Fréttablaðið - 24.08.2022, Blaðsíða 10

Ef fyrirtæki ætla ein-
faldlega að vera starf-
andi áfram þá verða
þau að gefa þessum
málaflokki aukinn
gaum.
Á síðasta ári veitti Hús-
næðis- og mannvirkj-
astofnun 297 kaup-
endum hlutdeildarlán.
mannvirkjastofnunan.
ggunnars@frettabladid.is
Eigið fé þeirra verkalýðsfélaga sem
eru með lausa samninga á næstu
mánuðum hleypur á milljörðum
króna. Sérstakur vinnudeilusjóður
VR stendur í tæpum 5,7 milljörðum
samkvæmt ársreikningum síðasta
árs. Sambærilegur sjóður Eflingar
stendur í rúmum 3 milljörðum auk
þess sem sjóðir annarra félaga eru
álíka digrir.
Ragnar Þór Ingólfsson, formaður
VR, segir verkalýðshreyfinguna
standa vel að vígi komi til langvar-
andi verkfalla í vetur. Þó beri að hafa
í huga að upphæðir í vinnudeilu-
sjóðum segi ekki alveg alla söguna.
„Við hjá VR höfum heimildir til að
færa fjármagn úr öðrum sjóðum yfir
í vinnudeilusjóð komi til verkfalla.
Staðan er því jafnvel enn sterkari en
eiginfjárstaðan gefur til kynna.“
Hann segir mikilvægt að setja
fjármunina í samhengi við stærð
félaganna.
„Þetta eru miklir fjármunir, það
er alveg rétt, en við þurfum samt
að hafa í huga að VR er stórt og fjöl-
mennt félag. Ef til allsherjarverkfalls
kæmi þá yrði sjóðurinn nokkuð
fljótur að tæmast. Það er alveg ljóst.
Sennilega myndi það gerast á fáum
vikum."
Ragnar segist samt ekki hafa
áhyggjur af því þar sem hann eigi
ekki von á allsherjaraðgerðum í
komandi kjaraviðræðum.
„Allsherjarverkföll heyra að
miklu leyti sögunni til. Að mínu
viti er árangursríkara að horfa til
ákveðinna starfsgreina og starfs-
stétta frekar en heildarinnar, þegar
kemur að langvarandi vinnudeil-
um eða verkföllum. Geta vinnu-
deilusjóðs VR til að standa að baki
verkföllum einstakra greina er
sterk, það er engin launung, segir
Ragnar
Ómögulegt sé þó að segja til um
hvernig viðræðurnar koma til með
að þróast.
„Yfirlýsingar okkar viðsemjenda
benda ekki beinlínis til þess að það
ríki mikill skilningur á stöðu okkar
félagsmanna, en við vonumst auð-
vitað til að ná saman og landa
samningum áður en til verkfalla
kemur. Það er stóra markmiðið."
Hann segir ekki mikla hefð fyrir
verkföllum innan VR.
„Alla vega ekki síðustu 30 ár eða
svo. Ég man eftir einu verkfalli sem
stóð í sólarhring. Þar með er það
upptalið. Það skýrir að mörgu leyti
sterka stöðu vinnudeilusjóðsins,“
segir Ragnar.
Fyrsti samningafundur VR og
SA fór fram í höfuðstöðvum VR í
gær. Halldór Benjamín Þorbergs-
son, framkvæmdastjóri Samtaka
atvinnulífsins segir að fundurinn
hafi fremur snúist um form en inni-
hald.
„Við erum rétt að byrja að skipu-
leggja okkur. Ég geri ekki ráð fyrir
að tíðinda sé að vænta af sjálfum
viðræðunum fyrr en í fyrsta lagi í
október,“ segir Halldór Benjamín. n
Digrir sjóðir til reiðu komi til verkfalla
Halldór Benjamín Þorbergsson, framkvæmdastjóri SA, og Ragnar Þór Ingólfs-
son, formaður VR, hittust á fyrsta fundi félaganna í gær. FRÉTTABLAÐIÐ/ERNIR
Geta VR til að standa
að baki verkföllum
einstakra greina er
sterk.
Ragnar Þór Ingólfsson
Sífellt fleiri fyrirtæki vinna nú
að því að innleiða sjálfbærni í
sinni starfsemi. Stofnandi fyr-
irtækisins BravoEarth segir
að stjórnendur verði að huga
að því hvernig megi innleiða
sjálfbærni með markvissum
hætti. Sjálfbærni snúist alls
ekki um að einungis skrifa
fallega texta.
magdalena@frettabladid.is
Vilborg Einarsdóttir, stofnandi
BravoEarth, segir að fyrirtæki eigi
ekki annarra kosta völ en að inn-
leiða sjálf bærni í sinni starfsemi.
„Ef fyrirtæki ætla einfaldlega að
vera starfandi áfram þá verða þau
að gefa þessum málaflokki aukinn
gaum. Það er framtíðin sem skiptir
máli og við þurfum að færa okkur í
meiri mæli í átt að sjálf bærni,“ segir
Vilborg og bætir við að sú vinna
hafi ýmsa kosti í för með sér.
„Fjármagnið er farið að greina
fyrirtæki út frá því hvar þau standa
varðandi þessa þætti og viðskipta-
vinir líka. Síðan er bara tíma-
spursmál hvenær lagasetning mun
skylda öll fyrirtæki til að birta upp-
lýsingar um sjálf bærni.“
Fyrirtækið BravoEarth sem Vil-
borg stofnaði fyrir um þremur
árum vinnur að því að þróa sjálf-
bærnikerfi til að hjálpa og einfalda
fyrirtækjum að innleiða UFS-staðla
en UFS stendur fyrir umhverfi,
félagslega þætti og stjórnarhætti.
„Með þessum hugbúnaði erum
við í rauninni bara að koma með
verkfæri sem leiðbeinir fyrirtækj-
unum í þessu ferli. Að innleiða
sjálf bærnistefnu skiptir miklu máli
fyrir samkeppnishæfni þannig að
fyrirtæki ættu klárlega að huga að
þessum hlutum.“
Vilborg vann lengi vel að stofnun
og uppbyggingu Mentor ehf. sem
ef laust margir þekkja sem skóla-
umsjónarkerfið mentor.is. Vilborg
segir það hafa verið rökrétt fram-
hald að færa sig inn í sjálf bærni-
heiminn.
„Mér fannst þessi málaf lokkur
einfaldlega svo áhugaverður. Við
þurfum öll að hjálpast að við að
fara í þennan nýja veruleika og
ég vil nýta þá þekkingu sem ég
öðlaðist við að byggja upp Mentor
til þess að leggja mitt af mörkum til
sjálf bærnimála.“
Vilborg bætir við að oft og tíðum
fari meiri tími og orka hjá stjórn-
endum í að finna út hvað þurfi að
gera í þessum málaf lokki frekar
en ferlið sjálft. Hún segir að stjórn-
endur fyrirtækja séu mjög jákvæðir
gagnvart BravoEarth hugbúnað-
inum og að fyrirtækið hafi fengið
góðar viðtökur.
„Ég hef verið í miklu samstarfi
við þróunarfyrirtæki við uppbygg-
ingu hugbúnaðarins. Það hefur
gengið mjög vel hjá fyrirtækjunum
sem við erum að vinna með að inn-
leiða UFS staðla, auk þess að við
aðstoðum þau við að greina lofts-
lagstengda áhættu og tækifæri. Um
þessar mundir erum við að koma
með tilbúna lausn á markaðinn
sem byggir á þessari reynslu. Það
eru spennandi tímar fram undan
en þetta hefur tekið tíma.“
Aðspurð hvort hún hafi reynslu
af því að innleiða sjálf bærni segir
Vilborg að það skipti mestu máli að
vera góð í að tileinka sér nýja hluti.
„Þetta snýst bara um að maður
þarf að hella sér í verkefnið og hafa
brennandi áhuga. Minn bakrunnur
er meistaragráða í stjórnun og
stefnumótun með sérstaka áherslu
á breytinga- og gæðastjórnun.
Síðan tók ég kúrsa í sjálf bærni í
diplómanámi þannig að þessi mál
eru ekki alveg framandi fyrir mér.“
Vilborg bætir við að innleiðing
sjálf bærni snúist ekki um að skrifa
bara fallega texta heldur þurfi að
endurskoða hvernig ákvarðanir
eru teknar.
„Við þurfum að færa okkur í
meiri mæli inn í sjálf bærnilausnir.
Í grunninn hef ég í mínum störfum
verið að einfalda fólki lífið. Bæði í
menntakerfinu og nú í sjálf bærn-
inni.“ n
Fyrirtækin eigi ekki annarra kosta
völ heldur en að innleiða sjálfbærni
Vilborg Einarsdottir, stofnandi BravoEarth, vann lengi að stofnun og uppbyggingu Mentor. Hún segir að sú reynsla
muni nýtast vel við að byggja upp fyrirtæki á sviði sjálfbærni. FRÉTTABLAÐIÐ/ANTON BRINK
ggunnars@frettabladid.is
Við undirbúning laganna um
hlutdeildarlán var áformað að veita
sex til sjö hundruð slík lán árlega.
Heildarverðmætið var áætlað um
fjórir milljarðar króna.
Rey ndin er að mu n fær r i
kaupendur nýta sér úrræðið en
gert var ráð fyrir. Á síðasta ári veitti
Húsnæðis- og mannvirkjastofnun
297 kaupendum hlutdeildarlán fyrir
samtals tvo og hálfan milljarð.
Það sem af er þessu ári hafa 97 slík
lán verið veitt og vilyrði gefið fyrir
öðrum 127 lánum.
Hlutdeildarlánin voru f yrst
kynnt árið 2019 sem hluti af átaki
stjórnvalda á húsnæðismarkaði.
Þei m va r æt lað að hjá lpa
kaupendum undir ák veðnum
tekjumörkum að brúa bilið við
fasteignakaup.
Guðrún Soffía Guðmundsdóttir,
tey misstjór i einst ak lingslána
HMS, segir stöðuna mjög krefjandi
á fasteignamarkaði og færri íbúðir
falli undir skilyrði hlutdeildarlána
en gert var ráð fyrir í upphafi. „Að
okkar mati er þetta mjög jákvætt
og gott úrræði fyrir þá sem þurfa
á því að halda. En vandinn er að fá
fleiri til að byggja eignir sem henta.
Við erum að reyna hvað við getum
til að fjölga slíkum íbúðum,“ segir
Guðrún Soffía. n
Helmingi færri
hlutdeildarlán en
gert var ráð fyrir
Færri íbúðir uppfylla skilyrði
hlutdeildarlána en búist var við.
10 Fréttir 24. ágúst 2022 MIÐVIKUDAGURFRÉTTABLAÐIÐMARKAÐURINN FRÉTTABLAÐIÐ 24. ágúst 2022 MIÐVIKUDAGUR