Skipulagsmál höfuðborgarsvæðisins - 01.01.1983, Page 30
0
I
t)0 dbia;
hafa verið framreiknaðar miklar
fjárfúlgur til að lækka heildar há-
vaðamengunina. Oftast verða
þegnarnir að greiða þetta sjálfir
með auknum skattgreiðslum í
einni eða annarri mynd.
Heilbrigðiseftirlit ríkisins og
síðar Hollustuvernd ríkisins,
Mengunarvarnir, hafa að undan-
förnu gert athuganir á umhverf-
ishávaða á Akranesi í samráði við
heilbrigðisnefndina og heilbrigð-
isfulltrúann Guðna Halldórsson.
Mynd 1 sýnir Leq(2 mín) hljóð-
stigsmæligildi mæld á hinum
ýmsu tímum sólanhringsins.
Mælistaður er gatnaiþót Vest-
urgötu og Stillholts á Akranesi.
Brotna línan sýnir dægsta
skynjaða bakgrunnshávaða xá
sama tíma. Mælingarnar fórþ
ekki fram sama sólarhringinn. AÍ
þessum frummælingum sést, aiS
umhverfíshávaðinn frá um-
ferðinni eykst hratt milli kl. 06 -
08 og nær hámarki um kl. 13 - 14,
en sígur síðan niður í „svefndal-
inn” aftur. Þetta er í raun línurit
yfir tæknivædda hávaðamengun
nútímans. Það er því að verða eitt
af helstu baráttumálum hvers
sveitarfélags að geta boðið þegn-
urn sínum upp á sem dýpsta
„svefndali”, og að sjá til þess að
þeir vari sem lengst yfir nóttina.
Þannig verður best stuðlað að
fullkominni svefnró íbúanna,
sem síðar skilar sér til baka með
betri vellíðan. Inn á þessa mynd
er svo rituð breið lína nærri
óbreytt yfir 63 dB (A) allan sólar-
hringinn og táknar hávaða af
völdum verksmiðjureksturs mælt
við gatnamót og á gangstétt rétt
utan við herbergisglugga íbúðar-
húss á Akranesi. Myndinni er því
ætlað að sýna dæmigert tilfelli,
þar sem ríkir friðsæld og ró yfir
viðkvæmasta svefntímann, þar
sem umhverfishávaðinn kemst
niður í um 40-41 dB (A). Og hins
vega stöðugt hávaðaáreiti allan
sólarhringinn frá verksmiðju-
rekstri um 63 dB (A) og því til við-
bótar aukinn hávaða frá umferð
yfír dagtímann.
Áhrif hávaða á svefn.
Sett hafa verið mörk eða við-
miðunarreglur um hugsanleg
áhrif hávaða á svefn fólks (17).
Helstu atriði sem talin eru valda
svefntruflunum vegna hávaða
eru m.a. þessi:
aý Hágildi 10-15 dB (A) hærri
en bakgrunnsgildi.
b) Talið er að við LCq50 dB (A)
styttist svefnstig 3-4.
c) Talið er að við Leq45 dB (A)
styttistsvefnstig 1-2.
d) Talið er að við LCq35 dB (A)
geti fólk almennt náð full-
komnum svefni og góðri hvíld
á sem stystum tíma. Miðað er
hér við jafngildis hljóðstigið
innandyra.
Til að sýna betur hvað við er átt
voru þessi dæmigerðu svefnstig
teiknuð inn á mynd 1 og stig 4
látið nema við 50 dB (A) á kvarð-
anum. Þetta er spegilmynd af
sama línuriti sem birtist í frétta-
bréfi um heilbrigðismál, rit 1/
1980, en þar skrifar Ingólfur S.
Sveinsson, geðlæknir, mjög fróð-
lega grein um svefn og hvíld.
Heildarmarkmið:
Alþingi hefur með lögum nr.
50/1981 markað nýja stefnu og
viljayfirlýsingu um allt er varðar
vernd gegn óæskilegum áhrifum
frá umhverfinu til þegnanna.
Hollustuvernd ríkisins er nú ætl-
að það hlutverk að hafa heildar-
yfírsýn yfir þessi málefni og þar
með að tryggja landsmönnum svo
heilnæm lífsskilyrði, sem á hverj-
um tíma eru tök á að veita.
Heimildir.
1. Baldur Johnsen, yfirlæknir, forstöðu-
maður. Hávaði og heilsufar. Frétta-
bréf um heilbrigðismál 5. tbl. 1962.
2. Baldur Johnsen, yfirlæknir og Sig-
urður Þorkelsson, verkfr. Umhverfis-
hávaða mælingar v/ Grettisgötu 22,
1964 (íhandriti).
3. Gylfi Baldursson, forstöðumaður og
Skúli G. Johnsen, borgarl.
Heyrnarmælingar á vinnustöðum.
4. Stefán Einarsson, verkfr. Hlóðtækni-
fræði. Rit Rannsóknarstofnunar
byggingariðnaðarins 1976.
5. Torfi Þ. Guðmundsson og Trausti
Eiríksson, verkfr. Hávaði í fisk-
vinnsluhúsum. Tæknitíðindi nr. 81.
Rit Rannsóknarst. fiskiðnaðarins.
6. Baldur Jónasson, verkfr. Hávaði í
flskiskipum. Siglingamál nr. 8 mái
1977.
7. Stefán Guðjohnsen, tæknifr. Hljóð-
tæknifræði — hávaðamál. Iðnaðar-
mannablaðið2. tb. 1978.
8. Sigurður Bjarklind, heilbr.fulltrúi.
Hávaði á vinnustað. Iðnaðarmál 1.
tbl. 1979.
9. Harald Hölsvík, tæknim. Hávaði.
Mælingar á umhverfishávaða. Stjórn-
un hávaðavarna.
10. Skipulagsstofa höfuðborgarsvæðis-
30