Morgunblaðið - 22.10.2020, Blaðsíða 2
2 FRÉTTIRInnlent
MORGUNBLAÐIÐ FIMMTUDAGUR 22. OKTÓBER 2020
Flatahrauni 7 | 220 Hafnarfirði | Sími 565 1090 | www.bjb.is
Fékk bíllinn
ekki skoðun?
Aktu áhyggjulaus í burt á nýskoðuðum bíl
Sameinuð gæði
BJB-Mótorstilling þjónustar
flesta þætti endurskoðunar
anngjörnu verði og að
ki förum við með bílinn
n í endurskoðun, þér
kostnaðarlausu.
á s
au
þin
að
Morgunblaðið Hádegismóum 2, 110 Reykjavík. Sími 569 1100 Fulltrúar ritstjóra Sigtryggur Sigtryggsson sisi@mbl.is Ágúst Ingi Jónsson aij@mbl.is Andrés Magnússon andres@mbl.is Fréttir Guðmundur Sv. Hermannsson ritstjorn@mbl.is Menning Einar Falur Ingólfsson
menning@mbl.is Viðskipti Stefán E. Stefánsson vidskipti@mbl.is Íþróttir Víðir Sigurðsson sport@mbl.is mbl.is Jón Pétur Jónsson netfrett@mbl.is Smartland Marta María Jónasdóttir smartland@mbl.is Umræðan | Minningar mbl.is/sendagrein Prentun Landsprent ehf.
Andrés Magnússon
andres@mbl.is
Reikningsskila- og upplýsinganefnd
sveitarfélaga hefur skilað því áliti
að reikningsskil í samstæðureikn-
ingi Reykjavíkurborgar standist
ekki lög, að ósamræmi sé á reikn-
ingsskilum samstæðunnar og
reikningsskilum Félagsbústaða og
samstæðureikningurinn gefi því
ekki rétta mynd af fjárhagsstöð-
unni.
Bæði Vigdís Hauksdóttir borgar-
fulltrúi og Einar S. Hálfdánarson,
lögmaður og fyrrverandi nefndar-
maður í endurskoðunarnefnd
Reykjavíkurborgar, óskuðu eftir
því við sveitarstjórnarráðuneytið að
fá álit á reikningsskilunum, en
reikningsskila- og upplýsinganefnd
sveitarfélaga var falið að gera það.
Það snerist um að fá upplýst
hvort rétt sé að Félagsbústaðir hf.,
sem eru að fullu í eigu Reykjavík-
urborgar, skilgreini fasteignir í út-
leigu til einstaklinga sem fjárfest-
ingareignir og hvaða reiknings-
skilaaðferðum beri að beita vegna
þeirra. Eins hvort Reykjavíkurborg
sé heimilt að færa ársreikninga Fé-
lagsbústaða óbreytta inn í saman-
tekin reikningsskil A- og B-hluta.
Epli og appelsínur
Á mannamáli snýst málið um
hvaða aðferðum er beitt við reikn-
ingsskilin, hvort Félagsbústaðir
eigi að horfa til söluvirðis eigna
sinna eða kostnaðarverðs, og hvort
Reykjavíkurborg megi beita ann-
arri aðferð í reikningsskilunum sín
megin.
Samkvæmt sveitarstjórnarlögum
ber sveitarfélögum að gera árs-
reikninga sína (á A-hluta) skv. lög-
um um ársreikninga. Hins vegar
geta sjálfstæðar stofnanir eða
fyrirtæki á þeirra vegum (á B-
hluta) hugsanlega þurft að gera
upp samkvæmt öðrum aðferðum
eða alþjóðlegum stöðlum, en þar
getur rætt um epli og appelsínur.
Því er kveðið á um að á samstæðu-
reikningi A- og B-hluta eigi að nota
sömu matsaðferðir og í ársreikn-
ingi móðurfélagsins. Eins að sama
aðferð sé notuð í reikningsskilum
við eignamat hjá Félagsbústöðum
og hjá Reykjavíkurborg.
Í álitinu eru engir dómar felldir,
þótt við blasi að reikningsskil sam-
stæðunnar voru ekki lögum sam-
kvæmt, heldur er því beint til
Reykjavíkurborgar og Félags-
bústaða að samræma þetta.
Þegar það hefur verið gert er
ljóst að fjárhagsstaðan verður önn-
ur og lakari en samkvæmt fyrri
reikningsskilum, þar sem eigna-
matið lækkar verulega, en það hef-
ur með þessari aðferð hækkað
mjög með ört hækkandi fasteigna-
verði undanfarin ár og vegið upp
auknar skuldir í bókhaldinu.
Reikningsskil ekki að lögum
Reikningsskilanefnd sveitarfélaga gagnrýnir reikningsskil Reykjavíkurborgar
Ósamræmi í eignamati borgarinnar á A-hluta og stofnana hennar á B-hluta
Vigdís
Hauksdóttir
Einar S.
Hálfdánarson
Einkennileg uppákoma varð í
borgarstjórn Reykjavíkur í
fyrrakvöld, þegar sjálfstæðis-
menn óskuðu eftir afbrigðum
til að skipta um fulltrúa í end-
urskoðunarnefnd borgarinnar
en meirihlutinn hafnaði því.
Forsagan er sú að Einar S.
Hálfdánarson sagði sig úr
nefndinni fyrr á árinu vegna
reikningsskilaaðferðarinnar, en
nú, þegar sú skoðun hefur verið
staðfest, vilja sjálfstæðismenn
að hann taki þar sæti á ný.
Við umræðurnar lét Dagur B.
Eggertsson borgarstjóri í ljós
efasemdir um hæfi Einars.
Einar er hæstaréttar-
lögmaður, viðskiptafræðingur
með reikningsskil að sérgrein,
löggiltur endurskoðandi og
kallaður til sem dómari á því
sviði.
Rýrð kastað á
endurskoðanda
BORGARSTJÓRN
Helgi Bjarnason
helgi@mbl.is
Tillaga meirihlutans í bæjarstjórn
Hafnarfjarðar um að taka tilboði fé-
lags lífeyrissjóða og fjárfesta í rúm-
lega 15% eignarhlut bæjarins í HS
veitum verður lögð fyrir bæjarráð í
dag. Tilboðið hljóðar upp á 3,5 millj-
arða króna. Endanleg ákvörðun um
söluna verður tekin á fundi bæjar-
stjórnar í næstu viku.
Hafnarfjarðarbær á 15,42% eign-
arhlut í HS veitum. Meirihluti bæj-
arstjórnar ákvað í vor að hefja undir-
búning að sölu hlutarins en fulltrúar
minnihlutans voru á móti.
Niðurstaða ferlisins var kynnt á
fundi bæjarráðs sl. mánudag en bæj-
arráðsfulltrúar fengu engin gögn af-
hent á fundinum eða fyrir hann.
Samkvæmt heimildum blaðsins
gagnrýndu allir fulltrúar minni-
hlutaflokkanna vinnubrögðin. Gögn-
in voru send út eftir fundinn, þar á
meðal tillaga um að taka hagstæð-
asta tilboði, með fundarboði fyrir
fund bæjarráðs í dag. Þar verður
tekin afstaða til tillögu meirihlutans.
Telja sumir fulltrúar minnihlutans
þetta allt of skamman tíma til að
kynna sér og taka afstöðu til svo flók-
ins texta sem tilboðið er.
Tilboðið sem um ræðir er frá HSV
eignarhaldsfélagi slhf. sem er að
mestu í eigu lífeyrissjóða en meðal
annarra eigenda er Ursus, fjárfest-
ingarfélag Heiðars Guðjónssonar.
Reykjanesbær á 50,1% hlutafjár í
HS veitum og HSV eignarhaldsfélag
34,38%. Nái kaupin á hlut Hafnar-
fjarðarbæjar fram að ganga mun
HSV eignarhaldsfélag eiga 49,8%
hlut. Samkvæmt heimildum Morg-
unblaðsins hljóðar tilboðið upp á 3,5
milljarða króna. Það er nálægt mati
á verðmæti hlutarins sem rætt var
um þegar söluferlið hófst.
Hugmynd um íbúakosningu
Bæjarfulltrúar eru bundnir trún-
aði um tilboðið og það sem fram fór á
bæjarráðsfundinum sl. mánudag.
„Okkar mat er að sala á hlutnum, fá-
ist ásættanlegt verð, muni styrkja
stöðu bæjarins verulega og draga úr
þörf á lántökum. Það hlýtur að vera
fýsilegt á þessum óvissutímum,“ seg-
ir Rósa Guðbjartsdóttir bæjarstjóri.
Í bókun sem fulltrúar Samfylking-
arinnar lögðu fram þegar söluferlið
var ákveðið kom fram sú afstaða að
þrátt fyrir þær efnahagslegu áskor-
anir sem sveitarfélagið stendur
frammi fyrir sé sala á samfélagslega
mikilvægri grunnþjónustu í hendur
einkaaðila ekki rétta leiðin til að
standa undir auknum útgjöldum sem
þeim muni fylgja. Friðþjófur Helgi
Karlsson, fulltrúi Samfylkingarinn-
ar, segir vel koma til greina að íbúar
komi að ákvörðun um sölu á eign-
arhlut bæjarins. Það væri lýðræðis-
lega góður kostur.
Sigurður Þórður Ragnarsson,
bæjarfulltrúi Miðflokksins, segist
andvígur sölunni. Hann segir að við-
urkenna þurfi að rekstur stórra
sveitarfélaga gangi ekki upp miðað
við núverandi aðstæður og ríkið eða
Seðlabankinn þurfi að koma þeim til
hjálpar með lánum. Fyrst þá, þegar
búið verður að búa til sjálfbært
rekstrarmódel og láta reyna á það
við nýjar aðstæður, sé rétt að huga
að sölu „gullgæsarinnar“, ef á þurfi
að halda.
Tillaga um sölu á hlut
bæjarins til lífeyrissjóða
Hafnarfjarðarbær fær 3,5 milljarða fyrir hlut í HS veitum
Morgunblaðið/Sigurður Bogi
Hafnarfjörður Andvirði hlutabréfanna í HS veitum verður notað í rekstur og fjárfestingar bæjarins.
Sigurður Bogi Sævarsson
sbs@mbl.is
Há, þrístrend minningarsúla um
stofnun Sambands íslenskra sam-
vinnufélaga, sem stóð á bæjar-
hlaðinu á Ystafelli í Köldukinn í Suð-
ur-Þingeyjarsýslu, hefur verið tekin
niður. Miklar skemmdir reyndust
vera í steyptri súlunni, sem var reist
árið 1952 þegar hálf öld var liðin frá
stofnun SÍS.
Gripurinn er nú í tveimur hlutum
og í geymslu á Akureyri. Raunar
brotnaði efsti hlutinn af strýtunni
þegar hún var tekin af stalli sínum
og óvíst hvert framhaldið verður.
„Ég tel alls óvíst hvort borgi sig að
gera minnismerkið upp aftur, svo
illa er það farið,“ segir Hannes
Karlsson á Akureyri, formaður SÍS,
í samtali við Morgunblaðið. „Verði
súlan sett upp að nýju verður það
væntanlega niðri við þjóðveg en ekki
heima við bæjarhúsin þar sem hún
var.“
Rætur samvinnustarfs á Íslandi
voru í Þingeyjarsýslu, þar var fyrsta
kaupfélag landsins stofnað árið 1882
og Samband íslenskra samvinnu-
félaga tuttugu árum síðar. Það var á
sínum tíma stórveldi í íslensku at-
vinnulífi og teygði anga sína víða.
Kaupfélög voru í flestum byggðum
landsins og SÍS rak banka, trygg-
ingafélag, skipadeild, bílaumboð,
verksmiðjur og fleira. Um 1990
þraut Sambandið örendið en fyrr-
greindri starfsemi var þó yfirleitt
haldið áfram af öðrum í nýju formi.
SÍS-merkið á
Ystafelli af stalli
Illa farið, brotið og nú í geymslu
Morgunblaðið/Sigurður Bogi
Ystafell Súlan er há og fléttu-
mynstur á hliðum áberandi.