Fréttablaðið - 21.07.2022, Qupperneq 12

n Halldór
n Frá degi til dags
ÚTGÁFUFÉLAG: Torg ehf. STJÓRNARFORMAÐUR: Helgi Magnússon FORSTJÓRI OG ÚTGEFANDI: Jón Þórisson RITSTJÓRI: Sigmundur Ernir Rúnarsson ser@frettabladid.is, FRÉTTASTJÓRAR: Aðalheiður Ámundadóttir adalheidur@
frettabladid.is , Garðar Örn Úlfarsson gar@frettabladid.is . Fréttablaðið kemur út í 80.000 eintökum og er dreift ókeypis á heimili á höfuðborgarsvæðinu og Akureyri. Einnig er hægt að fá blaðið í völdum verslun um á landsbyggðinni.
Fréttablaðið áskilur sér rétt til að birta allt efni blaðsins í stafrænu formi og í gagnabönkum án endurgjalds. ISSN 1670-3871 FRÉTTABLAÐIÐ Kalkofnsvegur 2, 101 Reykjavík Sími: 550 5000, ritstjorn@frettabladid.is
VEFSTJÓRI: Einar Þór Sigurðsson einarthor@frettabladid.is, MARKAÐURINN: Guðmundur Gunnarsson ggunnars@frettabladid.is, HELGARBLAÐ: Björk Eiðsdóttir bjork@frettabladid.is MENNING: Kolbrún Bergþórsdóttir
kolbrunb@frettabladid.is ÍÞRÓTTIR: Hörður Snævar Jónsson hoddi@frettabladid.is LJÓSMYNDIR: Anton Brink anton@frettabladid.is FRAMLEIÐSLUSTJÓRI: Sæmundur Freyr Árnason sfa@frettabladid.is
Líklega
hefur fáum
listamönn-
um tekist
að fanga
betur allan
þennan til-
gangslausa
trylling
sem van-
hæfir villi-
menn hafa
löngum
látið yfir
þjóðir
sínar
ganga.
Sigmundur Ernir
Rúnarsson
ser
@frettabladid.is
Einn af allra merkustu listamönnum
þjóðarinnar stendur á níræðu – og er
enn að í listsköpun sinni úti í París,
hvar hann hefur búið og starfað í sex
áratugi.
Líklega á enginn annar íslenskur mynd-
listarmaður fleiri verk á frægustu listasöfnum
heimsins en Erró, enda er hann á meðal áhrifa-
ríkustu popp-artista sinnar kynslóðar og ruddi
að mörgu leyti brautina í nútímavæðingu
myndmálsins þar sem ádeila á útrýmingar-
áráttu siðblindra stríðsherra hefur löngum verið
leiðarstefið.
Strákurinn frá Ólafsvík, sem ólst upp á Kirkju-
bæjarklaustri og fór ungur til náms í Noregi
og síðar Flórens, er afkvæmi þessara áralöngu
stríða sem settu ömurlegan svip á síðustu öld, en
hann er einmitt fæddur á milli heimsstyrjald-
anna. Heita má að óbeit Errós á öllum þeim
heimsins ráðum sem vondir menn voru eilíflega
að brugga á mótunarárum hans, hafi skilað sér
með áhrifaríkasta móti í myndum listamanns-
ins.
Stjórnlaust ófriðarbálið á síðustu öld, hvort
heldur er síðari heimsstyrjöldin með gyðinga-
níði og kjarnorkusprengjum, ellegar Kóreu-
stríðið, Alsírstríðið, Kúbudeilan, Víetnamstríðið,
borgarastríðið í Suður-Afríku, stríðið í Júgó-
slavíu og Afganistan – og það er af nægu að taka
– hefur myndgerst í verkum Errós svo eftir hefur
verið tekið um allan heim – og þar er þjáning og
skelfing óbreyttra borgara jafnan í forgrunni, en
undirtónninn hefur alltaf verið ákall um frið.
Líklega hefur fáum listamönnum tekist að
fanga betur allan þennan tilgangslausa trylling
sem vanhæfir villimenn hafa löngum látið yfir
þjóðir sínar ganga. Og einstakt og einstaklega
þarft er allt það ævistarf Errós.
En lífshlaup hans á líka að vera landsmönnum
áminning um mikilvægi listarinnar í lífi og
menningu hverrar þjóðar, en þó ekki síður í
sjálfsmynd hennar, því bragur og ágæti hvers
samfélags verður ekki síst metið af kröftugu,
frjálsu og framsæknu listalífi.
Og þar er kannski kjarninn í listrænu framlagi
Errós kominn. Hann stendur einn á vinnustof-
unni sinni með pensilinn að vopni gegn öllum
þessum misheppnaða stríðsrekstri sem hefur
aldrei bitnað meira og lengur en á þeim sem síst
skyldi, alþýðunni um allar jarðir.
Sem frjáls og stórhuga maður hefur hann beint
þessum pensli gegn ráðríkustu rugludöllum í
síðari tíma sögu mannkyns svo eftir stendur
keisarans nekt og nöturleg vitneskja um að stríð
er ekki svarið við samskiptavanda fólks.
Íslensk þjóð stendur í mikilli þakkarskuld við
Erró. Og raunar heimsbyggðin öll. n
Erró níræður
Það vantraust og sú tortryggni sem er að byggjast
upp í samfélaginu okkar út í atvinnulífið og
atvinnurekendur veldur mér miklum áhyggjum.
Verkalýðshreyfingin kemur varla fram opinber-
lega án þess að gefa í skyn að það liggi fiskur undir
steini hjá atvinnurekendum, grímulaus öfundsýki
blossar upp við jákvæðar fréttir úr atvinnulífinu
og á henni ala of margir fjölmiðlar og líka stjórn-
málamenn til þess eins að innheimta f leiri klikk
eða læk.
Hér áður fyrr var horft mikið upp til atvinnu-
rekenda sem lögðu á sig mikla vinnu, tóku áhættu
með sitt sparifé og lögðu jafnvel heimili sitt að
veði til að skapa verðmæti fyrir sig og samfélagið.
Þannig hafa einstaklingar í krafti frelsis til athafna
stofnað fyrirtæki og skapað störf fyrir fólk sem
tryggir fjölskyldum þess lífsviðurværi og velferð.
Allir hafa vonast eftir, eða barist fyrir, atvinnu-
uppbyggingu í sínu samfélagi. Það er þessi kraftur
og hvati einstaklinganna til að byggja upp verð-
mætasköpun sem tryggir okkur það velferðarsam-
félag sem við búum við í dag.
Þessi tortryggni hefur leitt af sér mikið van-
traust, sem við sjáum í því miður of mörgum
lögum og reglugerðum, risastórum eftirlitsiðnaði
og auknum kröfum til atvinnulífs og stofnana.
Kostnaðurinn sem þessu fylgir er íþyngjandi og
ekki til að hjálpa atvinnulífinu fram á veginn.
Samhliða þessu höfum við lagt ýmsar skyldur á
fyrirtæki og stofnanir sem kallar á skýrsluskil sem
kosta bæði peninga og tíma.
Endurstillingar er þörf, við þurfum að komast
upp úr öfundsýkinni og hefja uppbyggjandi
umræðu um það sem raunverulega skapar tæki-
færi, verðmæti og betri lífsgæði fyrir okkur öll.
Viljum við auka velferðina í okkar samfélagi
verðum við að hvetja til enn frekari atvinnuupp-
byggingar og styðja við þá framtakssömu og tala
það fólk upp en ekki niður. n
Hvenær má treysta
atvinnulífinu?
Vilhjálmur
Árnason
þingmaður Sjálf-
stæðisflokksins
og formaður
umhverfis- og
samgöngunefndar
Alþingis
Hér áður
fyrr var
horft
mikið upp
til atvinnu-
rekenda
sem lögðu
á sig mikla
vinnu.
ser@frettabladid.is
Kaupæði
Það á ekki af Íslendingum að
ganga þegar kemur að því að
kaupa sér eitthvað til ánægju og
yndisauka. Þeir þurfa bara að sjá
það, þá kaupa þeir það – og þótt
það sé bara kötturinn í sekknum,
þá er allt eins gott að eiga hann
líka. Og eitthvað er það óendan-
lega dæmigert fyrir landann að
kaupa sér núna gleraugu í tilefni
árstímans sem eiga að heita
eftirsótt lúxusvara, en eru, þegar
vel er að gáð, barasta ódýrasta
fjöldaframleiðsla frá einhverri
borginni í Kína. Og kosta þaðan
um hundrað krónur stykkið, en
eru seld á Íslandi á átta þúsund.
Lífsstíll
Það er eitthvað í fari Íslendinga
sem gerir þá upp með sér ef
þeir þurfa að greiða meira
fyrir vöruna en þeir ættu að
gera, svona miðað við gæði og
endingartíma. Þá er eins og þeir
beri höfuðið hærra en þeir eiga
vanalega að sér. Það er eitthvað
í þjóðarsálinni sem gerir það
að verkum að landsmenn fara
heldur á bensínstöðina sem selur
eldsneytið við hæsta verði en
það lægsta. Og sömuleiðis þykir
það fínna hér á landi að kaupa
gasað vatn á hálfslítraflösku
á tæpar 400 krónur á bensín-
stöð en á 90 krónur í Bónus.
Íslendingum líður nefnilega ekki
vel nema þeir borgi almennilega
fyrir það. n
SKOÐUN FRÉTTABLAÐIÐ 21. júlí 2022 FIMMTUDAGUR