Morgunblaðið - 07.12.2020, Blaðsíða 1

M Á N U D A G U R 7. D E S E M B E R 2 0 2 0
Stofnað 1913  288. tölublað  108. árgangur 
17 dagartil jóla
Jóladagatalið er á
jolamjolk.is
UNDIRRITAÐI
SAMNING VIÐ
AC MILAN
EFTIRSÓKNAR-
VERÐ STAÐSETNING
LAGÐI DRÖGIN
AÐ SÖGUNNI
ÞRETTÁN ÁRA
NÁTTÚRUMINJASAFNIÐ 11 KRISTÍN BJÖRG 29ÍSLANDSMEISTARI 26
svo dæmi séu
nefnd.
„Ef við tökum
dæmi um
kennslustofu, þá
væri hægt að
bólusetja hátt í
20 manns í hverri
stofu á klukku-
tíma. Ef við gef-
um okkur það að
bólusett væri í 10 klukkustundir þá
myndi það þýða 200 manns. Ef við
segjum að það séu 50 kennslustofur í
einhverjum skóla þá eru það strax 10
þúsund manns sem hægt er að bólu-
Viðar Guðjónsson
vidar@mbl.is
Óskar Reykdalsson, forstjóri Heilsu-
gæslunnar á höfuðborgarsvæðinu,
segir ekkert því að vanbúnaði að
bólusetja fleiri tugþúsundir manna
fyrir kórónuveirunni daglega.
Heilsugæslustöðvar höfuðborgar-
svæðisins eru í startholunum vegna
komandi bólusetningar. Búið er að
ræða við öll sveitarfélögin á höfuð-
borgarsvæðinu og eru ýmsar út-
færslur ræddar. Til greina kemur að
nota kennslustofur, íþróttahús og
skimunarhúsið við Suðurlandsbraut
setja á einum degi þar,“ segir Óskar.
Hver og ein heilbrigðisstofnun á
landinu mun sjá um framkvæmd
bólusetninganna. Viðamest verður
framkvæmdin á höfuðborgarsvæð-
inu. „Í einhverjum tilfellum þarf að
fara inn á heimili, t.d. fyrir fatlaða
eða inn á hjúkrunarheimili,“ segir
Óskar.
Hann segir að unnið sé með sveit-
arfélögunum að því að finna stað-
setningar fyrir bólusetningu í hverju
sveitarfélagi fyrir sig. Meðal annars
hefur komið upp sú hugmynd í
Reykjavík að nota svipaða útfærslu
og í kosningum, en í stað kjörklefa
verði boðið upp á bólusetningu. „Ef
við hefðum nægt bóluefni væri hægt
að bólusetja alla sem vildu á örfáum
dögum,“ segir Óskar.
Bretar byrja á morgun
Í Bretlandi er ekkert því að van-
búnaði að hefja bólusetningu. Um
helgina fóru fram víðtækir flutning-
ar á bóluefni Pfizer og BioNTECH.
Notast var við frystigáma til að flytja
efnið. Búist er við því að bólusetn-
ingar heilbrigðisstarfsmanna þar í
landi hefjist á morgun.
Geta bólusett tugþúsundir á dag
Óskar
Reykdalsson
 Ýmsar útfærslur verið ræddar við bólusetningu á höfuðborgarsvæðinu  Gætu bólusett 200 manns á
dag í einni kennslustofu að sögn Óskars Reykdalssonar, forstjóra Heilsugæslunnar á höfuðborgarsvæðinu
Morgunblaðið/Hari
Kennslustofa Til greina kemur að
nota kennslustofur við bólusetningu
á höfuðborgarsvæðinu. MBóluefni gegn veirunni »4
Alls konar fínerí mátti finna á jólamarkaðinum á
Hjartatorgi í miðborg Reykjavíkur um helgina.
Sitthvað matarkyns var þar á boðstólum, sem og
listmunir og jólavörur. Stemningin var létt og
skemmtileg og auðvitað mættu jólasveinar á
svæðið og léku á als oddi. Markaðir með jóla-
varning eru haldnir í flestum byggðum landsins
og alltaf finnast leiðir til slíks, þótt sóttvarnir
geri málin stundum snúin í framkvæmd.
Morgunblaðið/Sigurður Ragnarsson
Jólasveinarnir mættu á markaðinn í miðjum faraldri
Atvinnuleysi virðist ekki vera að
aukast jafn hratt nú og á fyrri mán-
uðum, samkvæmt fyrstu tölum
Vinnumálastofnunar. Þær benda til
þess að umsóknir um atvinnuleys-
isbætur hafi verið færri en í októ-
bermánuði.
Fregnir af endurráðningum eru
þegar farnar að berast en 66 starfs-
menn bílaleigunnar Hertz verða
endurráðnir, að sögn Sigfúsar
Bjarna Sigfússonar, forstjóra fyrir-
tækisins. Þeim hafði verið sagt upp
í septembermánuði. Vegna algjörs
tekjufalls í kjölfar þess að kór-
ónuveirufaraldurinn fór að láta á
sér kræla neyddist fyrirtækið til að
ráðast í hópuppsagnir og var nær
öllum starfsmönnum sagt upp. Sig-
fús telur bjartari tíma fram undan
og segir að mikil bjartsýni sé á
markaðnum. Fréttir af bóluefni
hafi haft jákvæð áhrif á markaðinn.
„Það er ljós við enda ganganna,“
segir Sigfús sem telur þó erfitt að
spá fyrir um það hvenær ferða-
menn fari aftur að láta sjá sig hér-
lendis. »6
Endurráða á sjöunda
tug starfsmanna
skilgreiningu sjúkdómsins. Arnar
Jan Jónsson, læknir og doktorsnemi
við Háskóla Íslands, stóð að rann-
sókninni undir handleiðslu Ólafs
Skúla Indriðasonar nýrnalæknis og
Runólfs Pálssonar nýrnalæknis og
prófessors.
Arnar segir mikilvægt að kort-
leggja algengið mjög nákvæmlega og
það hversu mikil byrði sjúkdómurinn
sé fyrir samfélagið.
Fyrri rannsóknir á faraldsfræði
langvinns nýrnasjúkdóms hafa bent
til þess að heildaralgengi sjúkdóms-
ins sé á bilinu 10 – 16%. Algengið fer
hækkandi með vaxandi aldri. Arnar
segir að það sé vafasamt að skil-
greina væga skerðingu á nýrna-
starfsemi sem langvinnan nýrna-
sjúkdóm hjá eldra fólki.
Arnar og samstarfsfólk hans rann-
sökuðu tvær milljónir kreatínínmæl-
inga sem voru gerðar á árunum 2008
– 2016 hjá fullorðnum Íslendingum.
Ragnhildur Þrastardóttir
ragnhildur@mbl.is
Tvær milljónir kreatíninmælinga hjá
fullorðnum Íslendingum voru rann-
sakaðar í nýrri íslenskri rannsókn
sem Landspítali segir tímamóta-
rannsókn. Rannsóknin bendir til
þess að algengi langvinns nýrna-
sjúkdóms sé mun lægra en fyrri
rannsóknir hafa sýnt fram á. Rann-
sóknin gæti kollvarpað núverandi
Þá náðu þau í upplýsingar um aldur,
kyn, allar skráðar sjúkdómsgrein-
ingar viðkomandi og fleira. Út frá
gögnunum gátu þau svo metið al-
gengi langvinns nýrnasjúkdóms á
tímabilinu. Þá kom í ljós að aldurs-
staðlað algengi, þ.e. algengi þar sem
leiðrétt er fyrir mismunandi aldurs-
dreifingu í mismunandi þýðum, var
ekki nema 6%. Þegar gert var ráð
fyrir aldurstengdri hnignun var al-
gengið ekki nema 3,6%. »14
Rannsökuðu tvær milljónir mælinga
 Íslensk tímamótarannsókn  Algengi langvinns sjúkdóms var áður ofmetið