Heimili og skóli - 01.04.1964, Síða 6

lög og aðrar reglur ríkja en í heimilinu.
Það er því von, að sum börn stígi þetta
mikilvæga -— fyrsta mikilvæga sporið út í
lífið — með nokkrum kvíða.
Hér þarf verkaskipting og samvinna
heimila og skóla að vera örugg, til þess að
allt fari vel af stað. Ég ætla fyrst að minn-
ast á heimilin, en þar fer fram hinn fyrsti
undirbúningur undir skólagönguna. Ég er
dálítið hræddur um, að mörg heimili setji
þarna of mikið traust á skólana. Eg er
hræddur um, að þau geri sér ekki alltaf
grein fyrir í hverju þessi undirbúningur á
helzt að vera fólginn. Þau líta svo á að hlut-
verk skólanna sé fyrst og fremst það að
kenna börnunum og létta þeirri byrði af
heimilunum. Þetta er auðvitað rétt, svo
langt sem það nær. Fjölda margir foreldrar
setja þó börn sín í smábarnaskóla til þess
að skila þeim læsum eða stautandi í skól-
ana og kosta oft til þess allmiklu fé. ÞaS er
ákaflega skemmtilegt fyrir skólana að taka
við læsum börnum, þegar svo vel hefur
tekizt til, það flýtir fyrir öðru námi. En
þótt lestrarnámið sé mikilvægt og undir-
staða alls annars bóklegs náms, er þó margt
annað, sem ekki má gleymast, og verður
komið að því síðar.
ÞaS er oft notalegt að ræða við unga
foreldra, sem eru að senda fyrsta bamiS
sitt í skóla. Þar er svo mikil umhyggja, eftir-
vænting og stundum kvíði, að það getur
engum dulizt, að þar fylgir hugur máli. Ein
hin algengasta spurningin er þessi: Hjá
hvaða kennara verður barnið. Þessi spurn-
ing er eðlileg, því á kennaranum veltur
mest. Hann verður fyrst og fremst mynda-
smiðurinn, sem mótar þennan mjúka leir.
En svo verður þetta kannski hversdagslegra
að senda barn í skóla. Þau eru kannski
send fyrst í smábamaskólann, svo kemur
hitt af sjálfu sér.
En á undan skólagöngunni þarf annan
og meiri undirbúning en aS senda barniS
í smábarnaskóla, þótt það sé góður skóli
og sé undir stjórn góðs og skilningsríks
kennara. ÞaS þarf að vekja hjá barninu
góðvild og traust til skólans og kennaranna,
það er eitt af því allra mikilvægasta, og
gengi barnsoins í skólanum fer ótrúlega
mikið eftir því hvert viðhorf foreldranna
er og hvaða áhrifum barnið hefur orðið
fyrir af þeim í viðhorfi sínu til skólans.
Og það breytir engu þótt foreldrarnir hafi
sitt hvað út á skólann að setja. ÞaS má ekki
koma fram viS börnin, sem eiga aS hafa
skólann sem annað heimili sitt meira og
minna í næstu sex ár.
Við hinu geta svo foreldrarnir ekki gert,
þótt skólinn kunni að einhverju leyti að
bregðast því trausti, sem þeir hafa borið
til hans og kennt barni sínu að bera til hans.
Og það er önnur saga margbrotin og löng.
Margir foreldrar eru mjög áhugasamir
um að skila börnum sínum sem bezt lœsum
í skólann, í því trausti, aS þau komizt í
hinn svonefnda bezta bekk, og það er trú
sumra foreldra, að honum kenni alltaf bezti
kennarinn. En hér sem oftar er kapp bezt
með forsjá, og hér kemur annað til greina,
sem er miklu mikilvægara, en þaS er náms-
þroski barnsins. Otímabært lestrarnám, sé
þaS að nokkru ráði, getur valdið miklu
tjóni, þetta vita smábarnakennararnir bezt,
hreinskilnir smábarnakennarar. Og það er
grunur minn, að þegar eitthvað skortir á
námsáhugann hjá þessum börnum, sem ekki
skal undrast yfir, séu þau stundum hrædd
á skólanum og kennurunum, og þeim gefiS
í skyn að þau fari í tossabekk. Hér er síðari
villan verri hinni fyrri. Ótímabært lestrar-
nám er mjög varasamt, en hitt er þó enn
hæpnara aS vekja hjá baminu ótímabæra
vanmáttarkennd. Hún kemur nógu snemma
26 HEIMILI OG SKÓLI