Morgunblaðið - 01.03.2021, Blaðsíða 18
18 UMRÆÐAN
MORGUNBLAÐIÐ MÁNUDAGUR 1. MARS 2021
Ekkert okkar vill
vera á fjárhagsaðstoð
sveitarfélaga til fram-
færslu. Ég hef prófað
það, og það er í
stuttu máli mjög erf-
itt og niðurdrepandi.
Samt er þetta al-
gjörlega nauðsyn-
legur hluti af nútíma-
borgarsamfélagi. Það
verður að vera eitt-
hvað sem grípur fólk sem annars
gæti ekki fengið mat eða húsa-
skjól. Á Íslandi eru það sveit-
arfélögin, og borgin er þar í for-
ystu.
En það er hægt að gera betur.
Það á ekki að vera erfitt og það á
ekki að vera niðurdrepandi. Þess
vegna vorum við að samþykkja í
velferðarráði að breyta reglum um
fjárhagsaðstoð í Reykjavík og
senda þær áfram til borgarráðs til
staðfestingar.
Kerfið á ekki bara að tryggja
grunnframfærslu. Það á líka að
tryggja að börn fái aðgang að
þjónustu samfélagsins, óháð stöðu
foreldra þeirra. Þess vegna er
skýrt kveðið á um það í nýju regl-
unum að foreldrar á fjárhags-
aðstoð fái stuðning til að greiða
fyrir leikskólavist í átta tíma á
dag, eða frístund með grunnskóla,
ásamt máltíðum og síðdegishress-
ingu eftir því sem við á fyrir börn
sín á sama tíma og umsóknarferlið
er einfaldað.
Kerfið á ekki bara að horfa til
fastra stærða og hunsa aðstæður
fólks. Þess vegna aukum við svig-
rúm vegna tekna fyrri mánaða
fyrir fólk sem er að koma úr öðr-
um kerfum, svo sem úr endurhæf-
ingu.
Kerfið á að hafa samúð og
hjálpa þeim sem eiga um sárt að
binda, þess vegna hækkum við
heimildir til útfar-
arstyrkja og til að
sækja sérhæfða þjón-
ustu.
Kerfið á ekki að
festa fólk í fátækt-
argildru heldur hjálpa
því að standa á eigin
fótum og bæta líf sitt.
Þess vegna höfum við
rýmkað til muna tak-
markanir á náms-
styrkjum vegna náms
á framhaldsskólastigi,
fjarlægt aldurshámark
og afnumið kröfu um að nám leiði
til náms á háskólastigi, og opnað
þar með fyrir möguleika á styrkj-
um til verk- og iðnnáms sem ekki
eru lánshæf.
Kerfið á að vera einfalt í notkun
og aðgengilegt, þess vegna er lögð
áhersla á rafræna þjónustu sem
fólk getur sótt á eigin tíma eftir
eigin hentisemi, og öfluga framlínu
og ráðgjafarþjónustu sem hægt er
að leita til ef aðstoðar er þörf.
Það er fleira sem við viljum
breyta og bæta, en þessi atriði eru
brýn og ég er stolt af því að við í
Pírötum höfum tekið þátt í þeirri
vinnu sem leiðir til þessara breyt-
inga.
Reykjavíkurborg á að vera
áfram leiðandi í þjónustu við
íbúana.
Borg er samfélag
Eftir Alexöndru
Briem
Alexandra Briem
» Foreldrar á fjár-
hagsaðstoð fá stuðn-
ing til að greiða fyrir
leikskólavist í átta tíma
á dag, eða frístund með
grunnskóla, ásamt mál-
tíðum.
Höfundur er fulltrúi Pírata í
velferðarráði Reykjavíkur.
xandrabriem@gmail.com
Loðnan hefur á und-
anförnum áratugum
staðið undir stórum
hluta þjóðartekna okk-
ar Íslendinga en hefur
síðastliðin tvö ár
brugðist að miklu leyti
vegna hruns stofnsins
og stóra spurningin er
af hverju hrynur
stofninn svo skyndi-
lega?
Við Íslendingar vitum það öll, eða
þau okkar sem komin eru af barns-
aldri, að ef við ætlum að fá uppskeru
af afurðum okkar, hvort sem er af
ræktun jurta eða búfénaði okkar, þá
verðum við að hlífa fræjum jurta og
ungviði búfénaðar okkar þannig að
fjölgun geti orðið hjá viðkomandi
stofnum, þessu virðast þeir sem sjá
um veiðar eða veiðiráðgjöf alveg
hafa gleymt.
Mér virðist hins vegar sem leik-
manni að þessir menn
þurfi að athuga sinn
gang og haga sinni
veiðiráðgjöf og veiðum
með tilliti til þessara
hluta og að gjörhreinsa
miðin ekki svo svaka-
lega í veiðigræðgi sinni
að öllu ungviði sé fórn-
að á altari græðginnar
þannig að ekkert verði
eftir til að viðhalda
þessum mikilvæga
stofni okkar.
Með ósk og von um
bjartari tíma í þessum mikilvægu
málum okkar Íslendinga framvegis
og að loðnustofn okkar hafi burði og
getu til að standa áfram undir
tekjum íslensku þjóðarinnar.
Ég undirritaður er hins vegar svo
heppinn að góður félagi minn og vin-
ur ólst upp þar sem áhrif loðnunnar
sáust vel, það er að segja fyrir tíma
ofveiði okkar, hann man vel þá tíma
þegar allar fjörur voru fullar af fiski
og var þar loðnan fremst í flokki með
stórar hvalavöður sem lifðu á henni
þannig að lífríkið, jafnt selir, höfr-
ungar og stærstu hvalategundir, allt
raðaði þetta sér á þennan mikla
fæðuhring náttúrunnar, líklega
vegna ofveiði eða hvað haldið þið
fræðingar góðir, en svo mikil var
fiskigengd á þessum stöðum að er-
lendir togarar sóttu fast á þessi góðu
fiskimið okkar svo við lá að þeir eyði-
legðu annars góð fiskmið okkar með
sínum öflugu vélum. Bið ég ykkur
því, fræðingar góðir, gangið hægt
um gleðinnar dyr og gerið ykkur
grein fyrir því í veiðiráðgjöf ykkar
að eitthvað af ungviði þarf að komast
á legg þannig að framhald lífs geti
orðið á jörð okkar.
Loðnuveiðar Íslendinga
Eftir Hjálmar
Magnússon
Hjálmar Magnússon
» Stóra spurningin er
af hverju hrynur
stofninn svo skyndi-
lega?
Höfundur er fv. framkvæmdastjóri.
Ofsahræðsla og
ábyrgðarleysi er það
sem mér finnst ein-
kenna aðgerðir ís-
lenskra stjórnvalda
þessa dagana. Ábyrgð-
arleysi, þar sem stjórn-
völd fara í einu og öllu
að ráðum æviráðinna
embættismanna og
munu ávallt geta fríað
sig allri ábyrgð á afleið-
ingum aðgerðanna með því að benda
á að þau hafi farið að ráðum sinna
bestu sérfræðinga. Ofsahræðslan
sést best á nýjasta útspili þeirra
varðandi landamæri.
Sex lönd og hvergi sóttkví,
nema hér!
Nú hef ég þegar á þessu ári fengið
þó nokkra reynslu af aðgerðum á
öðrum landamærum. Í janúarbyrjun
flaug ég til Hollands, þar var höfðað
til almennrar skynsemi um að fólk
sætti sóttkví ef það fyndi til einkenna
Covid og færi sjálviljugt í próf. Það-
an flaug ég til Nairobi í Kenya. Til að
komast um borð í vélina þangað
þurfti ég að framvísa neikvæðu
PCR-prófi, ekki eldra en 96 klst.
gömlu. Þegar til Kenya var komið
var lífið nánast eðlilegt, fólk þvoði
sér um hendur áður en það fór í
verslanir og var stöku sinnum einnig
hitamælt. Annars gekk lífið að mestu
sinn vanagang og grímunotkun var
ekki beint tekin hátíðlega.
Tveimur dögum fyrir brottför það-
an til Hollands var tekin upp sú regla
þar að til þess að komast inn í landið
þyrfti neikvætt próf, ekki eldra en 72
klst. Það var tekið í Nairobi án vand-
ræða og sýnt þungvopnuðum lög-
reglumönnum á Schipol við komu
þangað. Einnig ber að
nefna að til að komast
inn á alþjóðaflugvöllinn
í Nairobi þurfti sama
próf. Síðan var flogið til
Íslands í „hefðbundna“
skimun, fimm daga
sóttkví og aðra skimun.
Næst var það Lett-
land, til að komast
þangað þurfti PCR-
próf ekki eldra en 72
klst. gamalt, engin
sóttkví eða aðrar hindr-
anir þar. Eftir vikudvöl
þar flaug ég á Schipol aftur og til að
komast þangað þurfti PCR-próf ekki
eldra en 72 klst. ásamt skyndiprófi
sem var tekið á flugvellinum í Riga.
Þegar til Schipol var komið var ekki
beðið um nein skjöl eða fólki skipað í
sóttkví, heldur aftur höfðað til skyn-
semi fólks.
Eftir það ók ég um Holland,
Þýskaland og til Póllands og til baka
án nokkurra vandræða. En þá var
komið að heimför, nýjar reglur segja
mig eiga að mæta með PCR-próf til
að geta flogið til Íslands, þar við
lendingu á ég að taka annað, sitja svo
heima í fimm daga og taka að lokum
þriðja prófið hvort sem ég finn til
einkenna eður ei. Að það skuli ekki
vera nóg að taka þetta próf fyrir
brottför til Íslands og halda sig svo
til hlés fram að öðru prófi sem væri
fimm dögum síðar skil ég engan veg-
inn.
Ofsahræðsla og hamfarablæti
Þetta er komið út í algjöra þvælu
og virðist helst miða að því að halda
hinum ofsahræddu rólegum á meðan
flestri atvinnustarfsemi blæðir hægt
en örugglega út. Að láta embætt-
ismenn, sem að mínu mati veljast
oftast í þau störf vegna getuleysis til
að vinna á almennum markaði,
greindarskorts, og hafa oftast ekki
snefil af verksviti, setja reglur sem
síðan kemur algjörlega ábyrgðarlaus
ráðherra, sem þeir eru allir, alltaf á
Íslandi, og samþykkir ávallt allt án
athugasemda, er galið!
Í byrjun „farsóttarinnar“ var
helsta áhyggjuefnið að ekki væru til
nægilega margir líkpokar á landinu,
síðan voru pantaðir með hraði
nokkrir tugir öndunarvéla sem eru
allar enn ónotaðar. Auðvitað hefur
fólk veikst, það er gangur lífsins.
Fólk hefur einnig látist. Það er líka
gangur lífsins. En ég hef ekki rekist
á eina einustu grein eða viðtal við
neinn úr þeim yfirgnæfandi meiri-
hluta sem hefur veikst lítillega af Co-
vid og náð sér, eingöngu fréttir af
fárveiku fólki.
Það er óttinn sem á að stjórna,
hræðslan við það óþekkta. Þannig er
lítið mál að hafa heilu þjóðirnar að
fíflum. „Þjóðargersemi“ Íslendinga,
Þórólfur, sagði í byrjun grímur gera
meira ógagn en gagn, síðan breyttist
það og nú segir hann fólk ganga
ánægt um með grímurnar og svo
skuli vera áfram! Hvað breyttist? Og
nú er komið að því að bólusetja skuli
þjóðina, með bóluefni sem þróað var
á einu ári en mér fróðari menn segja
að meðalþróun bóluefna sé 10 ár.
Heilbrigðisráðherra og hið háheilaga
þríeyki tók á móti fyrsta skammt-
inum með hátíðlegri athöfn, og sér-
sveitinni, og braut meira að segja
eigin reglur við þá athöfn. Sennilega
var bara gleðin svona ofboðsleg að
þau gleymdu sér augnablik. En það
sem á eftir kemur eftir að þessum
bjargvætti verður dælt í hvert
mannsbarn vita þau ekki, sennilega
þarf áfram grímuskyldu og fjarlægð-
artakmörk þar sem þessir háu herr-
ar vita bara ekki hvernig efnið fína
virkar! Afram birta fjölmiðlar
hræðsluáróður um hvernig Covid er
að leggja heimsbyggðina í stór-
hættu. Hvergi örlar á sjálfstæðri
blaðamennsku, hvað þá að tölur mis-
munandi landa aftur í tímann séu
skoðaðar. Nú deyr t.d. enginn lengur
úr venjulegri inflúensu eða lungna-
bólgu. Vekur það engar spurningar?
Og það að fyrsta frétt daglega í flest-
um íslenskum fjölmiðlum í heilt ár sé
hversu margir, fáir eða engir hafi
fengið flensu er með ólíkindum.
Samfélagið lagt í rúst að tilefn-
islausu
En íslenska þjóðin, mestöll, gapir
af hamingju, nú skal landinu lokað
og auðvitað skiptir engu máli þó að
sú atvinnugrein sem fyrir rúmu ári
skapaði helming alls gjaldeyris sem
kom til landsins svelti, þau voru jú
búin að græða svo svakalega fyrir
Covid. Skítt með Jón og Gunnu sem
voru nýbúin að leggja aleiguna í lítið
krúttlegt gistihús eða veitingastað.
Þau skipta engu því ríkið reynir að
bjarga því sem bjargað verður. Það
er eins og meirihluti þjóðarinnar
haldi að ríkið sé peningauppspretta,
þaðan renni endalaust fjármagn þeg-
ar á þarf að halda. Eitthvað á hljóðið
eftir að breytast þegar skattahækk-
anir og Covid-kostnaðurinn leggst á
skattgreiðendurna, niðurskurður á
allri þjónustu og velferðarkerfinu í
heild sinni.
Regluverk rökleysunnar
Að lokum er rétt að víkja að regl-
unum, þær eru hreint stórkostlegar.
Til dæmis má ég, þegar ég kem heim
úr einni af mínum stórhættulegu ut-
anlandsferðum, ekki fá fjölskyldu-
meðlim sem býr með mér til að
sækja mig á flugvöllinn. O nei, það
ku vera lögregla sem skráir niður
bílnúmer til að tryggja að enginn
brjóti reglurnar, en þær eru svona:
Ef hluti heimilismanna er í sóttkví
vegna dvalar erlendis eða tengsla við
einstakling með Covid-19-sýkingu
geta aðrir heimilismenn sinnt sínum
daglegu störfum og séð um aðföng.
Sem sagt; mínir nánustu mega ekki
hitta mig fyrir utan Leifsstöð en þeir
mega búa með mér í sóttkví og sinna
sínum venjulegu störfum! En á sama
tíma á ég, fullfrískur einstaklingur,
að sitja heima, aðgerðalaus í fimm
daga án þess að finna fyrir neinum
flensueinkennum. Ég má fara í
göngutúra, ekki aka um einn á bíl,
sennilega eru rökin þau að ef ég
lendi í umferðaróhappi geti ég mögu-
lega smitað björgunaraðila, en emb-
ættismennirnir hafa greinilega ekki
áttað sig á að það er líka stundum
ekið á gangandi vegfarendur. Svo
voru það hinar stórkostlegu jóla-
kúlureglur, þá máttu allt að 15
óskyldir og ótengdir aðilar hittast á
veitingastöðum en einungis 10 í
heimahúsi. Hvort er nú auðveldara
að rekja ferðir 15 ótengdra aðila eða
fjölskyldumeðlima og vina ef einhver
skyldi nú finna fyrir flensunni?
Svo nú skuluð þið hlýða Víði og
veita Þórólfi fullkomið frelsi til að
setja okkur reglur um grímunotkun í
veirulausu umhverfi. Alls ekki mót-
mæla eða vera á annarri skoðun, það
er glæpur!
Ofsahræðsla og ábyrgðarleysi
Eftir Brynleif
Siglaugsson » Þetta er komið út í
algjöra þvælu og
virðist helst miða að því
að halda hinum ofsa-
hræddu rólegum á með-
an flestri atvinnu-
starfsemi blæðir hægt
en örugglega út.
Brynleifur Siglaugsson
Höfundur er húsasmíðameistari.
Þegar ég var búinn að lesa Moggann minn um flótta
sparifjáreigenda í steinsteypuna fór ég að huga að póst-
inum og viti menn, þar var kominn glaðningur frá bank-
anum. Áramótayfirlit og árangur meðvitaðs og staðfasts
sparnaðar síðasta árs.
Flaggskipið sem ég hafði fallið fyrir og trúað fyrir aur-
unum mínum nefnist Þúfan og er merkt Sérkjör. Inn-
lánsvextir eru 0,05% en útlánsvextir 8,40%!
Það mætti kallast nokkur halli í viðskiptum en hlýtur
að helgast af dýrum umsvifum og kostnaði við að geyma
peningana mína.
Kannski þarf bankinn að byggja nýtt undir starfsem-
ina og hefði þar með skotið okkur sparifjársakleys-
ingjum ref fyrir rass og flúið sjálfur í steinsteypuna.
Það má þó alltént þakka fyrir að hafa ekki fengið
hreinan mínus í kladdann. Nóg að hugsa sér verðbólgu-
rýrnunina og ómælda verðskriðið.
Nú er ég alvarlega að hugsa um að fá mér lóð með vor-
inu og steypuhrærivél á góðum kjörum. Sjáum svo til
hvor gerir fyrr fokhelt, ég eða bankinn.
Sunnlendingur.
Velvakandi Svarað í síma 569-1100 frá kl. 10-12.
Sérkjör sextugra
Fjárfest í steypu „Nú er ég alvarlega að hugsa um að
fá mér lóð með vorinu…“