Morgunblaðið - 05.06.2020, Qupperneq 18

18 MINNINGAR
MORGUNBLAÐIÐ FÖSTUDAGUR 5. JÚNÍ 2020
✝ Ágúst Guð-mundsson
fæddist í Djúpavík
á Ströndum 16.
júní 1942. Hann
lést í faðmi fjöl-
skyldunnar 23.
maí 2020. For-
eldrar hans voru
Guðmundur Pétur
Ágústsson, f. 11.
desember 1912, d.
30. október 1997
og Ester Lára Magnúsdóttir, f.
29. apríl 1917, d. 20. júní 2002.
Ágúst kvæntist eftirlifandi
eiginkonu sinni Ásu Sigurjóns-
dóttur þann 1. júní 1963. Ása
er dóttir hjónanna frá Skóg-
um, Sigurjóns Ingvarssonar, f.
20. desember 1895, d. 29. mars
Árneshreppi og fluttist til
Vestmannaeyja 1962 og bjó
þar til dánardags. Hann nam
vélstjórn og var vélstjóri á hin-
um ýmsu skipum þar til hann
stofnaði útgerð með Einari
Ólafssyni skipstjóra árið 1971.
Stofnuðu þeir félagið Bessa sf.
og keyptu Kap II VE-4. Árið
1976 keyptu þeir síðan stærra
skip sem þeir nefndu sama
nafni og gerðu það út þar til
þeir seldu skipið árið 1987 og
hættu útgerð. Ráku þeir fyrir-
tækið til dánardags Einars ár-
ið 2014. Öryggismál sjómanna
voru þeim hugleikin og kom
Bessi að hönnun og uppsetn-
ingu á öryggisloka fyrir spil-
búnað og unnu þeir einnig með
Sigmund Jóhannssyni að fyrsta
sleppibúnaði fyrir björg-
unarbáta sem bjargað hefur
mörgum sjómanninum úr
háska.
Útförin fer fram frá Landa-
kirkju í Vestmannaeyjum í
dag, 5. júní 2020, klukkan 13.
1986 og Hólmfríðar
Guðjónsdóttur, f. 2.
nóvember 1906, d.
11. mars 1991.
Börn þeirra eru:
1) Ester Fríða
Ágústsdóttir, f. 25.
mars 1963, maki
Guðlaugur Ólafs-
son. 2) Guðmundur
Ágústsson, f. 12.
nóvember 1964,
maki Andrea Inga
Sigurðardóttir. 3) Ágúst Grétar
Ágústsson, f. 3. apríl 1973,
maki Erna Ósk Grímsdóttir. 4)
Sæþór Ágústsson, f. 18. októ-
ber 1979, maki Rampai Kasa.
Barnabörn eru 11 og barna-
barnabörn 3.
Ágúst ólst upp í Djúpavík í
Til hjartkærs eiginmanns.
Nú leggur angan vorsins að vitum
mínum,
ó, vinur ég man, er ung ég í örmum
þínum
undi og lét mig ástfangin framtíð
dreyma
aldrei nokkurntíma ég mun þessum
dögum gleyma.
Við vorum svo ung og vegurinn var
svo breiður,
vatnið svo slétt og himinninn alveg
heiður.
Lífið það brosti og byrðarnar voru
léttar,
að brjósti þínu ég vafði mig örlítið
þéttar.
Síðan við höfum saman fetað lífsveg-
inn langa.
Ljúft mér það er að segja að létt hef-
ur verið sú ganga.
Þó ei fari allt að vonum, eða eins og
við kjósum,
auðvitað er ekki lífið eintómur dans á
rósum.
En nú vil ég vinur kæri í þessum létt-
vægu línum
láta þig vita hvað efst er í huga mín-
um.
Þakklæti bæði og virðing og vinátta,
allt í senn.
„Ég vil bara að þú skiljir að ég elska
þig enn.“
Þín
Ása.
Elsku pabbi.
Mér finnst nú nauðsynlegt að
setja nokkur lokaorð niður á
blað á þessum tímamótum.
Kveðja þig, manninn sem
kenndi mér allt. Þó svo að á
yngri árum hafi ég kannski ekki
verið sá móttækilegasti fyrir
kennslunni, en hún síaðist inn
hægt og rólega með árunum. Ég
er óendanlega þakklátur fyrir
þolinmæðina sem þú sýndir mér
á mínu „þroskaferli“ sem ég
held að hafi bara tekist ágæt-
lega þó það hafi ekki litið vel út
á tímabili.
Efst í huga mér, er ég hugsa
til baka, er jú þessi þolinmæði
sem ég er að minnast á, seiglan í
að kenna mér að gera hlutina vel
og hugsa vel um mitt, bæði fólk-
ið mitt og eigur.
Næsta sem kemur eru allar
ómetanlegu minningarnar á
ferðalögum okkar um landið. Þá
auðvitað helst ferðalögin á
Djúpavík sem var þér alltaf svo
kær. Alltaf þegar ég ferðast um
landið sjálfur fljúga í gegn
minningar af ferðalögum okkar
og flæða um mig hlýir straumar
við þær, þær eru ómetanlegar.
Heiti ég þér, elsku pabbi, að ég
mun gera mitt besta við að búa
til slíkar minningar fyrir mín
börn líkt og þið mamma gerðuð
fyrir okkur systkinin og barna-
börnin.
Mikið vildi ég óska þess að
ófætt barn mitt hefði hlotið
þann heiður að fá að kynnast
þér. Það er kannski það sem
mér finnst sárast í þessu, að þú
fáir ekki að sjá „litlu stelpuna“,
eins bjartsýnir og við vorum að
það yrði. Það hefði verið gaman
ef þið hefðuð farið saman á
Strandirnar, allavega einu sinni.
Að hafa fengið að halda í hönd
þína síðustu metrana þína líkt
og þú hélst í hönd mína fyrstu
metrana mína var ómetanleg
lífsreynsla. Hún mun óneitan-
lega styrkja mig í því verkefni
sem ég á fyrir höndum að koma
ófæddu barni mínu af stað í lífið
og skilja eftir ótrúlega fallegar
minningar að ylja sér við í fram-
tíðinni.
Að sjá þig ekki aftur er alveg
súrrealísk tilhugsun. Þú skilur
eftir þig risastórt skarð í lífi
margra. Þú varst svo mikill sel-
skapsmaður að það er mikill
missir að þér fyrir ótrúlega
marga, en auðvitað sérstaklega
okkur sem stóðum þér næst. Ég,
til dæmis svona í seinni tíð,
gerði aldrei nokkurn skapaðan
hlut án þess að ráðfæra mig við
þig. Þegar ég kom um nóttina í
Ársalina og þú varst farinn yfir,
glumdi setningin „hvað gerum
við nú“ í hausnum á mér og það
eina sem ég gat sagt við Ágúst
bróður var „jæja bróðir, nú
verðum við bara að fara að sjá
um okkur sjálfir“ og fannst mér
það bara ógnvekjandi tilhugsun
þar sem við erum nú ekki nema
á 41. og 47. aldursári.
Takk fyrir alla kennsluna.
Takk fyrir öll ferðalögin.
Takk fyrir alla gleðina.
Takk fyrir öll samtölin.
Góða ferð í sumarlandið,
þú gæða-strandamenni.
Ég lofa „litlu“ ferð um landið
og Strandir sýna henni.
Við feðgin ferðir förum í
í anda þinna ferða.
Ég sýni henni hvert afi fór
til að pabba litla herða.
Ég mun elska þig til míns síð-
asta dags, elsku pabbi.
Hinsta kveðja,
Sæþór.
Ætlar pabbi ekki að fara að
hringja? Ég hef ekki heyrt í
honum í viku núna þegar ég
skrifa þetta, það hefur ekki liðið
svona langt á milli símtala frá
því hann kom í land árið 1987.
Ef þú hringdir þá ætlaði ég bara
að segja þér nýjustu fréttir, við
Erna eigum von á peyja, peyja
sem fær að heyra sögur af Gústa
afa sínum. Ég vildi líka láta þig
vita að það væri blíða hjá okkur,
vonandi er blíða hjá þér í stóru
útilegunni með ömmu og afa, ég
bið kærlega að heilsa þeim.
Einnig erum við peyjarnir búnir
að ná í bátinn þinn, hann
Trausta, norður á Strandir. Það
var skrítið að fara þetta án þín
pabbi, þessar æskuslóðir þínar
sem þér þótti alla tíð svo vænt
um. Þín er sárt saknað í gömlu
sveitinni þinni. Okkur var tekið
opnum örmum hvert sem við
komum því við erum peyjarnir
hans Gústa í Djúpavík. Það var
sárt að pakka saman bátnum og
gera hann ferðakláran, enda
stóð alltaf til að láta bátinn
fylgja húsinu sem átti að byggja
á uppeldislóðinni þinni sem þú
átt en situr föst í klóm illa inn-
rættra þjófa sem munu sitja
uppi með skömmina út sitt líf og
áfram yfir.
Elsku pabbi minn, þrátt fyrir
að hafa alla tíð vitað hversu gott
er að eiga þig að sem pabba og
vin þá hefði ég aldrei getað
ímyndað mér hversu gríðarlega
tómlegt yrði hérna án þín,
hversu verðmætt það er að
heyra aðeins í þér á hverjum
degi. Ég gæfi mikið fyrir eitt
símtal í viðbót og enn meira fyrir
eitt knús sem alltaf var svo þétt
og einlægt.
Þú varst nú svolítið af gamla
jaxlaskólanum, pabbi minn, sem
naust þess að borða hákarl, sig-
inn fisk, saltað selspik og annað
torfkofafæði eins og við höfðum
gaman af að kalla það. Þetta var
nú bara einn af mörgum sjörm-
um þínum. Eins og margur harð-
gerði sjóarinn varst því ekkert
mikið í því að segja „ég elska
þig“, en þú áttir mjög auðvelt
með að láta okkur systkinin
finna fyrir þinni skilyrðislausri
föðurást, það sama var upp á
teningnum með barnabörnin og
barnabarnabörnin. Þú hafðir
mikið lag á að láta mann finna
fyrir hversu mikinn áhuga þú
hafðir á öllu sem maður var að
gera, hvað Erna mín var að gera
og hvað krakkarnir voru að gera.
Umhyggjan og ástin umvafði orð
þín og spjall.
Í huga mínum varst þú lífs-
kúnstner og þú hafðir alla tíð
einstakt lag á að láta fólki líða
vel í kringum þig, hvort sem það
var með jákvæðu spjalli,
skemmtilegum sögum eða gítar-
spili og söng. Það er þess vegna
engin tilviljun að fólk hafi laðast
að þér, að þú eigir svona marga
vini, það er einfaldlega vegna
þess að alla langar að líða vel og
að hitta á Gústa á Kap lét manni
líða vel, þetta er nú ekki flókið.
Í allri sorginni yljar það
manni að rifja upp allar góðu
minningarnar sem þú skapaðir
með okkur, á sama tíma og ég
gæfi allt fyrir að bæta aðeins á
þær.
Ég mun geyma allar þessar
gríðarlega verðmætu minningar
og halda þeim að krökkunum
þar til minn tími kemur.
Ég skal passa upp á mömmu
sem er búin að vera eins og
klettur í gegnum veikindi þín og
fráfall, missir hennar er ólýsan-
lega sár.
Ég mun sakna þín að eilífu,
elsku pabbi minn.
Þinn sonur,
Ágúst Grétar.
Það er skrítin tilfinning að
vera að fá sér korn úr dósinni
Ágúst
Guðmundssontinnuskeri, en einnig í Austvaðs-
holti í Rangárþingi ytra og í Blá-
fjöllum í seinni tíð. Aðrir staðir
hafa einnig komið við sögu og sl.
haust var spilað í Merkurlaut.
Allmiklar mannabreytingar
hafa verið í sveit okkar Flóa-
manna í gegnum tíðina og höfum
við jafnvel þurft að grípa til
„leiguspilara“, svo notað sé orða-
lag Höskulds af ákveðnu tilefni.
Meiri stöðugleiki hefur verið í liði
Höskulds og sl. haust voru hann
og fyrrnefndur Pétur þeir einu
sem spilað höfðu í öllum keppn-
unum. Að aflokinni spilamennsku
var á síðari árum sögustund og
hlýddum við, „ungu mennirnir“
þá jafnan hugfangnir á sögur
þeirra Höskulds og Árna Sverris,
en báðir voru frábærir sagna-
menn. Hjá þeim báðum fléttaðist
saman Íslandsáhugi og Íslend-
ingaáhugi, þessi hugþekka
blanda sem lætur landið lifna við í
tengslum við bras mannfólksins.
Nú er allt breytt og báðir
sveitarforingjarnir fallnir frá.
Þar með eru höggvin stór skörð í
okkar raðir. Fyrir tæpu ári and-
aðist Árni Sverrir og 19. mars sl.
lést Höskuldur.
Það sem einkenndi Höskuld
var notaleg hlýja, kímni og vel-
vild í bland við djúpa inngróna
háttvísi, þó alvara keppninnar
væri ávallt undir niðri, enda mað-
urinn allmikill keppnismaður.
Hann minnti á breskan aðals-
mann af bestu sort.
Fyrir hönd okkar Tapsárra
Flóamanna, þeirra Hannesar,
Helga og Ingvars, sendi ég Gullu
og sonum þeirra Höskulds okkar
innilegustu samúðarkveðjur.
Ingi S. Ingason
Höskuldur Jónsson var góður
félagi og vinur sem skilur eftir
dýrmætar minningar og þakk-
læti. Ég kynntist Höskuldi fljót-
lega eftir að ég hóf störf í
menntamálaráðuneytinu í upp-
hafi áttunda áratugarins en hann
starfaði þá í fjármálaráðuneytinu.
Áttum við í miklum samskipt-
um um mál sem snertu bæði
ráðuneytin. Síðar fluttist starfs-
vettvangur minn í fjármálaráðu-
neytið þar sem hann var ráðu-
neytisstjóri. Þetta voru
umbrotatímar og nýir vindar
blésu um það valdboðskerfi sem
stjórnsýsla hér á landi hafði tekið
í arf.
Þótt hvorugur okkar hafi litið á
sig sem byltingarmann fór ekki
hjá því að viðhorf okkar mótuðust
af nýjum viðhorfum, þörf á sam-
félagslegri fjölbreytni og kröfum
um víðsýni fremur en reglufestu.
Meðal þess sem Höskuldur
kom að var að koma umhverfi op-
inberra starfsmanna hér á landi
úr þeirri hjúastöðu sem yfirtekin
hafði verið frá tímum konungs-
veldisins og í það að samið væri
um laun og starfskjör við samtök
opinberra starfsmanna. Það var
mikið í húfi að vel til tækist.
Hagsmunir ríkisins, stofnana
þess og starfsmanna þeirra voru
misjafnir og viðhorfin ólík, m.a.
vegna breytinga sem voru að
verða á opinberri þjónustu og
kröfum til menntunar og starfs-
réttinda.
Það þurfti festu og lipurð til að
ráða fram úr þessum málum, ekki
síst á tímum mikilla sveiflna í
efnahagsmálum og átaka í stjórn-
málum. Þá eiginleika hafði Hösk-
uldur í ríkum mæli og farsælar
lyktir þessara mála eru honum
mikið að þakka.
Höskuldur gerðist forstjóri
ÁTVR um miðjan níunda áratug-
inn. Stríðir vindar hafa löngum
blásið um þá stofnun vegna þess
hlutverks hennar að vera í senn
hornsteinn lýðheilsustefnu en
veita jafnframt þjónustu sem tal-
in er nauðsynleg í nútímaþjóð-
félagi og eftirsótt er af fjárafla-
mönnum.
Á fáum árum breyttist ÁTVR
frá því að reka nokkrar búðarhol-
ur sem seldu brennivín og vodka
yfir borðið eða senda það með
pósti út um land yfir í net af
snyrtilegum verslunum sem auð-
velda viðskiptavinum að velja sér
vörur við hæfi en gætir hófs í
markaðssetningu.
Höskuldur lagði alla tíð rækt
við áhugamál sín, útivist og nátt-
úruvernd, og var forseti Ferða-
félags Íslands um skeið. Eftir að
hann lét af störfum hélst sam-
band okkar og vinátta. Bauð hann
mér sæti í bridgehópi með fé-
lögum sínum frá skólaárunum
þegar pláss í honum losnaði
vegna brottflutnings eins þeirra.
Áttum við marga eftirminnilega
stund saman, ekki síst í árlegum
spilaferðum okkar vor og haust á
valda staði á landinu þar sem við
undum við spil og spjall og göng-
ur og nutum matar og drykkjar
sem oftar en ekki var framreidd-
ur af Höskuldi af kostgæfni og
smekkvísi.
Í Höskuldi átti ég traustari vin
en í nokkrum öðrum manni. Í 50
ára samveru í starfi og leik bar
aldrei neitt okkur í milli. Hann
var mér fyrirmynd í störfum og
fordæmi í viðhorfi til lífs, náttúru
og fólks, heilsteyptur, sanngjarn
og góðviljaður. Ég sakna hans
mikið en mest hafa þó misst Guð-
laug kona hans, samhentur félagi
og jafningi, synir þeirra og
barnabörn. Ég sendi þeim mínar
innilegustu samúðarkveðjur.
Indriði H. Þorláksson.
Höskuldur Jónsson var forseti
Ferðafélags Ísland á árunum
1985 til 1994. Í forsetatíð Hösk-
uldar var mikill vöxtur og upp-
gangur í starfi FÍ á öllum kjör-
sviðum félagsins, bæði í ferðum,
skálarekstri, útgáfustarfi og nátt-
úruvernd. Höskuldur Jónsson
var mikill leiðtogi, hugsjónamað-
ur og framkvæmdamaður og setti
sterkan svip sinn á allt starf fé-
lagsins.
Í raun má segja að Höskuldur
hafi verið einn af mestu leiðtog-
um félagsins í sögu þess og skipi
sér á bekk með stofnendum fé-
lagsins og frumkvöðlunum. Svo
þekktur varð Höskuldur af starfi
sínu sem forystumaður félagsins
að jafnvel 20 árum eftir að hann
lét af störfum sem forseti töldu
margir að hann væri enn í for-
ystusveit félagsins.
Og það var hann svo sannar-
lega en meira sem trúnaðarmað-
ur og ráðgjafi.
Hann kom reglulega í kaffi á
skrifstofu félagsins, spurði frétta
og veitti góð ráð og var óþreyt-
andi að afla félaginu stuðnings til
góðra verka á fjöllum. Höskuldur
tók þátt í öllu starfi félagsins, fór
í ferðir, var fararstjóri, tók þátt í
skálarekstri og fór í vinnuferðir,
var í fóstrahópi skála og hafði um
tíma umsjón með spilakvöldum
FÍ og leiddi þannig félagsstarfið
á breiðum grunni.
Skáli FÍ í Hrafntinnuskeri á
Laugaveginum, Hökuldsskáli, er
nefndur eftir Höskuldi, honum til
heiðurs.
Þau hjónin, Gulla og Höskuld-
ur, höfðu bæði mikið yndi af því
að ferðast og Gulla stóð þétt við
hlið Höskuldar í öllu starfi félags-
ins.
Þórður sonur þeirra sat lengi í
stjórn FÍ, var formaður bygging-
arnefndar og leiðir nú Þórsmerk-
urnefnd félagsins þar sem stór
verkefni eru framundan. Fyrir
hönd skrifstofu Ferðafélags Ís-
lands sendi ég Gullu, Þórði og
fjölskyldunni allri innilegar sam-
úðarkveðjur.
Minningin um góðan mann og
mikinn leiðtoga lifir áfram með
okkur.
Páll Guðmundsson,
framkvæmdastjóri
Ferðafélags Íslands.
1. apríl 1986 er dagur sem oft
leitar á hugann. Þann dag tók
Höskuldur við sem forstjóri
ÁTVR. Mér var falið að kynna
honum starfsmenn og starfsað-
stöðu. Ég hafði haft nokkur
kynni af Höskuldi áður og fannst
mér eins og fleirum hann virka
sem stífur embættismaður. Ég
bar því nokkurn ugg í brjósti.
Skemmst er frá því að segja að
sanngjarnari og þægilegri manni
hafði ég vart kynnst fyrr og frá
þessum degi hófst samstarf okk-
ar sem aldrei bar neinn skugga
á. Það lá vel fyrir Höskuldi að
stjórna og var honum auðvelt að
virkja menn til starfa. Aldrei var
vafi á að forysta hans var yfir
alla gagnrýni hafin. Þessir
stjórnunarhæfileikar voru að ég
tel bæði meðfæddir og ekki síður
áunnir eftir áralangt starf við
stjórnun í fjármálaráðuneytinu.
Ég er held ég ekki einn um þá
skoðun að Höskuldur hafi verið
einn af ágætustu embættis-
mönnum okkar frá stofnun lýð-
veldisins. Oft hefur vafalaust
þurft að beita festu og ef til vill
smá hörku við starf ráðuneytis-
stjóra en fleiri en ég telja að
Höskuldur hafi komist vel frá
þeim vanda.
Einn af mörgum kostum
Höskuldar var að hann var al-
gjörlega laus við að vera kvarts-
ár. Hann tók því sem að höndum
bar með stóísku jafnaðargeði.
Oft var rifjuð upp pólsk ferða-
saga. Þannig var, að heimboð frá
pólskum yfirvöldum og vínfram-
leiðendum í Póllandi hafði verið
ítrekað og miðað við mikilvægi
viðskiptanna var ákveðið að
Höskuldur og frú sinntu þessu
boði. Fundur norrænu einkasöl-
unnar hafði þá verið ákveðinn í
Finnlandi. Upplagt þótti að sam-
eina þessar ferðir. Viku fyrir
Finnlandsfundinn héldu þau
hjónin til Póllands og síðan var
ætlunin að hittast á fundinum í
Finnlandi. Daginn eftir flug til
Póllands hringdi Höskuldur og
var nú ekki gott í efni. Allur far-
angur þeirra hafði misfarist ein-
hversstaðar á leiðinni. Við eftir-
grennslan nokkrum dögum síðar
varð hans vart einhversstaðar í
Austurlöndum fjær. Í Póllandi
þess tíma var verslunarúrval
ekkert sérstakt. Þó tókst að út-
vega nauðsynlegustu hreinlætis-
vörur. Þau urðu því að gera sér
að góðu að mæta í allar fínu
veislur Pólverjanna í ferðafötun-
um sem þau komu í. Þau bæði al-
vön volki á íslenskum fjöllum
létu þetta ekki slá sig út af laginu
og sinntu sínum mætingarskyld-
um með heiðri og sóma. Af far-
angrinum er það að frétta að
hann kom til Íslands og náðum
við að taka hann með okkur til
Finnlands. Sjaldan hefur okkur
hjónum verið fagnað jafn hlýlega
og þegar við birtumst. Ég sætti
mig alveg við að farangurinn átti
vafalaust sinn hluta af fögnuðin-
um. Ekki veit ég til að nokkur
eftirmál hafi orðið af þessu ferð-
araski eða að Höskuldur hafi
borið fram kvartanir, það var
ekki hans stíll.
Undanfarið, eftir að báðir
luku opinberum störfum, hefur
Höskuldur boðið mér og fyrrver-
andi samstarfsmönnum til ár-
legrar sviðaveislu. Veislan var
haldin í hádeginu og þá voru
snædd svið sem forstjórinn til-
reiddi sjálfur og sauð á prímus
úti á svölum og bar fram með
finnskri kartöflustöppu. Eftir-
rétturinn var svo yfirleitt kaka
ársins. Því miður verða þessar
sviðaveislur ekki fleiri, en minn-
ingin er ómetanleg.
Höskuldur stóð ekki einn. Við
hlið hans var ávallt eiginkonan
Guðlaug og saman tóku þau á
gleði og sorgum hins daglega lífs
svo unun var með að fylgjast.
Um leið og við hjónin kveðjum
góðan samferðamann sendum
við eiginkonu og börnum innileg-
ar samúðarkveðjur.
Þór Oddgeirsson.
 Fleiri minningargreinar
um Höskuld Jónsson bíða
birtingar og munu birtast í
blaðinu næstu daga.
Höskuldur Jónsson