Feykir - 26.08.2020, Qupperneq 7

Magnús Pétursson á Vindheimum skráir sögu föður síns
Lífshlaup athafnamanns
Út er komin bókin Lífshlaup
athafnamanns, ævisaga
Péturs Péturssonar,
fyrrverandi alþingismanns og
athafnamanns frá Mýrdal,
eftir son hans, Magnús
Pétursson fyrrverandi
ráðuneytisstjóra í fjármála-
ráðuneytinu. Magnús
tileinkar bókina Pétri Óla
bróður sínum en þeir ólust
upp hjá afa sínum og ömmu á
Vindheimum í Skagafirði eftir
skilnað foreldra sinna í
Reykjavík. Í bókinni fjallar
Magnús meðal annars um
uppvaxtarárin og birtar eru
ljósmyndir úr Skagafirði sem
ekki fyrr hafa sést
opinberlega.

Í kynningu bókarinnar segir að
saga Péturs Péturssonar sé
áhugaverður og litríkur sam-
tímaspegill. Hann sat á Alþingi
fyrir Alþýðuflokkinn á öldinni
sem leið og kom líka víða við
sögu í athafnalífinu. Hann
starfaði fyrst í Landssmiðjunni,
tók þátt í viðræðum um við-
skipti Íslendinga við stjórnvöld
ríkja í Austur-Evrópu, var for-
stjóri Innkaupastofnunar ríkis-
ins, framkvæmdastjóri Kísil-
iðjunnar, Álafoss og Norður-
stjörnunnar og starfsmanna-
stjóri við Sigölduvirkjun.
Þá var Pétur mjög liðtæk-
ur við að endurskipuleggja
atvinnurekstur sem gekk illa og
gárungar fóru þá að kalla hann
„afréttara fyrirtækja“!
Enn má nefna að Pétur var
einn útgefenda tímaritsins
Stjörnur þar sem fjallað var um
bíómyndir og kvikmynda-
leikara.
Bókin Lífshlaup athafna-
manns er liðlega 400 blaðsíður
að stærð, prýdd fjölda ljós-
mynda og útgefandi er Svarf-
dælasýsl forlag sf.
Pétur Óli býr og starfar í
Pétursborg í Rússlandi en
Magnús dvelur löngum stund-
um í Skagafirði en hann á
sumarhús að Vindheimum og
saman eiga þeir bræður jörðina
Lauftún, sem staðsett er neðan
Varmahlíðar.
Hver tilurð bókarinnar hafi
verið segir Magnús hana á þá
leið að honum hafi oft dottið í
hug að grennslast fyrir um þann
mann sem stendur honum
nærri að blóðböndum, föður
SAMANTEKT
Páll Friðriksson
Bræður á Mövehjólinu, sem þótti þungt og erfitt afnota smáum drengjum.
Bókarkápa Lífshlaups athafnamanns.
sinn, sem hann ólst ekki upp hjá
en eins og áður hefur komið
fram ólust þeir bræður upp hjá
afa sínum og ömmu á Vind-
heimum í Skagafirði. „Það var
kominn tími til að gera þetta,
þegar ég var hættur að vinna.
Þetta var hugsað í upphafi fyrir
afkomendur, vini og ættingja
sem smá samantekt en svo
gerist það, þegar farið er að
skoða lífshlaup fólks, að það
verður áhugaverðara eftir því
sem kafað er dýpra og meiri
upplýsingar sem finnast hér og
hvar. Stundum í samtölum við
fólk! Þannig að smá saman
verður að kaflaskipta efni og á
endanum er þetta orðið efni í
heila bók. Þannig gerist þetta!“
segir Magnús er Feykir náði tali
af honum í síðustu viku en þá
var hann á leið í Skagfirðingabúð
með bækur sem áhugasamir
geta krækt sér í. Hann segir
bókina ekki dýra, kosta um
5000 krónur svo fólk fær mikið
fyrir lítið.
Hann segist verja miklum
tíma í Skagafirði enda nóg að
starfa þar sem þeir bræður festu
kaup á jörðinni Lauftúni og að
mörgu að huga þar. „Við áttum
sumarbústað við Víðimel og
hesthús í Reykjavík og ákváðum
að selja það og kaupa þetta. Það
þarf að gera ýmislegt eins og
gengur svo nú erum við að ditta
að húsinu,“ segir Magnús í lokin.
Í bókinni er margt skemmti-
legt og fróðlegt hægt að glugga í
af ýmsum viðburðum, stóru
sem smáum. Hér á eftir er sagt
frá bréfaskriftum ungs drengs
úr Skagafirði til föður síns og
fær stafsetning snáðans að
halda sér óbreytt.
Ó reiðhjól best
Ég er helst á því að pabbi hafi heimsótt okkur sumrin 1956 og
1957 og sent okkur nýtt Möve reiðhjól vorið 1956. Hjólið var
erfitt afnota því það var þungt og við þurftum að ,,hjóla undir
stöng“ eins og það var kallað. Þessi hjól voru þýsk
hergagnaframleiðsla og ætluð fílhraustum hermönnum en
reyndust skiljanlega þungstíg fyrir litla stráka, hvað þá í minnsta
halla upp í móti. Hjólið rann hins vegar ljómandi vel niður
bæjarhólinn og naut þá eðlisþyngdarinnar. Vel mátti stökka yfir
hæðir og jafnvel kartöflukofann þegar haldin var sýning fyrir
gesti. Við hljótum að hafa verið búnir að ná sæmilegum tökum
á hjólinu þegar pabbi kom í heimsókn sumarið 1956 því í bréfi í
nóvember það ár var komið babb í bátinn:
Vindheimar 27.11 '56
Elsku pabbi minn!
Ég þakka þér fyrir allar sendingarnar í haust og blöðin um
daginn. Okkur vantar 16 og 17 blaðið af Sígildum sögum. Ég hef
lítið að seia þér pappi minn. Ég hef ekkert farið á skólan í vetur
vegna þess að það er altaf verið að vinna við hann, og ég fer líklega
ekkert fyrir jól. Ég setti tvær kindur á í haust, ég verð að fara að
ynga gránu mína upp, svo að ég gat ekki lagt neitt lamb inn í
Kauffélagið en óli tvö lömb. Við böðuðum kindurnar á laugar-
dagin. Ég fékk oft að keira dráttarvélina þegar við vorum að keyra
á túnið í haust. Það var vesta veður hér í daga og oft hefur verið
voða kvast og leiðinlegt tíðarfar.
Nú á að fara að leggja miðstöðina í húsið ég held að þetta verði
ansi skemtilegt hús. Hirðu pabbi minn þú gleimdir að senda okkur
slöngurnar í hjólin okkar. Slöngunar á hjólin okkar, slöngu stærðin
er 25x 1,75x2 heldur þú sendir þær efa þú hefur tíma að kaupa
þær. Nú hef ég ekki meira að segja þér núna. Allir biðja að heilsa
þér.
Vertu blessaður og sæll. Þinn Magnús
Þeir sem fæddir eru um og upp úr miðri síðustu öld muna að
nokkrar tegundir reiðhjóla voru algengastar. Sumir eignuðust
þýskt Mövehjól, aðrir enskt Raleigh eða Sunbeam og enn aðrir
norskt DBS, sem var gæðingurinn. Fyrsta erindi í ljóði Þórarins
Eldjárn um Möve á hér við:
Ó reiðhjól best, þú rennur utan stans.
Jafn rennilegt að aftan sem að framan.
Þú varst stolt hins þýska verkamanns
sem þreyttum höndum skrúfaði þig saman.
Kápa bókarinnar
Lífshlaup athafnamanns.
Magnús Pétursson á leið í Skagfirðingabúð með glóðvolgar bækur.
MYND: PF | AÐRAR MYNDIR AÐSENDAR
Bræðurnir Magnús og Pétur Óli en Pétur faðir þeirra tók myndina í heimsókn á
Vindheimum.
32/2020 7