabörn og barnabarnabörn
Ástkær eiginkona mín, móðir, amma
og tengdamóðir,
RANNVEIG TÓMASDÓTTIR,
Brekkubyggð 26,
verður jarðsungin frá Fossvogskirkju
föstudaginn 29. maí klukkan 13.
Þórhallur Arason
Halla Björg Þórhallsdóttir Guðmundur Kristinsson
Þorbjörg Þórhallsdóttir Gísli Þór Guðmundsson
Tómas Magnús Þórhallsson Unnur Lilja Hermannsdóttir
Rannveig Myrra Gísladóttir
Rakel Tómasdóttir