Morgunblaðið - 10.06.2020, Blaðsíða 14

14 UMRÆÐAN
MORGUNBLAÐIÐ MIÐVIKUDAGUR 10. JÚNÍ 2020
Flugvöllurinn í
Vatnsmýri þjónar
mikilvægu hlutverki
sem miðstöð innan-
landsflugs og sem slík
skiptir staðsetning og
umgjörð flugvallarins
miklu máli. Enn mik-
ilvægara er þó hlut-
verk flugvallarins sem
miðstöð sjúkraflugs í
landinu, en þar er um
brýnt öryggismál
landsmanna að ræða.
Uppbygging á nýju
bráða- og háskóla-
sjúkrahúsi fer nú
fram við Hringbraut.
Það er lykilatriði að
flugvöllurinn, þar sem
sjúkraflugvélar lenda
með bráðveika sjúklinga, sé stað-
settur nálægt okkar sérhæfðustu
bráðaheilbrigðisþjónustu á landinu.
Sérstaklega þar sem nauðsynleg
bráðaþjónusta er illu heilli sjaldnast
í boði í heimabyggð á landsbyggð-
inni. Reykjavíkurborg er því að
bregðast hlutverki sínu sem höf-
uðborg allra landsmanna þegar yf-
irlýst markmið hennar er að flytja
innanlandsflugvöll okkar allra burt
úr Vatnsmýrinni.
Aðför Reykjavíkurborgar
að innanlandsflugi
Fyrirætlanir Reykjavíkurborgar
um þvingandi aðgerðir gegn flug-
félaginu Erni, sem hefur í áratug-
araðir sinnt innanlandsflugi og
sjúkraflugi með myndarbrag, eru
með öllu óviðunandi. Fyrirhugað var
að taka viðhaldsstöð félagsins eign-
arnámi og rífa niður til að greiða fyr-
ir veglagningu án þess að greiða
bætur fyrir. Þegar fyrirtæki sem
gegnir veigamiklu samgöngu-
hlutverki á landsvísu stendur
frammi fyrir einu erfiðasta rekstr-
arári í sögu fyrirtækisins lagði
Reykjavíkurborg til enn frekari at-
lögu gegn starfsemi þess. Það ætti
öllum að vera ljóst að Reykjavík-
urflugvöllur hefur í gegnum tíðina
verið ákveðinn þyrnir í augum
Reykjavíkurborgar og kysi hún að
flytja flugvöllinn annað enda land-
svæðið í Vatnsmýrinni eftirsótt og
verðmætt. Nýleg framkoma meiri-
hlutans í borginni gagnvart flug-
rekstraraðila er hins vegar svívirði-
legt skref að því markmiði.
Landsbyggðinni fórnað fyrir
hag Reykjavíkurborgar
Hugmyndir um flutning Reykja-
víkurflugvallar voru raunhæfar á
sama tíma og staðsetning nýs Land-
spítala var óráðin. Bráða-, skurð- og
fæðingarþjónusta hefur víða um land
verið skert eða lögð niður í hagræð-
ingarskyni eða undir því yfirskini að
sérhæfða bráðaþjónustu beri að veita
þar sem helstu sérfræðingar landsins
eru að störfum. Það er því grunn-
forsenda að miðstöð innanlandsflugs
sé í seilingarfjarlægð frá slíkri sér-
hæfðri bráðaþjónustu svo að allir Ís-
lendingar eigi kost á fullkomnustu
heilbrigðisþjónustu sem á hverjum
tíma er völ á að veita líkt og lög kveða
á um. Í bráðatilfellum er ljóst að hver
mínúta skiptir máli og vegalengdir
milli innanlandsflugvallar og bráða-
sjúkrahúss eru lífsspursmál. Það er
óumflýjanleg staðreynd, sama
hversu óþægileg andstæðingum flug-
vallarins í Vatnsmýri þykir hún. Þeg-
ar skóflustunga var tekin í lok ársins
2018 og uppbygging hófst á nýju
þjóðarsjúkrahúsi Landspítalans var
nauðsyn staðsetningar innanlands-
flugvallar í Vatnsmýri fest í sessi. Að
öðrum kosti væri verið að fórna
heilsu og öryggi íbúa og ferðamanna
á landsbyggðinni.
Sterk landsbyggð
er allra hagur
„Þið veljið að búa þarna“ eru kjör-
orð þeirra sem hafa takmarkaða
þekkingu á mikilvægi sterkrar lands-
byggðar. Mikilvægi dreifðrar búsetu
um víðfeðmt landið hefur sjaldan
verið jafn augljóst og einmitt við
þær krefjandi aðstæður sem við
stöndum frammi fyrir í dag. Með
frekari þéttingu byggðar á höfuð-
borgarsvæðinu og fjölgun íbúa
stendur borgin frammi fyrir vaxandi
samgönguvandamálum. Jafnframt
eykst samkeppni um störf á höf-
uðborgarsvæðinu, um grunnþjón-
ustu á borð við leikskólapláss, heil-
brigðisþjónustu eða hreinlega að
komast á kassa síðdegis á föstudegi í
næstu kjörbúð. Það má leiða líkum
að því að lokun á Hreiðrinu, fæðing-
arþjónustu við Landspítalann, hafi
t.a.m. orðið í beinu samhengi vegna
vaxandi álags á fæðingardeild Land-
spítalans í kjölfar skertrar fæðing-
arþjónustu við landsbyggðina. Sam-
kvæmt ársskýrslum Landlæknis-
embættisins um barnsfæðingar
hefur fæðingum á fæðingarstöðum á
landsbyggðinni fækkað um 30% á
undanförnum áratug. Það að skera
niður þjónustu á landsbyggðinni
þýðir nefnilega ekki að þörfin á
þjónustunni hverfi.
Skorum á Reykjavíkurborg
að láta sér annt um hagsmuni
landsbyggðar
Undirritaðir kjörnir fulltrúar
Sjálfstæðisflokksins úr öllum lands-
fjórðungum skora á meirihluta
Reykjavíkurborgar að láta af fyr-
irætlunum sínum á flugvallarsvæð-
inu sem munu þrengja enn frekar að
starfsemi flugvallarins í Vatnsmýr-
inni. Við skorum á Reykjavíkurborg
að tryggja óskerta starfsemi flug-
vallarins, fagna mikilvægu hlutverki
hans sem miðstöð innanlands- og
sjúkraflugs og styrkja uppbyggingu
hans með ráðum og dáð í stað þess
að leggja í sífellu steina í götu hans.
Við skorum jafnframt á Reykjavík-
urborg að axla ábyrgð sína sem höf-
uðborg allra landsmanna. Það hlýtur
að vera sameiginlegt hagsmunamál
allra, ríkis og sveitarfélaga, að
tryggja öruggar samgöngur til höf-
uðborgarinnar, auka ferðafrelsi en
um leið tryggja jafnan rétt Íslend-
inga að bestu mögulegu heilbrigðis-
þjónustu sem völ er á hverju sinni.
Saman getum við meira.
Er Reykjavík höfuðborg
allra landsmanna?
Eftir Hildi Sólveigu
Sigurðardóttur,
Hafdísi Gunnars-
dóttur, Njál
Trausta Friðberts-
son og Berglindi
Hörpu Svavars-
dóttur
» Fyrirætlanir
Reykjavíkurborgar
um þvingandi aðgerðir
gegn flugfélaginu Erni
Hildur Sólveig
Sigurðardóttir
Hildur er bæjarfulltrúi og oddviti
Sjálfstæðisflokksins í Vestmanna-
eyjum. Hafdís er bæjarfulltrúi Sjálf-
stæðisflokksins á Ísafirði. Njáll er al-
þingismaður Sjálfstæðisflokksins í
Norðausturkjördæmi og Berglind er
bæjarfulltrúi Sjálfstæðisflokksins á
Fljótsdalshéraði.
Hafdís
Gunnarsdóttir
Berglind Harpa
Svavarsdóttir
Njáll Trausti
Friðbertsson
Svandís Svavars-
dóttir heilbrigðis-
ráðherra var ómyrk í
máli þegar hún kynnti
ákvörðun sína um verð-
lagningu á sýnatöku við
opnun landamæra.
„Hagkvæmara að láta
ferðamenn standa
straum af kostnaði við
sýnatöku að teknu tilliti
til áhrifa þess á fjölda
ferðamanna.“ Að einu leyti er stað-
hæfingin óumdeilanleg. Íslenskum
ferðamönnum mun fækka og þeir
verða þ.a.l. ekki á flækingi í útlöndum
að eyða þar dýrmætum gjaldeyri.
Hvað varðar erlenda ferðamenn hef-
ur frú Svandís bara ekki hugmynd
um hvaða áhrif svona gjaldtaka hefur
á komu þeirra, en þau byrjuðu sam-
dægurs að koma í ljós í formi afpant-
ana frá hópum og einstaklingum. Og
snarhægði á nýjum bókunum. Hvað
kostar þetta þjóðarbúið? Og er þetta í
takt við ákvörðun stjórnvalda um
átak í landkynningu til að koma
ferðaþjónustunni aftur á lappirnar?
Það er umdeilanlegt hvort skimun sé
nú rétta leiðin fram á veginn en sé
hún farin á gjaldtakan að vera ásætt-
anleg og sanngjörn fyrir tilvonandi
erlenda gesti. Og byrja frekar of lágt
og hækka svo ef þurfa þykir og svig-
rúm virðist vera til staðar. Þess
vegna má hefja gjaldtöku 15. júní,
mér er ekki ljóst hvað gjaldfrjálsar
tvær vikur eiga að gera.
„Að vel yfirlögðu ráði og ekki til-
efni til endurskoðunar,“ segir ráð-
herrann um fjárhæðina, kr. 15.000.
Við höfum nú fylgst með hvernig
nefndin (þessi sem talaði ekki við
Kára Stefánsson) hefur verið að
hossa tölum varðandi þetta. Fyrst
sáum við að kostnaður per sýni ætti
ekki að vera meiri en kr. 50.000.
Nokkrum dögum síðar
var þessi tala komin
niður í 30.000. Og nú
birtist ráðherra með kr.
15.000. Í millitíðinni
hafði Kári Stefánsson
áætlað 3-4.000 en hvað
veit hann, deCode hef-
ur ekki tekið nema
40.000 sýni.
„Einhugur innan rík-
isstjórnarinnar.“ Sama
daginn og heilbrigð-
isráðherra kynnti sitt
útspil var haft eftir Þórdísi Kolbrúnu
R. Gylfadóttur ferðamálaráðherra:
„Ég geri ekki athugasemdir við að
mönnum finnist 15 þúsund krónurnar
of háar og við verðum að kanna hvaða
áhrif það eigi eftir að hafa.“ Og svo
nokkrum sinnum: „Þetta er ákvörðun
heilbrigðisráðherra.“ Ekki alveg ein-
hugur, eða hvað?
Í viðtalinu fræga við Einar Þor-
steinsson frábað Kári Stefánsson sér
að vinna undir stjórn heilbrigðisráðu-
neytis og hvort sem sú er skýringin
eða ekki var verkefnið um opnun
landamæra, þ.m.t. sýnatakan, stað-
sett undir forsjá forsætisráðuneytis.
En Svandís átti ás í erminni, hún
mátti ákveða gjaldið! Einhver myndi
segja að Svandís Svavarsdóttir væri
að valta yfir meðráðherra sína.
Svandís valtar
Eftir Karl
Sigurhjartarson
Karl Sigurhjartarson
» Að einu leyti er
staðhæfingin óum-
deilanleg. Íslenskum
ferðamönnum mun
fækka og þeir verða
þ.a.l ekki á flækingi í
útlöndum að eyða dýr-
mætum gjaldeyri
Höfundur starfaði að ferðamálum.
Það hafa margir höfundar tekið að
sér að lýsa fyrirheitna landinu, full-
komna ríkinu þar sem öllum líður
vel.
Thomas More er einna þekkt-
astur, enda gaf hann okkur orðið út-
ópía, með bók sinni um eyjuna góðu
með þessu nafni. Síðan þá getum við
lýst óraunhæfum plönum sem út-
ópíu, skýjaborgum sem aldrei verða
reistar.
Fleiri bækur mætti nefna, sem í
senn lýsa óraunverulegum heimi og
gagnrýna um leið ástand í umhverfi
höfundar.
Ferðir Gúlivers og Robinsons
Crusoe eru í þessum flokki og jafn-
vel Don Kíkóti lét sig dreyma um
ódáinseyju úti í fjarskanum, þar sem
Dúlsína fagra biði hans. Og hvað eru
íslensku huldu-
fólkssögurnar
annað en út-
ópíur um betra
og fullkomnara
líf, þegar nátt-
úran og landið
ætluðu að
ganga af þjóð-
inni dauðri á
hörmungatíð?
En hvað bíð-
ur okkar núna
og heimsins
alls? Er það „Hvergiheimur“ þar
sem óvissan ríkir ein, og ekkert
öruggt nema óöryggið? Enginn veit.
Það er allt búið sem maður veit,
nú kemur það sem maður ekki veit.
Sunnlendingur
Velvakandi Svarað í síma 569-1100 frá kl. 10-12.
Í Hvergilandi
Huldufólk Lifði
huldufólk betra og
fullkomnara lífi en
mannfólkið?
Móttaka að-
sendra greina
Morgunblaðið er vettvangur lif-
andi umræðu í landinu og birtir
aðsendar greinar alla útgáfudaga.
Þeir sem vilja senda Morg-
unblaðinu greinar eru vinsamlega
beðnir að nota innsendikerfi
blaðsins. Kerfið er auðvelt í notk-
un og tryggir öryggi í sam-
skiptum milli starfsfólks Morg-
unblaðsins og höfunda.
Morgunblaðið birtir ekki greinar
sem einnig eru sendar á aðra
miðla.
Kerfið er aðgengilegt undir
Morgunblaðslógóinu efst í hægra
horni forsíðu mbl.is. Þegar smellt
er á lógóið birtist felligluggi þar
sem liðurinn „Senda inn grein“ er
valinn.
Í fyrsta skipti sem inn-
sendikerfið er notað þarf notand-
inn að nýskrá sig inn í kerfið. Ít-
arlegar leiðbeiningar fylgja hverju
þrepi í skráningarferlinu. Þverholti 5 • Mosfellsbæ • Sími 898 1744 • myndo.is
Við búum til
minningar myndó.isljósmyndastofa
NJÓTUMMINNINGANNA
TILBOÐ
Sparaðu 10.000
Verð nú 55.000
www.alver.is S: 896 4040 LauraStar á Íslandi
Í JÚNÍ
kr.
kr.
LauraStar Lift Red
Létt og meðfærilegt Straujar – gufar – hreinsar