Morgunblaðið - 21.09.2020, Blaðsíða 21

MINNINGAR 21
MORGUNBLAÐIÐ MÁNUDAGUR 21. SEPTEMBER 2020
✝ Guðrún ÁgústaHólmbergs-
dóttir (Gústa) fædd-
ist á Suðureyri við
Súgandafjörð 27.
júní 1955. Hún lést
12. ágúst 2020. For-
eldrar hennar voru
Hólmberg Guð-
bjartur Arason, f.
11. júlí 1932 á Ísa-
firði, og María Sig-
ríður Bjarnadóttir,
f. 28. desember 1934 á Suður-
eyri við Súgandafjörð, d. 9. sept-
ember 2013.
Systur hennar eru: Oddný
Björg, f. 16. nóvember 1954,
Matthildur Bjarney, f. 28. júlí
1958, og Jóna, f. 1. apríl 1969.
Gústa giftist Sveinbirni Reyni
Einarssyni. Þau slitu samvistun.
Sonur þeirra er Guðbjartur Ein-
ar, f. 8. september 1976.
Gústa ólst upp á
Suðureyri, en fjöl-
skyldan flutti til
Ísafjarðar frá Suð-
ureyri 1971.
Eftir skólaskyldu
flutti Gústa suður
til Reykjavíkur þar
sem hún hóf nám
við Sjúkraliðaskóla
Íslands. Eftir nám
þar starfaði hún
sem sjúkraliði fyrst
á Landakoti en frá árinu 1982 á
gamla sjúkrahúsinu á Ísafirði.
Frá árinu 1993 vann hún í mót-
tökunni á Sjúkrahúsinu á Ísa-
firði. Gústa vann við stofnunina í
37 ár. Vinnan skipti hana miklu
máli; að hjálpa öðrum og láta
gott af sér leiða var henni í blóð
borið.
Jarðarförin hefur farið fram í
kyrrþey.
Gústa í móttökunni var andlit
stofnunarinnar okkar í aldar-
fjórðung. Hún hóf störf árið
1982, þá sem sjúkraliði á gamla
sjúkrahúsinu á Ísafirði.
Árið 1993 flutti hún sig yfir í
móttökuna þar sem hún var all-
ar götur síðan.
Hún glímdi lengi við bak-
vandamál sem héldu henni oft
frá vinnu og síðustu misseri gat
hún lítið sinnt vinnunni vegna
þeirra. Það var mikil synd og
sjálfri þótti henni það grábölv-
að.
Gústa elskaði að koma í vinn-
una. Henni leið vel í vinnunni.
Hún var umhyggjusöm, bros-
mild, umburðarlynd og gaf allt-
af af sér. Hún kom fram við alla
af virðingu og vinsemd.
Við söknum hennar og vott-
um aðstandendum, vinum og
samstarfsfólki samúð.
Gylfi Ólafsson forstjóri Heil-
brigðisstofnunar Vestfjarða.
Guðrún Ágústa
Hólmbergsdóttir
✝ Cýrus Dane-líusson fædd-
ist í Björnshúsi á
Hellissandi 3. júlí
árið 1925. Hann
lést á Dvalar- og
hjúkrunarheim-
ilinu Jaðri í Ólafs-
vík 6. september
2020. Hann var
sonur Danelíusar
Sigurðssonar og
Sveindísar Ingi-
gerðar Hansdóttur. Börn
þeirra eru í aldursröð; Sig-
urjóna, Hans, Vigfúsína Guð-
björg, Cýrus, Pálmi Berg-
mann, Guðrún Rut, Erla
Bergmann og Sjöfn Berg-
mann. Þau eru öll fallin frá
nema Erla og Sjöfn.
Cýrus giftist Guðríði Þor-
kelsdóttur árið 1947 og
bjuggu þau ávallt
í húsinu Dags-
brún á Hellissandi
þar til þau fluttu
á Dvalar- og
hjúkrunarheimilið
Jaðar í Ólafsvík í
desember 2018.
Þau eignuðust
tvö börn, Guð-
rúnu Halldóru, f.
1946, og Þorkel,
f. 1961. Afkom-
endur Cýrusar eru nú 15 tals-
ins.
Cýrus starfaði mestan hluta
starfsævi sinnar á Lóranstöð-
inni á Gufuskálum. Cýrus var
jarðsettur við hlið eiginkonu
sinnar sem lést 3. mars síðast-
liðinn að Ingjaldshóli. Útför
Cýrusar hefur farið fram í
kyrrþey að hans ósk.
Þá er pabbi fallinn frá. Ann-
an eins öðling var erfitt að
finna en ákveðinn og fastur á
sínu var hann ávallt. Hann var
alltaf boðinn og búinn til að
hjálpa okkur hjónunum með
hvað sem við tókum okkur fyrir
hendur, málningarvinna, smíða-
vinna eða hvað sem þurfti að
gera, þá var hann ávallt mætt-
ur. Eftir að hann hætti að
vinna vegna aldurs þá fundum
við upp einhver verkefni fyrir
hann til að dunda við heima hjá
okkur því á hans heimili var
allt tipp topp. Ástæða þessa var
að hann gat aldrei setið auðum
höndum og gert ekki neitt, varð
bæði skapvondur og eirðarlaus
þá og eins gekk líf hans út á
það að hjálpa niðjum sínum við
hvað það sem þau tóku sér fyr-
ir hendur. Fyrir hjálp hans get
ég aldrei þakkað nóg. Sjaldan
bað hann okkur að launa greið-
ann og þurftum við að fylgjast
með ef hann var að gera eitt-
hvað heima hjá sér sem við gát-
um hjálpað til við. Mamma féll
frá í byrjun mars á þessu ári og
er því stutt á milli þessara
heiðurshjóna. Það kom ekki
mikið á óvart verð ég að segja
að stutt væri á milli þeirra þar
sem þau voru ákaflega sam-
rýnd og mikil virðing á milli
þeirra. Með þessum fátæku
orðum kveð ég pabba sem ég
veit að nú er kominn til
mömmu og þar leið honum allt-
af vel. Hvíl í friði elsku pabbi.
Þorkell Cyrusson.
„Þar sem jökulinn ber við
loft hættir landið að vera jarð-
neskt, en jörðin fær hlutdeild í
himninum, þar búa ekki framar
neinar sorgir og þessvegna er
gleðin ekki nauðsynleg, þar rík-
ir fegurðin ein, ofar hverri
kröfu.“ –Halldór Kiljan Lax-
ness – Heimsljós
Í dag kveðjum við elskulegan
bróður okkar. Cýrus fæddist á
Hellissandi 3. júlí 1925, fjórði í
röðinni af átta systkinum. Hann
ólst upp á Sandi og bjó þar alla
sína tíð, enda Sandari númer 1.
Cýrus var í miklu uppáhaldi
hjá okkur yngstu systrunum.
Hann var okkar fyrirmynd í
svo mörgu og litum við upp til
hans. Hann kenndi okkur ým-
islegt, t.d. að spila á spil og
dansa og margt fleira. Seinna
launuðum við bróður okkar allt
sem hann kenndi okkur og
gerðumst sendiboðar þegar
hann þurfti að koma ástarbréf-
um til verðandi eiginkonu sinn-
ar. Við urðum að standa okkur í
því, þrátt fyrir myrkfælni, því
engin voru götuljósin, annars
yrði ekki spilað í Snæfellsási á
næstunni.
Cýrusi var margt til lista
lagt. Hann var mjög músíkalsk-
ur og spilaði ágætlega á munn-
hörpu. Þá var hann söngmaður
góður og og söng í kór Ingj-
aldshólskirkju ásamt Guggu
sinni. Þá höfðu þau hjón gaman
af því að dansa og dönsuðu
tangó svo eftir var tekið. Á ár-
um áður tók hann einnig þátt í
leiksýningum í þorpinu. Cýrus
var með duglegustu mönnum,
mikið snyrtimenni og féll sjald-
an verk úr hendi. Hann byrjaði
ungur að vinna eins og títt var
þá. Fjórtán ára fór hann til
Reykjavíkur og réð sig í Breta-
vinnuna. Stóð þar stutt við því
vinnubrögðin voru ekki að hans
skapi og réð sig í þess stað á
síldarbát norður í landi.
Í lífinu var Cýrus gæfumað-
ur. Hann eignaðist góða og
yndislega konu; Guðríði Þor-
kelsdóttur, sem lést fyrr á
þessu ári. Þau eignuðust tvö
börn, Guðrúnu og Þorkel, og út
af þeim fjölmarga músíkalska
og samhenta afkomendur. Þau
Cýrus og Gugga náðu þeim
sjaldgæfa áfanga að fagna 70
ára brúðkaupsafmæli ekki alls
fyrir löngu.
Við þökkum samfylgd á lífsins leið
þar lýsandi stjörnur skína.
Og birtan himneska björt og heið
boðar náðina sína.
En alfaðir blessar hvert ævinnar
skeið
og að eilífu minningu þína.
Vigdís Einarsdóttir
Við kveðjum elskulegan
bróður okkar í virðingu og
þökk og sendum börnunum og
fjölskyldum þeirra innilegar
samúðarkveðjur. Blessuð sé
minningin um mætan mann.
Erla og Sjöfn Bergmann.
Genginn er Cýrus Danelíus-
son, afi minn. Það er þetta með
að vera saddur lífdaga - setning
sem hefur hljómað talsvert oft
úr mínum munni síðastliðna
daga. Ég veit að sú var raunin í
hans tilfelli. Hann gekk á eigin
vegum í gegnum lífið og gekk
líka á eigin forsendum frá lífinu
- fáeinum mánuðum eftir að
lífsförunautur hans og sálu-
félagi kvaddi, Guðríður Þor-
kelsdóttir frá Hellissandi.
Cýrus afi lifði fábreyttu lífi,
en afar innihaldsríku. Hann
hitti ömmu, þau dönsuðu, urðu
hjón ung, eignuðust tvö börn,
byggðu bú og bjuggu á Hellis-
sandi í sama húsinu í tugi ára.
Þau byrjuðu smátt og unnu fyr-
ir hlutunum af alúð. Húsið,
Dagsbrún, var lítið í fermetrum
til að byrja með en með ár-
unum var það stækkað og
klæðskerasniðið að þeirra þörf-
um. Ekkert var gert fram úr
hófi og allt var nægilegt. Afi
var nýtinn og hugsaði óskap-
lega vel um sínar veraldlegu
eigur. Ekki fór mikið fyrir
kaupum á óþarfa hlutum, allt
hafði hlutverk. Það verður seint
sagt að kolefnisspor þeirra
hjóna hafi verið stórt og það er
hollt til þess að hugsa að líf-
splanið þeirra var varðað af
gildum sem gleymast stundum
okkur af yngri kynslóðum í sí-
byljandi og hröðum heimi; fjöl-
skyldu, samveru, söng, dansi,
nægjusemi og einfaldleika.
Þeim fórst vel að hlúa vel að
sínum gildum og hvíldu vel í
sínu. Bæði afi og amma urðu
langlíf og voru heilsuhraust. Ég
er sannfærð um að lífsstíll
þeirra og lífsviðhorf „gerðu
trikkið“.
Afi var harðduglegur verka-
maður lengst af á Lóranstöð-
inni á Gufuskálum. En hann
var ekki vinnandi afi fyrir mér,
heldur afi sem kom daglega í
kaffispjall og var bara einhvern
veginn alltaf þarna. Hann
teiknaði, spilaði á munnhörpu
og söng í kirkjukórnum. Hann
fór með mig út á nes og kynnti
mér náttúruna undir jökli,
hrauninu og hellunum. Hann
var hvergi banginn og bara
gerði hlutina. Hann er mér
sannkölluð fyrirmynd og þegar
lífið hefur þrengt að sæki ég í
hans karakter og þær gjafir
sem hann gaf mér í hjartað,
akkúrat þessar: Ganga örugg
til þess sem þarf að gera, halda
mig við efnið, horfa bæði skörp-
um og skapandi augum á málin
- og ekki flækja að óþörfu.
Takk afi minn.
Afi hafði sterkar skoðanir og
var fylginn sér. Hann hresstist
allur við þegar hann fékk að-
eins að tuða. Góðmennska hans
var ómælanleg en hann hafði
aldrei þörf fyrir að vekja máls
á hjálpinni, hann bara veitti
hana - oftast óumbeðinn. Hann
kunni nefnilega svo vel að vera
til staðar - enda með skýr lífs-
gildi sem sneru að lítilli fjöl-
skyldu frá Hellissandi sem átti
öll í þeim hjónum skjól, hlýju
og kærleik. Við hittumst ótelj-
andi oft á heimili þeirra. Þá
spiluð „tía“ eða „ástand“, skraf-
að, hlegið og notið samveru og
kræsinga listakokksins ömmu
Guggu. Tónlistin var ávallt
skammt undan og afi dró oft
fram munnhörpuna og krakk-
arnir dönsuðu. Þannig minnist
ég hans. Cýrus afi minn; stór-
brotinn karakter og meistari í
fegurð fábreytileikans, undi sér
vel. Fyrirmynd. Sterkur, skýr
og lét akkúrat engan valta yfir
sig. Lífstöffari með meiru.
Hvíl í friði, söng og dansi,
elsku afi.
Lilja Dögg Gunnarsdóttir.
Árið 1946 tóku Cýrus móð-
urbróðir minn og Gugga, kona
hans, íbúðarhúsið Dagsbrún á
Hellissandi á leigu og byrjuðu
búskap. Ári seinna keyptu þau
húsið og bjuggu þar til ársins
2018 eða í 72 ár. Alla tíð sem ég
man var Dagsbrún best málaða
og snyrtilegasta húsið á Hellis-
sandi. Það var fátt sem Cýri
frændi gat ekki. Hann smíðaði,
málaði, múraði og ég veit ekki
hvað, því allt lék í höndunum á
honum. Seinna byggðu þau við
Dagsbrún svo að húsið stækk-
aði um helming.
Cýri var sögumaður af guðs-
náð og með afbrigðum minn-
ugur. Oft í seinni tíð fórum við
Fúsi, bróðir minn, í kaffi í
Dagsbrún til að heyra sögur
Cýra frá fyrri tíð. Við vorum
búnir að læra að spyrja réttra
spurninga og þá urðu til sögu-
stundir. Eina sögu sem Cýri
sagði okkur ætla ég að láta
fljóta hér með. Sagan er af því
þegar þau Gugga voru kornung
að byrja að draga sig saman.
Þau komu sér upp kerfi um það
hvenær þau skyldu hittast.
Cýri átti vasaljós sem hann
bætti einni rafhlöðu aftan á og
festi með einangrunarbandi til
að fá skærara ljós. Á ákveðnum
tíma fór hann á stað sem var í
beinni sjónlínu frá heimili
Guggu og blikkaði á sína tilvon-
andi. Og þar með var næsta
stefnumót ákveðið … Á meðan
frændi sagði okkur þessa sögu
heyrðist í Guggu: „Suss, suss!
Vertu nú ekki að segja frá
þessu!“ En Gugga hafði aug-
ljóslega jafn gaman af þessu og
við bræðurnir.
Önnur saga sem ég læt fljóta
hér með er mín saga. Þannig
var að mig og vin minn langaði
óskaplega mikið til að fara í
Húsafell um verslunarmanna-
helgina 1966. Gallinn við þessa
góðu hugmynd var hins vegar
sá að við vorum farlausir. Ég
mannaði mig upp í að spyrja
frænda hvort hann gæti keyrt
okkur upp í Borgarfjörð en
Cýri átti á þessum tíma rúss-
neskan bíl af gerðinni Mosk-
vits. „Það er alveg sjálfsagt,“
sagði frændi og það svar lýsir
því vel hvern mann hann hafði
að geyma alla tíð. Þess má geta
að á þessum árum tók það að
minnsta kosti tvo og hálfan
tíma að keyra í Borgarfjörðinn
– aðra leiðina. Bróðir minn var
í fríi fyrir vestan þessa viku svo
að mér datt í hug að spyrja
hvort hann vildi ekki koma
með, sem varð raunin. Við Cýri
frændi berum töluverða ábyrgð
á því hvernig fór – hann fyrir
að keyra okkur og ég fyrir að
bjóða bróður mínum með – því
að þessa helgi náði bróðir minn
í konuna sína (eða öfugt) og það
hjónaband stendur enn.
Cýri spilaði listavel á munn-
hörpu og söng ásamt Guggu í
kirkjukórnum á Sandi í áratugi.
Að koma í heimsókn til þeirra
hjóna í Dagsbrún var alltaf
skemmtilegt og mér var tekið
opnum örmum. Ég hef minnst
nokkrum sinnum á Guggu í
þessum skrifum enda ekki ann-
að hægt, því þau hjón voru ein-
staklega samrýnd. Gugga lést í
mars síðastliðnum og því er
ekki langt á milli þeirra hjóna.
Ég veit fyrir víst að frændi er
núna hjá Guggu sinni í sum-
arlandinu eilífa. Ég sé þau fyrir
mér sæl og glöð á ný, eftir ör-
stuttan viðskilnað.
Ég þakka frænda mínum
ljúfa samleið og sendi Gunnu,
Kela og fjölskyldum þeirra
innilegar samúðarkveðjur.
Alfreð Almarsson.
Cýrus Danelíusson
Það er með sorg
og þakklæti sem ég
minnist Haffýjar.
Sorgin yfir að
missa framúrskar-
andi listamann, brautryðjanda
og fyrirmynd, vinkonu og koll-
ega. Þakklæti fyrir gjafirnar
sem Haffý veitti okkur fjöl-
skyldunni á vegferð lífsins með
hlýrri og bjartri framkomu, vin-
arþeli og fögrum flautuleik.
Minningar um skemmtilegar
samverustundir á námsárunum
í Englandi, tónleikasamstarf í
Norræna húsinu og Gerðubergi
og foreldrastarf í Drengjakór
Reykjavíkur koma upp í hug-
ann, einnig hljómar vandaður
og mjúkur flautuleikur Haffýjar
á ótal Sinfóníutónleikum í end-
urminningu um einstakan lista-
mann. Ég dáðist að Haffý
hvernig hún kleif hvern ham-
arinn á fætur öðrum án þess að
blikna, þannig beið lítil frænka
mín í útlöndum eftir nýrri Max-
imús-bók á hverju ári enda
skemmtilegar og fræðandi tón-
listarbækur sem geisla af gjöf-
Hallfríður
Ólafsdóttir
✝ Hallfríðurfæddist 12. júlí
1964. Hún lést 4.
september 2020.
Útför hennar fór
fram 14. september
2020.
ulu samstarfi
þeirra Haffýjar og
Þórarins. Einnig er
víst að tónlistar-
unnendur hafa beð-
ið í eftirvæntingu
undanfarin 25 ár
eftir að koma á
hina árlegu tón-
leika Camerarc-
ticaž, „Mozart við
kertaljós“, sem
hjónin Haffý og
Ármann stofnuðu ásamt kolleg-
um sínum. Haffý gaf af sér til
samfélagsins til að efla hið góða
og mannlega, tíminn hennar hér
á jörð var allt of stuttur, við lút-
um höfði í þakklæti.
Nína Margrét Grímsdóttir
Á hráslagalegum eftirmið-
degi í janúar 2013 komu tónlist-
arkonur saman í Hannesarholti
til að formfesta stofnun KÍ-
TÓN, félags kvenna í tónlist.
Haustið áður hafði undiralda
myndast á alnetinu þar sem
tónlistarkonur þvert á stefnur
ræddu stöðu kvenna í tónlist og
þá sérstaklega 9% steftekjur
tónlistarkvenna af útgreiddum
steftekjum landsins. Nú skyldi
undiraldan komast upp á yfir-
borðið. Þennan dag var tilgang-
ur félagsins mótaður og meitl-
aður í stein við lófaklapp um 70
tónlistarkvenna; að skapa já-
kvæða umræðu, samstöðu og
samstarfsvettvang meðal
kvenna í tónlist. Hallfríður
Ólafsdóttir, 1. flautuleikari Sin-
fóníuhljómsveitar Íslands, sat
þar fremst meðal jafningja og
var komin í fyrstu stjórn KÍ-
TÓN eins og hendi væri veifað.
Það var verk að vinna og á
nokkrum mánuðum taldi félagið
yfir 200 skráðar félagskonur.
KÍTÓN varð strax hreyfiafl
til góðra verka þar sem þunga-
vigt Haffíar, innsæi og sköpun-
arkraftur urðu máttarstólpar í
æði mörgum verkefnum sem
hrint var úr vör á skömmum
tíma. Haffí stýrði m.a. klassísk-
um tónleikaröðum og kom að
hugmyndavinnu ótal samstarfs-
verkefna. Hún hafði einstakt
lag á því að sjá möguleikana alls
staðar og þar féllum við saman
eins og flís við rass. Aldrei var
bilbug á henni að finna og að-
dáun tónlistargesta leyndi sér
ekki er Haffí stýrði félögum úr
Sinfóníuhljómsveitinni, fyrst ís-
lenskra kvenna á uppskeruhátíð
KÍTÓN, í sjónvarpi allra lands-
manna.
Útgeislun Haffíar á sviðinu
þetta kvöld mun seint líða okk-
ur úr minni. Hvernig líkaminn
dansaði í takt við Eld Jórunnar
Viðar. Þetta kvöld, með eldmóði
Haffíar, fundum við svo sterkt
fyrir aflinu sem við vorum að
leysa úr læðingi.
Haffí reyndist í senn hnytt-
inn og auðmjúkur lærimeistari,
með dýrmæta þekkingu á tón-
listarsögu, sagnahefð tónlistar-
innar og ekki síst sögur af raun-
um kventónskálda sígildrar
tónlistar sem náðu margar aldir
aftur. Þær mörkuðu djúp spor á
vegferð Haffíar og efldu án efa
hennar baráttuanda. Meðal tón-
skálda og lífskúnstnera sem
Haffí kynnti okkur fyrir var
Hildegard von Bingen sem átti
þau fleygu orð „ég er fjöður á
andardrætti Drottins“. Þannig
ræddum við um tónlistina, sem
fjöður á andardrætti Drottins,
þá uppsprettu sem hafði sam-
einað okkur. Að sameinast um
eitthvað æðra og betra en okk-
ur sjálfar og fanga augnablikin
af slíkri auðmýkt varð horn-
steinn okkar vináttu.
Líkt og fjöðrin fær engu um
ferðalagið ráðið hefur almættið
kallað einn fegursta flaututón-
inn heim. Haffí hefur kvatt hið
veraldlega hjóm, kölluð til ann-
arra starfa í óskilgreindri vídd.
Elsku fjölskylda, við vottum
ykkur dýpstu samúð. Það var
aðdáunarvert að fylgjast með
ykkur síðustu árin. Finna sam-
hljóminn ykkar á milli og djúpu
virðinguna og ástina sem þið
berið hvert til annars.
Kæra vinkona. Það er svo
sárt að kveðja þig en við stönd-
um allar á herðum þínum, herð-
um risans, og munum marséra
áfram í takt, þér til heiðurs og
af virðingu við allt sem þú lagð-
ir af mörkum til tónlistarlífs,
tónlistarmenntunar og anda-
giftar tónlistarkvenna á Íslandi.
Védís Hervör
Árnadóttir og
Lára Rúnarsdóttir,
fyrrverandi formenn
KÍTÓN.