Morgunblaðið - 12.01.2021, Blaðsíða 20

20 MINNINGAR
MORGUNBLAÐIÐ ÞRIÐJUDAGUR 12. JANÚAR 2021
✝ Margrét Niku-lásdóttir fædd-
ist í Reykjavík 11.
janúar 1925. Hún
lést á Kristnesspít-
ala þann 22. desem-
ber 2020. Foreldrar
Margrétar voru
Kristín Sigríður
Magnúsdóttir, f. 6.
júní 1899, d. 6. júlí
1983, og Nikulás
Ásgeir Stein-
grímsson, f. 30. júní 1890, d. 13.
ágúst 1965. Systkini Margrétar
eru Steingrímur, Guðný, Magn-
ús, Sigurður Sveinn, Þorvaldur,
Snorri, Ásgeir og Smári. Sam-
feðra systkini voru Sveinn Krist-
inn og Flórída. Af systkinum
Margrétar er Ásgeir enn á lífi.
Margrét ólst upp í Reykjavík en
fluttist að Ási í Kelduhverfi árið
1948. Síðustu árin bjó Margrét
að Reykhúsum í Eyjafjarð-
arsveit. Í Ási kynntist Margrét
eiginmanni sínum, Yngva Erni
Axelssyni, f. 15. nóv. 1921, d. 24.
apríl 1998. Þau giftust þann 9.
júlí 1949. Börn þeirra eru:
1) Nikulás Smári, fyrrverandi
kona hans er Hlíf Geirsdóttir,
börn þeirra eru: a) Margrét Her-
borg, maður hennar er Bergur
Kristinsson, börn hennar eru:
Fannar Smári, kona hans er
er Andri Steinarr, Júlía Karen,
Jenný Lilja og Róbert. b) Sunna,
maður hennar er Elmar Sig-
urgeirsson, börn þeirra eru
Hlynur Snær og Eyþór Kári, c)
Hildur, maður hennar er Ter-
rence Sam, börn þeirra eru
Markús Axel og Viktor Erik.
Núverandi kona Axels er Reg-
ína Sigurðardóttir, búsett á
Húsavík. 4) Kristinn Sigurður,
kona hans er Nuan Sankla, bú-
sett að Tóvegg í Kelduhverfi.
Börn þeirra eru: a) Sophie, b)
Dagur Yngvi, c) Díana. 5) Auður
Guðný, fyrrverandi maður
hennar er Helgi Hinrik Schiöth,
börn þeirra eru: a) Brynjar
Gauti, kona hans er Eva Björg
Óskarsdóttir, barn þeirra er
Jenni Schiöth, d. 14. janúar
2020, b) Hafsteinn Ingi, c) Þor-
valdur Yngvi, barn hans er
Selma Hrönn. Maður Auðar er
Sigurður Ingólfsson, búsett að
Gröf í Eyjafjarðarsveit. 6) Ás-
geir, búsettur á Akureyri, fyrr-
verandi kona hans er Hildur
Óladóttir, börn þeirra eru: a)
Dagur, d. 22. júní 1992, b) Þula,
maður hennar er Unnar Páll
Baldurs Jónsson, barn þeirra
Ása Fanney Baldurs, c) Yngvi.
Útför Margrétar fer fram frá
Glerárkirkju 12. janúar 2021 og
hefst athöfnin kl. 13.30. Athöfn-
inni verður streymt af facebo-
oksíðunni „Jarðarfarir í Gler-
árkirkju – beinar útsendingar“:
https://tinyurl.com/yxnyquh3
Virkan hlekk á streymi má
nálgast á:
https://www.mbl.is/andlat
Maríanna Ástmars-
dóttir, börn hans
eru Hrímnir Steini
og Anja Mjöll. Pál-
mey Kamilla, mað-
ur hennar er Bene-
dikt Rúnar
Valtýsson, börn
þeirra eru Kolbrún
Lea og Harpa Eir.
b) Arnar Geir, kona
hans er Elínborg
Sigurðardóttir,
börn þeirra eru Birkir Örn og
Hjörvar Daði. c) Sigurður
Sveinn, kona hans er Inga Rut
Jónsdóttir, börn þeirra eru Jón
Erik og Agla Jóna. Núverandi
kona Smára er Mandy Slater,
barn þeirra er Óskar Smári.
Þau eru búsett á Englandi. 2)
Þorvaldur, kona hans er El-
ínborg Sigvaldadóttir, búsett á
Húsavík. Börn þeirra eru: a)
Heiðar Smári, kona hans er
Helga Sveinbjörnsdóttir, sonur
hans er Arnór Ingi. b) Hugrún
Ásdís, maður hennar er Helgi
Jóhannsson, börn hennar eru
Emilía og Hekla Sól. 3) Axel Jó-
hannes, fyrrverandi kona hans
er Birna Snorradóttir, börn
þeirra eru: a) Ólöf Margrét,
maður hennar er Árni Krist-
jánsson, börn þeirra eru: Birg-
itta Íris, sambýlismaður hennar
Minning um móður mína. Fyrst
koma í hugann endurminningar
jólahalds í Ási þegar ég var að
vaxa úr grasi. Þegar mamma und-
irbjó jólin var tekið til við að
sauma jólakjól og tilheyrandi fyrir
mig. Það var mikill smáköku-
bakstur, allt að átta sortir, og svo
voru það alltaf þrjár lagkökur,
rjómatertubotnar, einnig útbjó
hún fjallagrasaöl og stundum var
búið að stelast fullmikið í það fyrir
jólin. Ekki vantaði jólahreingern-
ingarnar að hætti mömmu og allt
tímanlega tilbúið áður en fjöl-
skyldan settist klukkan sex á að-
fangadag að möndlugrautnum og
síðan rjúpnaveislu. Þegar ég lít til
baka finnst mér eins og líf mömmu
hafi einhvern veginn verið ákveðið
„jólahald“, sem einkenndist af
fullkomnun, miklum dugnaði,
vandvirkni og mikilli ósérhlífni.
Þar hef ég reynt að hafa mömmu
sem fyrirmynd í gegnum líf mitt.
Ég get lengi talið upp endurminn-
ingar frá Ási, t.d. allan prjóna- og
saumaskap fyrir mig alla leið upp í
tískuföt unglingsins. Natni henn-
ar við hárið á mér var einstök.
Margir hefðu gefist fljótt upp á því
að lofa mér að vera með svona sítt
hár. Ferðalög hennar með mig
með sér á traktor (áður en hún
eignaðist bíl) á nágrannabæi í
sveitinni er ein af þessum minn-
ingum sem lifa skært og hafði hún
þá alltaf leðurhanska á stýrið og
veskið sitt með. Síðasta ferðin sem
hún keyrði á bílnum sínum var 27.
september síðastliðinn þegar hún
kom í sunnudagssteikina til mín
og ákvað svo að hætta sínum far-
sæla bílstjóraferli eftir þá heim-
sókn. Mamma talaði stundum um
það að hún hefði verið leidd í gegn-
um mikilvægar ákvarðanir, eins
og þegar hún tók ákvörðun um að
flytja norður í Kelduhverfi. Þar
var tekið vel á móti henni, þá sér-
staklega af Sigríði Stefaníu föður-
ömmu minni sem sagði við hana að
ef hún myndi lifa veturinn af í Ási
að þá yrði hún hluti af fegurð um-
hverfisins og yrði um kyrrt. Ás og
Ásbyrgi áttu því alla tíð stóran
sess í hjarta hennar og fólkið í
sveitinni henni kært. Eftir að
pabbi deyr árið 1998 flytur
mamma í næsta nágrenni við mig, í
íbúð fyrir eldri borgara sem ég
frétti að væri laus í Reykhúsum,
Eyjafirði. Það hefur reynst mér
ólýsanlega mikil gæfa og styrkur
að hafa þig elsku mamma svo náið
í lífi mínu alla tíð, gegnum gleði og
sorgir lífsins. Ég hef notið með þér
margra leikhúsferða, kórskemmt-
ana, grunnskóla- og tónlistar-
skólaviðburða og allra mögulegra
menningarviðburða í menningar-
húsinu Hofi. Þá má og ekki gleyma
öllum tískubúðaferðunum en hún
mamma naut þess að vera smart
til fara. Aldrei leið langt á milli
ferða okkar í Ás, nú síðast í sumar
þegar nýi Dettifossvegurinn var
ekinn. Mömmu verður ávallt
minnst sem glæsilegrar, lífsglaðr-
ar konu með hlýtt brosið og
náungakærleikann að leiðarljósi.
Líkt og margir aðrir upplifa fór líf-
ið ekki alltaf mjúkum höndum um
hana en hún mætti því eins og öðru
á sinn magnaða hátt. Elsku
mamma mín, nú hringjumst við
ekki lengur daglega á eins og áður,
og tvisvar eftir að heilsa þín varð
óstöðugri síðasta misseri - en ég
veit að ég á eftir að hugsa til þín
daglega elsku mamma mín um alla
eilífð. Hvíl í friði.
Þín
Auður Guðný.
Merk kona er gengin sem
margir munu sakna og minnast.
Amma Magga var amma,
langamma og langalangamma
barnanna minna en ég var tengda-
dóttir hennar í nærri 30 ár. Það er
margs að minnast en hér vil ég
minnast þess góða í samskiptum
okkar. Þegar ég kom fyrst í Ás var
ekki komið rafmagn í sveitina og
má því nærri geta vinnuna sem
húsmóðirin vann, þ.e. þæginda-
laust með öllu, engin rafmagnsljós
né rafmagnseldavél (eldavélin var
gömul svört kolavél sem búið var
að setja í olíufýringu, á vélina bar
Magga tólg svo vélin var glansaði
svört að ofan) ekki þvottavél,
hrærivél, frystir né kæliskápur.
Magga var einstaklega mikil hús-
móðir og myndarleg til allra verka,
af henni lærði ég umgengni og
snyrtimennsku í heimilishaldi en
þar var Magga á heimavelli og fús
að leiðbeina „Ungfrú Húsavík“
eins og Nikulás pabbi hennar kall-
aði mig. Magga hafði gott lag á því
að fá mig til að vinna með sér t.d.
að stoppa í plögg sem hún var búin
að safna saman í poka og þá hafði
hún á orði „margar hendur vinna
létt verk“. Eitt er mér minnis-
stætt en það var hve vel hún gekk
um skótau fólksins síns, spariskór
voru alltaf burstaðir eftir notkun
og settir inn á hillu í forstofunni.
Magga var afar vel lesin, kom
vel fyrir sig orði, hún var gestrisin
og góður veitandi og eiga margir
bæði ungir og aldnir góðar minn-
ingar frá heimsóknum til hennar.
Eitt sinn kom til hennar gestur
sem fékk kjötbollur að borða,
gesti þóttu bollurnar það góðar að
hann gæti alveg drepið sig á þeim,
„æí en gott“ svaraði Magga að
bragði. Af þessu svari var mikið
hlegið og mest hló hún sjálf því
ekki vildi hún gestinn feigan.
Ekki er hægt að minnast Möggu
án þess að nefna bláberjafrómasið
hennar en það hefur verið jólade-
sert á mínu heimili í 54 ár og er
alltaf jafn vinsælt.
Í seinni tíð hafa samskipi okkar
verið mest í síma og einnig með
heimsóknum nú síðast í lok júlí.
Oft hafði ég það sem verðlaun að
hringja í Möggu ef ég þurfti að
klára verk sem mér fannst ekki
gaman að vinna. Magga fylgdist
vel með fólkinu sínu, sem dæmi þá
var Birna fyrrverandi svilkona
tengiliður okkar, ég sendi myndir
í síma Birnu sem hún svo sýndi
Möggu sama hvort var um fram-
kvæmdir á húsnæði að ræða,
handavinnu, prjónaskap eða bara
hvað sem var.
Síðasta heimsókn Möggu til
okkar Stefáns í Foldarsmára var
fyrir tveimur árum og nutum við
þeirrar samveru mjög vel. Við
Stefán sendum öllum ættingjum
innilegar samúðarkveðjur.
Far þú í friði, friður guðs þig
blessi.
Hlíf Geirsdóttir
Stefán Ásgeirsson.
Elsku Margrét Nikulásdóttir,
Magga í Ási, amma og amma
langa eins og hún var kölluð á
mínu heimili, hefur nú kvatt og
þakkað fyrir sig, tæplega 96 ára
að aldri. Það er óhætt að segja að
amma hafi haft áhrif á sitt sam-
ferðafólk með sinni jákvæðni og
léttu lund, þeir sem hittu hana og
kynntust henni gleymdu henni
ekki og alls ekki þeir sem voru svo
lánsamir að heimsækja hana því
einn af hennar mörgu stóru kost-
um var að taka á móti fólki, hún
hafði sérstakt lag á því að láta
fólki finnast það vera velkomið og
ekki síður að það væri alltaf hjart-
anlega velkomið aftur og aftur.
Alltaf var amma góð heim að
sækja og nýttum við hvert tæki-
færi sem við höfðum til að heim-
sækja hana þegar við áttum leið
um Norðurlandið, allt þangað til
aðstæður hér heima og í heimin-
um leyfðu það ekki lengur.
Amma var svo lánsöm að vera
við góða heilsu allt þangað til hún
lenti í óhappi í fyrrahaust, hún var
með allt á hreinu hjá sér, fylgdist
mjög vel með sínu fólki og var
með allt á hreinu varðandi hagi
hennar fólks og fjölskyldu, hún
var líka með allt á hreinu varðandi
fullt af fólki sem maður þekkti lít-
ið eða jafnvel ekki neitt. Amma
var vön að snúast í kringum okkur
þegar við heimsóttum hana, tipl-
aði um í eldhúsinu og tíndi fram
kræsingar af öllum mögulegum
tegundum og að sjálfsögðu brúnu
botnarnir með hvíta kreminu.
Þegar hægjast fór á henni sætti
hún sig við að við fengjum að að-
stoða hana og sat þá á stól í eld-
húsinu og leiðbeindi okkur um
hvar aðföngin var að finna. Amma
hafði mjög gott lag á því að stýra
manni inn á að smakka á öllum
tegundunum. Allaf var síðan
kvittað í gestabókina áður en við
kvöddum hana.
Nú tekur við tómarúm sem
þarf að venjast sem fylgir því að
fara norður og hafa ekki mögu-
leika á því að koma við hjá henni
og njóta nærveru hennar.
Við eigum eftir að sakna ömmu
Möggu mikið, hennar jákvæða
persónuleika, viðmóts og ekki síst
hvað hún hafði skemmtilegan
húmor fyrir sjálfri sér sem væri
líklega gott að hafa með sér inn í
framtíðina.
Okkar allra bestu kveðjur,
Arnar Geir, Elínborg,
Birkir Örn og Hjörvar Daði.
Þegar ég lít til bernsku minnar
og elskulegra systkina, þá rifjast
upp svo margar og skemmtilegar
minningar, glaðværð og gagn-
kvæm væntumþykja. Í þá daga
var algengt að börn væru send í
sveit og var það hlutskipti okkar
flestra.
Ég varð þess fljótt áskynja hve
mörgum kostum hún var búin, já-
kvæð og vel tilhugsandi til fólks og
allra verka, vönduð í orðum og
allri gerð.
Þegar hún eignaðist Smára þá
virtust ekki mörg ráð. Tveimur ár-
um síðar var auglýst eftir ráðs-
konu í sveit og mátti hún hafa með
sér barn. Hún lét slag standa árið
1947. Um var að ræða bæ norður í
Þingeyjarsýslu, Ás í Kelduhverfi.
Í Ási bjó fullorðin ekkja, Sigríður
Jóhannesdóttir, ásamt tveimur
sonum sínum með sauðfjárbúskap
og nokkrar kýr. Það gat verið 8-9
klukkustunda akstur frá Reykja-
vík í Kelduhverfið, sem þótti frek-
ar afskekkt. Synir Sigríðar voru
þeir Bragi og Yngvi Axelssynir en
svo skipast veður að Margrét og
Yngvi gifta sig árið 1949 og er
Þorvaldur þeirra frumburður. Ás
er á austari brún Ásbyrgis, umvaf-
inn birkiskógi og norðan við bæ-
inn er Ástjörn og fallegt umhverfi
umlykur. Margrét varð fljótt vin-
sæl meðal sveitunga sinna og varð
gestagangur verulegur.
Yngvi maður Margrétar var
heilsuveill og brugðu þau búi í
kringum 1985 en þá tók Axel son-
ur þeirra við búinu. Heilsu Yngva
hélt áfram að hraka og lést hann
árið 1998. Síðar flyst systir mín til
Eyjafjarðar og leigði þar snotra
íbúð, í Reykhúsum 4. Fljótlega
kynnist hún starfsemi eldri Ey-
firðinga. Systir lét mig vita hvað
væri á döfinni hverju sinni og fór
ég með henni í ýmsar ferðir sem
þessi félagsskapur stóð fyrir, t.d.
tveggja daga ferð í uppsveitir
Húnavatnssýslu og Skagafjarðar,
svo eitthvað sé nefnt. Systir lét
ekki deigan síga því tvívegis fékk
hún mig með sér í húsmæðraorlof
að Löngumýri ásamt Kristínu
heitinni, mágkonu hennar.
Síðustu 10-15 árin gisti ég oft
tvær til þrjár nætur er ég var á
leið norður til dóttur minnar. Við
Magga fórum í ýmsar skemmti-
ferðir, litum í verslanir inni á Ak-
ureyri, tókum Hörgárdalinn fyrir,
að ógleymdum tveimur ferðum til
Wales þar sem Smári og fjöl-
skylda búa. Systir mín var sjálf-
stæð, vildi búa ein og sjá um sig
sjálf. Andinn, brosið og væntum-
þykjan var hennar aðal.
Í haust verður hún svo fyrir því
óhappi að hún dettur heima hjá
sér og brotnar illa. Er við góða
umönnun á Akureyrarspítala en
síðar í endurhæfingu á hjúkrunar-
heimilinu í Kristnesi. Við feðgar,
Ásgeir Nikulás, fórum norður
hinn 29. nóvember og heimsóttum
hana. Hún leit vel út og það gaf
okkur von um að hún næði bata en
22. desember kveður hún þessa
jarðvist. Þá vantaði hana 22 daga
upp á 96 ára afmælisdaginn.
Minning um yndislega persónu
mun lifa. Ég vil þakka þeim sem
sýndu henni væntumþykju og hlý-
leika. Nærvera Auðar Guðnýjar
var henni mikils virði og á hún
þakkir skildar sem og börn henn-
ar öll. Ennfremur vil ég þakka ná-
grannakonu hennar, Heiðu Kon-
ráðsdóttur, fyrir hlýleika og
árvekni.
Aðstandendum öllum votta ég
mína dýpstu samúð.
Ásgeir Nikulásson.
5. júlí 1983. Nissan Bluebird,
við stýrið situr séntilmaðurinn
Gestur, við hlið hans Guðný
frænka, aftur í sit ég á milli Silju
Daggar og Möggu frænku. Ferð-
inni er heitið norður í Kelduhverfi.
Ég er að fara til minnar fyrstu
sumardvalar í Ási, léttadrengur –
matvinnungur. Eftirvæntingin
mikil enda Ás sveipaður ævintýra-
ljóma í huga mínum.
Á Sauðárkróki er áð yfir nótt,
hjá Sigurjóni frænda. Morgunninn
6. júlí líður mér seint úr minni.
Vakna við sáran grátur föður-
systra minna – amma í Bjarnó er
dáin.
Í fyrsta skipti upplifi ég það að
ástvinur deyi. Sorgin er mikil og
áþreifanleg þennan dag, þær syst-
ur að kveðja klettinn sinn, ætt-
móður okkar sem við öll unnum og
bárum virðingu fyrir.
Sömu tilfinningar og sorg upp-
lifði ég þegar Hrund systir til-
kynnti mér að Magga frænka væri
dáin. Hún átti sama stað í hjarta
mér og amma í Bjarnó; þótt hún
væri föðursystir mín var hún mér
ígildi ömmu. Sumrin mín í Ási
urðu fimm. Þar naut ég góðs atlæt-
is Möggu, fékk að vinna og var
sýnd ábyrgð og traust. Axarsköft-
in gerði ég nokkur eins og þroska-
brautin býður upp á, fékk orð í
eyra frá frændum mínum en mild-
ari tón frá frænku, sem sagði að
það væri í lagi að gera mistök svo
fremi sem maður lærði af þeim.
Gestakomur voru tíðar yfir sum-
artímann líkt og þéttskrifaðar
gestabækurnar báru vitni um og
ekki óalgengt að tjaldað væri úti í
garði svo hægt væri að koma
mannskapnum fyrir. Árin liðu en
mér fannst Magga aldrei eldast,
stálminnug og með eindæmum
ættrækin þannig að maður kom
aldrei að tómum kofunum er mað-
ur spurði tíðinda og ljóst var að
henni var annt um fólkið sitt og
mátti hún ekki heyra orði hallað á
nokkurn úr okkar ranni.
Ég dvaldi hjá Hrund systur nú
um jólin og á jóladag gekk ég frá
Hóli og upp í Ás. Rölti upp á leiti,
suður í gamla bæ, horfði yfir
Ástjörn, höfðann og suður í heiði.
Guðaði á alla glugga Ásbæjarins,
úr herberginu mínu horfði ég fram
eftir gangi, inn í eldhús, dekkað
kaffiborð, fimm sortir, hið
minnsta, í huganum gæddi ég mér
á hinni himnesku brúnu tertu, með
hvíta kreminu.
Við pabbi áttum stutta en dýr-
mæta stund með henni á Kristnes-
hæli í nóvemberlok, hún stóð í
glugganum er við ókum hjá og
veifaði til okkar hinsta sinni.
Möggu frænku í Ási þakka ég
samfylgdina og hve vel hún nestaði
mig fyrir lífsins gönguför. Eftir
sitja minningarnar fagrar, góðar –
léttur hláturinn og ljúfa brosið.
Ásgeir Nikulás.
Jólakortið til Möggu í Ási liggur
enn á eldhúsborðinu. Ég var búin
að ákveða að færa henni það þegar
hún kæmi til Húsavíkur að dvelja
yfir jólin en úr því varð ekki þar
sem hún kvaddi þessa jarðvist
hinn 22. desember sl.
Það var alltaf spennandi þegar
til stóð að fara norður í Ás í Keldu-
hverfi til að heimsækja Möggu föð-
ursystur mína og frændfólkið.
Þangað fórum við nánast á hverju
sumri þegar ég var lítil og í mínum
huga var staðurinn sveipaður æv-
intýraljóma. Alltaf var einstaklega
vel tekið á móti okkur fjölskyld-
unni og ég fékk að taka þátt í því
sem verið var að gera. Mér fannst
dagsverk á sínum tíma að ganga
alla leið í rabarbaragarðinn sem þó
er steinsnar frá bænum en það var
svo gaman því að það var bæði
gaman og fræðandi að vera með
Möggu. Ég fékk það á tilfinn-
inguna að ég væri sérstök þegar
ég var með henni vegna þess að
hún sýndi manni áhuga. Þannig
hefur hún komið fram við alla enda
hef ég ekki hitt nokkurn þann sem
þar hefur verið án þess að minnast
hennar með hlýju. Hún var um-
fram allt kát, lífsglöð og jákvæð
með eindæmum og reyndi oft og
tíðum að kveða niður svartsýnistal
þegar umræðurnar fóru að snúast
á þann veg. Hennar lífsgildi fólust í
því að horfa fram á veginn. Því
skyldum við ætíð horfa í baksýnis-
spegilinn? Liðið er það sem liðið er
og því verður ekki breytt.
Magga var frændrækin og þótti
vænt um allt sitt fólk. Hún var með
Margrét
Nikulásdóttir
Ástkær móðir mín, tengdamóðir og amma,
EBBA HALLDÓRA GUNNARSDÓTTIR,
lést á hjúkrunarheimilinu Sóltúni 9. janúar.
Elsa Björk Valsdóttir Hörður Helgi Helgason
Helga Harðardóttir
Elskulegur eiginmaður minn, faðir, afi
og langafi,
ÓLAFUR GUNNARSSON,
Boðaþingi 10,
Kópavogi,
lést fimmtudaginn 7. janúar.
Útförin fer fram fimmtudaginn 14. janúar
klukkan 15.00 frá Kópavogskirkju.
Vegna fjöldatakmarkana verða einungis nánustu aðstandendur
viðstaddir. Þeim sem vilja minnast hans er bent á
Slysavarnafélagið Landsbjörg.
Guðríður H. Jónsdóttir
Jóna Ólafsdóttir Hildigerður M. Gunnarsdóttir
Hafdís Ólafsdóttir Hannes Björnsson
barnabörn og barnabarnabörn