Heimili og skóli - 01.04.1964, Síða 9
veginn á eigin ábyrgð. ÞaS hverfur nú í
fyrsta skipti undan verndarvæng foreldr-
anna og öryggi, og á nú að koma til ókunn-
ugs manns sem það hefur ef til vill aldrei
séð áður. Þetta eru mikilvæg spor.
Það skín saklaus og fersk eftirvænting
úr augunum — kannski kvíðablandin —
kannski gleðiblandin. Þessi ferska eftir-
vænting hefur þó nokkuð minnkað síðan
smábarnaskólar fóru að taka við börnun-
um 5 og 6 ára, en alltaf sakna ég hennar.
Nú getur það jafnvel komið fyrir, að litlir
7 ára hnokkar komi skálmandi í skólann
fyrsta daginn með heimsborgarasvip, sem
lætur ekki neina smámuni á sig fá. En hinir
eru þó einnig til sem halda fast í hönd
móður sinnar og vilja ógjarnan sleppa
henni fyrr en í síðustu lög — kannski við
skóladyrnar, þegar hin börnin ganga inn
— kannski líka ekki fyrr en við dyr skóla-
stofunnar, og stundum, þegar versL lætur,
þarf mamma að fylgja litla hnokkanum alla
leið inn í skólastofuna.
Já, fyrsti skóladagurinn er alltaf einhver
merkasti dagur ársins, ekki aðeins í lífi
barnanna, heldur einnig í lífi kennarans.
Þá veltur á miklu, að rétt og vel sé af stað
farið. Þá má ekkert fara í handaskolum hina
fyrstu daga á meðan mynd skólans er að
mótast í sál barnsins. Allt verður að vera
vel undirbúið frá skólans hálfu og kennar-
ans. Börn kunna vel að meta traust skipu-
lag og trausta stjórn. Það kemur oft fram
í leikjum barna á forskólaaldri, að þau vilja
hafa hvern hlut á sínum stað og eru oft
mjög næm á skipulag eða skipulagsleysi.
Börn eru fljót að koma auga á veilur í
stjórn og skipulagi og læra þá brátt að
notfæra sér það sér í hag. Allt hik og vand-
ræði hefur ill áhrif á þau, en þau virða
aftur einbeittni og vingjarnlega festu. Börn-
um, sem eru að koma í skóla hættir oft við
að hugsa sér kennarann sem óskeikulan og
fyrstu vonbrigðin í skólanum geta því kann-
ski orðið í sambandi við kennarann, ef
hann skilur ekki hve mikill vandi honum er
á höndum með að taka í fyrsta skipti á
móti hópi 7 ára barna, sem í senn hafa
kviðið fyrir þessum degi og hlakkað til
hans.
Og það er óskaplega mikils virði fyrir
framtíð barnsins í skólanum, að það geti
borið traust til kennarans. Þarna veltur
mikið á hinum fyrstu kynnum. Áður hefur
verið vikið að þætti foreldranna í því að
vekja það traust, nú er komið að kennar-
anum sjálfum að bregðast því ekki, heldur
styrkja það og staðfesta.
Og ef svo giftusamlega tekst til að barnið
geti borið traust til kennarans og þyki auk
þess vænt um hann, þarf engu að kvíða.
Þá kemur hitt nálega af sjálfu sér.
Sem betur fer endurtekur þessi saga sig
oft í skólum okkar. Eitthvert vandasamasta
starfið í öllu okkar skólastarfi, og ábyrgð-
armesta, er að taka við 7 ára bekkjunum.
Til þess þyrfti ekki aðeins sérstaka mennt-
un, heldur einnig sérstakt hugarfar og
hjartalag. En í fyrstu röð nefni ég það, að
kennaranum geti þótt vænt um bömin, og
ekki sízt þau allra minnstú og óþroskuð-
ustu. Við skulum gera ráð fyrir því, að
þau komi frá heimilum, þar sem þau eiga
að mæta ástríki og skilningi, því er hætt
við að vonbrigðin verði of mikil, ef þau
mæta því ekki einnig í skólanum.
Það reynir stundum á þolinmæði og still-
ingu að hafa fyrir framan sig 25—30 7 ára
börn, sem kunna litla eða enga sambúðar-
hætti í slíku umhverfi, og ef þau eru svo
mjög óþroskuð þar að auki. Ef ungur kenn-
ari stenzt það próf og vinnur hylli bæði
barna og foreldra, þá er honum óhætt að
halda áfram að vera kennari.
HEIMILI OG SKÓLI 29