Tölvumál - 01.01.2017, Blaðsíða 23
23
meðferð persónuupplýsinga ber honum að tilkynna það til ábyrgðaraðila
án ótilhlýðilegrar tafar. Það er svo á hendi ábyrgðaraðila að tilkynna
öryggisbrotið til eftirlitsyfirvaldsins innan 72 klukkustunda frá því hann varð
atburðar var. Tímafrestirnir eru því naumir og ekki fullljóst hvernig túlka ber
samspil tímafresta sem vinnslu og ábyrgðaraðilum eru gefnir í reglugerðinni.
Líklega byrjar 72 klukku stunda festur ábyrgðaraðila að líða frá tíma
tilkynningar vinnsluaðila, sem berast skal án ótilhlýðilegrar tafar, ef það er
jafnframt sá tímapunktur sem ábyrgðaraðili fyrst veit af öryggisbroti sem
á sér stað hjá vinnsluaðila. Vænta má nánari leiðbeininga um tilkynningar
vegna öryggisbrota frá 29. gr. starfshópnum á þessu ári [6].
PERSÓNUVERNDARFULLTRÚAR
Tilnefning persónuverndarfulltrúa hefur ekki tíðkast áður hér á landi, en
þekkist í sumum nágrannalöndum okkar, t.d. í Noregi og Þýskalandi.
Með tilkomu nýju persónuverndarreglnanna skulu allir opinberir aðilar og
þeir einkaaðilar sem hafa sem meginstarfsemi vinnsluaðgerðir sem krefjast
umgangsmikils, reglubundins og kerfisbundins eftirlits með einstaklingum
eða umfangsmikla vinnslu viðkvæmra persónuupplýsinga, tilnefna
persónuverndarfulltrúa. Vinnsluaðilar verða nú að meta hvort þeir uppfylli
ofangreind skilyrði og að á þeim hvíli þar með skylda til að tilnefna
persónuverndarfulltrúa. Þá skal bent á að aðildarríkjum er einnig heimilt
að ákveða með lögum að tilnefna skuli persónuverndarfulltrúa í öðrum
tilvikum en þeim sem að framan greinir, og því er mælt með að fylgst sé
náið með lagasetningu hvað þetta varðar. Persónuverndar fulltrúinn getur
verið starfsmaður eða utanaðkomandi aðili og skal hafa sérþekkingu á
persónuverndarlöggjöf að teknu tilliti til vinnslunnar sem fram fer hjá
aðilanum. Persónu verndarfulltrúinn þarf því bæði að hafa þekkingu á
gildandi lögum og framkvæmd sem og vinnslustarfsemi aðilans, en ekki
er gerð krafa um tiltekna menntun. Helstu verkefni persónuverndarfulltrúans
eru upplýsingagjöf og eftirlit með að farið sé eftir gildandi persónu
verndarlögum, og er hann einnig tengiliður fyrir eftirlitsyfirvöld og
einstaklinga. Persónuverndarfulltrúinn skal vera sjálfstæður í störfum
sínum og heyrir beint undir æðstu stjórn aðilans. Hann getur gegnt öðrum
störfum svo lengi sem þau leiða ekki til hagsmunaárekstra og má þ.a.l.
alla jafna ekki vera framkvæmdastjóri, mannauðsstjóri, markaðsstjóri eða
gegna annars konar stöðu þar sem hann ákvarðar tilgang og aðferðir
við vinnslu persónuupplýsinga. Þá má ekki refsa honum eða víkja úr starfi
fyrir framkvæmd verkefna sinna sem persónuverndarfulltrúi. Viðkomandi
ábyrgðar eða vinnsluaðili ber áfram ábyrgð á að lögunum sé fylgt.
MIÐLUN PERSÓNUUPPLÝSINGA TIL ÞRIÐJU
LANDA
Reglur um miðlun persónuupplýsinga til þriðju landa, þ.e. landa sem ekki
veita persónuupplýsingum sambærilega vernd og samkvæmt
persónuverndarreglugerðinni, eiga beinlínis við um vinnsluaðila með
tilkomu nýju reglnanna. Vinnsluaðilar þurfa því að athuga hvort slík miðlun
eigi sér stað, t.a.m. með notkun gagnavera og skýjaþjónusta eða til
fyrirtækja innan samsteypu, og hvort hún samrýmist heimildum nýju
reglnanna.
STJÓRNSÝSLUSEKTIR O.FL.
Vinnsluaðilar geta samkvæmt almennu persónuverndarreglugerðinni borið
sjálfstæða ábyrgð og orðið ábyrgir til jafns við ábyrgðaraðila ef reglunum
er ekki fylgt, en hingað til hefur ábyrgðin gagnvart eftirlitsyfirvöldum og
einstaklingum legið eingöngu hjá ábyrgðaraðilum. Ber þar helst að nefna
heimildir eftirlitsyfirvalda til að leggja á stjórnsýslusektir vegna brota á
reglunum sem geta numið þeirri fjárhæð sem hærri er, 20 milljónum Evra
eða 4% af árlegri heildarveltu á heimsvísu á næstliðnu fjárhagsári. Einnig
getur vinnsluaðili borið bótaábyrgð vegna tjóns sem hlýst af vinnslu sem
brýtur í bága við reglugerðina eða ef hann hefur farið gegn lögmætum
fyrirmælum ábyrgðaraðila.
HEIMILDIR
[1] Sjá heimasíðu Persónuverndar, t.d. https://www.personuvernd.is/ny
personuverndarloggjof2018/fyrirlogadila/ (sótt 3.5.2017).
[2] e. Article 29 Working Party. Starfshópnum var komið á fót með núgildandi
tilskipun og er skipaður fulltrúum frá persónuverndarstofnunum
aðildarríkjanna á EESsvæðinu auk fulltrúum framkvæmdastjórnar ESB
og hins evrópska persónuverndarfulltrúa. Hópurinn gegnir ráðgefandi
hlutverki og hefur gefið út leiðbeiningar um ýmis lykilákvæði núgildandi
tilskipunar og nú einnig almennu persónuverndarreglugerðarinnar.
[3] Hér er rétt að benda á að vinnsluaðilar geta á sama tíma verið
ábyrgðaraðilar gagnvart tilteknum persónuupplýsingum, t.d. um eigið
starfsfólk.
[4] Um nánari umfjöllun vísast til greinarinnar „Innbyggð og sjálfgefin friðhelgi
í upplýsingakerfum – er þitt fyrirtæki tilbúið?“ eftir Ölmu Tryggvadóttur
og Vigdísi Evu Líndal sem birtist í 1. tbl. 40. árg. Tölvumála í nóvember
2015.
[5] Hér gefst ekki ráðrúm til að fara yfir öll atriðin, en vísað er til 2. mgr. 30.
gr. almennu persónureglugerðarinnar þar sem upptalninguna er að
finna.
[6] Sjá t.d. https://www.huntonprivacyblog.com/wpcontent/uploads/
sites/18/2017/01/ PressreleaseAdoptionof2017GDPRActionPlan.pdf
(sótt 3.5.2017).