Börn og menning - 01.10.2002, Side 14
12
Börn og menning
Heimildir
1 Anthony, Todd. 2002, [án dagsetningar]. Sun-
Sentinel Film Critic Vefslóð:
http://www.rottentomatoes.com/click/movie-
1107906/reviews.php?critic=columns&sortby=d
efault&page=1 &rid=222844
2 Aufmuth, Jeanne. 2001. Vefslóð:
http://www.rottentomatoes.com/click/movie-
1107906/reviews.php?critic=columns&sortby=d
efault&page=1&rid=222844
3 Aulert, Bob. 2001. Vefslóð:
http://www.rottentomatoes.com/click/movie-
1107906/reviews.php?critic=columns&sortby=d
efault&page=1 &rid=222844
4 Austen, Jane. 1994. Northanger Abbey. Pengu-
in Popular Classics, London.
5 Cavagna, Carlo. 2001. Vefslóð:
http://www.rottentomatoes.com/click/movie-
1107906/reviews.php?critic=columns&sortby=d
efault&page=1 &rid=222844
6 Dreamworks Pictures. 2001. Shrek. Universal
Studios, USA.
7 Forsmark, David. 2001.Vefslóð:
http://www.rottentomatoes.com/click/movie-
1107906/reviews.php?critic=columns&sortby=d
efault&page=1&rid=222844
8 Guðrún Bjartmarsdóttir. 1982. „Ljúflingar og
fleira fólk". Timarit máls og menningar, 3:219-
236. Mál og menning, Reykjavik.
9 Hunter, Stephen. 2001. „My Goodness...".
Washington Post, 18. maí.
10 Rostand, Edmund. 2002. Cyrano de Bergerac:
skoplegur hetjuleikur i bundnu máli. Þýðandi
Kristján Árnason. Mál og menning, Reykjavík.
11 Williamson, Kevin. 1997. Scream. Hyperion,
New York.
12 Zizek, Slavoj. 1999. „Courtly Love, or Woman
asThing". TheZizek Reader, bls. 149-173. Rit-
stj. Elizabeth Wright og Edmund Wright. MPG
Books, Cornwall.
staðið í vegi fyrir því að hún fái hlutverk þar
sem hún er Óskarsverðlaunahafi. Kvik-
myndin Sabrina, með Juliu Ormond og
Harrison Ford í aðalhlutverki segir frá stúlku
sem nær ekki ástum karlhetjunnar fyrr en
hún hefur farið til Parísar og orðið falleg
með aðstoð klippingar, tískuráðgjafa og
uppgötvun andlitsfarða. Ástin á sem sagt
ekki að gerast milli fólks sem er ólíkt í útliti
eða ófrítt, slíkt fellur ekki að hefðum ástar-
sögunnar.
Umfjöllun gagnrýnanda um Shrek er
kannski lýsandí fyrir stöðu formúlukenndu
ástarsögunnar í virðingarstiga listanna.
Flestir sjá myndina sem fyndið ævintýri með
fallegan boðskap og hefðbundinn ham-
ingjusaman endi. Húmorinn og gagnrýnin
sem fram kemur á Disney-fyrirtækið fær þó
nokkra umfjöllun, svo og hvernig ævintýrið
er paródíað. Ástarsaga Shrek og Fíónu er
hinsvegar undantekningalaust afgreidd með
tveim eða þrem línum og yfirleitt telja gagn-
rýnendur hana og fyrirsjáanlegan endi ástar-
sögunnar helsta galla myndarinnar. Það er
athyglisvert að eftir að hafa skoðað marga
ritdóma á netinu fann ég loksins einn gagn-
rýnanda sem sagði ekki bara að boðskap-
urinn væri fallegur en sagan því miður fyrir-
sjáanleg. Loksins, hugsaði ég og fór að
skoða greinina nánar. I Ijós kom að hún var
eftir konu, en allir hinir dómarnir voru eftir
kalla, allir! Umfjöllun þessarar konu, Jeanne
Aufmuth, var ekki viðamikil eða sérstaklega
athygliverð nema fyrir að dást, öfugt við alla
hina, sérstaklega að Shrek sem ástarsögu. Ég
tek undir með henni þegar hún segir um
ferðalag Shrek og Asna til að bjarga Fíónu:
„A stimulating journey, indeed, because
cupid was in the mood for love ... Once
upon a time and happily ever after. More
where that came from, if you please."
(Aufmuth 2001)
Köttur úti í mýri,
blotnaði í lappirnar
og fékk kvef.
Amen.
Grein þessi var upphaflega samin sem rit-
gerð í námskeiði um ástarsögur við Há-
skóla íslands I umsjón Dagnýjar Kristjáns-
dóttur. Ritnefnd Barna og menningar
snaraði tilvitnunum yfir á íslensku með
tveimur undantekningum þar sem
kjarkinn brast.