Heimili og skóli - 01.10.1987, Blaðsíða 17

um úrræði, og ákvörðun tekin
í samráði við foreldra og kenn-
ara.
Nokkuð er um að foreldrar
leiti til sérkennara RSD með
áhyggjur af námsframvindu
barna sinna. Við fögnum slíku
frumkvæði og undirstrikum
að þessi þjónusta er opin öll-
um foreldrum grunnskóla-
nemenda, ekki síður en kenn-
urum.
Starfssvið sálfræðings
á RSD
Sálfræðingur á RSD hefur sití
fasta aðsetur á deildinni, sem
er hluti af Fræðsluskrifstofu.
Mikill hluti starfsins fer hins-
vegar fram í skólum þess
svæðis, sem Fræðsluskrifstof-
an þjónar. Auk beinnar vinnu
með kennurum, nemendum
og foreldrum, tekur sálfræð-
ingurinn þátt í að móta stefnu
í uppbyggingu skólastarfsins.
Þetta gerir hann með rann-
sóknarvinnu, námskeiðahaldi
fyrir kennara og skólastjórn-
endur, og með virkri þátttöku
í opinberri umræðu um skóla-
mál.
Líta má á sálfræðing skóla,
sem úrræði og stuðning til
handa nemendum fyrst og
fremst. Það þýðir þó ekki, að
sálfræðingurinn vinni ein-
göngu með einstaka nemend-
ur eða hópa. Sálfræðingurinn
er í samstarfl við flesta þá að-
ila, sem hugsanlega tengjast
skólagöngu, uppeldi og velferð
nemendanna, og þá fyrst og
fremst foreldra og kennara.
Það má því segja, að starfið fel-
ist aðallega í því að styðja við
nemendur, og þá sem eru í sem
mestum tengslum við þá. Sál-
fræðingurinn miðlar þekkingu
sinni um andlega líðan nem-
andans, þroska hans og þær
breytingar, sem hann gengur í
gegnum í uppvextinum.
I skólanum vinnur sálfræð-
ingurinn að lausnum þeirra
erfiðleika sem nemandinn
kann að eiga í. Það gerir hann
í samvinnu við foreldra, kenn-
ara og e.t.v. sérfræðinga utan
skólans. Erfiðleikarnir geta
verið margvíslegir, s.s. náms-
eða aðlögunarvandamál, lík-
amleg fötlun, andlegur sein-
þroski eða vanlíðan af ýmsum
toga. Sálfræðingurinn greinir
og leggur á ráðin, ásamt sér-
kennara, varðandi þá nem-
endur, sem hægt er að mæta og
hjálpa með stuðnings- og sér-
kennslu. Hann fýlgir þessum
nemendum eftir og er innan
handar með ráðgjöf til heimilis
og skóla.
Mikill hluti vinnunnar fer í
viðræður við kennara, foreldra
og nemandann um námið,
námsaðferðir og líðan nem-
andans í skólanum. Einnig
er tekið á vandamálum fjöl-
skyldunnar, ef einhver eru og
vilji fyrir hendi til að taka á
þeim. Það er þó vert að geta
þess, að í flestum tilfellum er
hægt að leysa þau vandamál
sem upp koma hjá nemandan-
um, innan veggja skólans. Það
er ljóst, að þroski nemandans
felur oft á tíðum í sér tíma-
bundið andlegt álag, sem hægt
er að líta á sem jákvæð átök við
lífið og tilveruna. Þetta álag,
eða sú tímabundna andlega
kreppa, sem nemandinn upp-
lifir, er þess eðlis að nemand-
inn kemst sjálfur, eða með að-
stoð foreldra og félaga, í gegn-
um þá erfiðleika. Það kemur
þó fyrir að börn þurfi, í lengri
eða skemmri tíma, meiri að-
stoð og þá sérfræðilega.
Hvenær er leitað
til sérfræðings?
Það er afar mismunandi hve-
nær kennurum, foreldrum eða
nemendum sjálfum fmnst þeir
Reglugerð
um ráðgjafar- og sálfræðiþjónustu grunnskóla
3. gr.
Hlutverk ráðgjafar- og sálfræðiþjónustu er:
a) að nýta sálfræðilega og uppeldisfræðilega þekkingu
í skólastarfi,
b) að vera ráðgefandi um umbætur í skólastarfi sem
verða mættu til að fyrirbyggja geðræn vandkvæði og
námsörðugleika,
c) að annast rannsókn á afbrigðilegum nemendum og
þeim sem ekki nýtast hæfileikar í námi og starfi,
d) að vera skólastjórum og kennurum til ráðuneytis um
kennslu og foreldrum til leiðbeiningar um uppeldi og
meðferð nemenda sem rannsakaðir eru (sbr. c-lið),
e) að taka til meðferðar nemendur, sem sýna merki geð-
rænna erfiðleika, og leiðbeina foreldrum og kennur-
um um meðferð þeirra,
f) að annast hæfniprófaniar og ráðgjöf í sambandi við
náms- og starfsval unglinga,
g) að annast ýmis rannsóknarstörf og athuganir í sam-
bandi við ráðgjafarþjónustuna.
17