Morgunblaðið - 29.12.2020, Qupperneq 11

FRÉTTIR 11Innlent
MORGUNBLAÐIÐ ÞRIÐJUDAGUR 29. DESEMBER 2020
Þann fyrsta janúar lækka komu-
gjöld á heilsugæslum úr 700 krónum
í 500 krónur auk þess sem fellt verð-
ur niður sérstakt komugjald hjá
þeim sem sækja aðra heilsugæslu-
stöð en þeir eru skráðir hjá, að því er
fram kemur í tilkynningu á vef
Stjórnarráðsins. Börn, öryrkjar og
aldraðir hafa til þessa ekki greitt
komugjald og verður það óbreytt.
Þá taka heilsugæslur við skim-
unum fyrir krabbameini í leghálsi
um áramót og lækkar samhliða því
gjald fyrir leghálsstrok úr 4.818
krónum í 500 krónur. „Gjald-
skrárlækkanirnar eru liður í áætlun
Svandísar Svavarsdóttur heilbrigð-
isráðherra um lækkun greiðsluþátt-
töku sjúklinga,“ segir í tilkynning-
unni en talið er að kostnaður
ríkissjóðs vegna breytinganna verði
um 135 milljónum króna á ári.
Gjöld hækka almennt
Landspítali og Sjúkrahúsið á Ak-
ureyri taka frá áramótum við fram-
kvæmd skimana fyrir krabbameini í
brjóstum. Gjald fyrir brjóstaskimun
hækkar um 2,7% en sú breyting
verður jafnframt gerð að gjaldið
verður fellt inn í afsláttarkerfi
sjúkratrygginga.
Jafnframt munu gjöld almennt
fyrir opinbera heilbrigðisþjónustu
hækka um 2,7% í samræmi við verð-
bólguspá samkvæmt þjóðhagsspá
Hagstofu Íslands frá 1. október síð-
astliðnum.
Fram kemur í tilkynningunni að
fleiri breytingar verða gerðar á
starfsemi heilsugæslna. Heilsugæsl-
an mun frá áramótum gefa út gjald-
frjáls vottorð fyrir starfshæfnismat
sem er forsenda fyrir umsókn um
starfsendurhæfingu hjá VIRK. Þá
verður komið á sérstökum heilsuefl-
andi námskeiðum fyrir konur í yf-
irvigt og einnig námskeiðum til að
bæta tilfinningalega líðan á með-
göngu.
Auk þess verður hætt að krefjast
tilvísunar frá heimilis- eða heilsu-
gæslulækni fyrir börn sem fara í
rannsókn í beinu framhaldi af komu
á slysadeild eða á bráðamóttöku
sjúkrahúsa og gjöld fyrir þessar
komur falla niður. Sama máli gegnir
ef börn fara til sérfræðings á göngu-
deild eða dagdeild sjúkrahúsa í
beinu framhaldi af komu á slysadeild
eða bráðamóttöku. gso@mbl.is
Morgunblaðið/Kristinn Magnúss.
Gjald Komugjöld á heilsugæslum
lækkar í 500 krónur um áramót.
Lækka komugjöld
á heilsugæslunni
 Leghálsstrok lækkar um 4.318 kr.
Helgi Bjarnason
helgi@mbl.is
Sá tollfrjálsi kvóti til útflutnings á
kindakjöti til Bretlands sem ætlunin
virðist vera að setja á í upphafi dugar
ekki nema fyrir helmingi þess kinda-
kjöts sem þörf verður á að flytja
þangað á næsta ári, að sögn for-
stöðumanns kjötafurðastöðvar KS.
Óvissa er með tolla á skyri sem fram-
leitt er fyrir Ísey í Danmörku og
flutt á Bretlandsmarkað en það mál
leysist með nýrri verksmiðju sem
hefur framleiðslu í Wales í vetur.
Bretlandsmarkaður er íslenskum
kindakjötsframleiðendum mikilvæg-
ur. „Breskir kaupendur eru stærstu
kaupendur að kindakjötsafurðum
frá Íslandi […]. Þetta er okkur mjög
mikilvægur markaður þar sem hann
tekur mikið af vörum sem ekki er
markaður fyrir innanlands, eins og
til dæmis slög og afskurð, innmat og
ærkjöt,“ segir Ágúst Andrésson, for-
stöðumaður kjötafurðastöðvar
Kaupfélags Skagfirðinga. Telur
hann þörf á 1.200-1.500 tonna kvóta
en samkvæmt hans upplýsingum
verður hægt að flytja þangað tæp
700 tonn á næsta ári. Grundvallast
sú tala á upplýsingum frá bresku
kaupendunum.
Ágúst segir útlit fyrir að þörf verði
á útflutningi í vor vegna samdráttar í
sölu á innanlandsmarkaði á þessu
ári. Það rýri enn frekar útflutnings-
möguleika næsta haust. Hægt hafi
verið að flytja út kjöt á þennan
markað í og fljótlega eftir sláturtíð
en þeir möguleikar verði takmark-
aðir, miðað við þessar tölur. Leggur
Ágúst áherslu á að samið verði sem
fyrst um stærri kvóta fyrir Bret-
landsmarkað.
Framleiðsla hefst í vetur
„Brexit hefur blasað við um nokk-
urt skeið og við höfum búið okkur
undir það. Aðalþátturinn í því er að
flytja skyrframleiðsluna fyrir Bret-
landsmarkað til Wales. Það hefur
tafist vegna kórónuveirufaraldursins
en nú er vélbúnaður kominn upp og
tilraunaframleiðsla hafin. Við gerum
ráð fyrir því að í febrúar eða mars
verði hægt að sinna markaðnum með
framleiðslu í Bretlandi,“ segir Ari
Edwald, framkvæmdastjóri Ísey út-
flutnings ehf., sem hefur verið að
markaðssetja skyr á þeim markaði
undanfarin ár.
Skyrið fyrir Bretlandsmarkað er
nú framleitt í mjólkursamlagi í Dan-
mörku. Ari segir ekki ljóst hvernig
tollamálum verði háttað þar til fram-
leiðslan flyst til verksmiðjunnar í
Wales. Það sé kannski ekki stóra
málið í þeirra tilviki þar sem um
skamman tíma sé að ræða en frí-
verslunarsamningur sem ESB og
Bretland gerðu á aðfangadag hljóti
að eyða óvissu og auka líkur á að
verslunin geti gengið snurðulaust
fyrir sig næstu vikur og mánuði.
Telur kjötkvóta til Bret-
lands alls ekki duga
 Skyrsala á grænni grein þegar framleiðsla hefst í Wales
Morgunblaðið/RAX
Birgðir Þörf fyrir útflutning hefur aukist vegna minni sölu innanlands.