Alþýðublaðið - 24.12.1925, Side 4
4
ALÞ ÝÐUBLAÐ I D
Vinnuhendur.
Jólasaga eftir Gudbrand Jónsson.
Herbergið var mjög viðkunnan-
legt, þótt það væri súðarherbergi.
Skrifborðið var úr fægðum rauða-
viði, og á því stóðu ýmsir smá-
hlutir í röð og reglu. Það var
auðséð, að borðið var skartgrip-
ur, en ekki áhald. Legubekkur-
inn var með f!osdúk yfir og mörg-
um útsaumuðum koddum á. Fyrir
framan hann stóð lítið tyrkneskt
kaffiborð — frá Kaupmannahöfn
— með átta lágum fótum og á!etr-
unum, sem áttu að vera tyrknesk-
ar, en sem jafnvel færustu mál-
fræðingar, sem annars eru ó-
feimnir að lesa úr alls konar vit-
leysu, hefðu lent í stakaúa bobba
með að komast fram úr. Á gólfinu
var þykk persnesk ábreiða — frá
Kaupmannahöín — og tveir enskir
leður-hægindastólar — frá Kaup-
mannahöfn —, en fram með veggn-
um var amerískur bókaskápur —
frá Kaupmannahöfn — með ein-
tómum ástar- og reyfara-skáld-
sögum í. Á veggnum hékk stór
mynd af málverki Lionardo da
Vinci af kvöldmáltíðinni innan um
óteljandi bréfspjöld af kvikmynda-
leikkonum, Norma Talmadge, Pola
Negri og allri þessari hersing af
kvenfólki, sem á ljósmyndum er
svo frítt, að menn eru skotnir í
því yfir þver úthöfin, en í ver-
unni svo tilkomulítið í útliti, að
maður gæti þráfaldlega strokist
fram hjá þeim, án þess að veita
þeim nokkra eftirtekt. Þar sem
ekki voru Ioddaraspjöldin, héngu
spjöld af heldur en eltki fáklæddu
kvenfólki í öllum þeim stelling-
um, sem hægt er að hugsa sér
kvenlegan líkama í. En öllum var
spjöldunum illa tylt á veggina
með teiknibólum. Oti í horni stóð
heilmikið af tómum vínflöskum.
Þetta var herbergi Þórðar Ein-
arssonar cand. jur. En það var
auðséð, að það svifu tveir andar
ólíkir yfir vötnunum þar. Andi
foreldra hans, sem lýsti af kvöld-
máltíðarmyndinni, og andi hús-
böndans sjálfs, sem geislaði af
póstspjöldunum á veggjunum og
tómu flöskunum í horninu. En
þær báru það hins vegar með sér,
að sá andi var, þó náskyldur væri,
annar og betri en sá, sem áfengis-
verzlun ríkisins lætur af hendi.
Einar Eyjólfsson, faðir lögfræð-
ingsins, var fálkariddari. Aukreit-
is og í hjáverkum var hann út-
gerðarmaður, eða honum virtist
að minsta kosti sjálfum riddara-
starfsemi sín vera miklu tilkomu-
meiri en hin. En almenningur leit
öðrum augum á málið. Honum
fanst útgerðarstarfsemin ólíkt
veigameiri. Sá misskilningur var
einkar eðlilegur, því Einar var
mesti útgerðarmaður í Reykjavik.
Hann var kotungssonur sunnan úr
Garði. Hafði hann snemma gerst
súrsaftar-kaupmaður lengst inni á
Laugavegi og verzlað við nær-
sveitamenn með mikilli lagni og
enn meiri óskammfeilni og orðið
efnaður. Gaf hann sig svo að út-
gerð og varð þá gjaldþrota og
við það enn þá efnaðri. En nú
var hann orðinn flugríkur maður.
Mcðan hann enn þá var í niður-
lægingunni á Laugaveginum, hafði
mönnum legið misjafnlega til hans
orð, en nú, eftir að hann var
kominn í upphefð auðlegðarinn-
ar, var annað uppi á teningnum.
Nú lofuðu allir rausn hans og
höfðingsskap nema einstcku mann-
félagsfjendur og bolsvíkingar,
sem að því, er hann lét í veðri
vaka, öíunduðu hann af genginu.
Karlinum þótti mesta upphefð í
öllu þessu dekri, því hann var
eins og margir menn af svipaðri
gerð mesta tildurrófa og spjátr-
ungur og hélt sig nú með jarla-
sniði. Karlinn var þreklegur,
vinnulegur og einbeittur — eða
öllu heldur frekjulegur, ljótur á-
sýndum og luralegur á vöxt, og
þegar hann birtist í fullum dýrð-
arljóma, á kjól og með fálka-
krossinn í flannastóru hnappagat-
inu, var hann lifandi sönnun þess,
að „hold er mold, hverju sem það
klæðist". — En ef auk þess bætt-
ist ofan á hann pípuhattur, var
hann blátt áfram agalegur.
Frú Anna, móðir Þórðar, var að
vissu leyti svipuð manni sínum.
Hún var af einum af útkjálkum
landsins og hafði unnið eins og
berserkur, meðan á þurfti að
halda. Nú drakk hún sýknt og
heilagt kaffi og súkkulaði með
ráðherrafrúm og öðrum æðri ver-
um og gerði það jafn-þunglama-
lega og með sama dugnaði og
hún áður hafði þvegið þvotta og
barið harðfisk. Hún talaði nú ekki
lengur nesjamál, eins og henni
var eðlilegt, heldur flutu af vör-
um hennar hunangssæt útlend orð,
svo haglegagerð, aðenginn skildi
nema frú Anna sjálf. Þegar frúin
var á útlendum búningi,— hné-
stuttum silkikjól og flegnum, hver
veit hve langt, og með drengja-
koll — passíuhár —, varð hverj-
um manni starsýnt á hana og
orðfall. Og þeir, sem svo langt
hugsuðu, máttu þá sanna, að ís-
ienzkan er ekki jafnauðug og af
er látið.
Svona voru hinar ytri orsakir
að tilveru Þórðar kandídats Ein-
arssonar. Á Þórði sjálfum var
samt ekki hægt að sjá, að þau
væru næstu forfeður hans. —
Hann var hár og spengilegur, fríð-
ur sýnum, letilegur í öllum hreyf-
ingum og barnslega ófyrirleitinn
á svipinn. Ef menn hefðu ekki
þekt riddarann og riddarafrúna,
móður hans, hefðu menn varla
verið i neinum efa um, aö hér
færi úrkynjaður afsprengur eld-
gamallar, göfugrar aðalsættar á
borð við greifana í eldhúsrómön-
unum í „Familie-Journal“. Hann
var einbirni, og foreldrarnir vildu
gera hann að einhverju afarmiklu,
•— þau vissu eiginlega ekki vel
hverju, þó að þau reyndar sæju
í anda á honum alls konar krossa
og heiðursmerki. Hann fór í skóla,
er hann hafði aldur til, og síðar
á háskólann og náði þar laga-
prófi. Nú mátti það að vísu á
vissan hátt teljast sannkallað
furðuverk, að það skyldi hafa tek-
ist, því hann hafði aldrei neitt
lesið nema bókmentir þær, sem
í skápnum hans stóðu, og á þær
hefir þegar verið drepið. En þó
Þórður væri latur og illa að sér,
m