Fiskifréttir - 19.04.1996, Blaðsíða 5

FISKIFRETTIR 19. apríl 1996
„Hvað gerír ráð-
herrann fyrír mig?“
— eftir Svein Hjört Hjartarson
Varið ykkur á stríðsyfirlýsingum
og moldarspörkum Arthurs. Þaö
var einmitt á þessum vettvangi
fyrir nokkrum mánuðum, sem
þessi varnaðarorð voru sett fram.
Nú er komið í ljós að þetta átti
við rök að styðjast. Moldviðrið af
spörkunum hefur byrgt sjávarút-
vegsráðherra sýn og í skjóli þess
hefur Landssamband smábáta-
eigenda fengið sínu framgengt.
Þessi niðurstaða er neyðar-
legri fyrir þá sök að í sama eintaki
af Fiskifréttum og tilvitnuð varn-
aðarorð birtust er ítarleg frétt af
ræðu sjávarútvegsráðherra á
landsfundi smábátaeigenda. Þar
undirstrikar hann að 21.500
tonna aflapottur, sem krókaleyf-
isbátum hafi verið réttur á silfur-
fati, sé föst tala. Þessari tölu
verði ekki breytt þótt kvótinn
verði aukinn vegna þess að fyrir
því séu engar forsendur.
Hlutflöllin skekkt
Reyndin hefur því miður orðið
önnur. Fyrir liggur samkomulag í
frumvarpsformi milli ráðherra og
Arthurs, þar sem lagt er á ráðin
um alvarlega mis-
munun milli skipa-
flokka. Innbyrðis
hlutföll veiðiheim-
ilda milli þeirra sem
róa á aflamarki og
sóknarmarksbáta
með krókaleyfi
skekkist umtalsvert.
Nú spyrja útgerðar-
menn skipa á afla-
marki eðlilega:
Hvað ætlar ráðherr-
ann að gera fyrir
mig?
Vinnubrögð af
þessu tagi eru til
þess eins að grafa
undan trúverðugri
stjórnun fiskveiða.
A þessa augljósu
staðreynd hafa sam
samtaka útvegsmanna lýsti yfir
stuðningi við fiskveiðistjórnunar-
kerfið og var tilbúinn til að vinna
markvisst að þróun þess. Því er
þetta rifjað upp hér að þau vinnu-
brögð sem nú eru viðhöfð í ráðu-
neytinu eru alvarlegt stílbrot við
fyrri vinnubrögð.
Fyrir liggur að mikill fjöldi
krókaleyfisbáta og ofveiði þessa
flota langt umfram veiðiheimildir
er stórt vandamál, sem hefur sett
fiskveiðistjórnunarkerfið úr
skorðum. Sú skylda hvílir á sjávar-
útvegsráðherra að bregðast nú
skjótt við og fresta umræddu frum-
varpi að lögum til breytinga á nú-
verandi lögum um stjórn fiskveiða
„Sú skylda hvílir á
ráðherra að
bregðast nú skjótt
við og fresta
umræddu
frumvarpi“
að samtökin hafi sofið á verðin-
um.
Það er og hefur verið stjórn og
starfsmönnum samtakanna
metnaðarmál að standa þannig
að verki í störfum sínum að fullur
sómi væri að. Það er hins vegar
eðlilega annarra að meta árang-
urinn af því starfi.
Umfjöllun um stjórn fiskveiða
hefur verið eitt meginverkefni
samtakanna undanfarin áratug.
Unnið hefur verið að þessu máli
með það að leiðarljósi að það
næðust almennar og skynsamar
leikreglur, sem flestir gætu búið
við. Það er ekki auðveldasta leið-
in í stefnumótun af þessu tagi.
Vilji menn ná farsælli lendingu í
mótun fiskveiðistefnunnar eru
ekki aðrar leiðir færar. Þetta höf-
um við stundum í gríni og alvöru
kallað leiðina sem gerir alla
óánægða. Engu að síður hefur
þessi nálgun verið lykillinn að
samstöðunni um fiskveiðistjórn-
unina innan greinarinnar.
Árni veit betur
Árni Benediktsson veit vel að
þau vinnubrögð sem
sjávarútvegsráð-
herra hefur nú við-
haft varðandi króka-
leyfisbátana stefnir
markvissri stjórnun
fiskveiða í tvísýnu.
Sérstaklega í ljósi
þess að engum öðr-
um málsaðilum var
gefinn kostur á að
koma nálægt mál-
inu. Það veit Árni
líka að fiskveiði-
stjórnunin er ekki
einkamál L.Í.Ú. og
hefur aldrei verið.
Allt frá því að
fyrstu lögin um fisk-
veiðistjórnun voru
sett í árslok 1983 og
við endurskoðun
tök útvegsmanna bent. Það er
ekki gert vegna þess að menn
hafi ekki trú á að aflamarkskerfi
sé farsælt stjórnkerfi til að stunda
hagkvæmar fiskveiðar. Heldur
hitt að svo má reyna á þolrif
manna með mismunun og óskyn-
samlegum vinnubrögðum að
ekki verði lengur hægt að tala
fyrir breiðri samstöðu um stjórn-
kerfi fiskveiða.
Alvarlegt stflbrot
Það var einkennandi fyrir
mótun fiskveiðistefnunnar strax í
upphafi að stjórnvöld leituðu eft-
ir breiðu samstarfi bæði innan og
utan atvinnugreinarinnar. Þessi
vinnubrögð skiluðu mikilvægum
árangri og víðtæk sátt var um
málið. Mikill meirihluti innan
hvað varðar krókaleyfisbátana.
Þegar fjalla á um þessi lög verður
að fjalla um þau opið og heildstætt.
Þess vegna er nauðsynlegt að fara
aftur yfir málið í heild sinni með
öllum málsaðilum. Þannig verði
aftur lagður grunnur að því að
hægt sé að fjalla áfram málefna-
lega um fiskveiðistjórnunina í
framtíðinni.
Ásakanir Árna Ben.
Nú bregður svo við í síðasta
skoðunardálki Fiskifrétta, að Árni
Benediktsson sendir L.I.Ú. tón-
inn. Hann ásakar samtökin um að
hafa: „staðiðþannigaðþvíað verja
hagsmuni aflamarksskipa að það
er fullkomlega rökrétt að félags-
skapurinn sé ekki virtur viðlits í
umrœðunni. “ Árni talar einnig um
laganna síðan hafa fjölmargir að-
ilar verið kallaðir að einu borði
til þess að fjalla um málið. Má
þar nefna fulltrúa fiskvinnslu,
verkafólks, sjómanna, fulltrúa
stjórnmálaflokka, ýmsa sérfræð-
inga auk fulltrúa útgerðar. Nú
voru eingöngu fulltrúar smábáta-
eigenda kallaðir til. Aðrir vissu
ekki um að viðræður stæðu yfir
eða hvað væri rætt um.
Eg trúi ekki að Árni sé búinn
að gleyma þeirri aðild sem hann
sjálfur og þeir aðilar, sem hann er
fulltrúi fyrir, hafa átt að mál-
efninu á undanförnum árum. Ef
við stjórn og starfsmenn L.Í.Ú.
höfum sofið á verðinum, gildir þá
ekki hið sama um Vinnumála-
sambandið og þig, Árni?
Höfundur er hagfræðingur LIU.
Fiskaflinn
ílla gengur að
veiða ýsu og ufsa
— mikill meirihluti kvótanna óveiddur
Áfram gengur illa að veiða ýsu og ufsa og er mikill meirihluti kvótans í
þessum tegundum ónotaður nú þegar meira en sjö mánuðir eru liðnir af
fiskveiðiárinu. Þannig nam ýsuaflinn tæplega 28 þús. tonnum í marslok á
móti 33 þús. tonnum á síðasta kvótaári. Aðeins 37% ýsukvótans hafa
verið veidd. Af ufsa höfðu veiðst 24 þús. tonn í marslok en 29.300 tonn á
sama tíma í fyrra. Aðeins 29% ufsakvótans eru veidd það sem af er
fiskveiðiárinu. Því má búast við að mikill kvóti brenni inni í ár eins og á
liðnum árum.
Heildaraflinn í sept.- ■mars
TOGARAR Þorskur Ýsa Ufsi ’95/’9ó ’94/’95 30.410 36.163 13.737 17.377 10.788 11.777 SMÁBÁTi' Þorskur Ýsa Ufsi >R ’95/’96 19.780 3.607 834: ’94/’95 16.502 : 4.128 610
Grálúða Skarkoli Stcinb. Úthafskarfi Jj.U/u jj iZjj 8.623 6.946 449 561 861 739 2.149 788 Grálúða Skark. Steinb. Annar boti Iji 0 481 2.720 íf. 1.589 0 413 1.794 1.356
Annar botnf. 2.513 2.472 Botnf. alls 29.162 24.900
Botnf. alls 123.206 132.056 Innf.rækja 1.094 983
Úthafsrækja 25.638 12.893 Hörpuskel 20 155
Loðna 2 0 ígulker 851 884
ígulker 2 0 Samtals 31.127 26.922
Samtals 148.848 144.949 Þar af krókab. 14.502 13.660
BÁTAR ’95/’96 ’94/’95 ÖLL SKIP ’95/’96 ’94/’95
Þorskur Ýsa Ufsi Karfi r. v' 65.092 47.581 10.397 11.462 12.471 16.984 3.554 4.754 Þorskur Ýsa UfSÍ . ; Karfi 115.282 27.741 24.092 57.381 100.246 32.967 29.371 60.084
vJl cLlUpcl Skarkoli Stcinb. Úthafskarfi Annar botnf. Ov.)U i.. L O ) 3.049 3.642 4.909 1.882 44 0 15.479 14.132 uramoa Skarkoli Steinb. Úthafskarf Annar bott 9.289 3.978 8.490 2.194 if. 19.581 o. .1 ö D 4.615 4.415 788 17.959
Botnf. alls 115.661 101.626 Botnf. alls 368.028 258.580
Úthafsrækja 19.033 21.221 Úthafsrækj a 44.672 34.113
Innf.rækja 8.472 5.906 Innf.rækja 9.566 6.889
Humar 3 12 Humar 3 12
Hörpuskel 7.442 8.913 Hörpuskel 7.462 9.069
Sfld 125.227 132.741 Sfld 125.227 132.741
Loðna 794.812 532.834 Loðna 794.814 532.834
ígulker 21 | 79 ígulker 874 963
Samtals 1 .070.671 803.332 Samtals 1.250.646 975.201
(Heiniiid: Fiskístofa)
Olía á hafi úti
Olíuskip á vegum High Sea Services verða reglulega á
eftirfarandi svæðum með:
• Svartolíu - IFO 30
• Gasolíu
• Vatn
• Smurolíu
• Reykjaneshryggur 2. og 3.vika í mai
• Barentshaf
• Flæmski hatturinn 1. vika í mai
• Hjaltlandseyjar
• Önnur svæði eftir samkomulagi
Gára ehf. - skipamiðlun
Skútuvogi 1-B, 104 Reykjavík
Sími: 581-1688. Fax: 581-1685
Heimasímar: Kári Valvesson - 555-2479
Sigvaldi Hrafn Jósafatsson - 567-0384