Hinsegin dagar í Reykjavík - aug. 2017, Síða 9

Núna er það liðin tíð að önnur
móðirin þurfi að gefa hinni leyfi til að
stjúpættleiða börnin sín. Fimm árum eftir
að Elísabet og Margrét fæddust, eða árið
2006, voru lögfestar reglur um foreldri
barns tveggja kvenna sem getið er með
tæknifrjóvgun þar sem segir að kona sem
samþykkt hefur að tæknifrjóvgun fari
fram á eiginkonu sinni, telst foreldri barns
sem þannig er getið.
Þessi upprifjun er ágætt dæmi um að
réttindi hinsegin fólks hafa ekki stokkið
alsköpuð fram á einum degi. Það hafa
komið stór stökk en inn á milli mjakast
hlutirnir vart áfram. Stundum hefur
tíminn leitt í ljós að það sem þótti ágæt
regla þegar hún var sett reynist þegar
fram líða stundir ýta undir mismunun. Þá
er ekkert að gera nema kippa því í liðinn.
Við þurfum að halda vöku okkar svo
réttlætið nái fram að ganga en skapi ekki
nýtt óréttlæti.

Þrátt fyrir þann mikla stuðning sem
réttindabarátta hinsegin fólks hefur notið
hér á landi er ég samt dálítið óróleg og vil
að þingið drífi í að lögfesta það sem upp
á vantar. Ef við lítum út fyrir landsteinana
eru mörg dæmi um uggvænlega þróun
þar sem öfgaöfl af ýmsu tagi hafa náð
eða eru nálægt því að ná fótfestu. Við
vitum hvað fylgir því liði; hertar aðgerðir
gegn frelsi og velferð kvenna, þrengt
að réttindum hinsegin fólks, ráðist gegn
dómurum, kennurum, fjölmiðlafólki og
öðrum sem ekki eru nægilega leiðitamir,
fyrir utan útlendingahatrið.

Ég trúi því að þessi öfl fari aldrei með
sigur. Frelsið, frjálslyndið, víðsýnin og
jafnréttið verða sterkari. En það gerist ekki
fyrirhafnarlaust og við verðum auðvitað
að muna lærdóm sögunnar. Vindáttin í
samfélaginu getur breyst á skömmum
tíma og þá getur verið of seint að koma
sér í var. Það er mun erfiðara að vinda
ofan af lagasetningu en stemmningu.
Þess vegna mun ég varpa öndinni
aðeins léttar í haust þegar við náum að
afgreiða frumvarp um jafna meðferð á
vinnumarkaði, óháð m.a. kynhneigð og
kynvitund. Ég verð samt ekki í rónni fyrr
en við stöndum aftur a.m.k. jafnfætis
nágrannalöndunum í réttindamálum
hinsegin fólks. Til þess að svo verði þarf
að leysa fleiri verkefni. Við þurfum m.a.
lög sem tryggja stöðu trans fólks, sem
enn þarf að sæta sjúkdómsgreiningu
og læknismeðferð til að fá nafni og kyni
breytt í Þjóðskrá. Og við þurfum að
tryggja rétt intersex barna. Þessi vinna er
í gangi og við sjáum afraksturinn vonandi
líka í haust.

Við höfum kannski orðið værukær á
síðustu árum; haldið að flest réttindi væru
tryggð og ekki gætt að okkur. En það má
ekki slaka á. Ég vil búa í samfélagi þar sem
allir njóta fullra mannréttinda. Það gerist
ekki af sjálfu sér. Það gerist bara ef við
vinnum saman að því marki.
9