Heilbrigðisskýrslur - 02.12.1982, Blaðsíða 18
16
meira en hér hefur verið talið, allt upp í 24%,^ en þar var
fiskur á borðum tvisvar á dag og jafnvel alla daga vikunnar.
Fituleysanleg vítamín: A-vxtamín 900 mcg (RS: 900 - 1000 mcg)
D-vítamín 3,4 - 4,0 mcg (RS: 10 mcg)
E-vxtamín 12 mcg
Það má segja að A-vítamínið sé útbreiddast þessara þriggja, þar
sem það fæst úr jurta- og dýraríkinu, en ríkulegast þó úr ýmsum
lýsistegundum, fiska- og jurtaolíum. D-vítamín hefur þá sér-
stöðu, að það fæst nær eingöngu úr olíum úr dýraríkinu, en hins
vegar getur það myndast í húðinni fyrir áhrif sólarljóss og af
þeim ástæðum er erfitt að gera sér grein fyrir hve mikið þarf
úr fæðunni. Það er talið að ekki þurfi stóran blett á berum
líkamanum til þess að mynda nægilegt vítamín til daglegra þarfa
ef sólskin er. Sumir segja andlitið eitt ætti að nægja. En í
okkar sólarlitla landi viljum við ekki treysta á slíkt og þess
vegna eru fiskaolíurnar og þá sérstaklega lýsistegundirnar mjög
mikilvægur fæðuþáttur. E-vítamínið sækjum við aðallega í jurta-
kímolíur og veltur þá á miklu að grófar korntegundir séu á borð-
um, en ekki fínmalaðar, því að þar er kím og hrat skilið frá og
ekki notað. A-vítamínmagn í fæðu virðist vera nokkurn veginn
viðunandi, en þó í lægra lagi. Aftur á móti er D-vítamínið
ekki eins auðfengið, sérstaklega vegna þess hve lítið er af D-
vítamínum í mjólk. Þó má búast við að hin hagkvæma samsetning
mjólkurinnar hvað snertir kalk og fósfórsölt svo og mjólkursyk-
urinn geri hið litla D-vítamín í mjólkinni notadrýgra en ætla
mætti. Eigi þannig að byggja eingöngu á þvx sem fæst úr almennri
fæðu þá virðist mikið á skorta að nægilegt fáist af D- og E-víta-
míni. Hins vegar er börnum víða gefið lýsi, sanasól eða marg-
víslegar vítamíntöflur. Njóta ýmsir slíkra aukaskammta af víta-
mínum heima. Þess ber að gæta að hætt hefur verið við að gefa
lýsi í skólum hér á landi eða vítamínpillur og ætlast til þess
að heimilin sjái um það. Þar eð mörg heimili sinna ekki þessu
hlutverki er nauðsynlegt að börnin fái þessi vítamín í skólum.
Nokkur breyting hefur orðið á vítamínneyslu frá rannsókninni
1938 -40 til þessa dags. Áður fyrr fengu börnin meira A- og D-
vítamín í fæðunni.