Fréttablaðið - 12.10.2022, Blaðsíða 39

Opið bréf til Alþingis.
Kæru þingmenn, -konur og -kvár.
Notkun vopna hefur aukist hér
á landi síðustu ár; hnífaburður er
almennur í ákveðnum hópum,
skammbyssum hefur fjölgað mikið
og nú eru hálf- og alsjálfvirk skot-
vopn farin að finnast í húsleitum og
jafnvel verið að munda slík vopn í
einhverjum tilfellum. Lögreglu-
yfirvöld hafa miklar áhyggjur enda
eru lögreglumenn í miðju þessarar
þróunar og stíga inn í aðstæður sem
sífellt verða varasamari.
Sú staðreynd að hér á landi skulu
yfir höfuð vera til hálfsjálfvirk og
sjálfvirk vopn er fáránleg. Hvað
hefur herlaus þjóð með ríka veiði-
hefð að gera við slík vopn? Slík
vopn eru hönnuð til að drepa fólk
á skilvirkan hátt en ekki villt dýr í
náttúrunni og við þurfum þau ekki.
Þarna komið þið sterk inn, kæra
þingfólk.
Í vopnalögum er að finna ákvæði
um að lögreglustjóri getur heimilað
einstaklingi að eiga og varðveita
skotvopn sem hefur ótvírætt söfn-
unargildi af „sérstökum ástæðum“.
Einnig má eiga takmarkað magn
skotfæra fyrir slík vopn, enda hafi
vopnin ótvírætt söfnunargildi.
Sjálfvirk vopn (hríðskotabyssur)
falla hér undir. Mér finnst þetta
ákvæði fáránlegt og mögulega stór-
hættulegt.
Fíkniefni eru ólögleg og það má
því ekki safna þeim. Barnaklám er
ólöglegt og má ekki safna því. List-
inn er lengri. En vopn sem hönnuð
eru til að drepa fjölda fólks á mjög
skömmum tíma? Jú, það má safna
þeim. Af hverju? Af því að þau hafa
tilfinningagildi fyrir safnarann?
Getur einhver rökstutt þetta?
Þeir sem sinna öryggismálum
á fjölförnum og opnum vinnu-
stöðum eru þessa dagana að endur-
skoða hjá sér öryggismálin í kjölfar
nýlegra frétta af meintri vopna-
söfnun tveggja einstaklinga. Í dag
skiptir ekki máli hver niðurstaðan
af rannsókn lögreglu verður.
Allir sem fylgjast með fréttum
finna að það eru að eiga sér stað
þjóðfélagslegar brey tingar er
kemur að vopnaeign og -notkun
hér á landi. Viljum við að íslenskir
vinnustaðir fari að kenna starfs-
fólki sínu að þekkja skothvelli úr
fjarlægð til að hægt sé að bregðast
tímanlega við? Það styttist í það
að óbreyttu. Flestar skotárásir af
þessu tagi taka u.þ.b. 90-180 sek-
úndur og tala fallinna á þeim tíma
getur skipt tugum á stórum vinnu-
stað eða á atburði.
Byssusafnarar eiga sumir hundr-
uð vopna, mörg þannig að þau
geta valdið skelfilegum skaða á
mjög skömmum tíma. Það má ekki
gleyma að byssusafnarar eru venju-
legar manneskjur. Byssusafnari
getur lent í fjárhagsörðugleikum,
hann eða hún getur þróað með
sér fíknivanda, geðræn vandamál,
heilabilanir eða annað, sem veldur
því að viðkomandi ætti ekki að
vera með vopnabúr í sinni vörslu.
Hefðbundið eftirlit með söfn-
urum, leyfisveitingar, vottorð og
annað slíkt er ekki nóg. Nýlegir
atburðir sanna þetta; skotárás á
bíl borgarstjóra, maður skaut ölv-
aður úr skammbyssum á Stokks-
eyri (hald lagt á 90 skotvopn), árás
á Egilsstöðum þar sem viðkomandi
var vopnaður m.a. skammbyssu,
morð á Blönduósi og f leiri dæmi
sem ekki verða rakin hér.
Í þessu samhengi er oft talað um
Þegar áhugamál styðja við fjöldamorð
Eyþór Víðisson
löggæslu- og ör-
yggisfræðingur
hversu örugglega byssusafnarar
geyma vopn sín. Ég hef unnið sem
sérfræðingur í öryggismálum í ára-
tugi og ég get sagt það með mikilli
vissu að það er ekkert rými svo
öruggt að ekki sé hægt að brjótast
inn í það. Svo er líka hægt að neyða
fólk til að opna læst rými, nú eða
gabba það. Það er gott að rifja upp
þá reglu að besta leiðin til að stýra
áhættu er að eyða henni.
Að þessi vopn skuli vera til hér á
landi er óþarfi.
Það styttist í fyrstu hóp-skot-
árásina hér á landi. 5, 10 eða 15 ár?
Ég veit það ekki, en öll rök benda til
þess að það styttist. Þegar slík árás
verður gerð þá skiptir öllu máli að
hún sé ekki gerð með sjálfvirkum
vopnum.
Það er erfitt að stýra vilja fólks
til voðaverka en ég vil frekar sjá
slíka árás gerða með hefðbundnum
veiðiriff li en ekki t.d. sjálfvirkum
AR-15 sem skýtur 45 kúlum á
mínútu og getur borið 30 skota
magasín.
Þingfólk, nú er það í ykkar hönd-
um að reyna að koma í veg fyrir
fjöldamorð. Breytum vopnalögum
og bönnum byssusöfnun. Það má
kaupa söfnin af þessu fólki á sann-
gjörnu verði, farga vopnunum og
koma í veg fyrir atburði eins og
við lesum um í öðrum löndum.
Ástralir gerðu þetta eftir skotárás
í Port Arthur árið 1996 þar sem
35 létust. Ekkert í líkingu við það
hefur komið upp þar síðan.
Komum í veg fyrir hugsanlegt
f jöldamorð á Íslandi. Þið eruð
í dauðafæri að koma í veg fyrir
harmleik af þessu tagi. Nú er bolt-
inn hjá ykkur. n
Jafnvægisvog FKA sýnir svart á hvítu hver staðan er á jafnrétti meðal stjórnenda í íslensku atvinnulífi.
Markmið Jafnvægisvogarinnar er að kynjahlutfall í framkvæmdastjórnum fyrirtækja verði 40/60 árið 2027.
Til þess að það gerist þarf að grípa tafarlaust til aðgerða. Er fyrirtækið þitt á réttri leið? Breytum þessu strax!
Dagskrá ráðstefnu Ávarp
Katrín Jakobsdóttir, forsætisráðherra
Erum við að beita úreltum aðferðum?
Dr. Ásta Dís Óladóttir, dósent í stjórnun
og alþjóðaviðskiptum við Háskóla Íslands
Jákvæð fyrirtækjamenning í flugtaki
Birgir Jónsson, forstjóri PLAY
Verum meðvituð um hið ómeðvitaða
Ásta Fjeldsted, forstjóri Festi
Allskyns orð
Bragi Valdimar Skúlason, íslensku-,
tónlistar-, markaðs- og sjónvarps-
manneskja
Eliza Reid forsetafrú flytur ávarp og veitir
viðurkenningar Jafnvægisvogarinnar
árið 2022
Kynnir
Eva Laufey Kjaran Hermannsdóttir
MIÐVIKUDAGINN 12. OKTÓBER KL. 12–13:20 — Í BEINNI ÚTSENDINGU Á WWW.RUV.IS
SKRÁÐU ÞIG Á
JAFNVAEGISVOGIN.IS
TIL AÐ HORFA
Á RÁÐSTEFNUNA
Katrín Jakobsdóttir
Ásta Fjeldsted
Eliza Reid Bragi Valdimar Skúlason
Dr. Ásta Dís Óladóttir
Birgir Jónsson
JAFNVÆGISVOGIN 2022
STAFRÆN RÁÐSTEFNA
JAFNRÉTTI ER
ÁKVÖRÐUN
JAFNVÆGISVOG
2022
VIÐURKENNING
MIÐVIKUDAGUR 12. október 2022 Skoðun 11FRÉTTABLAÐIÐ