Fiskifréttir - 19.04.1996, Blaðsíða 2

2
FISKIFRÉTTIR föstudagur 19. apríl 1996
Æsa ÍS hét áður Villi Magg. Skipið var flutt inn til landsins árið 1987.
Rúnar Garðarsson skipstjóri á Æsu ÍS 87
Hafa veitt allt að
220 ára kúfskel
Fréttir
Minnkandi
karlaút-
fiutningur
Horfur eru á að verulega dragi úr
útflutningi á ferskum karfa það
sem eftir er kvótaársins ef miðað er
við sama tímabil undanfarin ár.
Að sögn Péturs Arnar Sverrissonar
hjá aflamiðlun LÍÚ er kvótastaða
flestra fyrirtækja í karfa orðin
frekar þröng og þegar á heildina er
litið er kvótastaðan þannig að
helmingi minni karfakvóti er nú
eftir en á sama tíma í fyrra.
Ekkert íslenskt fiskiskip seldi
afla í Bremerhaven í síðustu viku
eða nú í vikunni. Nokkuð var um
útflutning á karfa í gámum og alls
voru seld 217 tonn af íslenskum
karfa í Bremerhaven í fyrri viku.
Meðalverðið var í lægri kantinum
eða um 114 kr/kg. Nokkuð magn
verður boðið upp nú í vikunni og
er búist við að karfinn seljist á
nokkuð góðu verði.
Gámar í Englandi
Framboð af ferskum fiski frá Is-
landi hefur aukist á enska mark-
aðnum í aprflmánuði og er magnið
meira en það hefur verið í langan
tíma. Hins vegar er verðþróunin í
öfugu hlutfalli við framboðið og
verð á flestum tegundum er lægra
en það hefur lengst af verið frá
áramótum. Dagana 9. -11. apríl sl.
voru seld 692 tonn af íslenskum
gámafiski í Grimsby og Hull og var
verðmæti aflans 71,2 milljónir
króna. Meðalverð var 102,88 kr/
kg. Fyrir 25 tonn af þorski fengust
110,17 kr/kg, fyrir 338 tonn af ýsu
fengust 98,87 kr/kg, 38 tonn af
karfa seldust á 72,56 kr/kg og fyrir
117 tonn af kola fengust aðeins
156,40 kr/kg. Nokkuð var selt af
blönduðum afla og bar það helst til
tíðinda að steinbítur hækkaði lítil-
lega í verði. Verðið er þó enn í
lægri kantinum eða á milli 80-100
kr/kg.
Fiskmarkaðir
Allir markaðir
Vikan 7. -13. apríl 1996
Hám. Lágm. Meðal-
verð verð verð Magn
Tegund (kr/kg) (kr/kg) (kr/kg) (kg)
Annar afli 1170,00 4,00 73,98 231.568
Grálúða 150,00 150,00 150,00 5.126
Karfi 127,00 23,00 87,38 25.150
Keila 50,00 9,00 38,02 10.411
Langa 125,00 6,00 87,74 17.672
Lúða 600,00 100,00 314,83 5.886
Skarkoli 129,00 50,00 100,82 66.959
Steinb. 91,00 10,00 53,30 198.816
Ufsi 80,00 5,00 49,28 305.165
Ýsa 201,00 20,00 109,85 217.1,85
Þorskur 122,00 10,00 91,36 473.081
79,96 1657.019
Veiðar á kúfskel
hafa verið stundaðar
um nokkurra ára
skeið á Æsu ÍS 87 frá
Flateyri en báturinn
er sérhannaður til
þessara veiða. Eig-
andi skipsins, sem er
145 brúttólestir að
stærð, er íslenskur
skelfiskur hf. á Flat-
eyri. Kúffiskurinn er
unninn í verksmiðju
fyrirtækisins á Flat-
eyri og er hann aðal-
lega seldur í súpur.
Bandaríkjamenn
stunda umfangsmikl-
ar kúffiskveiðar og
þeir eru einnig meðal
stærstu kaupenda á
kúffíski frá öðrum
Iöngum.
Rúnar Garðarsson
hefur verið skipstjóri á
Æsu ÍS frá því í október
1992 og hann hefur því
orðið mikla reynslu af
kúffiskveiðunum. Við
veiðarnar er notaður
svokallaður vatnsþrýstiplógur.
Plógurinn er þannig útbúinn að
sjó er dælt frá skipinu í gegnum
barka niður á hafsbotninn og
þjónar dælingin þeim tilgangi að
róta upp botnlaginu þannig að
plógurinn nái skeljunum. Að
sögn Rúnars er kúfskelin grafin
fimm til tíu sentímetra niður í
botninn. Hægt væri að skafa upp
botnlagið með plóginum en til
þess þarf mun meiri átök en ef
dælingartæknin er notuð. Þá telja
menn að raskið verði minna en ef
botninn væri plægður upp með
þungum veiðarfærum.
Taka fullfermi á
fimm til sex tímum
Helstu veiðisvæði Æsu IS eru í
Aðalvík og Fljótavík norður á
Hornströndum, í Jökulfjörðum
inn af ísafjarðardjúpi og í Arnar-
firði og Súgandafirði. Þá eru
veiðar einnig stundaðar í Önund-
arfirði en Rúnar segist reyna að
nota bræludagana til þess að
veiða á þessum heimamiðum
Flateyringa.
— Veður hefur mikil áhrif á
veiðarnar. Við getum ekki stund-
að veiðar í mikilli ölduhæð og við
reynum að fara sem styst og
veiða inni á fjörðum ef veðrið er
slæmt. Undan því höfum við
reyndar ekki þurft að kvarta í
vetur því tíðarfarið hefur verið
með albesta móti, segir Rúnar en
þess má geta að sigling norður í
Fljótavík tekur um fjóra og hálf-
an klukkutíma og það getur tekið
um þrjá tíma að sigla frá Flateyri
til veiðisvæðisins í Arnarfirði.
Yfirleitt tekur það um fimm til
sex tíma að ná fullfermi, 35 tonn-
um, og því þykir það gott ef Æsa
nær að fara í sem svarar til einnar
og hálfrar veiðiferðar á sólarhring.
Rúnar segist gjarnan hafa þann
háttinn á að fara í eina langa veiði-
ferð eftir fullfermi en síðan geti
hann skroppið í Önundarfjörðinn
eða nærliggjandi firði eftir 17-18
tonnum. Þannig getur veiðin orðið
rúmlega 50 tonn á sólarhring en til
samanburðar má geta þess að í
verksmiðju Islensks skelfisks hf. á
Flateyri er hægt að afkasta um 80-
90 tonnum af skel á sólarhring.
Góð kúffiskmið á
norðausturhorninu
Auk þess sem Rúnar og hans
menn hafa kortlagt helstu veiði-
svæðin á Vestfjörðum á undan-
förnum árum þá hefur Hafrann-
sóknastofnun tekið þátt í að kanna
kúfskeljarmiðin fyrir vestan og
austur með Norðurlandi allt að
Austfjörðum.
— Við fórum í rannsóknaleið-
angur með Sólmund Einarsson
fiskifræðing, sem leiðangursstjóra,
15. janúar til 10. mars 1994 á miðin
hér fyrir vestan og síðan fórum við
aftur í mánaðarlangan leiðangur
20. maí sama ár og könnuðum þá
ástand mála fyrir norðan og aust-
an. Útkoman hér var mjög þokka-
leg og hið sama er að segja um
norðausturhorn landsins. Þistil-
fjörður, Axarfjörður og Bakkaflói
virtust vera mjög álitlegir með til-
liti til kúffiskveiða. Þar er stór og
falleg skel og ég hef heyrt því fleygt
að heimamenn hafi einhverjar
hugmyndir um að hefja þarna
veiðar og vinnslu, segir Rúnar en
hann upplýsir að Hafrannsókna-
stofnun hafi reiknað það út að kúf-
skeljarstofninn á Vestfjörðum sé
alls 133 þúsund tonn. Það telja
heimamenn vanreiknað af hálfu
Hafró og þeir segja að aðrar og
hærri tölur eigi eftir að koma upp á
borðið þegar meiri reynsla verði
komin á veiðarnar og auknar rann-
sóknir hafi farið fram.
Að sögn Rúnars hefur aukinn
kraftur verið settur í kúffiskveið-
arnar nú í byrjun ársins. Afli Æsu
ÍS í janúar var 480 tonn, tæp 600
tonn í febrúar og í mars nam veiðin
alls 890 tonnum. Kúfskelin er nýt-
anleg allt árið en kúffiskurinn er
reyndar misfeitur eftir árstíðum.
Skynsamleg nýting
forsenda veiða
Varðandi nýtinguna á kúfskel-
inni þá gilda þær reglur að aðeins
er hirt skel sem er meira en 34-35
millimetrar að þykkt en það
samsvarar því að lengd skeljarinn-
ar sé um 7,5 sentímetrar. Skeljar af
þeirri stærð eru um 40-50 ára gaml-
ar. Elsta skelin, sem vitað er til að
hafi veiðst á Æsu ÍS og aldurs-
greind hefur verið af Hafrann-
sóknastofnun, var hvorki meira né
minna en 220 ára gömul. Skelin
var um 80 millimetra þykk og 12-13
sentímetra löng. Hinn hái aldur
nýtanlegra skelja bendir til þess að
nýliðun sé ekki mikil hjá kúfskelj-
unum og því verður að gæta fyllstu
varkárni varðandi nýtingu stofns-
ins.
— Við verðum auðvitað að nýta
stofninn af skynsemi. Hins vegar
held ég að það væri
aldrei hægt að rústa þess-
um stofni. Við hendum
öllum smáskeljum í sjó-
inn eftir flokkun og þær
halda áfram að vaxa og
dafna. Þá myndu veið-
arnar verða óarðbærar
löngu áður en hægt væri
að ofveiða stofninn en
það breytir því ekki að
það þýðir ekkert að gösl-
ast áfram og hugsa ekk-
ert um að nýta svæðin
skynsamlega. Þannig
reynum við t.d. að treina
okkur veiðisvæðið hér í
Önundarfirðinum. Það
er gott að geta nýtt það
meðfram veiðum annars
staðar og eins hefur það
sitt að segja að skelin hér
er í smærri kantinum
með tilliti til nýtingar,
segir Rúnar en hann seg-
ist ekki hafa orðið var
við annað en að góður
friður ríki um veiðarnar
fyrir vestan.
— Það hefur sitt að
segja að við erum einir á
þessum veiðum og það
fer því ekki svo mikið
fyrir okkur. Hvað gerist ef bátun-
um fjölgar er erfitt að segja.
Samningar um verð
standa yfir
Rúnar segist ekki sjá það fyrir
sér að Æsa ÍS geti stundað veiðar
utan Vestfjarða fyrir verksmiðj-
una á Flateyri.
— Það þarf helst að vinna skel-
ina innan 36 tíma eftir að hún er
veidd og því myndi hún tæpast
þola að vera flutt landshlutanna á
milli. Reyndar eru uppi hug-
myndir um að aka skelinni frá
löndunarstöðum hér fyrir vestan
til Flateyrar. Við gætum þá land-
að skelinni af norðanverðu svæð-
inu á Bolungarvík og það væri
hægt að aka skel frá Patreksfirði
eða Tálknafirði þegar við erum
að veiðum hér fyrir sunnan.
Hvort hráefnisverðið stendur
undir flutningskostnaði veit eng-
inn nema framkvæmdastjórinn
en á hitt er að líta að það sparast
ýmislegt við það að sigla styttra
með aflann. Þá yrði hægt að auka
aflann um e.t.v. 140-165 tonn á
viku og það munar um það hrá-
efni í vinnslunni, segir Rúnar en
hann vill lítið tjá sig um afkom-
una á kúffiskveiðunum.
— Þetta hafa verið tilrauna-
veiðar fram að þessu en nú á að
byrja veiðar af krafti og fyrir dyr-
um standa samningar við útgerð-
ina um verð fyrir aflann. Við höf-
um verið á föstum grunnlaunum
fram að þessu og ég og vélstjór-
inn höfum haldið þetta út. Aðrir
hafa komið og farið, segir Rúnar
en þess má geta að fimm manns
eru í áhöfn.
HMM
FRÉTTIR
Útgefandi: Fróði hf.
Héðinshúsínu, Seljavegi 2,
101 Reykjavfk
Pósthólf 8820,128 Reykjavík
Sími: 515 5500
Ritstjórí og ábyrgðarmaður:
Guðjón Einarsson
Ritstjórnarfulltrúi:
Eíríkur St. Eiríksson
Ljósmyndarar:
Gunnar Gunnarsson
Hreínn Hreinsson
Kristján E. Einarsson
Auglýsing astjóri:
Hertha Árnadóttir
Ritstjórn:
Sími 515 5610
Telefax 515 5599
Auglýsingar: Aðalritstjóri:
Simi 515 5558 Steinar J, Lúðvíksson
Telefax 515 5599
Framkvæmdastjóri:
Áskrift og innheimta: Halldóra Viktorsdóttir
Sími515 5555 prentvinnsla:
Telefax 515 5599 q Ben.-Edda prentstofa hf.
Þeir sem greiða áskrift með greiðslu-
korti fá 10% afslátt, þannig að áskriftar-
verð verður 3.586 kr. fýrir ofangreint
tfmabil og hvert tölublað þá 224 kr.
Lausasöluverð 349 kr. Allt verð m.vsk.
Handbókin SJÁVARFRÉTTIR fylgir
áskrift að Fiskifréttum, en hún kemur
út í byrjun september ár hvert.
Stjórnarformaður: Áskriftarverð: 3.984 kr. m.vsk. jan.-apríl 1996
Magnús Hreggviðsson Hvert tölublað í áskrift 249 kr. m.vsk. |SSN 1017-3609