Ritið : tímarit Hugvísindastofnunar - 01.12.2006, Qupperneq 13

EF ÉG VÆRIMYND
Sigurð mikilvægan hlekk í þeirri sterku arf-
leifð íslensks myndlistarheims sem byggir á
því að vilja „forðast þau rök er styðjast við
orð“. List sína segir hann sprottna af til-
finningu og verða eingöngu numda með
tilfínningum: „Tilfinning er nákvæmari en
skarpasta hugsun“.6 Listsköpun hefur Sig-
urður útskýrt á þann veg að mikilvægt sé að
mynd vaxi inni í myndlistarmanni, fyrst
sem löngun, og að myndlistarmaður reyni
fyrst að koma henni frá sér án þess að
útskýra hana með orðum: „Fyrst sækir á
mann ákveðin kennd sem kveikir viðbrögð
við einhverju sem utan sjálfsins. [...] Þessi
sérstaka kennd er upphafið. Það mætti
nefna hana ‘orðlaus boð’.“7 Það má heita
óvenjulegt í ljósi íslenskrar hefðar að Sig-
urður nálgast hugmyndafræði orðleysunnar á vitsmunalegan og
útskýrandi hátt. Mikill áhugi Sigurðar á sjónrænni hlið tungumálins hef-
ur líka birst í því að hann hefur skrifað tvær athyglisverðar skáldsögur
('Tabúlarasa 1993 og Ósýnilega konan 2000). I þeirri fyrri, Tabúlarasa, er
önnur höfuðpersóna verksins íslensk tunga í kvenmannsgervi.
Fræðigreinin listfræði setur ekki frekar en aðrar fræðigreinar sem fást
við listir neinar takmarkanir á innihald listhugtaksins. Túlkunarfræði
gengur út frá því að ekki sé til óhlutdræg þekkingarsköpun og gerir af-
stæði sjónarhornsins að mikilvægum útgangspunkti fræðanna.8 Hug-
lægni túlkunar felur í sér að mögulegt sé að skilja sama verk á marga mis-
munandi vegu og að merking verks sé aldrei tæmd. Þrátt fyrir það að
listfræðin geri huglægni í formi skapandi túlkunar hátt undir höfði á
ur er því aðeins til ef dyrnar eru opnar. Eðli hans er að fara ekki út um sömu dyr og
hann kemur inn. Vilji maður njóta hans er ráðlegast að hafa bakdyrnar opnar. Inn-
blástur sem verður að list er alltaf gegnumtrekkur.“ Sigurður Guðmundsson, ritstj.
Zsa-Zsa Eyck, Reykjavík, Amsterdam: Mál og menning, Uitgerij Van Spijk, 1991,
hls. x-xi.
6 Sama rit, bls. 77.
7 Sama rit, bls. 113.
s Algeng skoðun er að kenna túlkunarfræðigrein á borð við listfræði við smekk. List-
fræðileg aðferðafræði byggir ekki á smekk, jafnvel þótt listffæði sé ekki ffekar en
önntu- túlkunarfræði algerlega saklaus af smekk.
Skúlptúr:
þeir taka í nefið,
þeir taka í nefið,
og svo snúa þeir
sér í hring.
Sigurður Guðmundsson,
Skúlptúr (1972).