Rit Mógilsár - 2000, Síða 8

8
2. tafla. Tímasetning áburðargjafa í tilrauninni.

Veðurskilyrði við og eftir gróðursetningu voru með ágætum, sólríkt og
hlýtt við gróðursetningu en innan viku rigndi á öllum tilraunastöðum.
Ekki var því um að ræða afföll af völdum óbeinna þurrka2.

Tilraunin er blokkartilraun með fjórum endurtekningum (blokkum).
Tilraunaliðum og tegundum er raðað tilviljanakennt innan blokkanna
(Randomized block design). 20 plöntur eru í hverri meðferð innan
blokkar, alls eru um 920 plöntur á hverjum tilraunastað.
Tilraunaskipulag er að finna í 6. töflu í viðauka.

4.2 ÚTTEKTIR
Úttektir voru gerðar haustið 1998, vorið 1999 og haustið 1999. Skráð
var lifun, kal og frostlyfting allra plantna. 25% slembiúrtak plantna af
hverri meðferð, þ.e. fimm plöntur á blokk, var valið með Excel
töflureikni. Þættir sem mældir voru á úrtaksplöntum voru; hæð vor og
haust, sumarvöxtur, lauf– og nálalengd, mesta breidd krónu plantna, þ.
e. umfang greina, og þvermál stofns við jarðvegsyfirborð.

4.3 ÚRVINNSLA NIÐURSTAÐNA
Tilraunaniðurstöður frá báðum árum voru skráðar í töflureikni (Excel
7.0). Meðaltölum frá hverri tilraunaröð innan blokkanna var síðan
safnað saman og þeim umbreytt til að þær uppfylltu kröfur um normal-
dreifingu og einsleitni dreifna (e. homogeneity of variance). Hæð, vexti
og krónubreidd plöntu var umbreytt með með kvaðratrót (√x), þvermáli
2 Árið 1995 var sett á stofn áburðartilraun á þrem stöðum á Suðurlandi. Sama
sumar komu fram mikil afföll, einkum í meðferðum þar sem plöntur fengu stóra
skammta af N. Orsök mikilla affalla þegar háir N-skammtar voru notaðir má
ótvírætt rekja til óbeinna þurrka af völdum áburðar. Þ.e. hár saltstyrkur í
jarðvegi getur valdið aukinni bindingu vatns og og þar með minnkað
vatnsstreymi til róta .
Meðferð Tímasetning áburðargjafa Timing of fertilization
0 Viðmiðun (án áburðar) birki Control (no fertilizer) birch
1 Við gróðursetningu 1998 At time of planting
2 15. júlí 1998 July 15th 1998
3 25. ágúst 1998 August 25th 1998
4 1. júní 1999 June 1th 1999