Víðförli - 15.05.1988, Qupperneq 17

Lífið gengur sinn gang. Lítið út-
varp kúrir á gluggasyllu í eldhúsinu
og malar frá morgni til kvölds um
gang mála, einkum erlendis og á eril-
svæði lands okkar, höfuðborgar-
svæðinu. Enda ekki von að vana-
gangur í sveit veki áhuga annarra en
íbúa þar. Við sveitafólk eins og aðrir
landsmenn eigum því auðvelt með að
fylgjast með atburðum og afreks-
mönnum fyrir sunnan og úti í heimi,
en ýmislegt í næsta nágrenni getur
hæglega farið fram hjá okkur nema
eitthvað komi til.
Hér áður fyrr sáu landshorna-
menn um að flytja fréttir milli
manna. Síðan kom sveitasiminn til
skjalanna. Nú „nýtur“ hans ekki
lengur við, heimsóknir eru að mestu
aflagðar, og einangrun afskekktra
bæja getur orðið næsta alger. Ekki
eru þó allar bjargir bannaðar í þess-
um efnum, því nýir tímar færa þörf-
um mannlífs nýjar lausnir. Nútíma
tækni fylgja tæki, og tækin bila.
Iðnaðarmenn eru kallaðir til og þeir
koma svo að segja inn að kviku
heimilanna. Varla er heldur svo
„byggt, breytt ogbætt“, eins og segir
í auglýsingunni, að ekki þurfi þeirra
með.
Hverjir svala
fréttaþorstanum?
Fréttamiðlun til sveita hefur feng-
ið sinn farveg. Iðnaðarmenn eru
fréttabrunnar sem bæ af bæ svala
fréttaþorsta fólks, þó misdjúpt sé á
fréttunum eins og gengur. Þarna
sitja þeir í kaffitíma einn eða fleiri,
einn drekkandi sykurlaust kaffi,
annar soðið vatn, einn lágvaxinn og
annar hávaxinn, en sameiginlegt er
þeim öllum að vera miklir ágætis-
menn. Einn segir sögur af löngu
liðnum mönnum. Annar segir frá
síðustu sveitaskemmtun. Menn velta
fyrir sér hvort verslunin beri sig.
Haft er á orði hve beinbrot hafi verið
tið undanfarið. Séu viðgerðir miklar
gefst kostur á að fylgjast með hvort
brotinu gangi vel að gróa, hvenær
sjúklingur muni koma heim, þegar
hann kemur heim og hvernig honum
heilsast eftir það. Þetta er Iíkt og
þegar fylgst er með í fjölmiðlum er
forsetinn er á ferðalagi. Að sínu leyti
eru málin jafn mikilvæg hvort á sin-
um vettvangi.
Greinarhöfundur ásamt nokkrum barna
sinna.
Frétta-
bruimar
Látið flakka
En iðnaðarmenn bera fréttir ekki
aðeins á bæ heldur einnig af bæ. Það
segir sig að vísu sjálft, en samt varð
mér hverft við þegar maður hér úr
sveit átti erindi hingað og hafði orð-
rétt eftir mér setningu, sem ég sagði
hálfu ári fyrr við einn iðnaðarmann-
inn. Hún var í sjálfu sér ómerkileg
og skipti litlu máli,.en í atvikinu fólst
viss aðvörun. Það var uggvænlegt að
vita að hvaðeina sem meira eða
minna hugsunarlaust væri látið
flakka gæti verið numið sem á
snældu væri. í annað sinn kom mað-
ur og hafði eftir mér tilsvar sem ég
gaf í kaffitíma í eldhúsinu hjá mér
hálfum mánuði áður. Ég hafði verið
spurð erfiðrar spurningar sem varð-
aði lífsskoðun og hafði gagngert
hugsað mig um og vandað svarið,
minnug þess að það gæti farið víða.
Sem kom líka á daginn. Gallinn var
bara sá að svarið var þveröfugt eftir
haft. Mér varð ljóst að auðvitað er
albest þegar orðrétt er eftir haft. Það
er hins vegar þegar rangt er hermt,
bætt við, dregið úr eða umsnúið sem
hægt er að hitta okkur illa.
Lítið gaman að ládeyðu
Eftir þetta reyndi ég að segja að-
eins það sem mátti að ósekju snúa á
alla kanta, með undantekningum
þó. Það er lítið gaman að þeirri lá-
deyðu sem áhættulaus breytni leiðir
til. Því lét ég ýmislegt bitastætt fljóta
með, sem hlaut jafnframt að gera
mig trúverðuga. En nýlega skipuðust
veður í lofti. Er einn af iðnaðar-
mönnunum mínum ætlaði að hefja
upp frásögn hafða eftir starfsbróður
hans stóðst ég ekki lengur mátið. Ég
hélt langa predikun um að menn í
hans stétt ættu að vera bundnir
þagnarskyldu eins og t.d. læknar.
Fólk væri varnarlaust gagnvart því
sem þeir sæju og heyrðu á heimilum
þess þegar misjafnlega stæði á.
Þannig lét ég dæluna ganga góða
stund. Og þeir samþykktu allt jafn-
harðan. Því er nú verr. Nú er ég lík-
lega búin að byrgja brunninn og fæ
trúlega fáar fréttir úr sveitinni fram-
vegis.
Það er bjartsýni bæjarbarnsins að
búast við að það sem spjallað er á
heimili þess í sveit sé tekið sem trún-
aðarmál, og þröngsýni þráttarans að
sjá ekki hve þakkarvert það er að
einhver fer um með fréttir af sveit-
ungum og stuðlar þannig að nánd
fólks og samhygð. Þótt eitt og annað
fari afbakað frá borði hefur bænda-
fólki efalaust lærst að skilja hismið
frá kjarnanum.
Himintunglin
Ég stend upp frá skriftum og geng
að eldhúsglugganum, hlusta á fréttir
af fjármálahneyksli, flugvélarráni
og öðrum ósköpum, ásamt einstaka
gleðitíðindum, og horfi á sólbjartar
og snæviþaktar hlíðar Vatnsnesfjalls
með stöku dökkum drætti. Himin-
tunglin ganga áfram sinn gang.
Herbjört Pétursdóttir á Melstað.
VÍÐFÖRLI — 17