Læknaneminn - 01.07.1964, Blaðsíða 5
LÆKNANEMINN
5
oddsen: Therapían er exstirpation.
En á að taka mikið eða lítið, á að
láta sárið fyllast upp eða á að
sauma það saman og þá hvernig?
Á að sauma subcutis fyrst og síð-
an húðina eða á að sauma með
einfaldri djúpri saumaröð sem
heldur sárveggjunum saman, eða
á kannski að sauma húðbarmana
niður í fascíuna í sárbotninum og
skilja eftir rennu í miðju svo að
engin hætta sé á að holrúm verði
undir húðinni? Er einhvers konar
eftirmeðferð æskileg eða jafnvel
nauðsynleg ?
Sennilega er þeim sem oft hafa
reynt að lækna þennan sjúkdóm
öðrum ljósara, hve fjarstætt er að
setja fram ákveðnar reglur um
meðferð hans og segja: Svona á
að gera við sinus pilonidalis!
Reynslan kennir að í þessu efni
sem mörgum öðrum verða menn
látlaust að þreifa sig áfram, haga
sér eftir aðstæðum, vanda hverju
sinni valið á svari við þeirri spurn-
ingu, sem þó virðist í aðalatriðum
vera hin sama æ ofan í æ. Kennari
minn einn, prófessor í skurðlækn-
ingum, hrósaði aðstoðarlækni sín-
um með þessum orðum, þegar rætt
var um meðferð brunasára: ,,He
does not use any particular met-
hod. He treats burns by intelli-
gence“. Svipað á við um meðferð
sinus pilonidalis, en ekki væri úr
vegi að lokum að rif ja upp nokkur
atriði, sem orðið gætu leiðarvísir
þeim sem eiga eftir að þreifa sig
áfram.
1. Aðeins bráðabirgðaaðgerð
kemur til greina meðan svæðið er
bólgið; incisio, drænage og, ef sér-
staklega stendur á, lyfjagjöf.
2. Húðin þarf að vera eins hrein
og heil og kostur er, og er ekkert
áhorfsmál að búa sjúklinginn sem
bszt undir radical aðgerð með
rakstri og þvottum. Ekki er tilfinn-
anlegt þótt sá undirbúningur tef ji
aðgerðina í nokkra daga, ef þurfa
þykir. Þeir dagar eru líklegir til að
1. mynd: A. Litlu opin í miðlínu. B.
Fistilgangurinn. C. Fistilopið.
skila sér aftur með rentum og
renturentum í skjótum og örugg-
um bata.
3. Áður en aðgerð hefst er rétt
að gera sér eftir föngum hugmynd
um útbreiðslu fistilganganna
(sondera), og þeir sem hafa vanið
sig á að sprauta ,,bleki“ (met-
hylenbláma) inn í fistilinn eiga
erfitt með að komast af án þess.
4. Ef ætlunin er að loka sárinu,
og það er vitaskuld æskilegast, er
nauðsynlegt að nema burt allan
fistilinn en taka á hinn bóginn sem
minnst af normal vef, og gefur þá
auga leið að ,,blekið“ er mikið
þarfaþing. Því minna sem tekið
er af húð og subcutis því auðveld-
ara er að loka sárinu, því minni
verður þenslan og meiri líkur til að
sárið grói per primam intentionem.
Sumir virðast halda að keppi-
keflið sé að flá sem stærst flykki
burtu, en þeir hljóta að lifa í gamla
tímanum og trúa á meðfæddar