Morgunblaðið - Sunnudagur - 27.09.2020, Blaðsíða 12

Þ
að skiptast á skin og skúrir rétt
eins og í lífinu sjálfu daginn sem
blaðamaður bankar upp á hjá
Karli Sigurbjörnssyni biskupi.
Hann býður til stofu, skenkir kaffi
í fallegan bolla og opnar lítinn konfektkassa
gestinum til heiðurs. Karl hefur yfir sér rólegt
yfirbragð, talar á lágu nótunum og það er stutt
í brosið. Hann gæðir sögur sínar lífi þannig að
manni finnst maður næstum staddur með hon-
um langt aftur í fortíðinni.
Lífið hefur boðið upp á fjölmargar áskoranir
sem Karl hefur tekist á við af æðruleysi og
með trúna í farteskinu. Prestur, biskup, eig-
inmaður, faðir og afi eru þau hlutverk sem
hann hefur sinnt af alúð, en lífsins ævintýri
hófst á Skólavörðuholtinu á fimmta áratug síð-
ustu aldar þar sem lítill feiminn drengur lék
sér frjáls um stræti og torg.
Númer sex af átta
„Ég bjó við Freyjugötuna fyrstu árin. Ég er
sjötti í röðinni af átta systkinum. Það eru ein-
hver fræði um það hvernig það mótar persónu
fólks hvar maður er í systkinaröðinni. Það er
ljóst að númer sex af átta hefur fengið mikla
afganga af öllu,“ segir Karl og skellir upp úr.
Það var að vonum líf og fjör á stóru heimili
og þröngt máttu sáttir sitja.
„Ég man ekki eftir að við höfum öll verið
heima á sama tíma því þau elstu voru að fara
að heiman þegar ég man eftir mér. En ég man
að ég öfundaði mikið Jóhann vin minn sem bjó
beint á móti; hann var eina barnið á heimilinu.
En hann sagði mér einhvern tímann að hann
hefði öfundað mig, því það hljóti alltaf að hafa
verið líf og fjör á mínu heimili,“ segir hann og
brosir.
Karl segist eiga góðar minningar úr æsk-
unni á Skólavörðuholtinu og kynntist hann þar
ýmsu merkilegu fólki sem barn.
„Ég var ótrúlega frjáls sem krakki. Ég kalla
þetta stundum háskólann á Skólavörðuholtinu
því þetta var svo lærdómsríkt umhverfi. Þarna
var fólk af öllum gerðum og af öllum stigum
samfélagins. Þarna voru gamlar sérkennilegar
einsetukonur með hænsn; þarna var stein-
smiður; þarna var trésmiður og skósmiðir og
myndhöggvarar. Ég var alltaf að sniglast í
kringum vinnandi fólk. Þarna voru spekingar,
listamenn og fræðingar og kaupmenn á hverju
horni. Og ég að valsa inn og út og man ekki eft-
ir mér öðruvísi en að vera að flækjast um allt.
Ég var nú alltaf afskaplega feiminn krakki en
Björn bróðir minn var höfðingjadjarfur ungur
maður og spjallaði mikið við fólkið svo mér
fannst stundum nóg um, en ég hlustaði.“
Óþægilegt að vera sonur biskups
Karl var sendur í sveit á Stokkseyri níu ára
gamall. „Það var harður en gríðarlega góður
skóli. Ég var settur upp á traktor tíu ára, eins
og tíðkaðist á þessum tíma,“ segir hann.
„Ég rak kýrnar, gaf hænsnum, mokaði flór-
inn og passaði krakka. Ég fann mikið til mín;
fannst ég vera mikilvægur. Maður var látinn
axla mikla ábyrgð. Og þótt þetta hafi verið
ævintýri var maður oft ofboðslega þreyttur;
stundum örmagna. En þetta var dýrmætur
skóli,“ segir Karl.
Á þessum árum var faðir Karls, Sigurbjörn
Einarsson, guðfræðiprófessor við Háskóla Ís-
lands. Móðir hans, Magnea Þorkelsdóttir, var
heimavinnandi og hélt utan um þetta stóra
heimili af einstakri umhyggju, að sögn Karls.
Sigurbjörn var skipaður biskup árið 1959,
þegar Karl var tólf ára, og við það breyttist
ýmislegt í lífi hans.
„Við fluttum vestur á Tómasarhaga og ég
fór í Melaskóla og svo Hagaskóla. Að flytja í
Vesturbæinn var eins og að koma í aðra heims-
álfu. Við fluttum úr pínulitlu húsi í stórt og ég
fékk sérherbergi. Á Freyjugötunni og þar í
kring voru malbikaðar götur og hellulagðar
gangstéttir og hitaveita. Því var ekki að heilsa
í Vesturbænum. Þar var allt í ryki þegar það
var þurrt og allt í drullusvaði þegar rigndi og
húsin voru með olíukyndingu. Þarna voru
miklar andstæður; flottar herskaparvillur ann-
ars vegar og Kamp Knox hins vegar,“ segir
Karl.
„Ég gerðist skeytasendill þrettán ára og fór
út um allt á hjóli með símskeyti og símakvaðn-
ingar.“
Hvernig var að vera unglingur og eiga föður
sem var biskup?
„Mér fannst það oft frekar óþægilegt. En
auðvitað fannst manni það líka merkilegt. Ég
var alltaf stoltur af föður mínum. En ég átti ekki
gott með það að vera í sviðsljósinu,“ segir Karl
og segist hafa verið strítt vegna stöðu sinnar.
„Svo togaði kirkjan í mig“
Karl Sigurbjörnsson valdi snemma að ganga á Guðs vegum. Hann fetaði í fótspor föður síns og gegndi stöðu biskups í fjórtán ár.
Karl segir presta oft taka þátt í mestu gleðistundum fólks, en jafnframt mestu sorgum líka. Þá sækir hann styrk í trú, von og
kærleika. Karl glímir nú við krabbamein en óttast ekki dauðann, þótt hann segi hann óvelkominn gest.
Ásdís Ásgeirsdóttir asdis@mbl.is
Karl glímir við krabbamein sem
haldið er niðri með reglulegum
lyfjagjöfum. Hann segist hafa
það gott í dag og segir hvern
dag gjöf sem beri að þakka.
Morgunblaðið/Ásdís
’ Við vorum þarna undirrjúkandi eldfjallinu ogbrennisteinsfnykinn lagði yf-ir byggðina. Ef Skólavörðu-
holtið var háskólinn þá var
þetta doktorsprófið, mikil
eldskírn. Þetta var eins og að
vera á vígstöðvum.
VIÐTAL
12 MORGUNBLAÐIÐ SUNNUDAGUR 27.9. 2020