Fréttir - Eyjafréttir - 21.09.2022, Blaðsíða 2
Útgefandi: Eyjasýn ehf. - kt. 480278-0549
Ægissgötu 2 - 900 Vestmannaeyjum.
Ritstjórn og ábyrgð: Ómar Garðarsson og Eygló
Egilsdóttir - omar@eyjafrettir.is - eyglo@eyjafrettir.is.
Umbrot: Leturstofa Vestmannaeyjum ehf.
Ljósmyndir: Blaðamenn Eyjafrétta.
Prentun: Stafræna Prentsmiðjan ehf.
Sími: 481 1300
Netfang: frettir@eyjafrettir.is.
Auglýsingar: auglysingar@eyjafrettir.is
Veffang: www.eyjafrettir.is
EYJAFRÉTTIR er áskriftarblað.
Eftirprentun, hljóðritun, notkun ljósmynda og
annað er óheimilt nema heimilda sé getið.
Aukin sátt um íslenskan sjávarútveg
Íslenskur sjávarútvegur hefur um áratuga skeið verið burðarás í atvinnu-
lífinu um land allt. Þessi mikilvæga atvinnugrein hefur skapað þjóðinni
mikil útflutningsverðmæti og fleytt okkur fram á sviði nýsköpunar og
tækniþróunar. Þá er greinin algjör undirstaða atvinnu víða á lands-
byggðinni. Þetta vitum við en umræðan um greinina er engu að síður
oft ansi neikvæð. Sú umræða er óheppileg þar sem við getum verið stolt
af svo mörgu varðandi okkar sjávarútveg, hann er arðbær, nýting stofna
er byggð á vísindum og svona mætti lengi telja. Það liggur hinsvegar
þungt á þjóðarsálinni þessi tilfinning um óréttlæti þegar fréttir berast af
arðgreiðslum stærstu sjávarútvegsfyrirtækjanna. Auðlindin er sameign
okkar, ætti þá ekki meira að renna til samfélagsins?
Metnaðarfull stefnumótun
Ég hef talað um mikilvægi þess að auka samfélagslega sátt um sjáv-
arútveg og það var hvatinn að því að ég setti af stað metnaðarfulla
stefnumótun í sjávarútvegsmálum. Umræða um sjávarútveg er oft byggð
á miklum tilfinningum, eðlilega, en stjórnvöld þurfa að byggja ákvarð-
anir sínar á gögnum staðreyndum og ég bind vonir um að með því að fá
sérfræðinga til liðs við okkur í stefnumótuninni, nálgumst við umræðu-
efnið á breiðari grunni.
Öll sjónarmið að borðinu
Stefnumótunarvinnan verður gagnsæ og öllum er boðið að taka þátt. Ég
finn það sem ráðherra málaflokksins, hversu gott það er að fá tækifæri
til að hitta um allt land fólk sem hefur skoðanir og þekkingu á sjávarút-
vegi. Við þurfum öll sjónarmið að borðinu. Starfshóparnir sem eru nú
að störfum munu í október og nóvember halda opna fundi úti um land
þar sem öllum gefst tækifæri til að ræða þessi mál við hópana augliti
til auglitis. Og fyrir þau ykkar sem ekki sjá sér fært um að mæta þar
verður í næstu viku opnuð vefsíða þar sem hægt er að senda hópunum
athugasemdir og tillögur. Um leið er safnað á einn stað því mikla efni
sem þegar liggur fyrir um sjávarútvegskerfið.
Áskoranir
Fyrstu tillögur hópanna munu liggja fyrir á þessu ári og ég hlakka til að
vinna úr þeim. Við blasa ótal áskoranir og sjávarútvegurinn þarf að ná
árangri í loftslagsmálum á eins fljótt og auðið er. Við þurfum að ræða
hversu stórum hluta aflans eigi að ráðstafa á félagslegan hátt og við
þurfum að fara yfir gjaldtökuna af sjávarútvegi. Samfélagsleg sátt um
auðlindina hlýtur alltaf að vera síkvik en stuðla þarf að henni með öllum
ráðum. Við þurfum að spyrja okkur hvort að gjaldtakan sé sanngjörn,
hvort una megi því að greiddur sé út stórkostlegur arður af auðlind okkar
og rekstri stórra sjávarútvegsfyrirtækja á sama tíma og lykilstofnunum á
borð við Hafró er of þröngur stakkur skorinn. Þessa umræðu þurfum við
að vera óhrædd að taka.
Tækifæri
Rauði þráðurinn í allri okkar vinnu í matvælaráðuneytinu er að flétta
græna hugsun um árangur í loftslagsmálum inn í alla ákvarðanatöku. Við
stefnum auðlindinni í hættu ef við umgöngumst auðlindir hafsins ekki
af ábyrgð. Nýtingin verður að vera sjálfbær og til þess þurfum að leggja
enn meira upp úr hafrannsóknum. Gerum við þetta, er framtíð íslensks
sjávarútvegs björt, okkur öllum til heilla.
Við Vestmannaeyingar erum
einstaklega stolt af uppruna okkar.
Við erum sjávarútvegssamfé-
lag sem hefur vaxið og dafnað
undafarna áratugi og er í dag
önnur stærsta kvótahöfn landsins.
Það hefur oft gefið á bátinn og
við erum ekki alltaf öll sammála
um alla þætti þegar kemur að
sjávarútvegi. En við erum stolt af
okkar fyrirtækjum og starfsfólki
og áttum okkur flest á því að
sjávarútvegur er undirstaða þessa
samfélags sem við þekkjum í
Eyjum í dag.
Gríðarlegar tækniframfarir hafa
orðið undanfarna áratugi í grein-
inni og ný viðhorf farin að ryðja
sér til rúms, sbr. fullnýting afla
sem var ekki efst á forgangslist-
anum fyrir nokkrum áratugum.
Sjávarútvegur er nýsköpunar-
grein og leita fyrirtækin sífellt að
nýjum tækifærum til framtíðar.
Samfélagsleg ábyrgð stórra
sjávarútvegsfyrirtækja er mikil
og nauðsynlegt fyrir stjórnendur
þeirra að hafa í huga að um-
fanginu og áhrifunum fylgir
alltaf ábyrgð. Þau þurfa að gefa
til baka til samfélagsins til að
efla lífsgæði þeirra sem hjá þeim
starfa. Það er hagur fyrirtækjanna
að bæjarfélagið þar sem þau
starfa sé aðlaðandi og freistandi
til búsetu, ekki síst fyrir ungt og
vel menntað fólk. Fyrirtækin hafa
þannig beinan hag af því sjálf að
leggja af mörkum til samfélagsins
og bæta það.
Gott dæmi um jákvætt og upp-
byggjandi samstarf er MATEY
sjávarréttahátíðin sem haldin
var 7.- 10. september. Þar lögðu
saman krafta sína ferðaþjónustan,
sem er ört vaxandi stoð í atvinnu-
lífinu í Eyjum, sjávarútvegurinn
og tengd fyrirtæki og stóðu að
glæsilegri matarhátíð. MATEY
heppnaðist frábærlega og var
góð kynning og frábær matar- og
menningar upplifun fyrir þá sem
þátt tóku. Samstarf og samhugur
er það sem við þekkjum vel hér
í Eyjum og var þessi hátíð vel
til þess fallin að kenna okkur
sem tókum þátt nýja hluti, t.d.
að borða makríl sem er nú ekki
daglega á borðum Íslendinga.
Við þurfum að kynnast sjávar-
útveginum og fyrirtækjunum og
fyrir hvað þau standa. Hátíð sem
þessi er hluti af því. Sjávarútveg-
urinn snýst ekki bara um kvóta-
kerfið. Að upplýsa og fræða um
þessa atvinnugrein, m.a. hvað hún
þýðir fyrir samfélag eins og Vest-
mannaeyjar, er stór hluti af því að
koma umræðunni um sjávarútveg
á annað plan og stuðla að því að
skapa meiri sátt um hann meðal
landsmanna allra.
Sjávarútvegssamfélagið í Eyjum!
Íris Róbertsdóttir, bæjarstjóri
Íslenskur sjávarútvegur hefur um
áratuga skeið verið burðarás í
atvinnulífinu um land allt. Þessi
mikilvæga atvinnugrein hefur
skapað þjóðinni mikil útflutnings-
verðmæti og fleytt okkur fram á
sviði nýsköpunar og tækniþróun-
ar. Þá er greinin algjör undirstaða
atvinnu víða á landsbyggðinni.
Þetta vitum við en umræðan um
greinina er engu að síður oft ansi
neikvæð. Sú umræða er óheppileg
þar sem við getum verið stolt af
svo mörgu varðandi okkar sjáv-
arútveg, hann er arðbær, nýting
stofna er byggð á vísindum og
svona mætti lengi telja. Það liggur
hinsvegar þungt á þjóðarsálinni
þessi tilfinning um óréttlæti þegar
fréttir berast af arðgreiðslum
stærstu sjávarútvegsfyrirtækjanna.
Auðlindin er sameign okkar, ætti
þá ekki meira að renna til samfé-
lagsins?
Metnaðarfull stefnumótun
Ég hef talað um mikilvægi þess að
auka samfélagslega sátt um sjáv-
arútveg og það var hvatinn að því
að ég setti af stað metnaðarfulla
stefnumótun í sjávarútvegsmálum.
Umræða um sjávarútveg er oft
byggð á miklum tilfinningum,
eðlilega, en stjórnvöld þurfa að
byggja ákvarðanir sínar á gögnum
staðreyndum og ég bind vonir um
að með því að fá sérfræðinga til
liðs við okkur í stefnumótuninni,
nálgumst við umræðuefnið á
breiðari grunni.
Öll sjónarmið að borðinu
Stefnumótunarvinnan verður
gagnsæ og öllum er boðið að taka
þátt. Ég finn það sem ráðherra
málaflokksins, hversu gott það
er að fá tækifæri til að hitta um
allt land fólk sem hefur skoðan-
ir og þekkingu á sjávarútvegi.
Við þurfum öll sjónarmið að
borðinu. Starfshóparnir sem eru
nú að störfum munu í október og
nóvember halda opna fundi úti um
land þar sem öllum gefst tækifæri
til að ræða þessi mál við hópana
augliti til auglitis. Og fyrir þau
ykkar sem ekki sjá sér fært um
að mæta þar verður í næstu viku
opnuð vefsíða þar sem hægt er
að senda hópunum athugasemdir
og tillögur. Um leið er safnað á
einn stað því mikla efni sem þegar
liggur fyrir um sjávarútvegskerfið.
Áskoranir
Fyrstu tillögur hópanna munu
liggja fyrir á þessu ári og ég
hlakka til að vinna úr þeim. Við
blasa ótal áskoranir og sjávar-
útvegurinn þarf að ná árangri í
loftslagsmálum á eins fljótt og
auðið er. Við þurfum að ræða
hversu stórum hluta aflans eigi að
ráðstafa á félagslegan hátt og við
þurfum að fara yfir gjaldtökuna
af sjávarútvegi. Samfélagsleg sátt
um auðlindina hlýtur alltaf að
vera síkvik en stuðla þarf að henni
með öllum ráðum. Við þurfum að
spyrja okkur hvort að gjaldtakan
sé sanngjörn, hvort una megi því
að greiddur sé út stórkostlegur
arður af auðlind okkar og rekstri
stórra sjávarútvegsfyrirtækja á
sama tíma og lykilstofnunum
á borð við Hafró er of þröngur
stakkur skorinn. Þessa umræðu
þurfum við að vera óhrædd að
taka.
Tækifæri
Rauði þráðurinn í allri okkar
vinnu í matvælaráðuneytinu er að
flétta græna hugsun um árangur í
loftslagsmálum inn í alla ákvarð-
anatöku. Við stefnum auðlindinni
í hættu ef við umgöngumst
auðlindir hafsins ekki af ábyrgð.
Nýtingin verður að vera sjálfbær
og til þess þurfum að leggja enn
meira upp úr hafrannsóknum.
Gerum við þetta, er framtíð
íslensks sjávarútvegs björt, okkur
öllum til heilla.
Aukin sátt um ísl nskan sj varútveg
Svandís Sigurðardóttir, sjávarútvegsráðherra